De laatste dag van 2018 is hét moment om terug te blikken op het Utrechts muziekjaar. Het was vooral een jaar van jubilea. Bands, podia, labels en festivals vierden dat ze 5, 10, 15, 20 en soms wel 25 jaar bestonden. Daarnaast is het goed om te zien dat een aantal kleinere niche festivals bezig zijn om vaste waarden te worden. Maar wat waren volgens ons het beste concert, de act die doorbrak en wie is de belofte? Een overzicht.

De doorbraak

In ons jaaroverzicht van 2017 noemden we Tusky één van de twee beloftes voor dit jaar. En wat ons betreft heeft het viertal dat uit de as van John Coffey ontstond dat waargemaakt. In maart presenteerde de punkrockband zijn debuutalbum Rated Gnar in een uitverkochte EKKO. Hierna lieten ze allerlei steden en festivals in Nederland kennismaken met hun super energieke shows. In november deed de band een kleine tour in Spanje, als support van vrienden Black Peaks, en verscheen nieuwe single ‘Goosey Goosey Gander’ via een door Metallica geïnspireerde mini-mockumentary. En er is nieuw werk onderweg: onlangs nam de band in de Mailmen studio drie nummers op voor een nieuwe EP. Check ook deze reportage waarin 3voor12’s Timo Pisart een nacht met de band op pad ging.

De belofte

We zijn benieuwd naar de show van Judy Blank en Jason Waterfalls op Noorderslag maar onze belofte is iemand die daar nog niet staat. De Nieuwegeinse rapper Josbros dropte aan het begin van het jaar zijn langverwachte EP Niet Meer The Same, waarop hij liet horen muzikaal gegroeid te zijn. In de maanden daarna stond hij onder andere op Bevrijdingsfestival Utrecht, op VOOR//AAN festival en in EKKO. Josbros zit in een creatieve flow want in de laatste maanden van dit jaar bracht hij met NO WAY JOSÉ en HEADSHOT JOSÉ nog twee EP’s uit én releaste hij een maxi-single met zijn alter ego Blazey Scorsese. Jos lijkt zo al een muzikale aanloop te nemen naar 2019. Op 12 januari is Josbros te zien in dB’s.

De stoppers en terugkeerders

Elk jaar zien we tot onze spijt bands, winkels of festivals stoppen en in 2018 was dat niet anders. In februari maakte IBB-fest bekend dat het faillissement aan had moeten vragen omdat het festival door slecht weer, een tegenvallende baromzet en manco’s aan gehuurde materialen niet meer aan haar betalingsverplichtingen kon voldoen. In april maakte Eduard Versteege bekend dat hij EKKO - na daar 10 jaar als programmeur werkzaam te zijn geweest - zou verlaten voor een nieuwe baan bij Belmont Bookings. Een opvolger werd overigens snel gevonden in de persoon van Ilana van den Berg.

Na de zomer meldde Swordfish & Friend dat de platen- en vintagewinkel aan het Oudkerkhof zou gaan sluiten. Ondanks dat het concept in de meeste opzichten groeide kon de winkel niet winstgevend worden gemaakt. Ook de band La Corneille maakte bekend te gaan stoppen. Voor het zover is brengen ze echter nog vier dubbelsingles uit en komt er een heuse afscheidsshow.

Dit jaar waren er ook opvallend veel terugkeerders. Na een Sabbatical van zeven jaar keerden de Vette Analoge Shit avonden terug. Je ziet er opkomende nationale en internationale bands, die vaak een gemeenschappelijke liefde voor de gitaar delen. De eerstvolgende editie is overigens op vrijdag 18 januari 2019 met Bawrence of Aralia. Ook rootsfestival Woodlum keerde dit jaar terug, na een tweejarige pauze door andere gedoe met vergunningen. Tot slot mag de terugkeer van de Utrechtse alt-countryband The Yearlings niet ongenoemd blijven. Het vijftal presenteerde in de laatste maanden meteen ook maar even één van betere albums van dit jaar.

De show

De laatste twee jaar waren de meningen over de beste show op Utrechtse bodem behoorlijk eensgezind. Dit jaar was dat lastiger, mede door een aantal goede optredens tijdens festival Le Guess Who? (JPEGMAFIA, Serpentwithfeet en Beverly Glenn-Copeland) of het optreden van Marlon Williams in een snikheet EKKO, waar de airconditioning was uitgevallen.

Onze show van het jaar vond echter een paar maanden eerder plaats. Op 12 juli speelde de Britse (post-)punkband Idles in een uitverkocht en warm EKKO. Een show van Idles is eigenlijk niet niet één show, maar vijf in één schreef onze recensent Bas Koppe: “Gitarist Mark Bowen kronkelt zichzelf om zijn gitaar als een slangenmens. De andere gitarist Lee Kiernan staat geen seconde stil, in tegenstelling tot Adam Devonshire, die naast bassist ook secundaire brulboei is. Drummer Jon Beavis moet wel blijven zitten en drumt redelijk stoïcijns door. En vooraan spuugt Joe Talbot op maniakale wijze zijn teksten in de microfoon. Letterlijk. Meerdere keren vliegt er een fluim door de lucht.” Op 10 april 2019 doen ze Utrecht weer aan maar voor kaartjes zul je op Ticketswap moeten kijken: de show in De Helling is namelijk al uitverkocht.

De festivals

Hét festival waar we ieder jaar naar uitkijken is Le Guess Who?, dat zichzelf overtrof met acts om te ontdekken: van nieuwe, opkomende acts tot obscure artiesten die door de organisatoren aan de vergetelheid zijn ontrukt en alles wat daar tussenin zit. Dit was de top 20 van 3voor12. Het kleine zusje Le Mini Who? verhuisde dit jaar naar het ruimere Rotsoord en vond daar een nieuw huis.

Naast deze pijler in het Utrechtse festivallandschap waren er ook drie kleinere festivals die ons goed bevielen. In februari was dat Uncloud, een festival op het snijvlak van muziek, video- en kunstinstallatie. Na twee kleine eerdere edities als vrijzinnig studentenproject in ACU werd deze keer groter uitgepakt met een tweedaags festival met een hoofdprogramma en expositie in EKKO. Op een snikhete zaterdag middenin de zomer debuteerde skatefestival Hangar in skatepark De Yard met een sterke line-up die bestond uit Figgie, FFOOSS, Bartek, Iguana Death Cult en het Britse Pulled Apart By Horses. In november kon je jezelf drie dagen onderdompelen in doom, black metal en smerige sludge op de tweede editie van Black Earth festival.

Op een warme junidag presenteerde Utrecht Centraal een mooie keuze aan Utrechtse muziek, met daarbinnen ook aandacht voor opkomende acts op de tweede editie van festival VOOR//AAN.

De jubilea

2018 was een jaar met veel jubilea. Dat begon in mei met het vijfjarig bestaan van Swordfish & Friend (de Europese distributeur van de Crosley platenspelers dan, de platen- en vintagewinkel aan het Oudkerkhof kwam er ‘pas’ in augustus 2014 bij), dat ze vierden met een middag en avond met optredens, dj-sets en lezingen. Diezelfde maand vierde Soenda festival het tienjarig bestaan. Na een bescheiden start op Strand Oog In Al is het festival in 2011 verhuisd naar recreatiegebied Ruigenhoek en uitgegroeid tot een gevestigde naam binnen het Nederlandse festivallandschap.

In juni vierde Onder Invloed zijn 10-jarig bestaan met een speciale editie in Café De Stad waarbij Moss-zanger Marien Dorleijn, Peter en Carol van Bettie Serveert hun grootste muzikale invloeden lieten horen.

In september bestond de Mailmen studio 25 jaar. Eigenaar Martijn Groeneveld verwelkomde in zijn werkplek een groot aantal bands die een flinke invloed uitoefen(d)en op de Utrechtse en Nederlandse popgeschiedenis zoals Kensington, Bodypolitics, a balladeer, van Katoen, Novack, Blaudzun, Mathilde Santing, Face Tomorrow, John Coffey en Emil Landman. 3voor12 sprak uitgebreid met Groeneveld en wij namen met een aantal van de muzikanten contact op, om te vragen hoe zij de samenwerking ervaren. Eén van de vele muzikanten die in de Mailmen studio heeft opgenomen is Patrick Tersteeg, die in september vierde dat hij al 20 jaar als Pondertone actief is. We stonden met Tersteeg stil bij enkele momenten uit die twintig jaar.

In oktober bestond poppodium De Helling 15 jaar. Dat vierden ze met een jubileumweekend waarin Rico & Sticks, Vive la Fête, Canshaker Pi, Mozes And The Firstborn, Afterpartees en Aphrodite optraden. Onlangs blikten we met het team achter de ‘zwarte doos’ terug én vooruit.

Het Utrechtse indielabel Snowstar vierde in december zijn vijftienjarig bestaan. Met labelbaas Cedric Muyres keken we in een glazen bol. Aan de hand van een aantal stellingen en wat vragen bespraken we waar zijn label over vijf jaar staat.

De release

Amber Arcades bracht dit jaar het ambitieuze European Heartbreak uit. Annelotte de Graaf heeft de teksten geschreven in de zomer van 2017, in een voor Europa verwarrende periode: de Britten hadden voor een Brexit gekozen en in een aantal andere Europese landen wonnen nationalistische partijen de verkiezingen. De muziek is op twee plekken opgenomen: in een garage-achtige setting in Los Angeles en, omdat De Graaf ook iets met strijkers en blazers wilde, in de beroemde Spacebomb Studios in Richmond, Virginia. Het contrast tussen het romantische en rijk gearrangeerde van de strijkers en blazers uit Richmond en de nummers uit de garage in Los Angeles is goed te horen op de plaat.

In 2016 debuteerde Amber Arcades met het sterke Fading Lines, dat destijds volgens onze redactie het op één na beste Utrechtse album was. Dit jaar gaat Annelotte de Graaf er met de eerste plek vandoor. De plekken twee tot en met vijf waren voor Tusky, Judy Blank, The Yearlings en DeWolff. De volledige top 10 en alle individuele jaarlijstjes vind je hier.

Het moment

Geen nieuw album, nauwelijks festivalshows maar toch was 2018 een memorabel jaar jaar voor Kensington. Het viertal won in januari de Popprijs, iets waar ze al even tegenaan hikten. De band nam de prijs zelf in ontvangst, terwijl ze eerder die avond nog bij Vrienden van Amstel speelden. Een privéjet bracht uitkomst. Begin december kregen het nummer ‘Slicer’ ook nog eens de meeste stemmen bij de Song van het Jaar verkiezing. Hét moment was echter in juli, toen Kensington een optreden in een uitverkochte ArenA gaf.