Aan het begin van de lijst vinden we één van de minst subtiele bands van Nijmegen. De Rectum Raiders staan bekend om hun knotsgekke optredens die je de trek in komkommer ontnemen. Tot een Zwitserse songfestivalinzending kwam het uiteindelijk niet, maar dit jaar verscheen wel de titelloze debuutplaat: onversneden glamrock met zich direct in je hoofd nestelende gitaarriffs, geproduceerd door Textures-grondlegger Jochem Jacobs. Een plaat die we in 2018 ongetwijfeld nog vaak live gaan horen op de (hardere) Nederlandse festivals.
Wat waren de beste Gelderse releases van 2017? De redactie van 3voor12 Gelderland stak de koppen bij elkaar, liet de stemformulieren rondgaan en telde alles bij elkaar op. Hieronder zie je het eindoordeel: de beste twintig Gelderse albums en ep's van 2017 volgens onze redactie, aftellend van 20 naar 1. Scroll helemaal naar beneden voor de individuele lijstjes.
De debuut-ep van Foxlane verscheen pas op 24 november, maar vond toch in korte tijd zijn weg naar onze top twintig. De winnaars van Kaf en Koren 2017 hebben een lekker jaar: naast de overwinning in de Nijmeegse studentenbandwedstrijd bereikte de band de kwartfinales van de Grote Prijs van Nederland, die op 11 januari in Brebl wordt gehouden. Grote kans dus dat we komende jaren nog veel van hun psychedelische indie zullen horen: laat die debuutplaat maar komen.
De Arnhemse zangeres-pianiste Marielle 'Lavalu' Woltring mag zich binnen de Gelderse muziekscene inmiddels een gevestigde naam noemen. Na het grote succes als theatercomponiste voor Het Pauperparadijs, verscheen in het najaar solo-album Solitary High. Lavalu gebruikt andermaal een flink aantal klassieke invloeden en stukken op haar nieuwe werk, van een Schubert-thema tot een Satie-referentie. In een uitgebreid interview met Eric Veltink vertelde ze bovendien dat Solitary High het begin is van een drieluik.
Wat moesten we er lang op wachten, het debuutalbum van The Next Big Indie Kids From Nijmegen. Naast de inmiddels al jaren vertrouwde nummers als 'El Sombrero' en 'Kairos' blijken de dreampoppers op Whispers gelukkig ook prima in staat tot een album vol aangenaam meanderende gitaarnummers. De vergelijking met populaire acts als DIIV en Real Estate dringt zich al snel op bij het beluisteren van deze plaat, concludeerde ook recensent Patrick Schimmel: "bands die zich consistent in dit hoekje van de alternatieve muziek manoeuvreren zijn nog altijd een zeldzaamheid in de Lage Landen."
Na solo-ep Roll The Dice koos Rogier Pelgrim voor album Birds and Busy People voor een voller bandgeluid. Gastbijdragen van Paskal Jakobsen (Bløf) en Jeanne Rouwendaal, en de productie van de ervaren Pim van de Werken (o.a. Broeder Dieleman), dragen bij aan Rogier Pelgrims sterkste werk tot dusverre. "Deze nieuwe plaat is steviger en straalt meer zelfvertrouwen uit dan het debuut," concludeerde Erik Damen in mei al over deze nieuwste van de Grote Prijs-winnaar van 2012.
Nienke Deiters loopt al een jaar of tien mee in het Gelderse popcircuit, won in 2008 een talentenjacht van Omroep Gelderland, maar komt pas dit jaar met een debuutplaat. Een plaat die dan ook werk bevat van de afgelopen tien jaar, zei ze in een interview met Eric Veltink. Invloeden van Kate Bush, Joni Mitchell en Fink zijn hoorbaar op haar intieme debuut Taste of Colour, waarmee ze op plek 15 eindigt in de jaarlijst.
Van het Valkhof Festival en North Sea Jazz tot meerdere optredens in De Wereld Draait Door: het ging dit jaar snel met De Raad van Toezicht. Het jonge jazzcollectief uit Arnhem valt op met zijn dubbele bezetting op de instrumenten, maar ook met de mix van invloeden: door de fusion van rock, western en wereldmuziek roept De Raad regelmatig Weather Report in herinnering. Erik Damen zag in zijn recensie al een grote toekomst voor het collectief: "Met dit concept kan de band in heel Nederland en zelfs daarbuiten aanslaan."
Na acht jaar Faarjam besloot Erik Oexman uitgerekend dit jaar te stoppen met Faarjam. Gelukkig verscheen eerst nog de ep Koala, waarop de Iraans-Arnhemse zanger Massoud Saidi indruk maakt met zijn Perzische lieddichten. De plaat staat vol met dromerige doch groovende nummers in het Farsi, gebaseerd op gedichten van Hossein Panahi, een Iraanse dichter en acteur. In een interview met Eric Veltink gaf Saidi gelukkig al aan verder te willen met Faarjam, waarbij hij niet uitsloot in de toekomst in het Nederlands te gaan zingen.
De mooiste woorden over Nausica kwamen dit jaar van de landelijke 3voor12-redactie die de Arnhemse indiepop-act tot Popronde-talent bombardeerden: "Soms moet je gewoon even horen dat alles goed komt. Wanneer je trein zo’n vertraging heeft dat het nog maar de vraag is of je je vliegtuig naar de zon redt, wanneer je zo matig hebt gestudeerd dat je onmogelijk je tentamen nog kunt halen of omdat je ongelooflijk in de rats zit om meer persoonlijke redenen. Voor zulke momenten is het nieuwe liedje van Nausica." Alsof dat niet genoeg was zit de Arnhems-Berlijnse groep tegenwoordig bij boekingskantoor Friendly Fire.
Saint Charlie eindigde het jaar in mineur, toen bekend werd dat zanger Mark van der Mee voorlopig niet door kan met de band en er voorlopig sprake is van een hiatus. En het begon zo mooi: debuutalbum Lightning Over Velvet Evenings verscheen op Kroese Records en er volgde een uitverkochte releaseshow in Merleyn. De basis van de plaat, zo schreven we, "ligt in de hoek van de indierock, met snelle riffs, snelle drums en veelal uptempo, gejaagde zang. Maar daar doorheen geweven zit een spel van effecten en samples. De gitaren dansen van links naar rechts in je stereo, gedrenkt in wah wah en distortion. De stem van Mark van der Mee is ondertussen hees van het aangename soort; op een ballade als I Would Do That hoor je plots Caleb Followill van Kings Of Leon om de hoek kijken."
De top tien wordt afgetrapt door de Nijmeegse punkers van Ink Bomb, die vorig jaar nét buiten de top tien vielen met debuut-ep Invincible Summer. Recensent Erik Damen zag dat al aankomen in zijn recensie van de nieuwe ep en schreef: "Dat de heren en dame van Ink Bomb beter op elkaar zijn ingespeeld, blijkt uit alles op Swim. Er wordt strakker gemusiceerd, de zang is beter en, het belangrijkste, de liedjes zijn beter. Ink Bomb mag dan in het hele land op het podium hebben gestaan, de band verdient meer aandacht, toehoorders en grotere podia." Aanrader voor liefhebbers van Bad Religion en Descendents.
De Achterhoekse rockers van Raw Flowers hadden al een halve plaat af, toen ze begonnen te twijfelen aan het gemaakte materiaal. In een paar weken aan zoldersessies volgden er frisse nummers die een hele andere richting opgingen, en al snel belandde het al gemaakte werk in de prullenbak. Het heeft gewerkt, vond ook onze recensent Patrick Schimmel: "De band tracht een mengsel van garage, classic gitaarrock en verhalende teksten te breien tot een opzwepend geheel. Sneufje Pearl Jam, beetje My Morning Jacket zeg maar."
Valt hij nou onder Nijmegen of Rotterdam? Voorlopig beide, waardoor Jimmi Jo Hueting zowel in onze eindlijst als die van 3voor12 Rotterdam voorkomt. Daar omschreven onze collega's de debuutplaat van Jo Goes Hunting als volgt: "Dromerige synths, zware baslijnen en onverwachte maatwisselingen worden samengevoegd in Come, Future. Het is bijzonder hoe Jo Goes Hunting experimentele muziek alsnog poppy en toegankelijk kan laten klinken. De plaat is ontzettend fris, origineel en rijk aan onverwachte momenten."
Op plek 7 vinden we de zwanenzang van onze favoriete Achterhoekse gitaarwizards. Automatic Sam stopte ermee en kreeg als afscheidscadeau een mooie spot op het hoofdpodium van het Valkhof Festival. Op Arcs horen we Automatic Sam nog eenmaal zoals we ze van de drie voorgaande platen al kenden: geen gelul of politiek, wel retestrakke riffs met ruimte voor kraut en psychedelica. Of zoals Erik Damen schreef in zijn recensie: "De beste gitaarband van Nederland is terug. Het heeft lang geduurd, maar het resultaat is er wel naar. Arcs heeft dan misschien meerdere luisterbeurten nodig om haar noise te laten schitteren, als het kwartje dan is gevallen, werkt de plaat echt verslavend."
Kroese Records is goed vertegenwoordigd in onze top twintig, met op zes de Nijmeegse muzikale edelsmid Dan Hair. Het verhaal is al vaak verteld: jarenlang werkte Daan van Haren thuis op zijn slaapkamer aan deze plaat, gedreven door zijn muzikale voorbeelden Mark Linkous (Sparklehorse) en Joni Mitchell. Aan beide artiesten staan - met naam en toenaam - odes op Living in the Night, maar bovenal is zijn debuut een ode aan de nacht. En aan de liefde, onzekerheid en eenzaamheid die daarbij komen kijken. Of zoals Erik Damen omschreef: "het beluisteren van dit album is als de nacht zelf, zoals Dan Hair ‘m regelmatig heeft beleefd".
De grootste naam in onze eindlijst - zeker in een jaar waarin De Staat eens niks uitbracht - is Navarone. De Nijmegenaren knalden het jaar binnen met hun derde studio-album Oscillation, waarna een zegetocht langs podia en festivals volgde. Van de onheilspellende, dik naar Savages knipogende opener 'Snake' tot aan de door Robin Borneman geschreven afsluiter 'Don't Belong' stoomt Navarone door de speakers: overwegend in hoog BPM en met die zo vertrouwde, sterke combinatie van Kees Lewiszongs zwaar aangezette gitaarpartijen en Merijn van Harens onovertroffen zang. Het leverde de band vijf noteringen op van onze redactieleden, en een vijfde plek in de eindlijst - precies één positie boven Merijns broer Daan.
De maker van de beste Gelderse plaat van 2016 haalt ook dit jaar onze top vijf. Er staat geen maat op Jelle Haagsma: wéér verscheen er een album, wéér waren de reacties lovend, wéér staat hij hoog in onze jaarlijst. En wéér ging het roer om: Spoon Dreams Nothing is een stuk trager dan Kick the Swamp!, en heeft minder dat gruizige Ty Segall-gevoel dan zijn voorganger. De bekende lo-fi-benadering bleef, met veel galm en ruimte voor quasi-ironische teksten (zie een titel als 'Yesterday I Was Afraid I'd Wake Up in a Smiths Song'). Erik Damen noemde de nieuwe plaat in zijn recensie "een avontuurlijk muzikaal moeras, waar je telkens nieuwe geluiden ontdekt", en liefst zes redactieleden ruimden een plek in hun eindlijst in voor de nieuwste plaat van Jelle. Een bijzonder muzikant.
3. February Moon - All We Ever Do
We trappen de top drie af met de winnaars van de Roos van Nijmegen 2016. De Enschedese Nijmegenaren debuteerden dit jaar met een ep op Kroese Records, met vier nummers die samen de twintigminutengrens passeren. Robin Oostrum recenseerde de ep als "naar Daughter neigende postrock-meets-indiefolk: spaarzame drums met zorgvuldig opgebouwde gitaar- of pianolijntjes, al is de zang van Hanne van Renesse een stuk feller dan die van voorbeeld Elena Tonra. Goed opgebouwde composities, mooie instrumentatie, catchy zanglijnen en allemaal warm en ruimtelijk gemasterd in de Abbey Road Studios door Geoff Pesche (Coldplay, Radiohead, Dire Straits)."
2. The Hubschrauber - Kepler-186f
Er waren al twee ep's, maar nu gelukkig ook een debuutplaat van The Hubschrauber. "Met debuutalbum Kepler-186f (genoemd naar de eerst ontdekte planeet met dezelfde leefomstandigheden als de aarde) zet de band een grote stap voorwaarts. Was hun vorige ep I Want To Buy A Farm With You nog down to earth en een ode aan de liefde, voor de nieuwe plaat heeft de band het grootser aangepakt. Sterker nog, Kepler is zelfs een conceptalbum over de ruimte, het heelal en een parallelle wereld te noemen. Daarvoor is het lo-fi-geluid van vroeger ingeruild voor een eigentijdse maar ook 90’s indiesound met meer gruis, smoel en rauwheid." Aldus Erik Damen in zijn recensie van de nummer twee van onze eindlijst.
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
De beste Gelderse release van 2017 is, met grote overmacht, de eerste langspeler van The Naked Sweat Drips: liefst twaalf van de negentien redactieleden zetten de Boxmeers-Nijmeegse groep in hun lijst, van wie zes zelfs bovenaan. En dan te bedenken dat de release eigenlijk vorig jaar had moeten plaatsvinden, maar door de zware ziekte van gitarist Kristian Strik werd uitgesteld naar 2017.
In januari schreef Erik Damen al lyrisch over het album: "intense psychedelische klanken met psychopathische teksten, gebracht met een dubbele gitaarattack, schreeuwende Hammondorgel en intense zang. De band maakt zelfbenoemde psycho-grunge, die doet denken aan het maniakale van Nick Cave, de groove van Queens Of The Stone Age en het schizofrene van Pink Floyd en wordt gebracht met veel branie en tomeloze energie. Het zeskoppige rockmonster heeft in Stefan Kollee een frontman uit duizenden. Niet alleen gezegend met een goede stem, maar ook de juiste ontvlambare podiumuitstraling." Dat de band ook live gegroeid is bleek wel tijdens het Valkhof Festival, waar The Naked Sweat Drips op plek vijf eindigden in onze eindlijst.
Bertus Elings
1. Jellephant - Spoon Dreams Nothing
2. Ink Bomb - Swim
3. Raw Flowers - No Time Like The Present
4. Disabuse - Death Machines
5. Automatic Sam - Arcs
Egbert Middelink
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
2. Navarone - Oscillation
3. Dan Hair - Living in the Night
4. The Hubschrauber - Kepler-186f
5. Saint Charlie - Lightning Over Velvet Evenings
Eric Veltink
1. Nausica - Yours
1. Potential Criminal - Observe
1. Mountain States - Whispers
1. Faarjam - Koala
1. Nienke Deiters - Taste of Colour
Erik Damen
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
2. Dan Hair - Living in the Night
3. Raw Flowers - No Time Like The Present
4. Nienke Deiters - Taste of Colour
5. L'Homme Armé - Die Jetztzeit
Esmée Ottema
1. Saint Charlie - Lightning Over Velvet Evenings
2. The Hubschrauber - Kepler-186f
3. Nausica - Yours
4. Jellephant - Spoon Dreams Nothing
5. Jo Goes Hunting - Come, Future
Harold Broedelet
1. Rectum Raiders - Rectum Raiders
2. You Should Get To Know Us - Faceland
3. Jo Goes Hunting - Come, Future
4. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
5. Raw Flowers - No Time Like The Present
Heyta Melssen
1. Rogier Pelgrim - Birds and Busy People
2. February Moon - All We Ever Do
3. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
4. Julian Sas - Feelin' Alive
5. Dan Hair - Living in the Night
Imke Loeffen
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
2. The Hubschrauber - Kepler-186f
3. Automatic Sam - Arcs
4. Dan Hair - Living in the Night
5. Jellephant - Spoon Dreams Nothing
Jan Snel
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
2. Lavalu - Solitary High
3. De Raad van Toezicht - De Raad
4. February Moon - All We Ever Do
5. Nienke Deiters - Taste of Colour
Marcel Rommens
1. February Moon - All We Ever Do
2. Navarone - Oscillation
3. Jellephant - Spoon Dreams Nothing
4. Automatic Sam - Arcs
5. Raw Flowers - No Time Like The Present
Matthijs Mekking
1. Mountain States - Whispers
2. Ink Bomb - Swim
3. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
4. Linde Schöne - Linde van Nimma
5. The Hubschrauber - Kepler-186f
Patrick Schimmel
1. Jo Goes Hunting - Come, Future
2. The Hubschrauber - Kepler-186f
3. Ink Bomb - Swim
4. De Raad van Toezicht - De Raad
5. Linde Schöne - Linde van Nimma
Patrick Struijker Boudier
1. Navarone - Oscillation
2. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
3. Nausica - Yours
4. Tinez Roots Club - Have You Heard?!
5. Marit Trienekens - Dance With My Dark Side
Robin Hogenboom
1. The Hubschrauber - Kepler-186f
2. Automatic Sam - Arcs
3. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
4. Backgammon - Backgammon
5. Rectum Raiders - Rectum Raiders
Robin Oostrum
1. Dan Hair - Living in the Night
2. Dear Bongo - Weapons Down
3. Faarjam - Koala
4. Jo Goes Hunting - Come, Future
5. De Raad van Toezicht - De Raad
Silvia Hendriks
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
2. Saint Charlie - Lightning Over Velvet Evenings
3. February Moon - All We Ever Do
4. Faarjam - Koala
5. Altijd Onderweg - Altijd Onderweg
Syl Scheffel
1. Foxlane - All Quite Good Now
2. Rogier Pelgrim - Birds and Busy People
3. Jellephant - Spoon Dreams Nothing
4. February Moon - All We Ever Do
5. Jo Goes Hunting - Come, Future
Ted van Aanholt
1. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
2. Navarone - Oscillation
3. Mountain States - Whispers
4. Jellephant - Spoon Dreams Nothing
5. Foxlane - All Quite Good Now
Willem Melssen
1. Automatic Sam - Arcs
2. The Naked Sweat Drips - Psycho Sister
3. Julian Sas - Feelin' Alive
4. Navarone - Oscillation
5. February Moon - All We Ever Do