Underworld en Lowlands: de twee zijn zo’n beetje met elkaar vergroeid. Al op de tweede editie in 1994 was Underworld erbij, een jaar later meteen weer en dit wordt alweer de zevende keer. Na al die jaren zijn ze niet alleen meer een verbinder van de rockwereld en de dansvloer, maar ook van generaties.
De dagen worden korter, de temperaturen zijn heel voorzichtig aan het dalen: de herfst maakt langzamerhand toch echt haar entree. Dat betekent helaas ook dat de festivalzomer er weer op zit. Wij waren ook deze zomer praktisch ieder weekend weer op een festival te vinden en zagen gi-gan-tisch veel shows. Om nog even te kunnen nagenieten voordat de bladeren van de bomen vallen, zetten wij de 50 beste shows van de zomer voor je op een rij.
25. Underworld op Lowlands
24. Denzel Curry op Rolling Loud
Denzel Curry is heer en meester van alle rappers op de tweede dag van Rolling Loud, doet slimme een-tweetjes met zijn dj en het publiek en heeft in Rotterdam de perfecte balans tussen techniek en beuken gevonden.
Lees: Rolling Loud 2023: ragers voor Travis Scott en de Pink Tape
23. Avalon Emerson op Dekmantel
Hoe is het mogelijk dat Avalon Emerson nooit eerder op Dekmantel stond? De Amerikaanse heeft zich al jaren bewezen als een house-dj met indievernuft, als een connaisseur van dansvloertracks vol dynamiek. Ze draait niet per se hard maar onmiskenbaar naar climaxen, en ze stuurt haar tracks naar alle hoeken van je brein.
Lees: Dekmantel 2023: In de rij voor de vibe en het interview voorafgaand aan Lowlands 2023
22. IDLES op Down The Rabbit Hole
‘KAPOT!!!! KAPOT!!!! KAPOTMAKEN!!’ Een zweterige kale bink die vooraan tegen de barrier staat geplakt, lijkt vijf minuten voor IDLES zijn verstand al te hebben verloren op het idyllische veldje. Hij is veranderd in een schuimbekkende woesteman, alleen al bij de gedachte aan IDLES, en hey, bij die alpha male-punkrock-band uit de UK mag dat gewoon. Sorry, MOET dat gewoon.
Lees: Down The Rabbit Hole 2023: de zeven beste acts van zaterdag
21. Young Marco op Best Kept Secret
Wink. Wink. Best Kept Secret heeft een oogje op Young Marco. Eerder vielen dj's die hier naar hun hits toedraaiden flink door de mand, maar nu niet. Slechts een uurtje heeft-ie om te knallen, en dus heeft z'n set een uitgekiende dynamiek. Grappig hoe nonchalant hij zelf onderwijl achter de booth staat, alsof-ie een kruiswoordpuzzel aan het oplossen is, af en toe een klein glimlachje.
Lees: Best Kept Secret heeft een oogje op Young Marco
Kijk: Young Marco live op Best Kept Secret 2023
20. TraTraTrax op Dekmantel
Al vroeg is het raak bij TraTraTrax, een trio uit Colombia dat met een frisse Zuid-Amerikaanse blik naar elektronische muziek kijkt. Ze gooien de ene na de andere rauw reggaetonhit, recht van de straat, gemixt met ritmische house en zelfs een sped up version van ‘Alors On Danse’. Wat deze drie doen voelt niet als een novelty niche maar als een hele wereldwijze toevoeging aan de dansvloer. Terecht dat ze zoveel ruimte kregen.
19. Go_A op Pinkpop
Heeft Go_A genoeg in huis om Pinkpop een uur lang op zijn kop te zetten? Jazeker. Zo is Kateryna Pavlenko een intrigerende frontvrouw, een soort Morticia Addams met strak zwart haar en een rood brilletje waar ze de hele tijd overheen kijkt. En ze heeft een trefzekere stem, waarmee ze om de traditionele fluit cirkelt van Ihor Didenchuk. Zij vormen het oer-Oekraïnse blok van de groep, terwijl gitarist Ivan en producer Taras respectievelijk hardrock riffs en elektronische beats leveren. Het klinkt als een onmogelijke opgave om daar iets cools van te maken, maar het is zowaar gelukt.
Lees: Go_A zegent Pinkpop met Oekraïense witte magie
Kijk: Go_A live op Pinkpop 2023
18. Red Hot Chili Peppers op Pinkpop
In een kleine anderhalf uur jassen de Red Hot Chili Peppers er een hele sloot aan hits doorheen als headliner van de Pinkpop-zondag. Zonder fratsen, zonder mega-show. Maar het klinkt als een klok, en de zestigers (want dat zijn het inmiddels) blijken zeldzaam goed in vorm.
Lees: Heeft Red Hot Chili Peppers de eeuwige jeugd?!
Kijk: Red Hot Chili Peppers live op Pinkpop 2023
17. Fred again.. op Down The Rabbit Hole
‘Ik zie jullie, ik neem dit niet zomaar voor lief’. Fred again.. kijkt over zijn synthesizer het grote veld op en ziet dat uit alle hoeken, gaten en konijnenholen mensen toegestroomd zijn voor hem, voor de headliner van de eerste dag. Ongelofelijk als je er over nadenkt. Iets meer dan een jaar geleden nog maar speelde de Britse producer zijn eerste Nederlandse show in de oude zaal van de Melkweg.
Lees: Fred again.. stort Down The Rabbit Hole in liefdesvolle groepsknuffel
16. Anz & Special Request op Dekmantel
Wat een vreugde en energie knalde er door The Nest tijdens de afsluitende set van Anz en Special Request op zaterdagavond. Terwijl Anz goedlachs aan het proosten was met iedereen om haar heen gooide haar ervaren b2b partner er nog maar een UK garage classic in, eentje met de hook van Soft Cell’s ‘Tainted Love’. Om vervolgens weer de diepte in te gaan met een kale plaat die niet meer was dan drums en subs. Een viering van de UK sound in de breedste zin.
15. James Holden op Draaimolen
Voor het eerst in jaren zien we James Holden weer eens op een dj line-up verschijnen. De Border Community-baas leek met zijn band (met saxofonist en oosterse percussie) steeds meer de vrije kant op te gaan, alsof hij over een tijdje alleen nog maar abstracte klanken zou improviseren. Maar fans van de Brit met het grijzende knotje horen hem tot hun plezier hits als ‘Renata’ en ‘Pass Through The Fire’ spelen, producties waarin jazz, krautrock en elektronica samenkomen tot een stuurs geheel van hortende ritmes en flikkerende melodieën.
Lees: Draaimolen zaterdag: voor de snobs én de hokjesafbrekers
14. Lander & Adriaan op Down The Rabbit Hole
Huh, wat gebeurt daar nou weer, in de piepkleine Bossa Nova-area? Daar staan mensen helemaal lijp te gaan op UK clubtunes. Maar waar staat de dj? Oh, dat is helemaal geen dj, dat is het allerleukste duo sinds, eh… Bassie en Adriaan? Meestal echt een kutidee als jazzmuzikanten met de hele Britse ravegeschiedenis aan de haal gaan, maar geloof ons, Lander & Adriaan doen het geweldig goed.
Lees: Down The Rabbit Hole 2023: de zeven beste acts van zondag en Lander & Adriaan dansen met het hoofd én het hart
13. The Mars Volta op Best Kept Secret
Zo'n tien jaar bestond The Mars Volta, om vervolgens tien jaar van het toneel te verdwijnen. Het was een band die geen enkele grens kende. Ogenschijnlijk kon freejazz de band nog te netjes zijn, metal te soft en punk te gecontroleerd. Op het podium was het dan ook vaak een balanceeract tussen genialiteit en chaos. Dit is muziek die niemand anders zo kan maken, hoe geraffineerd een nieuwe groep muzikanten ook is. Dus kunnen we maar één ding concluderen: het vreemdvormige zesdimensionale gat in het muzikale landschap dat The Mars Volta achterliet heeft niemand kunnen vullen, maar de band zelf doet de geluidsacrobatiek soepeler dan ooit tevoren op Best Kept Secret.
Lees: The Mars Volta geeft een masterclass gecontroleerde chaos
12. Travis Scott op Rolling Loud
Zoals altijd gaat hij HARD, met vuurbommen en CO2-kanonnen, en springt zoveel dat je je afvraagt of het podium met hete kolen bezaaid ligt. Toch is ook te merken dat hij het gros van deze tracks al heel vaak live heeft gedaan. Na Astroworld albumtrack 'CAROUSEL' roept hij ook even dat hij niet kan wachten tot Utopia uit is. Ja, het absolute vuur in zijn ogen dat we zagen bij de eerste keer 'Goosebumps' op WOO HAH! 2017 of de eerste keer 'Sicko Mode' in 2019 zit er niet in dit keer. Wat we ervoor terug krijgen is een meer beheerste show, die aantoont hoe goed Travis Scott eigenlijk kan rappen en hoezeer hij meester is over zijn instrument: de overstuurde autotune.
Lees: Rolling Loud 2023: ragers voor Travis Scott en de Pink Tape
11. Caroline Polachek op Best Kept Secret
Al een dikke week hield Best Kept Secret z'n adem in: Caroline Polachek, de popster met de stem van een operadiva, de zangeres met een engelenstem waarmee ze de poorten naar de hemel wagenwijd kan openzetten en het licht kan doen binnenstralen op de donkerste dag, had bronchitis te pakken. De wonderen zijn de wereld nog niet uit, want ze is er, in levenden lijve, en je moet je oren wel héél erg spitsen, wil je horen dat ze niet optimaal zingt. Hoogstens legt ze niet evenveel kracht in haar uithalen, maar nog steeds bereikt Polachek op haar zwakste dag een astronomische hoogte waar de sterren jaloers op zijn.
Lees: Caroline Polachek laat Best Kept Secret branden van verlangen
10. Billie Eilish op Lowlands
Stond ze in 2019 nog op het podium als een ruwe diamant, die nog best wel leunde op haar backing tape, dan zien we nu een heel andere Billie Eilish: een geëvolueerde superster, die het grootste deel van haar fluistervocalen voor d’r rekening neemt (oh, jij dacht dat ze kon springen en fluisteren tegelijk?!), met totale rust en controle op het podium staat en ook precies doorheeft wat voor effect ze sorteert op haar jonge fans. De jongste Lowlands-headliner ooit pakt de Alpha in met haar larger-than-life charisma en stage presence.
9. Sho Madjozi op Lowlands
De Zuid-Afrikaanse rapper Sho Madjozi is zo iemand die geboren is om te entertainen. Je kunt hier als festivalganger met geen mogelijkheid een uur gaan staan zonder breed te lachen en hard mee te dansen. It’s Sho time, dat is wel duidelijk. Ze danst over het podium alsof dat de hele dag al van haar is, of eigenlijk heel het jaar al. Plak haar naam er maar op. Dat Sho Madjozi nog geen superster is, slaat eigenlijk nergens op. Drie talen door elkaar rappen en in elke taal uitblinken? Kan ze. Kan er iemand voor zorgen dat we deze meid helpen aan nog een Nederlandse show? Die ruimte verdient deze amapiano-koningin.
Lees: Energiebom Sho Madjozi moet nooit meer iets anders doen dan entertainen
8. Burna Boy op Down The Rabbit Hole
Mocht je de afgelopen maanden in een iets te diep hopje hebben gehipt: Stromae zegde al zijn shows af, en de Afrikaanse Gigant moet zijn designer-schoenen vullen op Down The Rabbit Hole. Vervolgens kwam Burna Boy dan weer niet opdagen voor zijn show in het Gelredome, terwijl mensen al uren op hem stonden te wachten. Kortom: Burna Boy heeft wat te bewijzen als headliner. En al na drie liedjes snapt het hele veld: dit is simpelweg een geweldige headliner die met zijn ultieme feelgood-muziek ook de grootste scepticus aan het swingen krijgt.
7. Sandwell District op Draaimolen
Sandwell District is de favoriete live-act van alle technoliefhebbers hier, en voor het eerst in jaren weer samen te zien. Het is dan al donker. Achter het Tunnel-podium een zuil van rood licht, boven onze hoofden grote kubussen vol rook en wit licht. De vuistpompende menigte met zwetende lijven is een zwarte massa geworden waar af en toe een arm uit omhoog steekt. De producties zijn stuwend, maar niet hard, donker maar ook mooi, de meest rijke vorm van peaktime-techno.
Lees: Draaimolen zaterdag: voor de snobs én de hokjesafbrekers
6. Kendrick Lamar op Rolling Loud
Nou lieve WOO HAH-fanatici die besloten thuis te blijven: YOUR LOSS, want alleen al de komst van Kendrick Lamar is die verhuizing waard. Het is voor elk hiphopfestival de headliner van je dromen, dé rapper die eigenlijk alle genres en generaties overstijgt, het grootste genie van zijn generatie, een artiest die elke andere act op Rolling Loud direct degradeert tot voorprogramma. Hij mist geen woord, is uitzonderlijk goed verstaanbaar en rapt zoals we van hem kennen: scherper dan een Japans koksmes.
Lees: Rolling Loud 2023: Kendrick Lamar blaast de sceptici weg
©
Ben Houdijk
‘Jullie vragen je vast af waarom ik nog niet ben opgestaan,’ zegt RAYE vanuit een fauteuil voorop het podium. De Britse zangeres legt het ons uit: een paar dagen geleden ging ze door haar rug, moest zelfs naar het ziekenhuis, maar wilde hier zo graag spelen dat ze een hele lading pijnstillers naar binnen heeft gewerkt om alsnog op het podium te kunnen staan. Zelfs vanuit die sjofele stoel blaakt ze van de starpower, deze diva met een Marilyn Monroe-achtige glamour en bakken charisma. Nog geen drie minuten zijn gepasseerd, en iedereen in de Heineken weet: RAYE heeft een fenomenale stem. Een stem die kan wedijveren met de Adeles en Amy Winehousen van deze wereld. Een stem ter grote van een stadion. Hoor eens, die powerdiva-uithaal in ‘The Thrill Is Gone’. Die bizar hoge noot aan het einde van ‘You Don’t Know Me’. De jazzy variaties waarmee ze haar liedjes nog eens extra optilt, en waarmee ze haar liedjes extra soulvol vertolkt.
©
Jostijn Ligtvoet / Jostijn Ligtvoet Fotografie
Het was de set waar iedereen benieuwd naar was: wat gaat elektronica-pionier Aphex Twin doen tijdens zijn eerste Nederlandse set in meer dan een decennium? Hij is een alien die eens in de zoveel tijd op aarde neerdaalt. Een troll die er sardonisch genoeg in schept om z'n publiek totaal te vervreemden, de oren te laten bloeden. Richard D. James is een contactgestoorde, zieke dj, en hij gaat Best Kept Secret binnen een half uur leegvegen. Dat is wat we denken te weten, toch?
©
Ben Houdijk
De zon gaat onder en de Jeugd komt op. Het is volledig bekend terrein. Dit zijn de geoefende boys. Leerstage, werkstage, Alpha-stage. Voor de zevende keer op Lowlands, voor de zesde keer op dit grootste podium. Maar nog steeds staat er wat op het spel. De Jeugd heeft uitgerekend dit weekend een album op 1 staan, voor het eerst: het nieuwe Moderne Manieren. Faberyayo wijdde er een emotionele Insta-post aan. Hij benoemt de drie keren dat hij het einde van de Jeugd bevroedde, maar ze gingen altijd door en nu dit. Kan het nog beter? Spoiler: dat kan.
Lees: De Jeugd van Tegenwoordig heeft de toekomst
Kijk: De Jeugd van Tegenwoordig live op Lowlands 2023
©
Jelmer de Haas
‘Er zijn vijf lange jaren voorbij gegaan sinds we hier speelden’, gromt Josh Homme op Pinkpop. En in die vijf lange jaren had de grote rockgod van Landgraaf de duivel op de hielen, blijkt wel, want hij ziet eruit alsof-ie dik twee decennia ouder is geworden. Ver uitgeholde oogkassen, nog net wat bleker gelaat, grijze goatie. Vind je het gek: in de tussentijd belandde hij in een dikke vechtscheiding. En overleed dierbare vriend Mark Lanegan. En werd Homme geopereerd wegens kanker, vertelde hij summier in een van de enkele interviews die hij deed rond het verschijnen van nieuwe album Times New Roman. In dat interview zei-ie ook: eigenlijk stond zijn kop totaal niet naar het schrijven van nieuwe muziek, maar alle pijn balde zich samen tot er bittere songs ontstonden, zoals dat gaat als muzikant. De band is ook niet op Pinkpop om lang in het verdriet te blijven hangen. Nee, Queens of the Stone Age zijn op oorlogspad.
Lees: Queens of the Stone Age roept de doden aan
Kijk: Queens of the Stone Age live op Pinkpop 2023
©
Jelmer de Haas
'Ululululululululululu!' Steeds weer slaken ze vreugdevolle kreten, laat Young Fathers de stemmen huilen, kirren en chanten. Zie hoe ze door die grote trommels steeds opzwepender gaan dansen. Alsof ze oeroude voorvaderen uit de dood willen doen herrijzen! Om maar te zeggen: dit is een tribal voodoo-bezwering, eentje die je slechts met open mond kunt bewonderen. Wow. Wow, wow, wow!
Young Fathers dus, een Schots trio dat eerder opviel met een stel niet te categoriseren rapplaten, om dit jaar een nieuwe stap te zetten met het weergaloze Heavy Heavy. Laten ze het ene moment totaal ontsporen, het volgende ogenblik is het plots statisch en intiem, klinkt door de chaos opeens het allermooiste soulvolle liedje, met de armen omhoog als gospelleiders. Bizar meezingmomentje: 'Inside I'm feeling dirty, it's only cause I'm hurting'. Als je je publiek zo'n zin weet mee te laten zingen? Dan heb je ze totaal in je macht. Young Fathers deed dat, met een levensbevestigende show.
Lees: Young Fathers bezweert met gospel-voodoo-ritueel
Kijk: Young Fathers live op Best Kept Secret 2023