DTRH23: Burna Boy en de Afropop revolutie

Wat ging er in hemelsnaam mis in Arnhem? Dertigduizend mensen zaten de hele avond te wachten in een uitverkocht stadion GelreDome. Jonna Fraser - geboekt als surprise guest - stond de hele avond op het podium om te boel warm te houden, en pas om elf uur kwam het nieuws: hij komt niet. Burna Boy is niet hier, hij kan niet optreden. Het komt eigenlijk nooit voor bij concerten van dit formaat, en we zijn het ook niet gewend van Burna Boy. De Nigeriaanse superster is niet het type laatkomer, een met-de-pet-gooier. Hij tourt met een grote band, speelt over de hele wereld in arena’s. Juist hij zou zijn zaken voor elkaar moeten hebben, toch?

Ook twee weken na die beruchte avond in Arnhem zijn er vraagtekens. Concertpromotor Bon Bon Entertainment legde uit: een dag voor het concert bleek iets mis te zijn met de geboekte privéjet die Burna Boy vanuit Londen naar Amsterdam zou vliegen. Een Franse partner was betaald om dat te regelen, maar het was niet voor elkaar. Er werd last minute een nieuwe gevonden, maar die zou redelijk laat pas aankomen in Nederland. Toen die ook nog eens vertraging opliep, viel het hele plan in duigen. Maar waarom communiceerde de organisatie daarover zo laat? Waarom liet men een vol stadion tot elf uur wachten voor de knoop doorgehakt werd? Waarom leek het überhaupt een goed idee om Burna Boy om elf uur nog het podium op te sturen? Vraagtekens dus, die duiden op groeistuipen en een gebrek aan ervaring bij de concertpromotor. Want Bon Bon Entertainment groeide mee met de carrière van Burna Boy, en ook voor hen zou dit het eerste stadionconcert in Nederland zijn. Precies om dat te vieren was dit artikel al in de maak, en precies daarom is het er nu alsnog.

Bon Bon Entertainment is een independent promotor uit Capelle aan den IJssel die zo’n vijftien jaar geleden begon met urbanfeesten in discotheken in de Randstad. Ze boekten Amerikaanse artiesten uit de oude doos als Dru Hill en Montell Jordan, en nieuwere als Ty Dolla $ign en Tyga, gekoppeld aan Nederlandse rappers als Bollebof. Een jaar of vijf geleden zagen ze een nieuwe kans binnen hun domein, de black culture: Afropop en de Zuid-Afrikaanse (iets meer dansvloergerichte variant), amapiano. Geen wereldmuziek, geen ouderwetse afrobeat, maar fonkelnieuwe popmuziek zoals die gemaakt wordt in bruisende landen als Nigeria en Ghana, aan de westkant van Afrika. Naast Burna Boy werkt het bedrijf ook met artiesten als Whizkid en Omah Lay, en inmiddels heeft het eigen events als Blends en Manya.

Afropop is muziek die geworteld is in eeuwenoude Afrikaanse ritmes, maar die net zo goed beïnvloed is door moderne Amerikaanse popmuziek en rap en door populaire Zuid-Amerikaanse stijlen als reggaeton. De Nigeriaanse Afropop bevindt zich momenteel in een creatieve flow die doet denken aan de reggae van de jaren zeventig: er komt oneindig veel muziek uit, zoveel dat het nauwelijks bij te houden is. Niet zo gek als je bedenkt hoeveel jonge mensen er überhaupt leven in Nigeria: de 200 miljoen inwoners hebben een gemiddelde leeftijd van nog geen negentien jaar, ruim twee keer zo jong als Nederland. Er vormt zich dus een enorm stuwmeer aan jonge, frisse popmuziek. En waar die artiesten eerst in een soort bubbel in de eigen regio bleven, verspreidt het afropopvirus zich nu over de hele wereld. Met Burna Boy en Whizkid als grote blikvangers, met Rema’s ‘Calm Down’ als sluimerende wereldhit en in hun kielzog een enorme hoeveelheid acts met potentie.

Die grote verspreiding van de Afrikaanse popmuziek heeft natuurlijk alles te maken met het streamingtijdperk. Want was je voor reggae-singles in de jaren zeventig en tachtig nog aangewezen op importwinkels die de 7 inches met blanco hoesjes hoogstpersoonlijk op Jamaica gingen halen, nu kan iedereen inloggen op de Nigeriaanse Spotify charts van vandaag. Net als de reggae van toen geldt overigens ook nu Engeland als springplank naar Europa. In Londen en Liverpool wonen bij elkaar zo’n 200.000 mensen met een achtergrond in de voormalige Britse kolonie, dus die connectie is snel gelegd.

Ook in Nederland komt het succes van Burna Boy niet uit de lucht vallen. Bon Bon Entertainment haalde hem in 2019 al naar Villa Thalia in Rotterdam, en hetzelfde jaar stond de Nigeriaan op Frenna’s 777 Fest. Dat laatste voelt als een logische connectie, vindt ook Farid Benmbarek, die bij TopNotch veel met Frenna werkte. ‘Frenna stond al met één been in de Afro vanaf het moment dat hij begon met muziek maken. Het was een combinatie van trap hiphop uit Amerika en Afro-influenced hiphop uit Afrika. Frenna’s thuisland Ghana speelt daarbij een belangrijke rol. Dat heeft natuurlijk ook te maken met het rijke historische verleden van Nederland. Er staan nog heel wat mooi kastelen en herenhuizen in Ghana die ons daaraan herinneren. Jonge muzikanten, producers en vocalisten nemen die bagage mee vanuit hun eigen cultuur, als ze op vakantie gaan of als ze de playlist van hun oom of hun moeder opzetten.’ Maar, benadrukt Benmbarek, we moeten wel de juiste volgorde aanhouden: ‘De vervlechting van Nederlandse hiphop heeft eerder plaatsgevonden dan dat Afropop hier populair werd. Frenna stond eerder in de charts dan Rema.’

Voor labels en uitgevers ligt er vervolgens een kans om die natuurlijke interesse om te zetten in zakelijke connecties. Farid Benmbarek maakte jaren geleden alweer een reis met een TopNotch delegatie om te kijken wat er internationaal mogelijk was. ‘Ik was op een A&R conferentie geweest in Parijs, waar ik bedacht: de volgende keer neem ik een paar artiesten mee, die staan te springen om samen te werken. Dat hebben we gedaan in Miami, waar Frenna, Spanker en Lassa meegingen. Daar werkte Frenna samen met Yemi Alade, een van de grote Nigeriaanse popartiesten, die op dat moment op het nieuwe Beyoncé album stond. Zo waren er meer Afro-influenced artiesten, die normaal niet zo snel naar Nederland komen. Dat heeft er wel weer toe geleid dat Yemi Alade later samen met de Franse artiest Vegedream naar Amsterdam afreisden om hier een half album op te nemen met Nederlandse muzikanten.’

Ook Elvin Usidame van boekingskantoor Friendly Fire jaagt momenteel op Afropop. Volgens hem is het heel erg zoeken wat werkt en wat niet. ‘We hebben een aantal shows gedaan waarbij je merkt dat het publiek toch wat anders verwacht dan een show die om half negen begint en om tien uur klaar is. Dat het toch iets meer feest is, iets meer dansen. Dan werkt het dus beter als je het later laat begin of incorporeert in de nacht. Dat past ook beter omdat veel acts optreden als tape-act met een dj. Dat geldt niet voor artiesten van het kaliber Burna Boy, die met een grote band en productie komt. Ik vergelijk het met hoe Amerikaanse hiphop er tien, twaalf jaar geleden voor stond. Daar was destijds ook veel onduidelijk, en nu is alles veel professioneler.’ Afrikaanse artiesten willen wel graag naar Europa komen, want hier is het geld te verdienen, maar ze moeten wel een slag maken, ziet Usidame. ‘Dichtbij huis kunnen ze ook veel geld verdienen met korte clubshows. Hier verwachten we toch een show van minstens een uur. Dat moet je uitleggen aan een artiest en zijn manager. Vaak verloopt dat contact gewoon via Whatsapp, is de manager gewoon iemand uit hun omgeving die ze al lang kennen.’

Burna Boy is door het onprofessionele GelreDome debacle het levende bewijs dat Afropop zover nog niet is, en dat is jammer. Het had een monumentale show moeten worden in de geschiedenis van de Afrikaanse popmuziek in ons land: nog nooit verkocht een artiest uit het continent in ons land een stadion uit, nadat hij eerder al AFAS Live, Ziggo Dome én Ahoy vol trok. Het drama van Arnhem - wiens schuld het uiteindelijk ook was - zadelt het genre op met een stigma, waar het zo snel mogelijk weer vanaf moet. En dat kan gelukkig, zodra Burna Boy zaterdag om half twaalf het podium opstapt in Beuningen.