De laatste plaat van Hurray for the Riff Raff is in het overvolle voorjaar een beetje ondergesneeuwd, maar laten we dat voor Lowlands even rechtzetten: The Navigator is namelijk een van de meest intense, politieke folk-platen van het jaar.

‘Aan eenieder die zich moest verstoppen, zeg ik: pa’lante! Aan eenieder die zijn trots is verloren zeg ik: pa’lante! Aan eenieder die moest overleven, zeg ik: pa’lante! Aan al mijn broeders en zusters zeg ik: pa’lante!’

De stem van Alynda Segarra (feitelijk ís zij Hurray for the Riff Raff) slaat over. De zangeres klinkt alsof jarenlang aan opgekropte woede als kokend bloed door haar hele lichaam suist en ze tegen de tranen vecht in de studio. Verdomme hee, wat komt dat binnen richting het einde van The Navigator, het laatste album van Hurray for the Riff Raff. 

’Pa’lante!’, dus, het is spreektaal voor voorwaarts, maar was ook de naam van de krant van de Young Lords, de groep Puerto-Ricaanse activisten in de jaren 60 en 70. In hetzelfde nummer klinkt hoe Pedro Pietri (de oprichter van de Nuyorican Movement) zijn gedicht Puerto Rican Obituary voordraagt, maar eigenlijk is ‘Pa’lante’ een lijflied voor iedereen ter wereld die zich onderdrukt voelt en als minderheid wordt gezien. 

Het is echt een dappere nieuwe stap in het oeuvre van Segarra. Ze groeide op in de Bronx, waar haar punk-vrienden altijd tegen haar zeiden: ‘Je bent niet Puerto Ricaans, je bent wit!’ Zelf wist ze eigenlijk ook niet wie ze was, ze schaamde zich zowat voor haar afkomst en kon nauwelijks een woord Spaans. Jarenlang wilde ze liever een ‘white poet guy’ zoals Allen Ginsberg zijn, en verdiepte ze zich vooral in het traditionele Amerikaanse folk-, blues- en country-idioom. Met haar platen werd ze in dat genre overigens ook echt gelauwerd. Het regende sterren voor haar vorige plaat Small Town Heroes.

Hurray for the Riff Raff - The Navigator

Opvolger The Navigator gaat over een zoektocht naar je identiteit, en Segarra durfde voor het album eindelijk haar eigen afkomst te omarmen: het is een conceptalbum rondom het duidelijk autobiografische karakter Navita Milagros Negrón, een Puerto Ricaans straatkind dat het zware leven in de grote stad (ongetwijfeld New York) probeert te verdringen met hedonistische daden: dronken staat ze met haar vrienden tot in de ochtend vanuit het dak te schreeuwen, klaar om de wijde wereld in te trekken en de onderdrukking te ontvluchten, zoals Segarra zelf ook op zeventienjarige leeftijd van huis wegliep om na een jaar vol omzwervingen in New Orleans neer te strijken. 

In de tweede helft van het album ontwaakt Navi opeens decennia later in een dystopische toekomst (dat ligt er overigens niet zo dik bovenop), om te zien wat zij en haar volk zijn verloren, en te protesteren tegen kolonisatie en witte overheersing. ‘First they stole our language, then they stole our names, then they stole the things that brought us faith’, klinkt het pisnijdig op anti-Trump-song ‘Rican Beach’, waarin ze ageert tegen de politici die een muur willen bouwen, maar ook tegen de vele muzikanten en dichters die zich er niet over uitspreken.

Hurray for the Riff Raff

'Wie zich als folkmuzikant niet uitspreekt, verloochent de wortels van het genre'

Want je móét je stem laten horen als kunstenaar, vindt Alynda. In een vurige persoonlijke blogpost (lees hem!) schreef ze er twee jaar geleden over: ‘People are dying. This is not a lie. Black women, men, and children are dying. You do not have to have the same skin to feel that pain.’ De rol van de zanger is om anderen te laten begrijpen wat ze niet uit zichzelf begrijpen, schrijft ze, en je in de ander te verplaatsen. Folk was een social medium, ver voordat het internet bestond, een vehikel om de boodschap van vrijheid mee te verspreiden. Wie zich als folkmuzikant niet uitspreekt? Die verloochent de wortels van het genre. Ze wordt laaiend om de term ‘the voiceless’, want ze hebben wél een stem, maar die wordt niet gehoord. 

Zo’n met politieke en persoonlijke boodschappen overladen conceptalbum zou loodzwaar kunnen worden, maar nee: The Navigator is een prachtig verzorgde en toegankelijke folk- en indierockplaat, die aanzienlijk harder rockt dan haar eerdere werk. En ook muzikaal hoor je hoe ze haar wortels uitdiept: van het openingsnummer ‘Entrance’, waarin tussen de straatgeluiden Puerto Ricaanse doo-wop weerklinkt, tot de polyritmes in het slotstuk van ‘Nothing’s Gonna Change That Girl’, van de Latijns-Amerikaanse percussie op het titelnummer tot de groove op ‘Rican Beach’. Er klinkt bomba, salsa en son naast indierock en rootsmuziek.

Vervolgens ondergaat ‘Pa’lante’ twee metamorfoses: eerst van bitterzoet pianoballade naar Beatlesesque niemendalletje en dan weer naar een intense protestsong. Zelfs als je niet precies begrijpt wat ze ermee bedoelt, voel je de pijn die zij voelt en de boodschap die ze wil overbrengen wanneer  de strijkers aanzwellen en ze aan die ijzingwekkende oproep ‘Pa’lante!’ begint. Voorwaarts!

Hurray for the Riff Raff staat dit weekend op Lowlands, zondag om 12.00 in de India. Het festival is uitverkocht, maar wij geven nog kaarten weg met deze prijsvraag. Geef uiterlijk vanavond 20:00 uur antwoord op de volgende vraag om kans te maken:

Welke rockband van wereldformaat laat op zijn recente tour ook het gedicht 'Puerto Rican Obituary' van Pedro Pietri horen? 

Het antwoord deponeer je hier.