De openingsconcerten zijn grilling, maar die van de Japanse saxofonist Yasuaki Shimizu is gelukkig prachtig. Een paar jaar terug werd de Japanner weer ontdekt omdat een album uit de jaren tachtig opnieuw werd uitgegeven. Aan zijn geluid en gevoel voor harmonie hoor je dat hij eigenlijk uit de klassieke hoek komt, maar zo nu en dan zingt hij door zijn sax, gebruikt hij de kleppen als percussie, draait hij aan een radio, schreeuwt hij wat Japanse teksten door zijn stemvervormer, of speelt hij twijfelend over een bed van vogelgeluiden.
Wat hebben we weer onvoorstelbaar veel fantastische muziek gehoord op Dekmantel: op geen festival zijn zoveel avontuurlijke dj-sets te horen, geen festival graaft zo diep in de geschiedenis van de elektronica. Dit waren onze vijftien favoriete sets en optredens. Four Tet brak alle regels, Helena Hauff brak de mainstage af en het openingsconcert van de Japanse saxofonist Yasuaki Shimizu was prachtig.
15. Yasuaki Shimizu
14. Lena Willikens
De Duitse die opgroeide in de Salon des Amateurs en onlangs een coole Selectors-verzamelaar uitbracht draait deze editie van Dekmantel een stuk luchtiger dan vorig jaar in de Greenhouse. Toen moesten we het doen met stroperig trage industrial en piepende, krakende acid-platen. Nu draait ze house. Soms de luchtige Italiaanse droomvariant, maar vaker raar en psychedelisch. Zonder te hoeven pleasen of naar heftige climaxen op te stuwen weet ze twee uur lang haar publiek tegen de booth te plakken, als mierzoete limonade voor een stel hongerige wespen.
13. Errorsmith
Errorsmith laat zien hoe ver de grenzen van het festival opgerekt kunnen worden. Het is de gestoordste set van het weekend. Totaal onnavolgbaar futuristisch, hoe stotterende en vervormde vocals de strijd aan gaan met opgeknipte dancehallritmes, hiphopsnares en bubbelende synths. In eerste instantie is het een gek gezicht, hoe de graatmagere nerdy Duitser met zijn armen slingert. Alsof hij op zoek is naar iemand die met hem de polonaise wil lopen. Maar na tien minuten valt bij iedereen het kwartje: gillend en joelend wordt elk nieuw ritme ontvangen, slingeren tientallen armen de lucht in en rammelen de eerste rijen aan de hekken.
12. Identified Patient
Een van de meest veelbelovende Nederlanders op Dekmantel is Identified Patient, met een paar coole releases op Pinkman en avonden in De School. Zijn Boiler Room-debuut schiet werkelijk alle kanten opschiet: van gekke broken beat naar duistere industrial en slepende techno naar opeens cheesy piano-houseplaten. Soms zijn de transities wat slordig, soms laat hij het gewoon helemaal stilvallen en soms versnelt hij 8 BPM in twee minuten. Maar fuck perfectie en lang leve verwarring! Als je zulke bangers brengt met zo’n geestdrift, is het uur zo voorbij en heb je alleen maar grijnzend met de vuist in de lucht staan dansen.
Luister: The Prodigy - Climbatize
11. Insalar
Het lijkt wel of Insanlar nooit meer wil stoppen met spelen. Een uur lang spelen ze non-stop bezwerende Turkse folk met sitar en vervormde zang, en gaan een drummer en percussionist constant te de strijd aan met de crispy elektronica van bandleider Baris K. De climaxen komen in bescheiden golven, maar op het eind is er geen houden meer aan. Baris K is zelf nog het hardst op zijn vingers aan het fluiten tijdens het kolkende hoogtepunt. Als de stagemanager hem komt zeggen dat het uur er op zit, moet die dat vervolgens ook nog los aan alle andere bandleden gaan vertellen. Zo diep zit iedereen erin.
10. Sassy J
Dekmantel heeft een heel rijtje favoriete dj’s die ze zo vaak mogelijk uitnodigen. Sinds 2016 is Sassy J er zo eentje, een dj uit Zwitserland die vaak ook op affiches verschijnt naast Antal en Hunee. In die hoek is ze ook wel te plaatsen, maar dan met iets minder drive. Iets lomer, zwoeler en als het even kan met een weirde afslag. Dit jaar geeft ze in anderhalf uur een behoorlijk perfecte showcase van haar sound: ze draait bedwelmende afrobeat, maar ook spacey housetracks, om uiteindelijk te eindigen bij Aretha Franklin.
9. Palms Trax
Op vrijdag staan alle kleurrijke bloesjes in de broeikas te fladderen bij Palms Trax, tegen de glazen wanden geplakt door de drukte. Kennelijk is hij in de Dekmantel-app de populairste artiest (kortom: iedereen wil ‘m zien) en dat maakt hij helemaal waar met een vreugedvolle set. Vanuit een behoorlijk sicke edit van ‘Baiana’ (echt, luister die plaat!) schakelt hij op naar zalvende discohouse met non-stop vocalen, strijkers en opzwepende percussiebreaks om je lichaam acrobatisch op heen en weer te zwieren. ‘Come to my world’, laat hij z’n zangers verleidelijk zuchten. Buiten zouden ze wel willen, ja, maar het is zo stampvol dat er niemand meer bij past.
8. Ndagga Rhythm Force
Een van de meest opmerkelijke liveacts van het festival is Ndagga Rhythm Force. Techno/dub-gigant Mark Ernestus formeerde de groep nadat hij verslingerd raakte aan het Gambiaanse genre mbalax. Van mijlenver hoor je al welk instrument daarin het belangrijkst is: dat kleine Sabar-trommeltje dat de frontman tussen z’n oksel en biceps heeft geklemd. Spant hij z’n spieren aan, dan klinkt–ie opeens veel hoger. ‘Ploing! Ploooing!’ Ernestus zelf is nergens te bekennen, maar niemand die daarom maalt bij deze uitbundige act. De zangeres blaast sensueel kusjes naar de meisjes vooraan, die al de hele tijd euforisch naar haar staan te lonken, en vooral de danseres is fenomenaal: expres houterig maar supersnel beweegt ze haar knokige lichaam op die waanzinnige polyritmes.
Luister: Ndagga Rhythm Force - Lamb Ji
7. Carista
De Boiler Room blijft een gekke plek op het festival, maar het is ook de plek waar de vlam finaal in de pan kan slaan. De set van debutant Carista is daar het beste voorbeeld van. Met een gigagrijns pompt ze de temperatuur nog even verder op. Kleine uistapjes naar garage (die rewind bij 'Hyperfunk'!), Martyn’s dubby house en wat Italiaans spul, maar bovenal house zoals je house wil horen. Afwachten of iemand daar dit weekend nog over heen kan gaan.
6. Daphni
Het was een Plastic People-dag, de zondag op het Selectors podium. Jamie XX, Floating Points en Daphni mochten de hele dag vullen, Four Tet kwam gezellig buurten met zijn moeder. De gepromoveerd wiskundige krijgt het voor elkaar om met disco als leidraad het veldje tussen de bomen te laten kolken. Hij neemt ook opvallend veel risico. Zo opeens een keiharde techno-rammer, of die vergeten garage hit die zelfs de hitlijsten haalde begin 2000.
Luister: Sweet Female Attitude - Flowers
We hielden bij welke fantastische platen we zoal hebben gehoord op Dekmantel 2018. Luister hieronder de volledige playlist, in totaal een dikke 14 (!!!) uur aan muziek.
Als Volition Immanent om half drie ’s nachts in Shelter op het punt staat te beginnen, lijkt het onbegonnen werk. De kelder is akelig leeg. En toch wordt het een van de beste shows van de avond, deze van het duo dat bestaat uit producer Parish Smith en Mark van de Maat. De basis is industrial met getergde punkkreten, maar net zo makkelijk worden de subwoofers uitgedaagd met bassen die tegen dubstep aanzitten of wordt er richting verwoestende techno gestuurd. Van de Maat moet er keihard voor werken, rent rusteloos over het podium, stookt mensen op tot een moshpit en wordt uiteindelijk zelf beloond met een stukje crowdsurfen. Harder is er niet gedanst op donderdag.
Op het Selectors-podium begon Dekmantel vorig jaar met een experiment: wat als we nu grote dj-sterren als opener neerzetten, met een extra lang slot. Wordt dat vrije gevoel dan nog groter? Dat experiment pakte goed uit, en dus staat dit jaar Jamie xx op die spot, van 13:00 tot 17:00, en na hem staan vrienden Daphni en Floating Points. En inderdaad, we zien een heel andere artiest dan de gecalculeerde dj die hoofdpodiums afsluit. Hij hangt eerst lekker in de disco slowjams en eigthies synthpop, om vervolgens door te schakelen naar house. Natuurlijk komen zijn eigen tunes (‘Seasaw’, ‘On Hold’) ook voorbij en dat is fantastisch, maar in zijn headlinesets moeten die hits ook meteen de piekmomenten zijn, terwijl nu ook andere tracks de kans krijgen te schitteren. Geen ‘Loud Places’ als afsluiter dus, maar de heerlijke zomerdiscoplaat ‘You Saved My Day’ van Cheryll Lynn. Het wordt vechten om de Selectors-openingsspot volgend jaar!
Luister: Michael Shrieve & Klaus Schulze - Transfer Station Blue
Een favoriet moment op Dekmantel: de totale paniek in de ogen van het publiek wanneer Objekt zijn set plotsklaps compleet kantelt. Na de hele dag rechtdoorzee-techno te horen in die grote UFO-tent, legt hij het compleet stil voor een bizarre blastbeat. Van daaruit gaat hij naar een opgefokte SOPHIE-track met mierzoete zang, een weirde Amnesia Scanner-tune met overstuurd gekrijs, en daarna naar jungle op een halsbrekende 170 bpm. Het lijkt wel een soort muzikale achtervolgingsrace, waarbij Objekt z’n best doet je continu af te schudden. Verlies je hem uit het oog, dan is er ook echt geen touw meer aan vast te knopen. Maar als je hem op de hielen blijft, dan is het extatisch.
Luister: SOPHIE - Immaterial
Net als je denkt dat die Destiny’s Child-edit het beste is wat je vandaag hoorde, vallen om klokslag tien uur alle kicks uit zijn detailrijke house weg en klinkt er alleen een gitaar. Iets later een kurkdroge drum en een bas die bijvalt: ‘Long Division’, een van de meest poppy nummers die post-hardcoreband Fugazi ooit opnam. Primetime op het hoofdpodium van Dekmantel, en het werkt ook nog. Razende drum and bass van DJ Hype, een Indiase fluisterballad als opener, zijn eigen ‘Lush’ die voor zomeravonden als deze gemaakt is, subtiele techno van Matthew Johnson en zelfs een interview met een jazzlegende zijn dit weekend zijn nog niet zo mooi samen gegaan.
Helena Hauff is een typisch voorbeeld van hoe Dekmantel zelf aan zijn headliners werkt. Jaar na jaar kreeg de Duitse de kans, op zo’n beetje elk podium dat de organisatie te bieden had. Altijd maakte ze het waar, en dat doet ze ook nu. Voor het grote LED-scherm met muziek die zijn oorsprong vindt in vochtige undergroundkelders, en vooral het begin is echt ongenadig ruig. Maar dan gaat ze meer variëren. uister eens goed naar een van de beste tracks uit haar set – Clatterbox’ ‘Datastream’ – een track waarin twee soorten energie door elkaar heen lopen: eerst alleen de hectiek van de electrobleeps en de overstuurde drums, maar dan ook een trage synth waar je met je laatste energie in kunt gaan hangen. Je hoofd weet amper welke kant het je benen op moet sturen. Hauff spreidt haar armen als een ware Armin en gluurt met haar zwartomrande ogen over het spierwitte decor naar beneden. Ze kreeg de slotset op een presenteerblaadje aangeboden en liet haar kans niet glippen.