Sharon Van Etten heeft weer ruimte in haar hoofd Sharon Van Etten heeft weer ruimte in haar hoofd

Sharon Van Etten zit in haar eentje aan een tafel in de lobby van een veel te chic hotel in Amsterdam. Verderop verbergt een BN’er zich onder een honkbalpet, bespreken mannen in pakken belangrijke zaken en trekken de vertegenwoordigers van haar label nog maar eens een fles wijn open. Thuis viert haar familie Thanksgiving. Van Etten is voor het eerst voor langere tijd weg van haar zoon, die bijna twee is en langzaam maar zeker leert te praten. Haar telefoon trilt. Glunderend laat ze een foto zien. ‘Kijk, dit is ‘m.’

Tuurlijk veranderde de geboorte van haar zoon Remind Me Tomorrow, het album waaraan ze werkte. ‘Stay’ ging eerst gewoon over haar man, maar was plotseling ook een romantisch eerbetoon aan haar pasgeboren baby: 'You won’t let me go astray. You will let me find my way.' ‘M'n zoon maakt me een gevoeliger persoon, in het algemeen’, vertelt Van Etten. ‘Ik wou bijvoorbeeld dat hij geboren was toen Obama nog president was.’ Het liep anders: Van Etten was zwanger toen Trump verkozen werd, zat huilend op de bank toen bleek dat hij echt gewonnen had. ‘Maar ik wilde helemaal niet huilen, want dan zou hij alle negatieve energie absorberen. Ik zie het juist als mijn taak om positief te blijven en ervoor te zorgen dat hij zich veilig voelt. Ik wil een rolmodel voor hem zijn, zodat hij straks de wereld kan veranderen.’

Die nieuwe missie had natuurlijk de nodige praktische gevolgen. Van Etten voelt zich nog verantwoordelijker voor haar zoon dan haar man, die een kantoorbaan heeft en gewoon niet zo goed weet welke boodschappen hij moet halen. ‘Dat is misschien toch meer een vrouwending’, zegt ze. Ze vind het niet vreemd dat ze al de hele dag vragen krijgt over haar kind, die mannelijke muzikanten met kinderen wellicht niet zouden krijgen. ‘Het is voor mij echt moeilijker om hem achter te laten bij het kinderdagverblijf en lang van hem weg te zijn. En ik wil ook gewoon koken en luiers verschonen. Ik ben er nog niet zo goed in, want zo lang ben ik nog geen moeder.’ Dus belandde Van Etten soms met wallen onder haar ogen en restjes babyvoeding op haar shirt in de studio. Helemaal niet erg: ‘Ik kan ook zelfverzekerd zijn met cornflakes in mijn haar.’

Veel meer nog dan vroeger verzamelde Van Etten een groep mensen om zich heen die haar hielpen het album af te maken. Katherine Dieckmann bijvoorbeeld, de regisseur die Van Etten in 2016 vroeg een soundtrack te maken voor haar film Strange Weather. Een foto van haar kinderen prijkt op de hoes van Remind Me Tomorrow, overigens vernoemd naar een update op haar computer die Van Etten maar uit bleef stellen. Dieckmanns kinderen zitten ondertussen op de middelbare school en de universiteit, maar zijn op de foto nog kleine dreumesen die verloren zijn in hun eigen fantasiewereld. ‘Ze stopte me die foto toe toen ik haar op een première vertelde dat ik zwanger was’, herinnert Van Etten zich. ‘Ik barstte in huilen uit: hoe ga ik dit doen? Hoe kan ik muzikant en moeder zijn? Hoe zorg ik ervoor dat we in New York kunnen blijven wonen?’ Dieckmann kan het weten. Haar man en zij woonden tegenover elkaar in twee verschillende appartementen, beiden met gestabiliseerde huur. Terwijl ze hun kinderen daar opvoedden, maakte Dieckmann carrière als regisseur, schrijver en professor aan de Columbia-universiteit. Ze zei: ‘Je zoekt het maar uit!’

Dat deed Van Etten, met de nodige dank aan producer John Congleton, die eerder werkte met Angel Olsen, St. Vincent en David Byrne. Voor het eerst durfde Van Etten de leiding uit handen te geven, besloot ze niet meer zelf wie er in de studio waren. ‘Tot nu toe bracht ik altijd mijn vrienden mee. Dat was ook gewoon een handige manier om elkaar te zien tussen het touren door. Maar John snapte mijn referentiepunten – Nick Cave, Suicide, Portishead - zo goed dat ik hem volkomen vertrouwde.’ Congleton nodigde onder meer Peter Broderick van Efterklang, Jonathan Meiberg van Shearwater en MacKenzie Scott van Torres uit en maakte van Remind Me Tomorrow met afstand de grootst klinkende plaat uit Van Ettens discografie. ‘‘Comeback Kid’ is zo gigantisch dat ik er eigenlijk alleen maar om kan lachen.’

Haar gitaar liet Van Etten voor Remind Me Tomorrow grotendeels links liggen. Ze zingt alleen maar, lager dan ooit omdat haar bereik beperkt was in de periode na haar bevalling, die 34 uur duurde. Ondertussen vliegen synths en drones de luistaar om de oren. Een ‘super random New York story’, maar het is het gevolg van een vriendschap die Van Etten sloot met Michael Cera, de immer jongensachtige acteur uit Scott Pilgrim vs. The World, Juno en Superbad. ‘We bleven elkaar maar tegenkomen, uiteindelijk moest ik gewoon op hem afstappen.’ In de week dat Van Etten eindelijk de stoute schoenen aantrekt, is ze net naar een nieuwe repetitieruimte verhuisd. Cera is op zoek en is razend enthousiast over Van Ettens piano en drumstel. Op zijn beurt neemt hij een collectie synthesizers mee die de zangeres in staat stellen een volledig nieuw palet aan te boren. Vooral op de Jupiter 4 is ze op slag verliefd.

Met die synthesizers neemt Van Etten definitief afscheid van een periode waarin haar hoofd soms overstroomde van duisternis. Voor het eerst heeft de 37-jarige zangeres de tijd en de ruimte om met afstand terug te kijken op de afgelopen twintig jaar. Dat doet ze vooral in de bombastische tranentrekker ‘Seventeen’, de eerste kandidaat voor Song van het Jaar. Op haar zeventiende was Van Etten net vanuit New Jersey naar New York verhuisd. Haar familie was het niet eens met haar levensstijl en ze kwam terecht in een problematische relatie. Ze leefde samen met een tourende muzikant die Van Etten verbood haar eigen liedjes te schrijven. Toen hij erachter kwam dat ze dat toch deed, smeet hij haar gitaar kapot.

Van Etten verhuisde terug naar haar ouders, die een therapeut voor haar vonden. ‘Ik kende haar helemaal niet, maar ze moedigde me wel aan om weer met muziek te beginnen en terug naar New York te verhuizen. Dat heb ik altijd bij me gedragen, ook als fans na shows naar me toe kwamen met hun eigen verhalen.’ Maar die verhalen zijn soms best heftig, gaan over zelfmoord, verslaving of misbruik. ‘Ik wilde wel luisteren, maar kon er verder niks mee.’ Daarom benutte Van Etten haar pauze ook om terug naar school te gaan: ze zit in het tweede jaar van een opleiding tot psycholoog. ‘Maar ik heb nu een kind en een nieuw album, dus waarschijnlijk ben ik al vijftig voor ik een eigen praktijk heb.’

Die praktijk zal overigens niet in New York staan. De emotionele video van ‘Seventeen’ is een liefdesbrief waarmee Van Etten afscheid neemt van die stad. Met tranen in haar ogen zingt ze over de downtown hotspot die hier vroeger zat. Maar ze is ook klaar voor een nieuwe fase in haar leven, een fase waarin ze niet meer ja hoeft te zeggen tegen elke tour om rond te komen, een fase waarin ze haar kind groot kan brengen in een kamer met meer dan één slaapkamer. ‘Een groter huis kan ik alleen betalen als het een uur buiten de stad ligt. Dan woon je niet echt meer in New York.’ Dus verhuist Sharon Van Etten dit jaar met haar gezin naar Los Angeles. Het maakt de orkestrale cover die ze eerder dit jaar tijdens de BBC Proms deed van LCD Soundsystems ‘New York I Love You, But You’re Bringing Me Down’ nog bitterzoeter dan het nummer zelf al is. ‘Er is geen stad als New York, maar het is tijd voor a change of pace. Ik heb de tijd genomen om terug te kijken naar alle versies die ik de afgelopen jaren ben geweest en kan nu verder. Nog zelfverzekerder en sterker dan ik al was.’

Sharon Van Etten speelt op 29 maart in Paradiso.