Op 14 maart 2020 stond Koffie Leute op het punt om zijn 7,5 jarig bestaan te vieren met een groots evenement in De Nijverheid. De donderdag ervoor gooide corona echter roet in het eten. Door de verspreiding van het virus werden alle evenementen en bijeenkomsten met meer dan 100 personen in heel Nederland afgelast. Dat gold dus ook voor het jubileum. Inmiddels zijn we 2,5 jaar verder en vindt het jubileum alsnog plaats. Niet meer in De Nijverheid, maar in Bar Bolsjewiek aan de Europalaan. Koffie Leute bestaat ondertussen alweer 10 jaar.
Vrijdagavond 30 september vierde Koffie Leute zijn 10-jarig bestaan met een vol programma met elektronische acts, bands, dj’s, kunst en meer. Wij vierden het jubileum mee.
Het begin: koffie en muziek
In een eerder interview vertelden oprichters Dirk van der Maarel, Olivier Vos en Martijn Engels hoe ze elkaar hebben leren en hoe Koffie Leute is ontstaan. De oprichters kennen elkaar van Espressobar Gutenberg op De Uithof, kregen interesse in filterkoffie en hebben na een paar jaar een workshop ontwikkeld waarbij ze mensen al pratend door het proces heen hielpen en hun eigen koffie lieten zetten. Dat deden ze voor het eerst op een Culturele Zondag die mede werd georganiseerd door Michiel Lancee (die later nog terug komt). “‘Put your money where your mouth is’, zei Michiel. ‘Ga daar maar staan’. Dat heeft ons het zetje gegeven.” Na dat zo’n 2,5 jaar te hebben gedaan was het tijd voor iets definitiefs. Dat werd Brauhaus Koffie Leute. Later volgde de uitbreiding met een tweede deel: meer zitplekken, lage banken en ruimte voor een keuken.
Naast koffie heeft het drietal nog een tweede passie: muziek. Als snel worden in Koffie Leute de periodieke Lo-Tronic avonden georganiseerd, waar opkomende elektronische acts zich kunnen laten zien. Ook staan er acts tijdens festivals zoals Le Mini Who? of evenementen als Record Store Day. In 2018 volgt een muzikale uitbreiding met een eigen ‘platenzaak’. In een hoek van de zaak is een mooie vinylcollectie te vinden van Nederlandse labels, elektronische muziek, tweedehands platen én muziekcassettes. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de viering van het jubileum voor een groot deel draait om muziek.
Programma en locatie: uit eigen netwerk
Behalve muziek (en koffie natuurlijk) zijn games en kunst kenmerkend voor Koffie Leute. “Riva en Angela van De Lettervlucht waren ook al op ons openingsfeestje”, vertelt Dirk over het programma. “Ze schrijven live gedichten over iemands leven die ze op dat moment net hebben leren kennen. Wat zorgt dat voor leuke en intieme momenten.” Ook striptekenaar Argibald is op het feest. Bij de deur wordt een gelimiteerde oplage van zijn magazine aan de bezoekers gegeven, die het vervolgens door de tekenaar zelf kunnen laten voorzien van een persoonlijke tekst of tekening. “We hebben eerder met Willem samengewerkt op festivals waar we koffie aan het zetten waren en zijn spullen liggen bij ons in de winkel. Hij is dan ook een logische gast om uit te nodigen. Verder hebben we Harmke Datema-Chang uitgenodigd, zij is een kunstenares die vaak in de zaak geëxposeerd heeft.” Harmke heeft een expositie ingericht in de ruimte waar de bands spelen en haar lichtgevende kunstwerken zijn te zien rond het podium in diezelfde ruimte. Daar kun je ook een potje Mario Karten, voor als je geen muziek wilt of terwijl je aan het wachten bent op de wc.
©
Lisanne Lentink
Het hele randprogramma komt zo uit het eigen netwerk of zijn mensen die de oprichters via de koffiezaak hebben leren kennen. Datzelfde geldt voor het muzikale deel. Dat is verdeeld over twee podia: de vijf elektronische acts spelen in Bar Bolsjewiek, de vier bands op de tweede verdieping in de Playground. “90% van de line-up is hetzelfde als voor het feest van meer dan twee jaar geleden. Bijna alle acts wilden en konden weer. Het komt allemaal vanuit de zaak, dat is erg leuk. Iedereen heeft een link met wat er hier is ontstaan.”
Ook de locatie van het feest past bij Koffie Leute. “We kunnen het erg goed vinden met Johan van Bar Bolsjewiek. Een paar maanden geleden hebben we daar al een ander feestje georganiseerd, wat een goede testcase was voor vanavond.” De dag van het feest was het vroeg opstaan en heel veel opbouwen (met hulp van veel vrienden). Dirk: “Er moest nog wat geschilderd en gemaakt worden, techniek aangesloten, bewegwijzering opgehangen en dat soort dingen. Dat was het voornaamste. Wel even doorpoten, maar ik maak me meer zorgen om mijn brakheid op zaterdag.” “Zaterdag zijn we collectief dicht,” licht Martijn toe, “maar we gaan wel met zijn allen opruimen en afbreken. Samen uit, samen thuis”. Zondag zijn ze gewoon weer open. Dirk: “We zijn wel vaker na een feestje gewoon gaan werken”. Martijn: “Sterker nog, waarschijnlijk wordt de latte art alleen maar beter als we brak zijn.”
De avond wordt geopend door Allert Aalders en Bo Menning (Aestrid). Ze hebben al eerder een keer samen in de huiskamer van Koffie Leute gespeeld en verzorgen met modulaire synthesizer en gitaar een spannende, geïmproviseerde set vol ambient en drones. Boven speelt inmiddels Servië. De band die bestaat uit leden van Classic Water en The T.S. Eliot Appreciation Society speelde tijdens Le Mini Who? 2017 in Koffie Leute en heeft daarna sporadisch nog opgetreden, maar bestaat eigenlijk niet meer. “We hebben heel hard moeten oefenen om deze nummers in te studeren”, zegt zanger/gitarist Tom Gerritsen dan ook. En grappend: “We hebben die 2,5 jaar niet helemaal niks gedaan, we hebben maar liefst één nieuw nummer geschreven.” Hierna gaat Servië weer in winterslaap om er misschien bij het volgende Koffie Leute-feestje wel weer uit te komen. Tussen de optredens door verzorgt Duizend Baasheid Wax Society de fijne pauzemuziek (als je begint met Big Star’s ‘In the Street’ zit het wel goed).
©
Lisanne Lentink
Wilco Prinsen is degene die op eerdere feestje en avonden van Koffie Leute het meest geprogrammeerd is: zo’n vijf keer al. Eén van die events is ook de aanleiding voor Wilco’s huidige set-up met een modulaire synthesizer. “Dankzij Koffie Leute ben ik dit gaan doen”, vertelt hij. “Ik speelde met een gitaar op een feestje, zo’n 7 a 8 jaar geleden en dacht toen ‘dit is de laatste keer’. James Holden gaf vervolgens het laatste zetje. Ik ben bankroet,” zegt hij lachend, en wijst vervolgens naar zijn synthesizer “maar heb wel zo’n machine”. De link tussen Koffie Leute en Combo Qazam (die weer boven spelen) is onder meer dat de platen van Tiny Room Records, het label van bandlid Stefan Breuer, in de platenzaak te koop zijn. De Utrechtse indie/krautrockband speelt een donkere set met verschillende nummers van hun tweede album Ghost Interior, dat ze op 21 oktober in ACU presenteren. “Het voelt een beetje als een schoolfeest”, zegt Stefan Breuer ergens tijdens zijn set. De sfeer is inderdaad erg goed: een fijne combinatie van uitgelatenheid, gemoedelijkheid en zin hebben in een feestje. Dat laatste is wat er beneden gebeurt bij het optreden van Woezels. De Nederlandstalige electropopband bestaat uit studiegenoten van Oliver en heeft al eerder bij Koffie Leute gestaan tijdens het Kadefestival. Vandaag spelen ze voor het eerst met nieuwe ‘percussionist’ Luc Loois die meteen van zich laat horen. Het is dansen, zingen en publieksparticipatie en natuurlijk komt klassieker ‘Kleppen met de deksel van de koffiepot’ ook langs.
©
Lisanne Lentink
©
Lisanne Lentink
Daarna is het de beurt aan Color Bones, de band waarin Martijn van Koffie Leute de bassist is. De andere twee bandleden zijn ook vrienden van de eigenaren en met hen hebben ze ook eerder samengewerkt in de koffiezaak of op festivals. “Zonder Koffie leute was er geen Color Bones geweest”, zegt zanger/gitarist Mo Assem. ”Daar hebben we elkaar leren kennen.” De band laat tijdens hun optreden ook wat nieuw werk horen. Het elektronische trio Onegg kennen de oprichters van Koffie Leute via de Lo-Tronic avonden. Destijds was Onegg nog redelijk ambient, maar inmiddels is de muziek meer up-tempo, waardoor er goed gedanst kan worden. De afsluiter boven is The Resurrection, één van de spannendste Nederlandse bands van dit moment. Een half jaar geleden speelden ze nog op de eerste editie van Freaky Dancing. De band is helemaal vanuit Friesland naar Utrecht gekomen, en misschien zijn ze wel iets te groot voor hier. Maar dat is juist het toffe: je leert mensen via via kennen, hebt een klik en gelooft in wat ze organiseren en de sfeer die ze neerzetten. De band gooit zijn pulserende mix van techno, synthpop en industrial de Playground in en niemand kan meer stilstaan. Alsof we op een illegale rave zijn. De band doet een goede poging om De Stadstuin, die gesloopt gaat worden voor woningbouw in de Merwedekanaalzone, nu al met grond gelijk te maken. Na deze dikke show is het doorgaan tot in de kleine uurtjes met een b2b2b dj-set van ‘buurman’ Stijn Sadée, chai latte-liefhebber Dwaalgast (de platen van zijn SoHaSo-label liggen ook in de zaak) en Michiel Lancee van SHMLSS, degene die mede verantwoordelijk is voor het Koffie Leute-avontuur. Zo is de cirkel weer rond.
Gemeenschap
Het is goed om te zien dat Dirk, Olivier en Martijn (ondanks dat hij moest spelen) ook van hun eigen feestje kunnen genieten. Een heel arsenaal aan vrienden en vriendinnen helpt hen een handje bij de deur, met het op- en ombouwen, als geluidsman, als stagemanager, etc. Koffie Leute is meer dan een koffiezaak. Het is een kleine gemeenschap. “We vinden het heel leuk dat al deze mensen er nog steeds zijn om naar Koffie Leute te gaan”, vertelt Martijn. “En dat ze mee willen helpen, koffie drinken, etcetera, omdat ze ons leuk vinden.” Dirk: “Je maakt een community door wat je doet en vaart ook mee op een bestaande community.” “Je brengt al die mensen bij elkaar”, voegt Martijn daaraan toe. “Wat is er dan mooier dan om dat in de vorm van een feestje te gieten?” Dirk: “Mooi gesproken!”
Dat is ook het mooie van deze avond. Een spannend, gevarieerd programma van kunstenaars en artiesten die in de eerste plaats aangetrokken worden door de organisatoren én door elkaar. De goede vibe en de niet gebruikelijke plek - die prima werkt - geven de avond de juiste sfeer. De waarde van de mogelijkheid om je eigen event vorm te geven, nieuwe mensen te ontmoeten, geïnspireerd te raken, samen een band te beginnen of oude vrienden weer te spreken is niet te onderschatten. Diy-events zoals deze en die op andere broedplekken en door onafhankelijke partijen zijn een essentiële voedingsbodem voor een rijk cultureel leven. We moeten ze koesteren, omdat deze spannende dingen Utrecht levendig houden.
Gezien: 10 jaar Koffie Leute, vrijdag 30 september 2022 @ Bar Bolsjewiek, Utrecht