Aanstaande vrijdag 30 september is het feest in Bar Bolsjewiek, want dan viert Koffie Leute haar 10-jarig bestaan. Wij gingen langs bij feestvarkens Dirk van der Maarel, Olivier Vos en Martijn Engels, de mannen achter de koffiebar aan de Westerkade waar al 7,5 jaar de lekkerste koffie wordt geschonken. We doken in de geschiedenis, kletsten over koffie (duh!), én we vroegen ze om een gezamenlijke top 5 samen te stellen van hun favoriete platen.

Ze hebben er 2,5 jaar op moeten wachten, maar eindelijk kan de champagne uit de ijskast. Eigenlijk zou het in maart 2020 al feest zijn om het 7,5-jarig jubileum van Koffie Leute te vieren, maar destijds gooide corona roet in het eten. De dansschoenen konden weer terug de kast in en de slingers moesten worden opgeborgen. Maar wat in het vat zit, verzuurt niet. Aanstaande vrijdag is er een herkansing, en daar hebben Van der Maarel, Vos en Engels ontzettend veel zin in.

Workshops

Laten we eerst beginnen bij waar het allemaal begon. Van der Maarel, Vos en Engels leerden elkaar kennen bij Espressobar Gutenberg op De Uithof, waar zij tijdens en na hun studie in loondienst werkten. ‘‘We zijn daar min of meer bij toeval terechtgekomen en hebben daar eigenlijk het hele vak geleerd’’, blikt Vos terug. De baas van Gutenberg was al heel veel bezig met filterkoffie, iets wat de mannen ook cool vonden. Het was een methode die vrij nieuw was voor ze, maar je kon er thuis wel relatief makkelijk mee aan de slag gaan.

Na 2 à 3 jaar Gutenberg was er de droom om zelf iets op te starten. Al snel kwamen de mannen op het idee om op festivals filterkoffie te schenken. Simpelweg omdat het daar nog niet werd aangeboden, maar wel aan populariteit won. Uiteindelijk schonken ze er zelf geen koffie, maar bedachten ze iets anders. ‘‘We hebben het eigenlijk in een soort workshop gegoten, waarbij we mensen al pratend door het proces heen hielpen en hun eigen koffie lieten zetten’’, aldus Vos. “In 3 stappen lieten we ze zien hoe je de perfecte kop koffie zet.” Ze vertelden tijdens de workshop over de verschillende bonen, lieten het maalproces zien met oude koffiemalers van de kringloop en uiteindelijk zetten de mensen zelf hun eigen koffie. Dit alles begon op een Culturele Zondag. Later volgden festivals als Grasnapolsky, Best Kept Secret, Into the Woods en Magneet Festival.

Westerkade

Na 2,5 jaar bezig te zijn geweest met workshops, festivals en koffietours door Utrecht wilden de mannen meer. Ze besloten: ‘‘Of we doen iets definitiefs, of we stoppen ermee’’. En zo geschiedde: aan de Westerkade openden ze Koffie Leute. Met een hoofdrol voor de filterkoffie en een mooie plek in de bar waar ze laten zien hoe de koffie wordt gemaakt.

Volgens Vos is Koffie Leute een hangplek voor mensen om gewoon lekker koffie te drinken en met mensen af te spreken. Hij beschrijft de koffiebar letterlijk als een tweede huis: ‘‘Je hebt een keuken, een woonkamer, die ook echt ontworpen is alsof het een woonkamer is, en het nieuwe gedeelte. Dat nieuwe gedeelte is een soort jeugdhonk gebaseerd op de basement uit de That ‘70s Show, waar je lekker kunt gamen en plaatjes kunt luisteren.’’

Feestje

Aanstaande vrijdag slepen de mannen hun hele hebben en houden mee naar Bar Bolsjewiek. In een uitverkochte Bar Bolsjewiek wordt de prachtige mijlpaal gevierd. Natuurlijk is er koffie en zijn er bubbels, maar ook de welbekende game consoles zijn aanwezig. En wat is een feestje zonder muziek? Onder andere Color Bones, Dwaalgast, SHMLSS en Onegg bestijgen de planken van Bar Bolsjewiek. Reden genoeg om alvast vooruit te blikken.

‘‘We hebben gasten uitgenodigd die we de afgelopen jaren hebben leren kennen in de bar, de platenzaak of Gutenberg”, blikt Van der Maarel enthousiast vooruit. “En ook aan de artiestenkant hebben we mensen gevraagd die we al kennen, via Lo-tronic bijvoorbeeld. Ik verwacht een georganiseerde chaos, zoals je die wel vaker bij ons kunt verwachten. Er gaat veel gebeuren en we hebben eigenlijk net te veel bandjes die we kort na elkaar hebben gepland.’’ Volgens Engels is het feest vooral een bedankje naar de mensen: ‘‘Zij hebben ons altijd gesupport, dus nu geven wij een feestje terug.’’

Toekomst

Op de vraag of de mannen nog 10 jaar doorgaan is Engels duidelijk: ‘‘Sowieso nog 5 jaar. We zijn slechte planners, maar we zijn nog slechtere stilzitters. Eerst hadden we alleen koffie, toen werd het een koffie- en platenzaak. Inmiddels hebben we ook taart en broodjes erbij, dus misschien is het over een paar jaar wel een kapperszaak. Wie weet?!’’. Van der Maarel en Vos lachen en sluiten zich daarbij aan.

Top 5

De rode draad van de afgelopen 10 jaar is natuurlijk wel duidelijk bij Koffie Leute: koffie en muziek. Dus vroegen we de mannen om een top 5 te maken van hun favoriete koffies, en om bij iedere koffie een plaat te kiezen. Die top 5 ziet er als volgt uit:

Dans Dans - I / II (Pour Over)

Een unaniem besluit: bij de Pour Over hoort een plaat van Dans Dans, een project van Bert Dockx. Uiteindelijk valt de keuze op het album I / II, wat de mannen het meest geluisterd hebben.

’’Het is geen jazz, maar ook geen rock. En jazzrock, dat is het zeker niet!’’, geeft Engels stellig aan. Daar voegt hij aan toe dat het superlekker wegluistert, maar dat het wel complex is, net als de koffie. ‘‘De muziek is best wel makkelijk te begrijpen, maar als je er dan induikt is het toch redelijk ingewikkelde muziek, met heel veel lijntjes’’, legt Van der Maarel uit. Volgens Engels is Bert Dockx een ‘fucking goede gitarist’ die jazz-nummers met cassettebandjes hergebruikt en ze op die manier eigen maakt.

Van der Maarel moet bekennen dat hij zich altijd wel een beetje een fanboy voelt van Bert Dockx. ‘‘Hij is de enige artiest die ik ooit twee keer in één week heb gezien. Ik hoop altijd maar dat hij mij niet ziet’’, grapt Van der Maarel, terwijl Vos en Engels hard lachen.

Klaus Johann Grobe – Du bist so symmetrisch (Batch Brew)

De Batch Brew, een wat makkelijkere koffie met veel cafeïne die je wel kunt doordrinken. Maar welke plaat past daarbij? Er wordt getwijfeld over Balthazar, maar op het moment dat Vos de Zwitserse band Klaus Johann Grobe noemt, veren van der Maarel en Engels bijna op uit hun zetel. Ze kiezen voor hun laatste plaat: Du bist so symmetrisch.

Volgens Van der Maarel is dit een album met een sexy bassline. ‘‘Zo, en hoe!?’’, beaamt Engels enthousiast. Deze plaat wordt door de mannen omschreven als superfunky en een beetje corny. ‘‘Dit is een plaat die we hier in de zaak heel vaak aanzetten. Het is gewoon lekker!’’, sluit Vos af.

Thom Yorke – The Eraser (Piccolo)

Van der Maarel drinkt de piccolo meestal als hij al genoeg koffie op heeft, maar toch nog even wat wil. Voor Vos is de piccolo het begin van de dag: ‘‘De piccolo is, net als The Eraser van Thom Yorke, fijn voor in de ochtend. Het luistert lekker weg’’. Ze zijn het er alle drie wel over eens dat dit een behapbare plaat is die je lekker tussendoor kunt opzetten, zonder dat het te makkelijk is. Engels voegt daaraan toe dat het voor hem ook wel een onderbuikgevoel is. ‘‘De plaat past gewoon bij een piccolo’’, zegt hij stellig.

King Krule – The OOZ (KGB)

De plaat die volgens de mannen uitstekend bij de KGB past is The OOZ van King Krule. Van der Maarel: “Het is de net iets taaiere variant dan The Eraser van Thom Yorke. King Krule moet er ook sowieso in, omdat we die hier vet veel draaien en alle drie fan zijn.’’ Engels sluit zich hierbij aan: ‘‘Die eerste EP hebben we vet veel geluisterd!’’

Kate Tempest – Let Them Eat Chaos (Espresso)

Let Them Eat Chaos van Kate Tempest maakt de top 5 compleet. Deze plaat komt, net als de espresso, keihard in je face. Het is volgens Van der Maarel een heel hard, donker, maar complex album, waarop Engels antwoordt: ‘‘Ah man, ik hoef er alleen maar aan te denken en ik krijg al kippenvel!’’.

‘‘Het is in your face, heel direct, maar er zitten ook echt heel veel lagen in’’, beschrijft Vos de plaat liefdevol. ‘‘En hij is ongefilterd en je wordt er wakker van!’’, vult Van der Maarel zijn collega scherp aan. Vos geeft meteen toe dat dat eigenlijk de beste omschrijving is. Met deze stevige plaat sluiten de mannen hun top 5 af, al zijn ze nog lang niet uitgepraat over koffie en muziek. Dat blijkt wel uit de afsluitende opmerking van Engels: ‘‘Zullen we de rest van de menukaart ook doen?’’