Âme is weer één Âme is weer één

In de house- en technowereld was het inmiddels een vanzelfsprekendheid: ga je naar een Âme-set? Dan zie je óf Frank Wiedemann met een laptop en synths, óf Kristian Beyer met een stel CDJ’s. De twee vormen met Dixon al jaren de spil van de hyperpopulaire Innervisions-kliek, die vanuit Berlijn warmbloedige emotionele en melodieuze house weer en vogue maakte. Ze werden in 2004 zowaar supersterren met festivalhit ‘Rej’ en groeiden zo’n beetje uit tot het meubilair van de Amsterdamse club Trouw. En toch werden Wiedemann en Beyer al gauw het grote tegenovergestelde van een onafscheidelijk duo: ze sleutelden samen aan nieuwe muziek, maar speelden gerust op dezelfde avond op een ander continent ieder onder de naam Âme. Slechts zelden waren ze in dezelfde ruimte te vinden, laat staan dat je ze nog eens samen op het podium zou zien. 

Nou ja, nu ze eindelijk weer eens een album uitbrengen (persverklaringen spreken graag van hun allereerste studio-album, maar naast een stel mix-cd’s brachten ze in 2004 ook al een plaat uit op Sonar Kollektiv) staan ze toch weer samen op de bühne: op DGTL presenteerden ze Âme II Âme, morgen verschijnt het uitstekende Dream House en deze zomer keren ze samen terug naar Nederland als headliner in het Lowlands-nachtprogramma. Maar ze spelen nog altijd vaker los van elkaar dan samen, vertellen de twee in een Amsterdams hotel, een paar uur voor hun show op DGTL. Frank Wiedemann speelde gisteravond nog een set op de openingsnacht van DGTL als Schwarzmann, samen met Henrik Schwarz. ‘Ik stond datzelfde moment nog als opener in de Panoramabar’, vertelt Kristian Beyer lachend. ‘Tussen de zwetende, naakte mannen, ik was de enige die nog kleren aan had.'

Jullie shows hebben ieder een heel eigen spanningsboog. Frank, jouw livesets zijn korter en zijn veel dynamischer en extremer qua pieken en dalen, eerder zoals een concert. Kristian, bij jouw dj-sets zijn de transities veel soepeler, en je draait natuurlijk veel langere sets. Hoe doe je dat samen?
Frank: ‘Pfoe, voor ons is het ook een nieuwe ervaring. Ik ga wat uit mijn comfort zone omdat ik niet alleen maar songs wil spelen, en Kristian reduceert zijn tracks een beetje, zodat we samen echt nieuwe dingen kunnen creëren. Hij op CDJs, ik op een hele batterij aan apparatuur.’
Kristian: ‘In Parijs speelden we drie uur, toen deed Frank eerst een halfuur, daarna ik een halfuur en daarna samen. Maar als we twee uur spelen, is het meer zoals een back to back: de een speelt een track, de ander reageert daar weer op. Als dj probeer ik altijd minstens drie uur te krijgen, dus festivalsets van twee uur zijn sowieso al gecondenseerde sets. Als je dan ook nog iemand aan je zijde hebt, is het altijd tricky: je kunt niet puur je eigen plan trekken.’
Frank: ‘En we bereiden onze gezamenlijke sets helemaal niet vooraf voor, we hebben geen tijdlijn met “deze tracks gaan we vanavond spelen”.’

In het laatste kwartiertje voor je set weet je dus vaak nog niet waar je mee start? Hoe besluit je dat?
Kristian: ‘Precies. Dat gaat heel spontaan, soms weet ik zelfs twee minuten vooraf nog niet wat ik ga doen. Ik heb drie a vier tracks waar ik graag uit kies om mee te beginnen, pas op het laatste moment besluit ik: oké, het wordt deze! Op basis van wat de vorige dj draait, wat goed voelt voor het publiek.’

Hoe communiceer je vervolgens met elkaar hoe je verder gaat? 
Frank: ‘Dat gebeurt gewoon, eigenlijk, maar vaak zwaai ik ook even: “Oké, nu kom ik met een break, kun jij even stoppen?” En andersom, als hij denkt: deze track moet even op zichzelf staan, daar moet Frank even niets aan toevoegen.’

Kristian, jij draait met CDJs en een mixer. Frank, wat heb jij allemaal op het podium staan? 
Frank grinnikt. ‘Ik heb mijn setup wel een beetje uitgebreid dit jaar. Ik wilde namelijk een set-up die zowel werkt voor mijn solo-show, de show met Schwarzmann en met Âme II Âme. Sinds twee jaar heb ik een drumcomputer en een synth mee, tegenwoordig ook nog eens twee drummodules, drie of vier synths en wat effecten die ik nog niet had. Mijn benadering is: ik creëer ter plekke iets nieuws, en kan alles compleet aanpassen. In het achterhoofd hou ik die ene vocaal die iedereen van ons kent, of een melodie van een oud nummer, en of die hier ook zou werken.’

Je maakt een soort remixes van eigen tracks, en pakt elementen om voor herkenningspunten in de set te zorgen.
Frank: ‘Precies! Soms speel ik songs ook zoals mensen ze kennen hoor, maar ik heb wel meer flexibiliteit om nieuwe verhalen te creëren.’

En hoe organiseer jij je USB-sticks, Kristian?
Kristian: ‘Eigenlijk precies zoals ik een oude platentas organiseerde: ik sorteer tracks op het moment waarop ik ze downloadde. Ik heb een maart-map, een april-map, et cetera. Ik draai vrijwel alleen nieuwe muziek, maar als ik langere sets doe ga ik soms wat verder terug, en put ik ook uit het classic-mapje op mijn USB-stick. Ik sorteer niet op genre, ofzo. Zoals Steffen [Dixon] het zei: 95 procent nieuwe tracks. We hebben de reputatie alleen maar onuitgebrachte platen te draaien, maar daar gáát het niet om. Ik kwam erachter: als mensen de muziek nog niet kennen, dan luisteren ze veel beter. Dan kunnen ze nog verdwaald raken, omdat ze niet het herkenningspunt hebben: “OH HET IS DEZE TRACK!”

Als Âme en met Innervisions zijn jullie ontzettend goed in het creëren van emotionele momenten. Hoe plan je dat vooruit? Eerst een duistere minimale track zonder al teveel melodieën, zodat je daarna groots kan uitpakken?
Kristian: ‘Dat doen we sowieso veel, ja. Zodra ik in controle ben tijdens een set, voel ik vaak: “Oké, nu kan ik diep en minimaal gaan… en nu is weer het moment om omhoog te gaan. DIT is het moment om met een emotionele redding te komen.” Vanuit het perspectief als danser misten we dat vroeger echt, het was het grote gat waar we met Innervisions in sprongen. Er klonk alleen nog maar emotieloze, monotone muziek op de dansvloer. Emotie was kennelijk iets vies, verbonden aan trance. Wij brachten de emotie weer terug naar de house. Hoe je daar het beste naartoe bouwt, is elke keer anders. Soms speel je er uren mee voordat je dat voelt. Ik zou niet willen zeggen dat het is zoals seks… maar toch wel een beetje, hè?’
Frank schatert: ‘Daarom ben jij altijd in zo’n opperbeste stemming wanneer je speelt, hè?’

Hoe zit dat bij jou, Frank?
Frank: ‘Ik had echt te weinig tool-tracks, waardoor ik heel veel emo-momenten in mijn set móést bouwen. Ik was altijd al meer een muzikant dan Kristian, daarom stopte ik ook met dj’en: ik dacht teveel na als een muzikant, en wilde te snel te veel. Als je een liveshow doet, mag dat ook: het ís feitelijk een concert. Nu ben ik eindelijk in de fase dat ik meer club-tracks kan spelen, vandaar ook al die apparatuur. Ik wil iets meer de trippy richting op. Het maakt het ook veel gemakkelijker om langere sets te doen.’

In periodes dat jullie vooral sets los van elkaar doen, neem je dan ook de tijd om te gaan zitten discussiëren welke tracks en sound bij Âme passen, en wat juist niet?
Frank: ‘Het gebeurt nog wel eens dat Kristian een track draait en ik onder de indruk ben of juist niet, dat zeggen we ook eerlijk tegen elkaar. Maar eigenlijk zien we elkaar vrijwel nooit spelen, en accepteren vooral dat we allebei heel andere persoonlijkheden zijn. Ik waardeer dat juist, die verscheidenheid binnen het project.’
Kristian: ‘Alles wat we doen is verbonden met elkaar, met Âme, met het label Innervisions. Er is een blind vertrouwen tussen ons, ook met Dixon. Maar we hebben nog altijd discussies, hoor.’

Waar praatten jullie het meest over toen jullie aan het album begonnen?
Kristian: ‘Dat we een logisch startpunt nodig hadden: we hebben in de afgelopen 10 jaar zoveel muziek ontdekt, en dat moesten we allemaal een plek geven en integreren. We waren op zoek naar een gezamenlijke atmosfeer, op het moment dat we die hadden? Toen was het gemakkelijk om te beginnen.’

Wat mij opviel: de plaat begint heel mellow, en verwijst ontzettend naar new wave en vooral ook naar krautrock. Was dat het startpunt?
Kristian: ‘Inderdaad. Krautrock is ons muzikale erfgoed. We wilden dat geluid niet zozeer repliceren, maar het vertalen naar het hier en nu.’
Frank: ‘Tegelijkertijd is krautrock zo’n vaag begrip: er zit zo’n groot verschil vroege Kraftwerk-platen en Amon Düül, om maar wat te noemen. Ik zat twee dagen in de studio met Hans-Joachim Roedelius, echt een krautrocklegende, en liet hem het nummer Positivland horen. Voor ons is dat gewoon een Harmonia-tribute, maar hij luisterde ernaar en zei: “Ah, heel erg Neu.” Voor hem was dat een ontzettend groot onderscheid.’

Hoe droeg hij bij aan die track?
Frank: ‘Zijn soort krautrock ging altijd al over improvisatie. Je kunt hem achter de piano zetten – of zelfs iPad, daar speelt hij ook veel op – en je hoort meteen dat hij het is. Ik vertelde verontschuldigend dat ik geen echte piano in de studio had, alleen een digitale. Daarop zei hij: “Ja ja, geen probleem. Draai gewoon aan wat knoppen zoals Conny dat altijd deed.’ Ik was zo geïntimideerd! Ken je Conny Plank? Hij is de producer achter het merendeel aan alle krautrockbands, en hij was van grote invloed op het geluid. Iedereen in de elektronische muziek is door hem beïnvloed, maar hem kopiëren? Dat is onmogelijk. Dat Hans-Joachim dacht dat ik dat wel effe kon, dat was wel een eer.’

Hans-Joachim Roedelius is een jaar of 83, toch? Wat is hij voor een figuur?
Frank: ‘Echt een fenomeen, hij was heel vrolijk en vriendelijk. Ik heb ook wel eens een documentaire over hem gezien, waarin hij zei: “Ik ben de gelukkigste persoon ter aarde, want ik kan doen wat ik wil. Natuurlijk, soms kan ik een factuurtje niet betalen, maar so what?” Die attitude vind ik geweldig, er lopen al zoveel mensen in de muziekindustrie rond die verbitterd raken zodra ze geen beroemdheid meer zijn. We hebben allemaal de film Still Bill gezien, de documentaire over Bill Withers. Je ziet hem op z’n zeventigste of tachtigste en hij maakt nog steeds muziek. Niet per se voor een publiek, en is daar helemaal tevreden mee. Hans-Joachim is een beetje hetzelfde: nog altijd nieuwsgierig naar hedendaagse muziek, en opnemen en opnemen en opnemen tot de dag dat hij sterft. Als ik op mijn 83ste zo kan zijn? Dan sterf ik als een gelukkig man.’

Dream House verschijnt morgen via Innervisions. Âme II Âme staat op Lowlands 2018.