Wist je dat het allereerste Queens of the Stone Age-nummer ooit is opgenomen in Amsterdam, met twee Nederlandse muzikanten? Over de Amsterdamse kraakscene waar de band gevormd werd, de Nederlandse teksten op Rated R en in bad liggen met Josh Homme. ‘Kom mee naar Amerika’, vroeg Homme. Zij: ‘Welnee, ik heb mijn eigen band!’

‘Ze zeggen altijd: “Amerika is vrijheid!” Maar toen ik hier voor het eerst kwam, veranderde dat mijn leven voor eeuwig. Door de manier waarop jullie denken, hoe jullie met elkaar omgaan… Ik leerde het meeste wat ik leuk vind hier kennen. Ik bleef maar terugkomen voor meer, omdat ik het gevoel had nooit genoeg te kunnen krijgen.’ Aldus Josh Homme, rockgod extraordinaire en frontman van Queens of the Stone Age, over ons koude kikkerlandje wanneer hij en zijn band in 2017 in Ziggo Dome spelen. Om daar nog effe aan toe te voegen: ‘Ik hoop dat iedereen vanavond seks heeft, dronken wordt en een avond heeft die–ie zal onthouden.’ Het is hun zesentwintigste show in Nederland.

‘Our home away from home’, zei Homme eerder al eens over Nederland. Hoe graag je je ook laat paaien door zulke vleiende uitspraken, je bent waarschijnlijk toch geneigd om het een beetje te wantrouwen wanneer een rockster zoiets uitkraamt tijdens een show. Zegt hij dat niet tijdens elk optreden, in elk land?

In het geval van Josh Homme: zeker niet. De band heeft geheime wortels in Nederland. Sterker nog, de allereerste opname van Queens of the Stone Age ooit is gemaakt in Amsterdam, met twee Nederlandse muzikanten. Luister maar eens naar dat nummer, ’18 A.D.’ uit 1997. Het is rafelig, maar al onmiskenbaar Homme. Neem die lome hardrockriff die toch ongelooflijk groovet, en die jankende solo’s waar hij al precies de melodieën kiest waar hij later zo beroemd mee zal worden. En dat dus ondersteund door bassist Milo Beenhakker en drummer Eva Nahon.

Een innige vriendschap met Homme

 Nahon is altijd terughoudend geweest in het vertellen over haar innige vriendschap met Homme, maar na ‘m nog even te sms’en of het oké is (ja hoor, geen probleem), rakelt ze met ontzettend veel plezier herinneringen op. De geschiedenis van Eva met Josh Homme begint in 1994, vertelt ze aan de telefoon vanuit Amsterdam. Homme speelt voor het eerst in Nederland, met Kyuss op Dynamo Open Air in Eindhoven. Hij is pas 19 en nog meer jongen dan man. Nahon is al wat ouder (‘maar minimaal net zo wild!’), al gepokt en gemazeld als drummer van de Amsterdamse band Beaver, en kent hun geluidsman Hutch uit het wereldje. ‘Daar is de bus, kom maar langs!’, wijst hij na de show. Zij besluit dus enthousiast de bandbus van Kyuss binnen te vallen, weggeblazen door hun optreden. ‘Het was heel goed, maar veel te kort, joh. Waarom stop je nou?’, roept ze grijnzend uit. Meteen klikt het tussen Nahon en Homme. ‘We konden het heel goed vinden en zijn direct vrienden geworden, dus ik zei: “Als je wil, kom maar langs in Amsterdam.”’

En ja hoor, al sinds 1994 wipt Homme regelmatig langs bij Nahon. ‘We hebben flink gefeest in kraakpand De Slang tegenover Vrankrijk aan de Spuistraat. Dat was echt onze verzamelplaats.’ Natuurlijk weet hij dan ook al dat zij in Beaver speelt. Meermaals neemt Kyuss de Amsterdamse groep mee op tour door Europa. ‘“Beaver is opening up”, zeiden we altijd’, legt Nahon schaterend uit. ‘Snap je? Dat was de grap van onze bandnaam. Ik heb ook nog ge-drumtecht voor Kyuss, heel gaaf. Het waren nog niet zulke hele uitgebreide tours, hoor. Nu klinkt Kyuss als heel wat, en in de niche waren ze heel groot, maar het was eigenlijk nog vrij kleinschalig. Het was wel echt onwijs goed, dat maak je zelden mee.’

Hoe Queens ontstond in de Amsterdamse kraakscene

En dan: dan klapt Kyuss uit elkaar in 1995. Homme, geluidsman Hutch en gitaartech Dave Catching trekken vervolgens naar Amsterdam ‘om een beetje van die Kyuss-toestanden bij te komen’. Maandenlang wonen ze er in 1996, vertelt Nahon. ‘We hingen toen zoveel in kraakpand De Slang, dat was continu twee etages feest. Meestal draaiden we plaatjes, we blowden veel en avonden achter elkaar speelden we Mens Erger Je Niet. We hadden ondertussen flinke discussies over muziek, dan maakte iemand weer een backflip vanuit de bank naar de platenspeler: “DIT NUMMER KAN ECHT NIET!” Het was een prachtige tijd, Amsterdam was echt een vrijhaag waar je kon doen wat je wilde, er waren genoeg freaks en zoveel rare plekken om te experimenteren met muziek.’

In die periode krijgt Josh de vraag van het label Roadrunner of hij een bijdrage wil leveren aan de verzamelaar Burn One Up, die later definiërend blijkt voor het stonerrockgenre (‘wij hadden overigens een hekel aan de term stoner, we hielden meer van drank dan van blowen’). Homme had al een idee voor een nieuw project, en het is niet meer dan logisch dat – naast gitarist Dave Catching – ook Milo Beenhakker en Eva zelf meespelen op die eerste opnames voor dat project. Als ritme-tandem van Beaver kunnen zij een stomende groove neerleggen zoals weinig anderen in die tijd. Producer Chris Goss fluisterde Homme voor het nieuwe project al de naam Queens of the Stone Age in. ‘Wat is dat voor naam?’, roept Eva dan nog tegen Homme. ‘Niemand onthoudt dat. Je mot een korte, krachtige naam hebben, zoals Beaver!' 

Over Beaver

Beaver was een van de spannendste 'stonerrock'-bands (hoewel ze zelf een hekel hadden aan die term, net als Homme) van Europa. Ze waren actief van 1988 tot 2002, en deden nog eens een reünie-show op Roadburn in 2011. 

Ze tourden mee met o.a. The Obsessed, The Melvins en Fugazi, naast natuurlijk Kyuss en Queens of the Stone Age. Hun muziek staat niet op Spotify, maar via hun oude website zijn nog veel nummers te beluisteren.

Ze brachten een viertal albums uit:
1996: 13eaver
1997: The Difference Engine
1999: Lodge
2001: Mobile

Tijdens de opnamesessies produceert Homme ook een nummer voor Beaver zelf, voor diezelfde compilatie. ‘In mijn herinnering hadden we die studio voor vier dagen. We hebben vooral gefeest, en nog meer nummers opgenomen waar we nooit meer wat mee hadden gedaan. Josh was wel al heel serieus over Queens of the Stone Age, en vroeg me of ik mee ging naar Amerika, als bandlid. Ik zei: “Welnee, ik heb hier mijn eigen band.” Maar ik ben er wel altijd bij betrokken gebleven, dat wel.’

Zo belandde mr. Roadburn in bad met Homme

Bij die opnames is ook Walter Hoeijmakers aanwezig, nu de artistiek directeur van het wereldwijd toonaangevende festival Roadburn, dan nog muziekjournalist bij het Nederlandstalige rocktijdschrift Watt als chroniqueur van de opbloeiende stonerrockscene. ‘De Burn One Up-verzamelaar is echt samengesteld op basis van de artikelen die wij in Watt plaatsten’, blikt Hoeijmakers terug. ‘Met een paar schrijvers waren we er al erg vroeg bij om alle kruisverbanden tussen de scenes te leggen, met Monster Magnet aan de ene kant en Kyuss aan de andere kant. Door ons besloot Roadrunner de allereerste stonerrockcompilatie ooit uit te brengen.’

Dan kennen Hoeijmakers en Josh Homme elkaar echter al een paar jaar. ‘Ik heb in 1995 voor Watt een interview met Homme gedaan in Brussel over het Kyuss-album …And the Circus Leaves Town. Hij was in een wat jolige bui, dus is hij in de badkuip gaan liggen tijdens het interview. Met mijn duffe kop ben ik er toen spontaan bij gaan zitten aan het voeteneind. Normaal ben ik een wat bescheiden jongen die alles voorzichtig aankijkt. Om de een of andere reden toen kennelijk niet.’ Dus zaten ze naakt tussen de bubbels over muziek te keuvelen? ‘Oh nee, dat niet! Er zat geen water in het bad, we hadden gewoon onze kleren aan. Maar Josh had zin om een beetje relaxt te kunnen liggen, denk ik. Het interview zelf was echter heel serieus, over wat hij artistiek wilde bereiken. Dat gesprek was zo leuk, dat heeft echt indruk op me gemaakt.’

Kennelijk ook op Homme. Toen Walter Hoeijmakers de website Roadburn begon, aanvankelijk vooral een blog voor stoner, doom en psychedelische muziek, kwam hij Homme vaak tegen in Amsterdam. ‘Ik had het geluk om hem in ontspannen situaties te spreken, niet als journalist of festivaldirecteur, maar als Walter. Ik vroeg hem naar zijn kijk op de scene en hoe hij artistiek dingen benaderde. Ik heb die gesprekken echt als inspiratie voor Roadburn gebruikt.’

Na de millenniumwisseling groeit Roadburn ook uit tot een jaarlijks evenement, en mede dankzij zijn relatie met Homme weet Hoeijmakers in 2001 Masters of Reality naar Tilburg te halen, de band van Kyuss-producer Chris Goss met ook Josh Homme en Nick Olivieri van Queens of the Stone Age in de gelederen. Queens of the Stone Age is op dat moment al wereldwijd aan het doorbreken dankzij het album Rated R. ‘Het talent van Josh Homme werd op dat moment wereldwijd omarmd door alle toonaangevende bladen en websites. Het optreden van Masters of Reality zonden we toen live uit via 3voor12, en die opnames zijn vervolgens de hele wereld over gegaan. Zo heeft de naam Roadburn een enorme offspin gekregen, en toen pas begonnen mensen Roadburn als een festival te zien, terwijl we tot die tijd vooral een website waren over de bloeiende stoner, doom en psychedelische rockscene. Daar ben ik Homme nog altijd dankbaar voor. Ik heb hem twee jaar geleden weer eens gesproken.’ Hoeijmakers grinnikt. ‘Toen haalde hij het verhaal met de badkuip nog eens aan! Ik vind dat heel bijzonder: dat Homme naar zulke artistieke hoogtes is gestegen, maar ook zulke dingen onthoudt. Hij is een hele menselijke man, als ik zo zie hoe hij met zijn vrienden omgaat.’

Terug naar goede vriendin Eva Nahon. Met Beaver brengt Queens of the Stone Age ook nog een split-EP uit in 1998, ze delen een label in Amerika en touren in de jaren daarna nog vaak samen. ‘Josh was altijd zo lief om ons aan te roepen als zijn favoriete Europese band, dat genereerde behoorlijk wat aandacht. Mijn favoriete show samen was waarschijnlijk in de Melkweg, toen we net onze laatste plaat Mobile uit hadden gebracht. Ik moest bij een nummer beginnen met drummen, maar mijn geheugen is heel slecht, dus ik maakte er een potje van. Josh stond in de coulissen en had tranen van het lachen: “Wat doe je nou, mens?” Ook ben ik die eerste twee jaar nog als drumtech mee geweest met Queens of the Stone Age. Het was hartstikke cool om met hen op reis te zijn, ook met Nick Olivieri heb ik vreselijk gelachen. ’s Nachts rijden, overdag vroeg aankomen in de stad en dan musea kijken, of boekenhandels in duiken. Dat was altijd prikkelend en inspirerend, we wilden het maximale eruit halen. Josh is heel geïnteresseerd in kunst, ik ben antiquair geweest, dus ook op dat niveau hadden we een klik.’

Ondertussen is er nog één Nederlands Queens of the Stone Age-mysterie dat nooit is opgelost. Luister eens naar ‘Quick and to the Pointless’, van Rated R, en pak desnoods de tekst erbij. Jazeker, daar zingt Nick Olivieri in het Nederlands ‘Godverdomme’, even later ook nog ‘het leven is hard, de mensen worden bang’ en ‘ik denk van ja, maar nee’.

Waar komt dat toch vandaan? Eva begint weer te schateren wanneer ze eraan wordt herinnerd. ‘Jaaaaa, wij leerden ze af en toe wat Nederlands. “Het leven is hard, de mensen worden bang”, dat was een beetje ons grapje. Zo hadden we wel meer tegelwijsheden binnen de band. Het valt me nog mee dat Josh nooit over “de dwerg in de goot” heeft gezongen. Wij hadden het over “de hond in de goot”, Josh maakte daar iets anders van, omdat hij zo geobsedeerd was door dwergwerpen. En ik zal je maar niet het verhaal vertellen over nog zo’n Nederlandse uitspraak die Josh heeft overgenomen: “Ik pak je, vieze lul”.’

Queens of the Stone Age is dit weekend headliner op Down The Rabbit Hole in Beuningen.