“Maar één procent van de mensen heeft een kaartje kunnen krijgen voor de concerten van Adele.” Dat zei Ticketmaster-directeur Aukina Buining in de 3voor12 Talkshow tijdens Eurosonic. “Dan zijn er natuurlijk heel veel mensen teleurgesteld. De kans dat je in de Staatloterij een prijs zou winnen, is groter dan de kans om voor Adele een kaartje te krijgen.” Doordat de vraag naar dit soort artiesten zo groot is, komen er tickets terecht bij tweedehands handelaren, die ze voor veel geld proberen te verkopen. Argos en 3voor12 maakten er onlangs een special over.
Secondary ticketing is een fenomeen dat grote promotors als Mojo vroeger probeerden tegen te gaan - onder meer door te lobbyen voor een ticketwet, waar ze nu veel minder heil in zien - maar tegenwoordig lijken te omarmen, onder het motto ‘er zal altijd secondary ticketing zijn’. Secondary ticketer Seatwave is tegenwoordig zelfs in handen van Live Nation, ook het moederbedrijf van Mojo en Ticketmaster. Hoe ga je dan die woekerhandel in tweedehands kaarten tegen, waar concertbezoekers zo boos om zijn?
Concertkaartjes op naam: hét middel tegen zwarthandel?
“Voor Kraftwerk stond geen enkel kaartje op internet”
Op Eurosonic was het weer eens een heet onderwerp: ticketing. Live spelen wordt voor artiesten een steeds belangrijker inkomstenbron, en de hype rond grote artiesten als Adele en Coldplay lijkt alleen maar groter te worden. Resultaat: tweedehands tickets tegen woekerprijzen op internet. Her en der wordt geëxperimenteerd met tickets op naam: bij shows van Kraftwerk was het volgens promotor Double Vee een groot succes, Engels megafestival Glastonbury werkt al jaren zo. Tijd dit idee breder in te voeren?
“Het is aan de promotor om voor tickets op naam te kiezen”
Eén suggestie is om de hele tweedehands markt uit te sluiten door tickets op naam verkopen, zodat je alleen met je eigen kaartje het concert binnen kan lopen – te controleren met een ID-check bij de ingang. Is dat een goed idee? Buining: “Wij hebben dat bijvoorbeeld gedaan voor de shows van Kraftwerk in Paradiso, shows van Double Vee. Dat is allemaal goed gegaan, je zag dat er geen kaarten werden verhandeld op Marktplaats. Wij zijn serviceverlener, het is aan de promotor om daarvoor te kiezen. Ik denk dat het voor kleine zalen prima te doen is, maar bij grotere zalen - de Ziggo Dome, de ArenA - geeft het zoveel gedoe… dan moet je ’s ochtends om 9 uur beginnen met de inloop, als je iedereen wilt controleren.”
Valt dat niet op te lossen met steekproefsgewijze controles? Floris Janssen, ‘COO’ (Chief Operational Officer) bij Ticketmaster: “Dat zou kunnen, als daar behoefte aan is. Als de promotor denkt dat dat een goede manier is, kunnen we de verkoop zo inrichten dat we daaraan voldoen. Het is niet aan ons om dat te beslissen. We kunnen er wel advies in geven, maar uiteindelijk zijn het kaarten van de promotor. Het is aan hen en aan de artiest om te besluiten hoe ze het in willen richten.”
“Eenmaal uitverkocht, pech gehad”
Voor de aankomende clubtour van Eefje de Visser gaat promotor Double Vee weer tickets op naam verkopen. Jacco van Lanen (manager Eefje de Visser) zei tijdens Eurosonic in 3voor12 Radio: “Iedereen die naar de show wil, kan alleen naar binnen met een kaartje waar zijn eigen naam op staat. Dat Adele-gebeuren, met al die kaarten op doorverkoopsites: de artiest verdient er niks mee. Ik denk dat het goed is tickets op naam uit te proberen, en niet alleen met de grote artiesten. Ook zodat het publiek het normaal gaat vinden: zo kan ik voor een normale prijs aan een kaartje komen voor een artiest waar ik naartoe wil. Met Kraftwerk is dit het laatste anderhalf jaar al gedaan, op verzoek van de band. Er is geen enkel kaartje op internet verschenen, het werkt schijnbaar goed. Het is makkelijk te handhaven en te controleren, we hebben geen grote problemen aan de deur gehad.”
Wat betreft Willem Venema (Double Vee) betreft gaan ze hiermee door: “Als het aan mij ligt, gebeurt dit bij alle shows. We moeten terug naar de basis. Het is niet mijn roeping om concerten te organiseren voor mensen die er 1700 euro voor overhebben, ik zou niet weten waarom ik dat zou moeten accommoderen. Die klant (voor Adele, red.) die dat ervoor over heeft, zou ik trouwens wel eens willen ontmoeten. De basis is: eenmaal uitverkocht, pech gehad. Als promotor spreek je met de artiest een prijs af, die geeft het proces uit handen aan mensen die hij vertrouwt. Als hij vervolgens een lege zaal voor zich ziet bij een concert dat wel uitverkocht was, denkt die artiest ook: wat een kutpromotor. De promotor en de agent hebben een morele verplichting aan de artiest om die 'no shows' en andere negatieve uitwassen van secondary ticketing te voorkomen. Een uitverkochte show is het adagium, en te allen tijde moet voorkomen worden dat derden de prijs daarbij opdrijven.”
Glastonbury: megafestival met tickets op naam
En dus verkoopt Double Vee het liefst tickets op naam, om de markt te beschermen tegen interventie door 'derden' die kaartjes opkopen om de prijs op te drijven. Ook Mojo verkocht al eens tickets op naam. Marjanne Manders: “Wij hebben dat bij Nick Cave in het World Forum Theater in Den Haag gedaan, op verzoek van hemzelf. Dat is goed verlopen, al kost het wat meer tijd bij de ingang. Technisch gezien is het niet zo ingewikkeld: de namen staan toch al op de tickets. Alleen nu moet je bijvoorbeeld vier verschillende namen invullen; bij gewilde shows is het niet handig dat het aankoopproces zo lang duurt.” Zou het ook bij grotere shows werken? “Bij de Ziggo Dome wordt het lastig om zoveel mensen op ID te controleren, bij die zaal hebben we nu al anderhalf uur nodig om iedereen binnen te krijgen. Bij de ArenA lijkt het me niet te doen. Steekproefsgewijze controles zouden een optie zijn, al heb je dan niet 100 procent zekerheid. Wij hebben het er wel over gehad, tot nu toe is het er nog niet van gekomen."
Ook Willem Venema erkent dat de techniek nog niet perfect is, maar zegt: “Dit zijn allemaal praktische problemen, geen principiële problemen. Natuurlijk zijn er een aantal schaduwkanten: het is suf dat mensen hun ID moeten laten zien, en moet je iemand bijvoorbeeld alles terugbetalen als diegene op het laatst ziek wordt? Maar daar is een modus voor te vinden. Een voorbeeld is een soort ticketclub: dan weet je wie mensen zijn, en als ze drie keer toevallig nét voor een concert ziek worden kun je ze eruit gooien. Een ander voordeel: we weten wie mensen zijn, we hebben hun mailadressen, dus we kunnen ze voorrang geven bij een volgend concert. Dat hebben we bij Kraftwerk zo gedaan. Als ze niet willen worden lastiggevallen, ook prima.”
Hoe zit het met festivals? Het Engelse Glastonbury werkt al vele jaren op deze manier; er komt zelfs een pasfoto op je ticket te staan. Voor dit jaar waren de 135.000 kaartjes in een half uur uitverkocht. Hoewel in het verleden een legendarisch aantal mensen het festival illegaal binnenkwam, is dat tegenwoordig vrijwel uitgesloten door een soort Berlijnse muur inclusief wachttorens rond het festivalterrein. In het geval van Glastonbury lijkt tickets verkopen op naam zowel een zegen als een vloek: ja, tweedehands verkoop tegen woekerprijzen is uitgesloten, maar gezien de enorme vraag is het ook zeer lastig om via de officiële weg aan een kaartje te komen.
Rondje voor de hele vriendengroep
Vanuit de organisatie is de manier van werken van Glastonbury begrijpelijk: de ticketdruk is zo enorm dat ze toch wel van die kaarten afkomen, en bovendien woekerhandel uitsluiten. Maar hoe zit het met Nederlandse clubshows van Eefje de Visser, is secondary ticketing bij die categorie concerten zo’n groot probleem dat je tickets op naam moet gaan verkopen? In de praktijk koop je tegenwoordig blind misschien wel vijf kaartjes als bijvoorbeeld een hete clubavond met grote namen in De School in de verkoop gaat. We zien wel wie meegaat. En als je ze in je eigen vriendengroep niet kwijtraakt, weet je dat een betrouwbaar platform als Ticketswap nog altijd een optie is. Dancefestival DGTL heeft Ticketswap zelfs als officiële partner, zodat je de garantie hebt dat een tweedehands kaartje echt is.
Hans Ober van Ticketswap zegt daarover: “Ons doel is niet om organisatoren dwars te zitten. Het is puur om te zorgen dat als jij maanden van tevoren ergens een kaartje voor moet kopen, en dat toch ineens in je vakantie valt, je er op een makkelijke manier vanaf moet kunnen.” Dat dat niet kan, is misschien wel het grootste nadeel van ticketverkoop op naam. Dat zegt ook Marjanne Manders van Mojo: “We merken dat mensen van kaartje willen kunnen wisselen, met de buurman, een vriend, of wie dan ook. Dat komt omdat de kaartverkoop zo ver van tevoren begint - acht tot tien maanden bij veel shows. Bij ticketverkoop op naam zou je tegen betaling de naam op het kaartje kunnen veranderen, maar hoe controleer je dan of hij het kaartje echt wil ruilen? Of toch tweedehands doorverkoopt op internet?”
Komende zaterdag gaan ook de kaarten voor Into The Great Wide Open in de verkoop, jaarlijks klikken mensen zich een muisarm om aan een kaartje voor het gewilde festival op Vlieland te komen. Vorig jaar waren de weersverwachtingen zo slecht dat veel mensen op het laatst afhaakten, en voor het eerst een ruime voorraad tweedehands kaartjes op Ticketswap stond. Is het dan echt zo’n slechte zaak dat mensen die in januari achter het net visten, alsnog kunnen besluiten naar ITGWO te gaan op het moment dat anderen afhaken?
Voor Coldplay en Adele is even een kaartje regelen via Ticketswap nauwelijks een optie: voor Adele in de Ziggo Dome zijn nauwelijks kaartjes verkocht via het platform, terwijl duizenden fans op zoek zijn. Bij officiële tweedehands doorverkoper Seatwave variëren de prijzen tussen 140 en 1299 (!) euro. Misschien kunnen we concluderen dat bij shows en festivals waar zó veel vraag naar is als naar Adele en Glastonbury, de voordelen van ticketverkoop op naam de doorslag geven – het wordt immers onmogelijk voor tweedehands verkopers om tickets op te kopen en tegen woekerprijzen op internet te zetten. Maar bij minder gewilde, kleinere shows en festivals is dit risico minder groot. En dan weegt het nadeel dat je kort van tevoren moeilijker van je kaartje af komt, zwaar mee. Manders: "Mensen kopen hun kaarten vaak maanden van tevoren, regelmatig komt het voor dat ze toch niet kunnen gaan als ze bijvoorbeeld ziek worden. We denken dat tickets op naam verkopen in de praktijk niet echt klantvriendelijk is."