In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw worstelt dan West-Duitsland met zijn recente verleden en zijn identiteit. Veel ex-nazi's zijn op belangrijke plaatsen in het openbaar bestuur terecht gekomen, vele vaders zijn schuldig. Het Wirtschaftswunder heeft het land er economisch bovenop geholpen, Konrad Audenaeur politiek, maar het blijft zoeken naar een sociale een culturele identiteit. Dat zoeken binnen dat kader levert filmers op als Rainer Werner Fassbinder en Volker Schlöndorff, kunstenaars als Anselm Kiefer en Joseph Beuys, en schrijvers als Heinrich Böll, Martin Walser en Günter Grass. In zowel de populaire als de klassieke muziek is zo goed als alles besmet, van Schlager tot Wagner. Of zoals Ralf Hütter in een interview in 1982 zegt: "Muziek bestond niet dus wij moesten het uitvinden".
Kraftwerk Der Katalog 7: The Mix
Krautrock: verzet tegen kleinburgerdom als voedingsbodem voor hedendaags reactionair fascisme
"Hitlerfoto nekt leider Pegida" kopt Het Parool. Het was ein Scherz maar Duitsland kon er niet om lachen. Lutz Bachmann van de Patriottische Europeanen tegen de islamisering van het Avondland plaatste na een bezoek aan de kapper in 2012 een foto op Facebook en moet nu waarschijnlijk voor de rechter verschijnen. Leuk of niet leuk of zelfs gevaarlijk of in overtreding, Duitsers hebben een moeizame verhouding met de Tweede Wereldoorlog, ook al verandert dat de laatste jaren snel. Er is geen land in Europa waar een beweging als Pegida zulke sterke, vele malen grotere tegenbewegingen op gang brengt.
Wat er in die dagen in Amerika en Engeland gebeurt dringt weliswaar mondjesmaat door via radiostations op de enorme Amerikaanse legerbases in de BRD maar het langharig werkschuw tuig wil eigen muziek, nieuwe muziek. Krautrock, zoals de Engelse radio-dj John Peel het noemt, met groepen als Kluster, Can, Faust, Amon Düül, Popol Vuh, Ashra Tempel, Neu!, Harmonia, Floh de Cologne, La Düsseldorf, Tangerine Dream en Kraftwerk. De kern van al dit kunstenaarschap: verzet tegen het kleinburgerdom als voedingsbodem voor hedendaags reactionair fascisme, ook in deze dagen dus nog steeds een thema, in Duitsland, Nederland en andere landen. Met in Duitsland als opvallende factoren de intelligentie, de wellevendheid en het ontbreken van geweld waarmee het scherpe debat wordt gevoerd. Al wordt het met name bij een deel van de Berlijnse studentenbeweging in die tijd op z'n zachtst gezegd grimmig anti-Amerikaans. En toont het onacceptabele geweld van de RAF later aan dat een totalitaire reactie van de staat nog altijd dichtbij is.
Kraftwerk heeft nog nooit in China mogen optreden. Naar alle waarschijnlijkheid heeft dat te maken met het feit dat de groep 15 jaar geleden de campagne Free Tibet heeft gesteund. Intelligent, wellevend en geweldloos. Zo staat Kraftwerk ook op het podium, wellevend, al zes avonden lang. Aan het einde van Musique Non-Stop, elke avond het laatste nummer, buigen de vier één voor één netjes voor het uitzinnige publiek, Hütter als laatste. Uiteindelijk als een een popgroep met mensen van vlees en bloed en niet als vier robots. Zonder Ralf Hütter zou Kraftwerk ondenkbaar zijn. Dat hij op het podium uiterst links staat en niet in het midden wijkt dan wel weer bewust af van de standaard opstelling.
Bij de garderobe van Paradiso vanavond krijg ik mijn jas bijna niet meer uit met zeven plastic bandjes om m'n arm. Ik hoop bij de uitvoering van The Mix stiekem op een èchte mix van hun hele oeuvre. Uiteindelijk zouden er achter die vier consoles in plaats van vier muzikanten ook vier dj's kunnen staan. Ik ben blijkbaar niet de enige want het publiek is vanavond jonger dan op de andere avonden en reageert sterker wanneer de beat wegvalt in de muziek. Bovendien is er meer sublaag dan de andere avonden zodat het begin van de set, dat helemaal bestaat uit nummers van Computerworld klinkt als het begin van een dj-set. Maar dat is het dan ook wel en wordt het een beetje een saaie avond voor wie al vaker is geweest. Ondanks deze week nog niet vaak uitgevoerde nummers als 'Pocketcalculator/Dentaku' en 'Planet of Visions'. Er wordt gewaagd geïmproviseerd, de set is goed opgebouwd met de belangrijkste Hits en een ferm stuk 'Tour de France', en Hütter heeft er zichtbaar plezier in. Maar ik verlang naar verrassing.