Van ingetogen singer-songwriter tot vijfkoppig straatorkest, en van Oekraïense volksmuziek tot experimenten met een zingende zaag... in de afgelopen tien jaar zijn er uiteenlopende artiesten voorbijgekomen op het open podium van Unplugged. Niet eens altijd even akoestisch, zoals de titel van dit evenement doet vermoeden. Op 30 juni wordt het jubileum gevierd met een speciale editie van Unplugged in Resistor. Initiatiefnemers Jaime Korbee, Zyno Mylonas en Marcel van Schooten vertellen over het ontstaan van deze avonden en over hun missie: een podium bieden aan muzikanten met eigen werk, maar vooral ook zelf veel lol hebben.

Tien jaar geleden organiseerde het drietal hun eerste Unplugged-avond in jazzcafé De Twee Spieghels. Marcel had toen al eerder iets soortgelijks in Leiden georganiseerd. “Voor Unplugged organiseerde ik samen met onder andere Olaf Caarls in café Hunky Dory de Songwriters’ Guild-bijeenkomsten,” vertelt hij op zijn werkplek in Nieuwplaatz. “Op een gegeven moment hadden we daar als organisatoren verschillende ideeën over en hield dat op te bestaan. Jaime en Zyno hadden daar een keer opgetreden. Ik kwam met hen in contact en toen we het erover hadden hoe zonde het was dat die avonden waren opgeheven, besloten we dat concept nieuw leven in te blazen.”

Vuurdoop

Dat resulteerde in een nieuw open podium voor akoestische muziek, dat de eerste twee jaar in jazzcafé De Twee Spieghels plaatsvond. Voor die plek was vooral gekozen omdat daar een piano stond en omdat mensen er al aan gewend waren dat daar regelmatig live muziek was. Het was echter wel “de vuurdoop qua geroezemoes”, herinnert Marcel zich. Mede daarom verkaste Unplugged na twee jaar naar de Vrijplaats. Inmiddels was er al een vaste schare bezoekers opgebouwd. “Je kon je toen nog ter plekke inschrijven op een lijstje als je wilde optreden, dat is nu ondenkbaar,” vertelt Marcel. “Jaime en Zyno vulden ook veel gaten op van artiesten die niet kwamen opdagen.” Vandaag de dag melden artiesten zich soms al maanden van tevoren aan. Per avond spelen er maximaal zes acts, die ieder drie eigen nummers ten gehore brengen. Onderling hebben de drie heren een vaste taakverdeling: Marcel doet de promotie en onderhoudt het contact met Resistor en de artiesten. Zyno presenteert de avonden en Jaime fotografeert de optredende acts.

Zyno: “Open podia en jamsessies waren er al in de stad, maar wij wilden stimuleren dat mensen hun eigen muziek maken. Helemaal in het begin was het nog het idee om bestaande bands hun nummers te laten omschrijven naar akoestische versies. Maar dat is niet echt van de grond gekomen.” Marcel: “In het begin kwamen er veel mensen drie covers doen die ze elders ook al speelden. Dat vonden we niet zo interessant. We merkten dat we dan zelf ook niet zo’n leuke avond hadden als dat gebeurde. En ja, we doen het toch voor de lol, dus we probeerden dat te veranderen. Daarom voerden we in dat mensen eigen werk moeten spelen, met eventueel maximaal één cover.”

Paniek in de pauze

Ook binnen de Vrijplaats zijn de avonden van Unplugged inmiddels verhuisd. Vroeger was dat in de bovenzaal, die bepaald niet uitblonk in comfort. “De muren waren afgeragd, ’s winters was het koud en ’s zomers stikheet. Je kon er alleen komen via een arelaxte vlieringtrap, maar het was supersfeervol,” herinnert Jaime zich. “In m’n openingspraatje legde ik altijd uit: ‘these are fire exits’,” vult Zyno aan.

Dat brengt ons op de Engelstalige presentatie van de avonden. Verrassend als je er niet op bedacht bent, en soms komt het wat wonderlijk over als een Nederlandstalige act in niet geheel accentloos Engels aangekondigd wordt. Toch blijkt dit z’n meerwaarde te hebben: zo is het goed te volgen voor internationale studenten, die er massaal op afkomen.

Toen de Vrijplaats verbouwd werd, was de bovenzaal een tijd lang niet beschikbaar. Om de verbouwperiode te overbruggen organiseerden Jaime, Zyno en Marcel Unplugged een tijdlang op wisselende plekken in de stad. “Elke plek bracht nieuwe mensen. Ze kenden de locatie al, maar het evenement nog niet,” vertelt Jaime.

Zyno bewaart goede herinneringen aan Old School: “Eén van m’n favoriete plekken. Daar kwamen we graag. We moesten het daar ook écht akoestisch doen. Het was fantastisch om daar tussen de kunst, telkens in een ander lokaal te spelen. De laatste act was boven in een zaal met licht van een straatlantaarn dat naar binnen viel. Heel sfeervol.”

Marcel denkt met plezier terug aan Unplugged in de foyer van de Stadsgehoorzaal: “Daar moesten we het hele Unplugged-concept uitleggen; “Wat? Geen versterking? Geen podium?” Dat waren ze daar niet gewend. We brachten de gemiddelde leeftijd van de bezoekers ook aanzienlijk naar beneden. En het mooie was dat als de voorstelling in de grote zaal was afgelopen, het theaterpubliek bleef hangen om naar onze acts te kijken. In de pauzes ontstond er paniek, want het bier was op! Op zoveel bierdrinkende bezoekers was niet gerekend.”

Inmiddels heeft Unplugged zijn intrek genomen in de mooi verbouwde concertzaal van de Vrijplaats, Resistor. Marcel: “Sinds we weer in de Vrijplaats spelen hebben we ervoor gekozen om weer echt akoestisch te zijn. Dat heeft ook een praktische reden: er zijn op de dinsdagavonden niet zo veel vrijwilligers beschikbaar, dus dan hoeven we die niet te vragen voor het geluid. Bovendien geeft het een andere dimensie aan zo’n avond: het wordt nog kleiner, nog intiemer daardoor.”

Marcel van Schooten:
“Als je ziet dat iemand met plezier en passie op het podium staat, heb je gewonnen.”

Piepen, schuren en kraken

Anders dan veel artiesten denken, is er geen ballotage om het podium van Unplugged te mogen betreden. Iedereen met eigen werk is welkom. “Als je nog nooit op Unplugged gespeeld hebt, dan krijg je voorrang. Dat zorgt voor variatie en dat je een podium hebt als je eigen liedjes maakt. Terugkomen mag, maar dan moet er wel een paar maanden tussen zitten,” legt Jaime uit. “Mensen melden zich via verschillende kanalen, meestal via socials. Vaak vragen ze of ze opnames moeten opsturen, maar dat hoeft niet. We zien wel wat je gaat doen. Naast muziek is dat ook steeds vaker poëzie of spoken word bijvoorbeeld. Een leuke afwisseling, maar de hoofdmoot blijft muziek. Er zijn immers ook al drie andere poëzieavonden in Leiden.” Marcel: ”Als je ziet dat iemand met plezier en passie op het podium staat heb je gewonnen. Het mag piepen, schuren en kraken. Het hoeft niet perfect te zijn.”

Zyno: “De artiesten op het Unplugged-podium zijn weinig ervaren en mensen willen ook graag kletsen, een drankje doen. Daar houden we rekening mee met de planning en een debuterende singer-songwriter zetten we bijvoorbeeld aan het begin van de avond. Dan is het makkelijker de aandacht van de zaal vast te houden. We hebben ook telkens na een act even pauze zodat mensen dan een drankje kunnen halen en kunnen bijkletsen.”

Samenwerkingen

In de loop der jaren hebben de mannen van alles voorbij zien komen en ze vinden het dan ook moeilijk om één optreden te noemen dat ze het allerbeste of het allermooist vonden. Zyno: “Het leukste vind ik toch de groepjes die ontstaan door vriendschappen op de avond. Internationals die elkaar ontmoeten en samen muziek gaan maken, en dan vervolgens in nieuwe samenstellingen op Unplugged komen spelen. Een huidige favoriet is Daan van Velzen. Hij zingt Nederlandstalig en daar hou ik eigenlijk niet van, maar het is zo eigen wat hij doet. Hij heeft leuke teksten en het plezier straalt eraf. Hij zal ook optreden op de jubileumavond op de dertigste.” Marcel beaamt dat er mooie nieuwe samenwerkingen zijn ontstaan door Unplugged, ook onder lokale muzikanten. Zo hebben bijvoorbeeld Sam van Tienhoven en Damiaan van Noort van Sunday at Eight elkaar via Unplugged leren kennen.

Jaime heeft zelfs zijn vriendin, Suzanne Burdorf, ontmoet via Unplugged, dus het is wel duidelijk wie hij moet noemen als favoriete act. “Dat was nog in de Twee Spieghels. In de loop der jaren heeft ze met verschillende gezelschappen opgetreden. Ik vind het heel gaaf om te zien hoe ze zich heeft ontwikkeld. Maar er zijn heel veel mooie acts voorbijgekomen in de loop der jaren. Het is ook de combinatie van wat je op een avond ziet.“ Zyno: “Ik ben nog steeds verbaasd dat mensen er staan. Niet alleen uit Leiden, maar de artiesten komen ook uit andere steden en andere landen om bij ons te spelen. Puur omdat wij dit heel graag doen. Het is de beste hobby die er is!”

 

Unplugged jubileumavond

Het tienjarig jubileum van Unplugged wordt gevierd in Resistor op 30 juni vanaf 20.30 uur, met optredens van onder andere Somersault Baby, Daan van Velsen, Doolaard, Songs by Suzy, Narda en Louise de Lune. Toegang is net als altijd gratis.