Bij binnenkomst in het kleine winkelpand aan het Noordeinde zie je overal om je heen gitaren. “Links hangen gitaren die ik zelf gebouwd heb, of die gemaakt zijn door bevriende bouwers,” vertelt Marcus. “Rechts zie je fabrieksgitaren, maar dat zijn wel uitsluitend modellen die ik zelf heb uitgezocht. Soms komt het voor dat ik zo’n gitaar toch niet helemaal top vind, dan komt hij in de etalage tegen inkoopsprijs. Ik vind het belangrijk dat mensen de deur uit gaan met een instrument dat ik ze écht kan aanbevelen. Als dat niet zo is, maak ik er liever ietsje verlies op dan dat ik iets verkoop waar ik niet achter sta.“ Het populairst zijn de akoestische gitaren voor beginners, maar ook de ukeleles gaan hard. De meest uiteenlopende mensen weten De Brug inmiddels te vinden: jong en oud en verschillende nationaliteiten. Ook bekende artiesten uit de wijde omgeving. “Wie dat zijn, zeg ik niet. Dat vind ik niet gepast om te vertellen,” zegt Marcus discreet.
Na de sluiting van de twee Leidse muziekwinkels ontbeerden muzikanten in de stad een adres dichtbij huis om even snel een setje snaren te halen of hun gitaar te laten fixen. Marcus van Engelen vulde die gapende leegte en startte zo’n halfjaar geleden met De Brug Gitaren. Bang voor online concurrentie is hij niet: “Als mensen een instrument bij een webwinkel bestellen, verdien ik daar ook aan.”
Pronkstukken
Achter de winkel is een kleine werkplaats, waar hij gitaren repareert en bouwt. Op het moment komt Marcus aan bouwen echter weinig toe. Samen met zijn vrouw, die beeldend kunstenaar is, maakte hij een serie gitaren in de vorm van eilanden: de pronkstukken van de winkel. Het meest tevreden is hij over een gitaar in de vorm van Cuba, die dan ook in de etalage van de winkel staat. “Vanwege de mooie vorm.” Er is ook een basgitaar in de vorm van Jamaica. “Omdat de bas toch het belangrijkste instrument is in de reggae, dé muziek van Jamaica,” licht hij toe. “De muziek van deze gebieden is zo eigen, omdat het eilanden zijn. Tegelijk is het daardoor ook zo melancholisch; het geïsoleerd zijn op een eiland klinkt erin door.” Hoewel ze vooral bedoeld zijn als kunstobject, zijn alle gitaren in deze serie wel degelijk echt te bespelen. Marcus neemt de bas van de muur en steekt zijn hand door de opening om te fretten. Hij slaat de snaren aan, en ja hoor: speelcomfort is anders, maar hij doet het!
De perfecte gitaar
Zijn passie voor de gitaar begon ooit met het bespelen ervan. “Helaas heb ik maar een beperkte aanleg, en ik maakte mezelf wijs dat dat kwam omdat ik niet het perfecte instrument had,” herinnert Marcus zich. “Ik dacht: ‘Als ik nou de ideale gitaar bouw, dan gaat het spelen veel beter’. Dat was natuurlijk niet zo, maar ik werd gegrepen door het hele proces van het ontwerpen en construeren, en de vraag hoe je dat kunt verbeteren. De gitaar, zeker de elektrische gitaar, is eigenlijk nog zo’n nieuw instrument. Het kàn niet zo zijn dat de ultieme gitaar nu al gebouwd is.“
Online concurrentie
Is het niet een groot risico om in deze tijd van online shoppen een winkel in een stenen pand te beginnen? Als gitaarbouwer blijkt dat mee te vallen. Marcus is niet bang voor digitale concurrentie. “Ik heb een niche, en het loopt prima nu. Ook als mensen een instrument bestellen bij een grote online muziekwinkel verdien ik daaraan. Dan krijgen ze een doos opgestuurd en blijkt het instrument toch niet meteen goed bespeelbaar. Komen ze bij mij langs om ‘m te laten afstellen.” Voordat hij en zijn vrouw naar Leiden verhuisden had hij een winkel in Volendam. “Dat liep goed, maar na de ramp met de cafébrand raakte de hele gemeenschap in een crisis. Wij woonden destijds in Monnickendam. Toen we verhuisden zei ik: ‘Nooit meer een winkel.’ Dus eerst heb ik hier alleen gitaren gebouwd en gerepareerd, ook in opdracht van andere winkels. Toen Servaas op de Hooigracht en Just Music op het Stationsplein hun deuren sloten, vroegen klanten telkens of ik niet ook snaren kon gaan verkopen. Daardoor ging het kriebelen. Ik rekende uit dat het met een beperkte investering, door alleen ’s middags open te zijn, moest lukken. En nu is het toch weer erg leuk. Vooral het persoonlijke contact en het adviseren. Het is fijn om mensen naar buiten te kunnen laten gaan met het instrument waar ze voor kwamen.”
Het valt Marcus op dat jonge muzikanten vaak conservatiever zijn dan ouderen als het gaat om nieuwe technische snufjes. “Oudere klanten staan veel meer open voor vernieuwing, omdat ze weten wat een ellende het kan zijn op de oude manier. Zij zijn bijvoorbeeld blij dat er een handig en minder vervuilend alternatief is voor een versterker met buizen. Je ziet het ook aan de opleving van vinyl: dat speelt vooral bij jongeren. Mensen van mijn generatie (Marcus is 60, red.) weten dat een cd veel beter klinkt en langer meegaat. Jongeren daarentegen maken zichzelf wijs dat grammofoonplaten ‘natuurlijker’ klinken en geven daar de voorkeur aan.”
Uitzonderlijke instrumenten
Reparaties en onderhoud vormen zijn grootste bron van inkomsten. Dat kan gaan om een eenvoudige afstelbeurt, maar ook heel ingewikkelde klussen. “De moeilijkste reparatie ooit was een dulcimer die alleen nog uit splinters en lijm bestond. Die heb ik helemaal opgeknapt; de hele bovenkant gerestaureerd en wat beschadigd was nagemaakt. Dat was echt lastig. En ik heb eens een Gibson Les Paul uit 1958 onder handen gehad. Zo’n ding is pakweg 200.000 euro waard. Als je daar bijvoorbeeld de frets van moet vervangen is dat wel echt een uitdaging. Soms krijg ik heel uitzonderlijke instrumenten in mijn werkplaats. Bijvoorbeeld een keer een cuatro venezolano die helemaal kapot was. Hij was het eigenlijk niet waard om te repareren, maar te bijzonder om weg te gooien. Als je zoiets kunt herstellen is dat nog wel leuker dan zo’n dure gitaar. Ja, dat betekent veel voor de eigenaar. Maar ik vraag me wel eens af of ik het voor de mens of voor het instrument doe. Ik ben niet tegen de wegwerpmaatschappij, maar ik vind het belangrijk dat bijzondere spullen behouden blijven.”
Bij De Brug gitaren kunnen we in Leiden eindelijk weer terecht voor snaren, reparaties, aanpassingen en de bouw en aanschaf van handgebouwde gitaren en fabrieksinstrumenten. De winkel biedt meer dan standaardinstrumenten: nieuwe technieken, nieuwe materialen, nieuwe elektronica, nieuwe hardware en nieuwe constructies. Plus een persoonlijke selectie fabrieksgitaren met de optimale prijs/kwaliteitsbalans.
Gitaarbouw De Brug
Noordeinde 17
2311CA LEIDEN
info@debruggitaren.nl