Op de nieuwe locatie van de Nieuwplaatz, aan de Sumatrastraat, vertelt Jan over de totstandkoming en achtergronden van 'Past Perfect'. Hij maakt deel uit van het collectief achter deze culturele broedplaats en zet zich in voor de bouw van mooie geïsoleerde ruimtes in het pand, waar bands kunnen oefenen en hun werk kunnen opnemen. Maar voorlopig horen we tijdens het interview de hagel tegen het dak en de ramen tikken. Er lijkt nog veel werk te doen qua isolatie.
De afgelopen maanden tourde The Stream langs uiteenlopende locaties met hun multimediale voorstelling ‘Past Perfect’. Komende zondag is deze ‘levende videoclip’ voor het laatst te zien, in de Breezaal in Leiden. Het belooft opnieuw een spectaculaire show te worden, waarbij de band bovendien een voorproefje zal geven van hun volgende project. Frontman Jan Stroomer blikt terug en vooruit.
“Als ik liedjes schrijf, heb ik daar altijd een visualisatie bij,” legt Jan uit. “Alle liedjes zijn verhaaltjes, ik creëer een wereld in zo’n nummer. Vandaar ook dat we er uitgebreide videoclips bij willen maken. Onze liedjes zijn niet alleen afzonderlijke verhalen, maar maken ook deel uit van een overkoepelend verhaal dat door het album wordt verteld. Dat wilde ik eens zichtbaar maken, maar dan wel zó dat je de fantasie bij het publiek houdt. Zo kwam ik op het idee voor deze multimediale voorstelling. Het is een abstract verhaal, dat we zichtbaar maken met video, live acteren en natuurlijk met de muziek.”
De nummers uit de voorstelling staan allemaal op ‘MMXV’, het meest recente album van The Stream. Jan begon met het schrijven hiervan in 2015 en de band publiceerde destijds elke maand een liedje, begeleid door een door Jan geschreven column voor 3voor12 Zuid-Holland. “Na die cyclus waren er twaalf afzonderlijke tracks. De verhalen daarachter kon je lezen in de columns, maar ik wilde ook het overkoepelende verhaal laten zien.” Omdat hij bij het schrijven van de nummers al zo’n duidelijk beeld in zijn hoofd heeft, is hij ook de artistiek leider van de voorstelling. Jan komt met een idee en stuurt de anderen aan, zoals bijvoorbeeld de cameraman of actrice Suzan Joyce, die meespeelt in Past Perfect. “Het grappige was dat het daardoor voor mij al heel concreet werd toen we tussen geraamtes van decorstukken repeteerden, terwijl de rest van de band geen idee had waar het naartoe zou gaan. Uiteindelijk maakt de wisselwerking met de anderen of het wordt wat je in je hoofd had. Voor Suzan was het ook een experiment om zoiets te doen. Het is echt een heel eigen creatie.”
Meer dan één waarheid
‘Past Perfect’ is een liefdesverhaal over loslaten, met een filosofische lading, maar ook met de nodige zelfspot. “Als liedjesschrijver heb je macht. Je kunt in je muziek een eigen waarheid creëren, met elementen uit het werkelijke leven. Je kunt dan zeggen: ‘dit is wat er gebeurd is’. Maar of dat zo is... daar kun je mee spelen. In elk geval is het dan de waarheid vanuit jouw perspectief. Ik schrijf veel over de liefde en de verwondering en het verdriet dat daarmee samenhangt. Maar wat nou als die dame die ik bezing, het daar niet mee eens is? En me dat komt vertellen? Daarover gaat ‘Past Perfect’. Het verhaal laat zien dat er soms meer dan één waarheid is. Ik wek iemand tot leven die me vertelt dat het anders gebeurd is dan ik beweer. Ik moet haar loslaten, maar eerst komt ze nog even bij me spoken met deze boodschap.” Voor zijn nummers gebruikt Jan weliswaar zijn eigen ervaringen en gevoelens om iets te vertellen, maar daar gaat wel een slag overheen. De verhalen in zijn liedjes zijn altijd fictief. “De titel ‘Past perfect’ is daarop gebaseerd. Het is niet alleen een tijdsvorm, die je gebruikt als je zegt: ‘Als we toen dat anders hadden gedaan was het anders gelopen.’ Dat stukje wil ik loslaten. Het lijkt ook of er staat dat het verleden perfect was. Het gaat ook over het loslaten van dat idee.”
Geen clicktrack
De tournee van ‘Past Perfect’ voerde The Stream langs uiteenlopende en bijzondere locaties. Van intieme pop-uptheaters tot een groots festival als de Midzomernacht in de Leidse Hortus. En natuurlijk aanstaande zondag de afsluiter in de Breezaal. “Bij het schrijven van de show heb ik er rekening mee gehouden dat het groots moest kunnen zijn, maar ook naar klein te schalen. Zeker voor de voorstellingen die we buiten Leiden spelen. Het is iets heel nieuws, dus er is geen kant en klare markt voor. Je moet helemaal zelf laten zien dat het de moeite waard is om te komen kijken. We speelden bijvoorbeeld in een theaterboerderij in een Overijssels dorpje. Ze hebben nooit van mij gehoord daar. Dan mag je blij zijn als er 40 man zit. Toch werd dat een mooie, intieme show en doordat er een verhaal verteld werd, hebben we de mensen met onze muziek meegenomen. Een nieuw publiek dat niet in de gaten had dat ze anderhalf uur naar onbekende muziek zaten te luisteren. En dan niet afwachtend met hun armen over elkaar, zoals vaak gebeurt als mensen een nieuw bandje in een kroeg zien.
Aan de andere kant stonden we op Midzomernacht voor een publiek van meer dan 100 man en dat werkte ook goed. Het is groot genoeg.” Voor deze voorstelling is het niet alleen van belang om te kunnen anticiperen op de grootte van de zaal, maar ook op de wisselwerking tussen de mensen op het podium en het publiek. “We spelen mee met de video en dan is het belangrijk dat alles synchroon loopt. Maar ik vind het wel heel belangrijk dat de muziek levend blijft,” stelt Jan. “Ik heb dus heel sterk mijn muzikantenpet opgehouden bij het regiseren. Ik wil per se niet dat de drummer met een clicktrack op z’n in-ears zit te spelen. Er moet ruimte zijn om te reageren op de energie in de zaal of bijvoorbeeld juist wat langzamer te kunnen spelen als we in de hitte een openluchtvoorstelling doen. Onze technicus Jim moet daardoor heel erg opletten wat wij doen en video’s op de maat nauwkeurig instarten. Hij is daarmee bijna een extra bandlid. Die samenwerking gaat goed: we hebben nu bijna vijftien shows gedaan en elke voorstelling is anders. Dat is fijn, anders kun je beter een film maken.“
Sneak peek
De voorstelling van aanstaande zondag belooft dan ook weer een unieke show te worden. Helemaal omdat The Stream het publiek een sneak peek zal gunnen van hun volgende project. “Inmiddels hebben we de opnames van ons nieuwe album afgerond. In februari 2018 brengen we dat digitaal uit en in april zal het op vinyl verschijnen. Zondag presenteren we de eerste single, ‘Today’. Die single spelen we met de hele band en daarnaast zing ik nog een duet met zangeres Esmé Gabeler, met alleen vioolbegeleiding. Deze twee nieuwe nummers laten meteen twee uitersten van het nieuwe album zien. In plaats van met film en acteren, visualiseren we het verhaal van dat album met dans. Daarvoor gaan we samenwerken met danseres Rosa Allessie.”