Wat nou als we het ons in ons hoofd eens voorstellen. Wat als Pinkpop geen roots had in de alternatieve rockcultuur? Stel je eens een festival voor waar Bruno Mars en Justin Bieber geen vreemde eenden in de bijt zijn, maar de norm. Hou je vast, want we maakten daadwerkelijk een programma. Gewoon, omdat het kan. Een line-up met alleen maar popacts, van de headliners tot het onbekende talent. Buitenlandse grootheden van nu, een paar terugkerende legacy acts, uiteraard een Nederlandse afvaardiging. De een super commercieel, de ander een popdarling van de critici, maar allemaal pop. De poster van onze droom line-up is een fonkelend meesterwerk, al zeggen we het zelf.
Festivals, ze zijn er in alle soorten en maten. Er zijn rockfestivals, hardrockfestivals en metalfestivals. Je hebt tegenwoordig festivals die helemaal draaien om hiphop, jazz of dance. Sterker nog: er bestaan technofestivals, hardcorefestivals en housefestivals, elk gespecialiseerd in hun eigen hoekje. Wat niet bestaat: festivals die volledig opgaan in de moderne pop. Waarom eigenlijk niet? Een gedachte-experiment.
Laat het even tot je doordringen. Een festival met Ariana Grande, BTS en de Spice Girls als headliners, met Ruel, Lizzo en Duncan Laurence als nieuw talent en Billie Eilish en Christine & The Queens als grensverleggers. Zo’n festival bestaat niet alleen in Nederland niet, eigenlijk zijn er in de hele wereld geen evenementen met dit als blauwdruk. Niet in Duitsland, waar de gitaren nog altijd domineren, en anders zijn het wel dj’s die de toon zetten. Niet in Amerika, het belangrijkste popland van de wereld. Ook niet in Engeland, de bakermat van de Europese festivalcultuur, al vonden we daar na enig speuren wel iets dat in de buurt komt: Fusion Festival, een evenement dat sinds 2013 plaatsvindt. In de loop der jaren waren onder meer Jessie J, Pitbull, Ed Sheeran en Shawn Mendes er headliner. Zo’n 40.000 bezoekers komen er op af. Maar ook daar zie je op de laatste editie ineens een ander slag acts op de line-up: Kings Of Leon (ok, een radiofavoriet), Franz Ferdinand en ouwe lullen Echo & The Bunnymen. Kennelijk was een tweedaags festival met enkel pop-acts toch niet haalbaar.
Bekijk hier nog even het blokkenschema dat we erbij maakten, voordat we ons plan eens voorleggen aan een expert op het gebied van pop acts, MOJO-boeker Gideon Karting. Oh en bedenk dan ook even hoe zo’n festival eruit zou moeten zien. Vergelijkbaar met het Pinkpop zoals we het kennen: een groot veld met niet al te veel poespas? Moet de roze huiskleur behouden blijven of ligt dat juist te veel voor de hand? Moet er een VIP area of een golden circle komen? Wat voor drankjes moet je schenken aan tieners?
Gideon Karting dus, een van de veteranen bij MOJO Concerts en sinds jaar en dag verantwoordelijk voor grote pop shows. Karting boekt onder meer Lady GaGa, Katy Perry, One Direction, Lily Allen en onze headliners, de K-pop koningen van BTS. Hij heeft dus oog en oor voor mainstream pop, en dan is hij ook nog eens betrokken bij Pinkpop. ‘Laat ik het zo zeggen: een festival zoals jullie dat op papier hebben gezet gaat al jaren door mijn hoofd. Het zou fantastisch zijn als het zou kunnen, maar ik ben ik bang dat het een utopie is.’
Waar zit hem dat in?
‘Zal ik bij de makkelijkste beginnen? De kosten. Ik heb voor zover dat lukt, maar wel naar alle redelijkheid, een kleine begroting losgelaten op jullie programma. Tromgeroffel… jullie totale programmabudget komt neer op 15 miljoen euro. Dat is wel veel ja. Dat betekent dat je uitkomt op een ticketprijs van 250 euro. Per dag.’
Oh per dag? Ik dacht voor het hele weekend, en dat leek me ook al veel. Nee, dat wil niemand. Waar zit hem dat in?
‘Jullie hebben in je programma vrij veel acts staan die aan de prijs zijn. Zonder namen te noemen: er staan acts op openingsspots die op Lowlands als een-na-laatste zouden spelen.’
Is het nou zo dat pop-acts al snel aan de prijs zijn, gewoon omdat ze hits hebben? Een beetje indie act doet er drie, vier albums over zijn publiek te vinden, sommige popartiesten krijgen meteen miljoenen streams op hun debuutalbum.
‘Dat is een lastige vraag. Als je enkel naar streams kijkt wel, maar niet als je de prijs van een artiest bepaalt op het aantal tickets dat ie verkoopt. 600 miljoen streams betekent niet automatisch dat je een grote zaal kunt vullen. Dat is een gesprek tussen de festivalpromotor en de agent van de artiest. Maar mijn begroting is realistisch naar het aantal tickets dat artiesten verkopen.’
Nu zijn wij natuurlijk amateur programmeurs die hun droomprogramma hebben samengesteld. Welke factoren - buiten de gages van de artiest - maken het een utopie om binnen dit framework te denken?
‘Jullie festival is duur omdat jullie alles op een hoop hebben gegooid. Ik geloof best dat we een programma kunnen maken met alleen maar popacts dat een beetje in de buurt komt qua budget. Of nee, ik denk eigenlijk niet dat dat haalbaar is. Dat komt door de echt grote popnamen. Maar wat ook een interessante vraag is: zit de Spice Girls fan te wachten op J Balvin, Boef, The 1975 en Mabel? Een festival probeer je te programmeren voor een bepaalde doelgroep, maar in jullie festival zie ik zoveel doelgroepen dat ik me afvraag of die te verenigen zijn.’
Dat is toch ook zo op Pinkpop? En misschien nog wel sterker op Lowlands, waar alle genres door elkaar lopen, van rock tot techno tot comedy tot indiepop.
‘Het heeft denk ik met de intensiteit van de fans te maken. Fans van BTS of de Spice Girls staan ’s ochtends - of een paar weken van tevoren - al voor de deur, ze rennen naar binnen zodra de deur open gaat en gaan direct vooraan staan. Die gaan niet vier uur van tevoren rustig nog ergens anders kijken. De rest van het programma wordt daarmee een beetje overbodig. Voor dat soort fans is hun idool hun leven. BTS is tegenwoordig de grootste popgroep van de wereld. Ze doen twee keer het Stade de France in Parijs, twee keer 70.000 man. Die groepen zijn zo groot dat ze je festival overschaduwen.’
Toch begrijp ik niet nog steeds niet helemaal. In allerlei andere genres zie je die specialisatie wel. Waarom zou dat bij pop niet kunnen?
‘Festivals ontstaan vanuit het feit dat je met zijn allen naar een feestje wilt. Met technoliefhebbers naar techno luisteren, met rockliefhebbers naar rock. Ik denk dat het bij pop niet om het genre gaat, maar om de idolen. Het is ook meer love it or hate it. Van Coldplay en Ed Sheeran vindt iedereen wel een paar nummertjes leuk, maar ik ken niemand die zegt: ik vind ‘Fake Love’ van BTS wel leuk maar de rest niet zo.’
Hebben de omstandigheden nog invloed? Rockliefhebbers zijn het gewend om op een grasveld naar muziek te kijken.
‘Als ik kijk vanuit mijn werk zie ik nog wel wat hobbels die je moet nemen, ja. Bij veel shows met een hele jonge doelgroep maken we afwegingen omwille van bijvoorbeeld de veiligheid. Kies je voor een seated show, dan hoeven fans niet per se heel vroeg voor de zaal te staan, en bovendien voelen ze zich veilig op of rond hun eigen stoel. Veel fans willen zich liefst in alle rust voorbereiden op die ene show. Op een festival is dat natuurlijk geen optie. Het produceren van een festival voor deze doelgroep is veel ingewikkelder dan rockfestivals.’
Je zou denken dat geld ook een factor is. Zeker als je veel acts boekt met jonge fans moet je daar wel rekening mee houden. Tegelijk: dat zijn dezelfde fans die 300 euro uitgeven om naar BTS in Parijs te gaan.
‘Dat klopt, bij Black Pink in AFAS Live waren de tickets 170 euro, volle bak. Ik was laatst op Sneaker Fest, daar zag ik hele leuke sneakers van NIKE, 600 euro. Toch zie je jonge kids daar op lopen. Het lijkt erop dat er meer te besteden is.’
Maar je conclusie is dus dat ze dat geld liever aan iets anders uitgeven dan aan een driedaags festival met alleen maar popacts.
‘Precies. Veel van deze popacts staan overigens individueel wel gewoon op de festivals. Robyn op Down The Rabbit Hole, Billie Eilish op Lowlands, Lizzo op Best Kept Secret. Vijftien jaar geleden liepen we er nog tegenaan dat veel popacts met een tape speelden. Iedereen herinnert zich nog Sugababes op Pinkpop, dat kon echt niet. De popacts van nu spelen meestal met een volledige band en eigen productie. Er staan daardoor al veel meer popacts op festivals dan we destijds konden dromen. Het zou me niet verbazen als er de komende jaren meer grote popartiesten langs zullen komen als headliners. Al hebben de grote doelgroepspecifieke acts tot nu toe nog de neiging om te zeggen: laat ons maar een eigen show doen.’