Waarom Dirty Projectors iets anders aan zijn hoofd heeft dan zijn break-up album Waarom Dirty Projectors iets anders aan zijn hoofd heeft dan zijn break-up album

In Parijs sloegen ze toe, de koortsdromen. Ze duurden de hele nacht, als een soort ‘loop’. Elke keer als David Longstreth uitademde, kwam er een zwarte baksteen uit zijn mond, en daarop stond de naam van één van de leden van het kabinet Trump. Samen vormden ze een muur. Een gitzwarte, onneembare vesting. 'Elke steen weer moest ik moeite doen om te lezen wat er op stond en probeerde ik te begrijpen wat het betekende', zegt Longstreth. Hij doet zijn sjaal af, frommelt zijn trui over zijn hoofd, doet toch zijn sjaal weer om. Hij kucht en zegt: 'Ik moet even zoeken naar de juiste balans tussen bloedheet en ijskoud.’

Longstreth reisde via Parijs van Londen naar Amsterdam om te praten over zijn zevende album onder de naam Dirty Projectors, het eerste in vijf jaar. Dat zijn we niet gewend van hem, zo’n lange periode stilte. De 35-jarige Amerikaan wist het even niet meer, na het doorbraaksucces van Bitte Orca (met daarop indie culthit ´Stillness Is The Move´) en de iets minder opvallende opvolger Swing Lo Maggelan zat hij op een dood spoor. Ja, hij verloor zijn vriendin en bandlid Amber Coffmann. Je weet wel, die van Major Lazer hit ´Get Free´. Dat was inderdaad na de laatste Dirty Projectors, en het pad dat zij koos speelt een prominente en bittere rol op het titelloze zevende album van de band. Maar eigenlijk voelt het gek om het daarover te hebben. Niet meteen in elk geval. Want behalve dat Longstreth zijn hoofd vol snot heeft, loopt het ook nog eens om van de zorgen. 'Ik ben al dagen op reis. En tussen de vliegtuigen, hotelkamers en interviews door check ik voortdurend het nieuws. Het is krankzinnig hoe snel we afglijden, volkomen idioot. Een week geleden was de inauguratie, een zwarte dag. En nu beperken we de vrijheid van pers en bouwen we een muur. Ik ben bang dat er onomkeerbare dingen gebeuren.'

Dat koutje heeft Longstreth een beetje aan zichzelf te danken. Hij was al niet helemaal fit toen hij af moest reizen naar Europa, maar in plaats van een dag te acclimatiseren in Londen, reisde hij eerst van New York naar Washington D.C. voor de grote ´Women´s March´ tegen de nieuwe president. 'Ik heb daar tien uur op mijn benen gestaan en het was fantastisch. Ik had wel eerder gedemonstreerd, toen Bush ons met bullshit-verhalen over massa-vernietigingswapens een oorlog in dreef. Maar dit was echt van een andere orde. Er was hier zo veel energie dat ik erin geloof dat we het kunnen uitbouwen tot een structurele politieke kracht. Dat moet ook wel, want wat nu gebeurt in niet te bevatten. Een minister van Milieubescherming die zijn hele carrière lang geprocedeerd heeft tégen het ministerie dat hij nu leidt. Een neurochirurg op Huisvesting die niet gelooft in sociale woningbouw. Een minister van Onderwijs die haar kinderen naar private scholen liet gaan. Trump ziet oorlog als vrede en onverschilligheid als vrijheid.'

Longstreth bracht zijn dag in Washington ook deels door in het National Museum of African American History and Culture, het pas geopende instituut dat geheel gewijd is aan de 'black experience' in Amerika. ´Het was fantastisch´, vertelt hij. Longstreth zelf is blank, maar hij heeft altijd veel gewerkt met Afro-Amerikanen. Hij schreef mee aan meerdere nummers op het laatste Solange album, een weergaloos 'black pride' document genaamd A Seat At The Table. 'Ik vind haar helemaal geweldig’, zegt Longstreth, zoals hij eigenlijk elke keer herhaalt als haar naam valt. Voor Kanye West en Rihanna schreef hij de bridge van wereldhit ´FourFiveSeconds´. En op zijn eigen nieuwe plaat werkt hij naast Solange met zwarte muzikanten als Tyondai Braxton (ex-Battles), r&b-zangeres Dawn Richards en Timbaland's rechterhand Jimmy Douglas. Hun invloed is overduidelijk te horen, van de autotune over Longstreth’s stem tot de elektronische producties en de volle, gospel-achtige harmonieën. Dirty Projectors is anno 2017 een voortvloeisel van de meest vooruitstrevende zwarte cultuur van nu. ’Zwarte muziek is altijd al extreem vitaal en vooruitstrevend geweest, van de jazz, de blues en de ragtime tot nu aan toe.’ 

David Longstreth is het brein en het enige constante bandlid van Dirty Projectors. Hij werd op 17 december 1981 geboren in Southbury, Connecticut en woont momenteel in New York City.

Albums
The Glad Fact (2003)
Morning Better Last! (2003)
Slaves' Graves and Ballads (2004)
The Getty Address (2005)
Rise Above (2007)
Bitte Orca (2009)
Swing Lo Magellan (2012)
Dirty Projectors (2017)

Het is een mechanisme dat we ook op allerlei andere maatschappelijke niveaus zien, met name sinds de doorbraak van het internet. Het leidt volgens Longstreth tot de verwarring en ontwrichting die Alvin Toffler al in 1970 omschreef als ‘future shock’, een verwarrende staat van zijn waarin de mens de hoeveelheid veranderingen niet meer aan kan. En waar kunstenaar Longstreth de verwarring omarmt, hebben andere mensen de neiging te vluchten in leugens of letterlijk muren te bouwen, om ‘terug’ te gaan naar dingen die misschien wel nooit echt bestaan hebben. 

‘De waarheid’ speelt een hoofdrol in politieke en maatschappelijk discussies, en de term valt ook in Longstreth’s liedje 'Keep Your Name'. Hij zet er een tegenstelling neer. ‘Zij’ heeft haar hart verpand aan haar eigen kledinglijn, aan de faam, terwijl hij iets anders wil: ‘What I want from art is truth.’ ‘Alle journalisten vragen me naar die zin, in de hoop dat ze een venijnige quote van me kunnen vangen, maar zo simpel is het niet. Het past meer in de context van waar wij het nu over hebben en het is alles behalve eenduidig. Ik heb hier veel over nagedacht tijdens het maken van dit album. Zelf kom ik uit de Amerikaanse DIY-traditie; K-Records, Discord Records, bands als Fugazi. De gedachte in die scene was: de waarheid vertellen staat haaks op commercieel succes en beroemdheid. Maar Kanye West, waar ik nu ineens mee werkte en die een grote held van me is, hangt een soort Warholiaanse visie van kunst aan, waarin faam de hoogste verwezenlijking van de mens is. Andere mensen jouw boodschap laten uitdragen, dat is een enorm machtige manier van je visie verwezenlijken. Faam kan kunst versterken, en kunst kan op zijn beurt faam context en betekenis geven. Dat inzicht staat haaks op mijn oude indierock vooroordelen.’

Hij gaat er even rechtop voor zitten. Zijn betoog is immers pas op de helft. ‘Maar hoe zit het met het verband tussen waarheid en media? Of zoals George Saunders het in een beroemd essay noemt: the braindead megaphone. De media vergroten allerlei boodschappen uit, maar de kans dat ‘de waarheid’ iedereen bereikt is klein. Soms is de waarheid minder populair, soms verstopt, soms kwetsbaar. De media en de waarheid bijten elkaar veel harder dan faam en de waarheid. En nee, ik heb niet meer de illusie dat kunst een objectieve waarheid weergeeft. Muziek kan de waarheid niet vertellen. En als dat al zou kunnen, zou het niet al te interessant zijn. Muziek vertolkt een subjectieve, emotionele waarheid. Het type waarheid dat ik niet wil horen van de Minister van Buitenlandse Zaken of van een journalist, maar wel van een kunstenaar.’