ADE14: 2562 zoekt utopia in het verleden op vierde album

Ontdekkingstocht naar de oorsprong van de elektronische muziek

Atze de Vrieze ,

Donderdag 16 oktober presenteert Dave Huismans tijdens Amsterdam Dance Event zijn nieuwe 2562-album The New Today, een bijzonder meeslepende elektronische plaat, gebaseerd op samples van elektronische muziek uit de jaren vijftig en zestig, krautrock en kosmische muziek. “Paradoxaal hè, maar ik heb toch het gevoel dat samplen de beste manier is om tot nieuwe geluiden te komen.”

“Het kan wel bij mij thuis (‘zolang ie maar niks over ons huis schrijft’, aldus mijn betere helft)”. Dave Huismans bij het maken van een interview-afspraak over zijn nieuwe 2562. Typisch. We hebben altijd wel zo ongeveer geweten waar hij uithing. Hij noemde zichzelf per slot van rekening in eerste instantie naar zijn Haagse postcodem, veel concreter wordt het niet. En toen hij onder zijn alias A Made Up Sound een verzameling schetsen uitbracht met als titel Shortcuts, vermeldde hij er keurig bij waar en in welke periode hij ze gemaakt had. Het beeld erbij sprak ook tot de verbeelding: waterdruppels op een raam. Je zag hem zo zitten, de noest doorwerkende producer op zijn zolderkamer. 
 
En toch, eigenlijk weten we bijna niks van hem. Hij beaamt het met een glimlach, terwijl hij thee inschenkt in zijn doodnormale bovenwoning in Utrecht. Hij streek er neer na een periode in Berlijn. Niet vanwege de muziek, haastte hij zich destijds bij zijn verhuizing te melden, maar omdat zijn vriendin - ‘ze is wetenschapper, en behoorlijk goed in wat ze doet’ - er werk vond. Nu zijn ze terug in Nederland, opnieuw omdat zij een nieuwe baan kreeg. “Ik doe alleen maar mijn muziek”, zegt Huismans. “Als ze naar een plek gaat die ik interessant vind, kan ik zo mijn boeltje oppakken.”
Ontworstelen aan het dubstep-stempel
Dat deed hij ook in aanloop naar The New Today, zijn vierde album onder de naam 2562, waaraan hij werkte in onder andere New York. Het laatste 2562-album verscheen alweer drie jaar geleden, en sindsdien hield Huismans zich vooral bezig met A Made Up Sound. Dat alias bestaat eigenlijk al veel langer en heeft zijn wortels steviger in de house en techno. Voor zover Huismans zich laat vangen in genrenamen. Dat wil hij in elk geval ten koste van alles voorkomen. “2562 is gaandeweg het vrije vorm albumproject geworden. Dit album en Air Jordan, de laatste EP die ik maakte, zijn de dingen waar ik het meest trots op ben. Als muzikant vind je natuurlijk altijd je laatste platen de beste, maar ik denk dat die twee mijn meest persoonlijke werk zijn.”
 
Het komt bovendien uit op zijn eigen label, When In Doubt, waardoor hij de volledige creatieve ruimte heeft om te maken wat hij wil. Een toonaangevend label dat zijn muziek verder kan brengen? Liever niet. Hij heeft het gevoel dat je daar een prijs voor moet betalen. Al was het maar dat hij zich na twee albums op Pinch’s label Tectonic moest losrukken van het ‘dubstep’-stempel, een genre waarvan hij überhaupt nooit meer dan flarden heeft toegelaten in zijn producties. “Ik heb er natuurlijk veel profijt van gehad dat ik geassocieerd werd met een genre dat op dat moment muzikaal spannend was en veel aandacht genereerde, die vroege dubstep. Ik heb er geen spijt van, het heeft me allerlei goeds gebracht, maar het brengt ook mechanismen met zich mee waaraan je je vervolgens moet ontworstelen.”
 
"Er zitten voor mijn gevoel ook flarden licht in"
Met dubstep heeft dat nieuwe album helemaal niets te maken. The New Today is een bijzonder knappe plaat, vooral ritmisch heel erg spannend. Met name het middenstuk van het album - het trio Vibedoctor, Utopia, Drumroll - is van bijzonder hoog niveau, met een enorm sterke spanningsboog en meerdere piekmomenten, die te verklaren zijn uit de oorsprong: de basis van het album was een liveset die hij ruim een jaar geleden voor het Haagse festival Todays Art componeerde. De producer zelf noemt ook Utopia als de centrale track van zijn album. “Het zou me niet verbazen als mensen The New Today als een donker album zien, maar er zitten voor mijn gevoel ook flarden licht in. Utopia toont die tweedeling het duidelijkst. De eerste helft is vrij bedrukt en hectisch, spanningsvol, in de tweede helft klapt het open en krijgt het een andere betekenis.”
 
De titel van die track en die van het album - The New Today - hebben allebei die hoop in zich, net als Terraforming, een wetenschappelijke term voor het kosmische proces waarin een hemellichaam (bv een planeet of een maan) van totaal onbewoonbaar langzaam gereed gemaakt wordt voor leven. Zoals bekend: we zijn nog altijd tot in de uithoeken van het heelal op zoek naar een plek waar dat proces voltooid is. 2562 loopt alvast op die ontdekkingstochten vooruit, want ook in die track worden we na een kaal, spacend eerste deel halverwege ineens overspoeld door een buitengewoon warme melodielijn. Dat is het begin van het album. Acht tracks later eindigt het ook nog eens met de track New Life. 
Novel of ideas
Hoewel zijn albums volgens Huismans geen vooraf vastgesteld concept hebben, zijn die titels er natuurlijk niet voor niets. “Voor mij is er eerst het geluid, dan ga ik arrangeren. Op een gegeven moment merk je vanzelf welke associaties de muziek bij jezelf oproept. In dit geval onder andere de novel of ideas-achtige manier van schrijven, het meest bekend van schrijvers als Aldous Huxley en George Orwell. Bij die thematiek worden alle bestaande logica en principes overboord gegooid om een bepaald idee tot het uiterste te onderzoeken, een beeld van een maatschappij. Dan kan utopisch zijn, maar ook juist dystopisch. Ik denk dat de rode lijn door alle albumtracks een vergelijkbare nieuwsgierigheid naar het onbekende is.”
 
We moeten zijn 2562 werk vooral niet zien als een of andere maatschappelijke aanklacht. Het is en blijft instrumentale muziek, en Huismans is de laatste die de betekenis ervan vast wil pinnen of wil dirigeren, zoals bijvoorbeeld Robert Hood dat deed bij zijn indrukwekkende (instrumentale) album over de stad Detroit. “Ik heb niet de behoefte aan luisteraars op te dringen wat mijn werk voor hen moet betekenen, laat staan een belerend vingertje op te houden. Ik werk meer op gevoel dan op concept.” Dat herhaalt hij nog eens als hij even later vertelt dat hij ooit studeerde voor civiel ingenieur. “Mijn specialisatie was gebouwen en bouwtechniek. Ik heb er al bijna spijt van dat ik je dat zeg. De vorige keer dat ik zoiets vertelde zag de interviewer meteen verbanden met de manier waarop ik muziek maak, en dat is absoluut niet zo. Ik maak geen bouwtekeningen van tracks, ik werk juist zo onplanmatig mogelijk.”
 
"Het is verre van ideaal, maar wel veel spannender"
Toch komt zijn muziek natuurlijk ergens vandaan. En hoewel hij streeft naar creatieve onafhankelijkheid en authenticiteit, is hij voor zijn werk grotendeels afhankelijk van muziek die andere mensen maakten. Ook The New Today is gebaseerd op samples. “Paradoxaal hè, maar ik heb toch het gevoel dat samplen voor mij de beste manier is om tot nieuwe geluiden te komen, makkelijker dan met synthese. Het is afhankelijk van wat je met je samples doet. Ik had het erover met de mastering engineer die met mijn plaat bezig was. Het was voor hem technisch een moeilijke plaat om te masteren, omdat ik regelmatig geluiden gebruik op manieren waar ze oorspronkelijk nooit voor bedoeld waren, bijvoorbeeld een baslijn die modderig klinkt omdat het eigenlijk een drumloopje van een postpunkplaat is die ik omlaag pitch, filter en aandik. Ik vind zoiets meestal toffer dan een perfecte schone baslijn uit de synthesizer. Maar gevolg van die manier van werken is dat je allerlei onbedoelde artefacten en rare frequenties in het geluid krijgt. Dat is een mooi spanningsveld. Als dj wil ik dat mijn muziek zo goed mogelijk klinkt in een club, maar als de imperfectie de charme is, moet je niet alles willen gladstrijken. Het leven en het karakter moet er in blijven. Het is verre van ideaal, maar wel veel spannender.”
 
“Ik geef mijn samplebronnen liever niet prijs, maar het was voor dit album een vrij breed palet aan experimentele naoorlogse muziek. Van vroege elektronische muziek, krautrock en musique concrete tot new age tapes en obscure electropop. Maar ook wat de Duitsers met een mooi woord Klangforschung noemen. Wat Dick Raaijmakers en Tom Dissevelt in de jaren vijftig al maakten met hun witte jassen in het Philips-lab, dat leek meer op een wetenschappelijk experiment, maar het was ook fantastisch mooie muziek die nog steeds inspireert. Hetzelfde geldt ook voor sommige library music. Je had vroeger talloze labels die LP’s uitbrachten met geluiden, vaak thematisch geordend, bedoeld om gebruikt te worden op bijvoorbeeld radio of tv. Sommige van die platen zijn superzeldzaam en gezocht, verzamelaars betalen er honderden euro’s voor. Ik ben niet zo’n purist en richt me meer op de dingen die voor een habbekrats te vinden zijn, of online gearchiveerd. Voor mij is het puur een bron om geluid te verkrijgen waarmee ik iets nieuws componeer.”
 
Zo weten we aan het eind van het gesprek nog ongeveer net zo weinig over Dave Huismans als vooraf, en toch klopt het wel bij de muziek die hij maakt. Het is muziek waarin de persoonlijkheid en vooral het ego van de artiest volstrekt onbelangrijk is, en die toch buitengewoon eigen is. We hebben een man ontmoet die geen enkele concessie wil doen, creatief noch zakelijk, en die alleen met labels en andere muzikanten wil samenwerken op een volkomen gelijkwaardige manier. Met die mentaliteit zal 2562 vermoedelijk nooit in de top tien van de DJ Mag top 100 eindigen, maar hij bewijst zich wel al vier albums lang als een van de meest boeiende producers die Nederland rijk is.
 
2562 presenteert zijn album The New Today donderdag 16 oktober om 20:00 in Pakhuis De Zwijger tijdens Amsterdam Dance Event.