De rechtszaak van de commerciële radiostations tegen de financiering van het klassieke kabelstation De Concertzender stamt al uit 1998. Vorige week dinsdag pas sprak de bestuursrechter van de Amsterdamse rechtbank het vonnis uit dat de financiering van De Concertzender uit publieke gelden alsnog onrechtmatig was, omdat De Concertzender volgens de rechter niet als een zogenaamde neventaak van de publieke omroep gezien kan worden.
Kort door de bocht gezegd oordeelde de rechter dat De Concertzender geen neventaak is, omdat er voor het uitzenden van klassieke muziek al Radio 4 bestaat. Of geciteerd uit het vonnis van de rechter: “Gelet op de wettelijke definitie is de hoofdtaak van de NOS niet ‘het verzorgen van programma’s van klassieke muziek’, doch slechts ‘het verzorgen van programma’s waaronder die van klassieke muziek’(…) . Een nevenactiviteit dient (…) verband te houden of ten dienste te staan van programma’s waarvoor zendtijd is verkregen en dat is bij de Concertzender niet het geval.”
Voor de Vereniging van Commerciële Radio (VCR) komt deze uitspraak op een uitstekend moment. Het is niet zozeer de concurrentie van De Concertzender die de VCR vreest, want voor het commerciële klassieke station Classic FM is De Concertzender eigenlijk geen partij. Het is eerder een principiële kwestie, die een precedent stelt voor een door de VCR gevreesde eventuele toekomstige combinatie van urban zenders Colorful Radio en het in de grote steden razend populaire FunX. Colorful Radio is namelijk via een soortgelijke Concertzender-constructie overgenomen en gefinancierd door de publieke omroep. Het Commissariaat voor de Media had al geoordeeld dat de Colorful Radio-constructie verboden en onwenselijk is, maar het station zendt nog steeds uit door ingrijpen van staatssecretaris Medy van der Laan. Daartegen strijdt de VCR.
“De publieke omroep moet zich beperken tot haar kerntaken”, stelt Erik de Zwart, directeur van Talpa Radio (Radio 10 Gold en Noordzee FM) en plaatsvervangend directeur van de VCR. “De wedstrijd moet fair worden gespeeld. We zien in Colorful Radio het ontstaan van een nieuwe concurrent. De commerciële zenders hebben samen net 320 miljoen euro betaald voor de etherfrequenties en nu wordt ons terugverdien-model onderuit gehaald. Als je de spelregels tijdens het spel verandert, is dat vreemd. Op basis van deze uitspraak verwachten wij dat er nu wat gaat gebeuren. We zullen doorvechten om Colorful Radio uit te schakelen.”
Het Commissariaat voor de Media zal nu eerst een nieuwe uitspraak moeten doen over de Concertzender. Bijkomende kwestie is dat de Europese Commissie momenteel een onderzoek uitvoert naar financiering van de publieke omroep door de Nederlandse overheid om te onderzoeken of er commerciële activiteiten plaatsvinden. Marian van Dijk, directrice van De Concertzender, is in een eerste reactie zeer teleurgesteld over het vonnis van de rechter: “We zijn het slachtoffer geworden van de veranderende omstandigheden. De VCR heeft geprofiteerd van de veranderde omgeving. Toen de zaak in 1998 startte was er van een Europese kwestie nog geen sprake.”
3FM-zendercoördinator Florent Luyckx, die ook belast is met de totstandkoming van Colorful Radio, was wegens vakantie niet bereikbaar voor commentaar.
Vonnis Concertzender gevaar voor Colorful Radio
Concertzender geen toelaatbare nevenactiviteit publieke omroep
De uitspraak in een langlopende rechtszaak van de Vereniging van Commerciële Radio (VCR) tegen de Concertzender schept een precedent in de kwestie Colorful Radio. De rechter bepaalde dat de Concertzender niet als zogenaamde nevenactiviteit van de publieke omroep mag gelden. Colorful Radio zendt ook uit via het nevenactiviteiten mandaat. Het lijkt alsof de VCR, die deze stations als oneerlijke concurrentie ziet, een belangrijke slag gewonnen heeft.