Album van de Week (20): Beth Gibbons

Nummer na nummer kruipt ze onder de huid. Nee, Lives Outgrown, het debuutalbum (!) van Beth Gibbons, is geen gemakkelijke kost. Het is een album dat de donkere deurtjes en kiertjes van je brein wagenwijd openzet, een Pandora’s doos waar een ongekend verdriet vanuit gaat.

Beth Gibbons, die kennen we natuurlijk als de zangeres van Portishead, de band die dertig jaar geleden debuteerde met de definiërende triphopklassieker Dummy, en vervolgens met de plaat bedwelmender en claustrofobischer ging klinken. Slechts twee zouden ze er nog uitbrengen, met lange tussenpozen. Precies zo schaafde Gibbons tien jaar lang (!) aan haar solodebuut, en dat klinkt totaal anders dan we van Portishead gewend zijn: geen breakbeats en elektronica, maar duistere folk waarin de spoken door de orkestbak gieren. Neem een nummer als ‘Reaching Out’, dat steeds verder wordt uitgebouwd tot de blazers en violen elkaar de tent uitvechten. ‘I need your love to silence all my shame,’ huilt ze, op de achtergrond een spookkoortje. ‘Rewind’ is ook al zo’n bedwelmende song, ‘Beyond The Sun’ heeft wel wat weg van freejazz. Wonderschone arrangementen die ze perfectioneerde met James Ford, vaste producer van de Arctic Monkeys en bekend als die ene van Simian Mobile Disco, de dreigende, spaarzame percussie is van de hand van Talk Talk-percussionist Lee Harris.

Het staat allemaal volledig in dienst van Gibbons’ stem, die gebukt lijkt te gaan onder verlies, verdriet en pijn. Of zoals ze het zelf noemt: het juk van het bestaan. ‘The burden of life just won’t leave us alone, and the time’s never right when we’re trading the soul’, zingt ze op de derde song van de plaat, elders rouwt ze om generatiegenoten die het leven gelaten hebben of huilt ze om het kind dat ze nooit kreeg.‘Fooled ovulation, but no babe in me,’ zingt ze op ‘Oceans’, met een stem die plotseling verschiet alsof het een bekentenis is die haar ontglipt in een moment van emotie, en zo zit er in ieder nummer wel een zinsnede of zanglijn die aankomt als een mokerslag.

Maar door de kiertjes sijpelt zo nu en dan ook weer het licht binnen. Depressiesong ‘Floating On A Moment’ eindigt met een zoet kinderkoor en de conclusie dat we enkel kunnen leven in het moment,  afsluiter ‘Whispering Love’ is het lichtpuntje aan het einde van de tunnel. ‘Oh whispering love, blow through my heart when you can,’ verzucht ze over een bedje van gitaargepluk, kwetterende vogeltjes, tromroffels en zoete fluitmelodieën. Wat een wonderschone, intense plaat, eentje die het wachten dubbel en dwars waard is.

Check ook de exclusieve sessie van Gibbons vanavond in 3voor12 Radio.