Donderdag is het zo ver. Mijn broer Arno en ik laden onze auto in met instrumenten en rijden zo’n 1000 km naar onze vader Cees, op het platteland middenin de Auvergne. De dag erna doen we het eerste optreden van zeven op een rij, allemaal in het zuiden van Frankrijk, allemaal met zijn drieën op het podium. Want hoe gaaf is het om samen met je vader en broer een tour te doen?
De afgelopen week stond al geheel in het teken van deze familieversie van The World of Dust. Gewend om mijn liedjes solo te doen, moesten we natuurlijk het een en ander voorbereiden. Twee lange oefensessies en twee try-outs later, zijn we er op muzikaal vlak klaar voor. Familie en vrienden waren getuige van intieme en ontspannen optredens in onze eigen Studio Patrick en in Koffie Leute.
Eigenlijk is The World of Dust een soloproject van Stefan Breuer. In de tweede helft van oktober vertrekt hij echter samen met zijn vader (bas) en broer (drums) als backing band voor een 8-daagse tour door Frankrijk. Het drietal verzorgt zeven optredens en reist daarbij van Poitiers naar Bordeaux en van Toulouse naar Clermont-Ferrand. De meeste optredens zijn samen met Tiny Room Records-labelgenoten Queen of the Meadow en Garciaphone. “Soms komt er iets op je pad waar je in het moment zelf van kunt genieten. Een vader die na zijn zestigste met zijn twee zoons een week in een bandbus gaat zitten, bijvoorbeeld”, vertelde Breuer daar onlangs over. Speciaal voor ons houdt hij een dagboek bij van de belevenissen tijdens de tour.
#1 Inpakstress
The World of Dust in Studio Patrick
Rest ons alleen nog het inpakken en de verdere voorbereiding. Voor een perfectionist met licht autistische trekjes als ik, levert dat veel stress op. Alle showinfo verzamelen, apparatuur inpakken, bandenspanning en oliepeil van de auto checken, werk afmaken, muziek voor onderweg uitzoeken, het huis een beetje netjes achterlaten voor vrouw en kinderen; mijn to-do lijst is enorm.
Tijdens een gesprek afgelopen weekend met vormgever Nick Liefhebber over de eisen die men zichzelf soms stelt, kwam ik erachter dat de druk die ik ervaar om het juiste type dropjes in te slaan voor de tour misschien een beetje overdreven is. Gaat het me lukken deze laatste dagen te focussen op de écht belangrijke dingen en zo een beetje ontspannen weg te kunnen rijden? Voor de opkomende griep en bijna verdwenen stem zou dat ongetwijfeld een goed idee zijn, dus ik ga het toch maar proberen.
#2 De heenreis
Ik vermoed dat deze dag de boeken in zal gaan als de dag van de tour met de minste avonturen. Arno en ik vertrokken om 9.00 uur ’s ochtends vanaf onze oefenruimte, Studio Patrick in Utrecht. Tien uur later kwamen we aan in Échandelys, een dorp vlakbij Clermont-Ferrand. Onze vader is daar met zijn vrouw Gerda zo’n acht jaar geleden een camping met chambre d’hôtes begonnen en morgen spelen we op de tot podium omgebouwde hooizolder onze eerste show.
In de auto was het op een rustig volume (toch aan die stem denken!) bijkletsen over van alles en nog wat. En natuurlijk muziek luisteren! Persoonlijk vind ik één van de leukste dingen aan reizen het uitzoeken van de muziek voor onderweg. In mijn cd-mapje (is dit ouderwets?) voor deze tour zaten goed bij de reis passende keuzes als Mike Wexler en Circus Devils. Arno verraste me met PJ Harvey’s Is This Desire, die ik om de een of andere reden nooit goed had beluisterd, en een gaaf album van Dälek. In het laatste half uur luisterden we de laatste master van mijn eigen nieuwe album, Samsara. Tevreden rolden we het terrein van Natuurkampeerterrein Le Vertige op.
Uiteindelijk reden we zo’n 1000 km in een dikke 10 uur, wat ons voorheen (want met onze gezinnen met kinderen hebben we deze afstand natuurlijk veel vaker afgelegd) nooit lukte. We zijn er, nu eerst even wat goede nachtrust pakken!
#3 De hooizolder als concertzaal
We kennen het huis en terrein goed waar we vanavond speelden. Zowel Arno als ik hebben onze vader hier vrijwel jaarlijks bezocht, de afgelopen acht jaar. We hebben hier gekampeerd, in huis geslapen, zelfs ooit een festival met drie podia en meer dan tien acts georganiseerd met z’n allen. Nu bleek wederom dat de enorme hooizolder, afgezet met gordijnen maar nog steeds zo groot als de ACU, een prima concertzaal is.
De mensen uit het dorp en omstreken (zowel Nederlanders, Fransen, als andere expats) wisten hun weg moeiteloos naar Le Vertige te vinden. Ik had niet verwacht dat het zo druk zou zijn. Zeker 70 man publiek, mensen van het platteland en mensen uit de lokale muziekscene (ja, die is hier ook!). In het voorprogramma speelde Hugues, de lokale, professionele muzikant, samen met onze vader een kort setje met minder bekende Beatlesliedjes. Dat lustten ze wel.
Ook onze set werd goed ontvangen. De serene sfeer, het wegdromen, daar hoef je geen Engels voor te kunnen (wat maar goed ook is, in deze contreien). Rust en ontspanning is universeel. Na het tot zichzelf komen tijdens The World of Dust, was er nog wel behoefte aan meer feest. En drank! Ik moet wennen aan het late diner (het is inmiddels tegen elven en de spaghetti staat nog op het vuur) en ik wil mijn stem sparen en mijn weerstand niet gelijk naar de gallemiezen helpen. Een beetje saai, maar we zijn dan ook geen rock’n’rollband. Het is voor mij ook alweer twee jaar geleden dat ik mijn laatste internationale tour deed (toen als bandlid van I am Oak). Misschien is het ook anders als je de leadzanger bent en je herstellende bent van een griepje. Of is het omdat ik nu, met twee kinderen, gewend ben om om half 10 naar bed te gaan? Ik gooi in ieder geval straks de spaghetti naar binnen en ik duik weer mijn bed in. Zin in morgen.
#4 Een typische tourdag
Dag twee van de tour bracht ons naar Le Zinc, een bar in Poitiers. In alles was dit een typische dag van een tourende band. De reis was lang, gezellig en rustgevend. Dat laatste zeker voor drummer Arno, die het de avond ervoor nét iets te bont had gemaakt en lekker kon bijslapen op de achterbank. Netjes op tijd aangekomen in Poitiers moesten we alle spullen via een supersmalle wenteltrap naar een vochtige kelder brengen, zes meter onder de grond. Hier speelden we voor een groep aandachtige mensen onze liedjes. Het was ook de eerste van vijf shows met Queen of the Meadow, onze vrienden en labelgenoten uit Bordeaux, die deze maand hun prachtige tweede album A Room to Store Happiness uitbrachten.
Maar het typische van de tourdag zat hem niet (alleen) in het optreden. Veel bepalender is de routine: inladen, uitladen, reizen, wachten, rondlopen, een platenzaak bezoeken, een kerk binnenlopen, spelen, hangen, opruimen, inladen en rijden, om vervolgens tot veel te laat bij de slaapplek met elkaar en onze host Jude te kletsen. Jude (van het Franse label van Queen of the Meadow, Only Lovers Records) zorgde goed voor ons: lekker eten, goede slaapplek, ontbijt, zelfs meer gage dan we dachten. Verder maakten juist de kleine dingen het zo’n leuke dag: Jude’s grapjes, onze koelbox die uit de auto viel met al het bier op straat, een random gesprek over schaatsen op natuurijs, de spullen die we waren vergeten in te laden, de tas die we hebben ingeladen maar helemaal niet van ons was… Wat kan er een hoop gebeuren in één dag. Een gek idee dat we nog zes van deze dagen voor de boeg hebben!
#5 Muziek in de kerk
Mijn vriend David Lespes (met wie ik in 2007 een van mijn eerste tours deed, met zijn soloproject Pull) woont tegenwoordig in La Réole, vlakbij Bordeaux. Een klein dorp met vrij veel voorzieningen, waaronder een café gerund door David en zijn vriendin: La Petite Populaire. Ze organiseren vooral concerten op locatie (onlangs hadden ze The Ex nog staan in een nabije club). Voor dit optreden, wederom een double bill van Queen of the Meadow en The World of Dust, was de locatie geheim. Ook voor ons!
Bij aankomst na een lange ochtendrit bleken we in een kerk te spelen; de kapel die hoort bij het lokale ziekenhuis. Heel mooi, heel oud, veel goud. De priester had van tevoren onze teksten doorgespit om te kijken of er geen sprake was van blasfemie. Dat was niet het geval. De bezoekers, die zich van tevoren hadden opgegeven, verzamelden op een plein en werden vlak voor aanvang van ons optreden binnengeloodst.
Tijdens onze optredens vertonen we visuals; oude filmbeelden uit mijn jeugd gecombineerd met collages, zodat er een sereen, licht psychedelisch geheel op de achtergrond meedraait. Dit werkt meestal heel goed; het geeft een extra dimensie aan wat er op het podium gebeurt. In de kerk was er echter teveel licht. Je zag de visuals nauwelijks. Dit irriteerde me, wat me een beetje uit de vibe haalde. Zonde, want dit was een waanzinnig dankbaar en ontvankelijk publiek. De ontvangst was heel warm, tot aan een toegift en een goede cd-verkoop aan toe. Ik heb het idee dat we iets moois en bijzonders in handen hebben. Het is heel fijn om dit ook op zo’n manier van het publiek bevestigd te krijgen.
Na afloop hebben we in La Petite Populaire nageborreld en getafelvoetbald, om uiteindelijk bij de vader van Julien (de helft van Queen of the Meadow) in een huis met wel 30 deuren (“collectionneur de porte”) van de zuidelijke gastvrijheid te genieten.
#6 Platenzaken
Vandaag hoefden we niet veel te rijden, want we sliepen twee nachten achter elkaar op dezelfde plek. We hadden dus de mogelijkheid om de toerist uit te hangen! We wisten niet precies wat we in Bordeaux konden bezichtigen, dus we hebben een paar uur schijnbaar doelloos rondgelopen. Dat was eigenlijk helemaal prima. We hebben de stad op ons eigen tempo tot ons genomen, van de Garonne tot de Saint-André Kathedraal, met tussendoor een paar platenzaken.
‘Platenzaak’ was het thema van vandaag. Eerst in een tof boekenwinkeltje de LP The Hurdy Gurdy Man van Donovan gekocht. Even verderop wat cd’s in een andere zaak: Björk, Flaming Lips, Buzzcocks, Serge Gainsbourg. En uiteindelijk in een van de beste platenzaken van Europa, Total Heaven, ook nog cd’s van Joan of Arc en Little Wings (en Arno van o.a. Aluk Todolo, Shannon Wright en Sparklehorse).
In datzelfde Total Heaven speelden we vandaag een showcase - een kort instore optreden. Aan het eind van de middag (voor de Fransen is dat tussen 18.00 en 20.00 uur), tussen de bakken met platen en cd’s. Voor Queen of the Meadow een thuiswedstrijd, dus er was zeker wat volk op de been. Het voelde warm en dankbaar en was supergezellig.
Uiteindelijk besloten we, laat op de avond op onze slaapplek, nog te kijken of we een lied konden bedenken om gezamenlijk te doen op de laatste show samen, a.s. woensdag in Toulouse. Een cover leek ons een goed idee (al speel ik vrijwel nooit covers). Na een uur lang liedjes van Guided By Voices te hebben geprobeerd, ontstond er toch wel iets moois met Friday I’m In Love van The Cure. We hebben nog even om het goed te oefenen, maar ik zie het wel zitten. Nu dat lied nog even uit mijn hoofd krijgen, anders val ik nooit in slaap.
#7 Richting de Spaanse grens
Het duurde tot afgelopen zaterdag om een optreden voor deze dinsdag te vinden. Soms gaat het boeken van een tour makkelijk, soms zitten er moeilijke dagen bij. Een dinsdag is altijd een moeilijke dag, dus we waren blij om alsnog te kunnen spelen. Voor de tweede keer op rij bouwden we onze spullen op in een platenzaak voor een instore optreden, dit keer in Bayonne. Bijna bij de Spaanse grens, niet ver rijden van Bordeaux, in Mange Disque.
Onderweg stopten we bij het kleine plaatsje Ondres. Arno wilde graag zwemmen in de Atlantische Oceaan, maar dat was op dit strand helaas niet toegestaan. Enkele surfers trokken zich er niets van aan. Ze pakten golven van enkele meters hoog. We lieten de indrukwekkende geluiden van de zee over ons heen komen, terwijl we een paar uur in de zon bleven genieten. Het feit dat we op de helft van de tour waren aangekomen, gaf ruimte tot diepte in de gesprekken. Een goede kans om met elkaar over opvoeding en persoonlijkheden te praten.
De show zelf was ‘klein maar fijn’. Niet heel veel mensen, maar wel aandachtig publiek. Queen of the Meadow speelde na ons een fantastisch optreden, misschien de beste die ik tot nu toe van ze heb gezien. Volgens Helen speelden ze zo goed om wraak te nemen op gisteren, toen ze op zijn zachtst gezegd niet in de beste vorm waren. Wat een prachtige muziek. Na afloop reden we nog een klein uur naar de slaapplek, waar de bourbon, wodka en andere drank rijkelijk vloeide. Met je pa op een slaapbank in een rokerig huis; het is niet iedereen gegeven dit mee te maken in het leven.
#8 Emotie en afscheid
We worden elke dag om acht uur ’s ochtends al wakker. Een interne klok is op tour niet erg handig; de nachten zijn wel echt wat te kort. De rest van het reisgezelschap (onze Franse vrienden) komt elke keer wat later op gang dan wij, wat vanmorgen voor wat onrust onder de ritmesectie leidde. Het doelloze wachten is niet iets wat met hun persoonlijkheid matcht. De reis vandaag van Dax naar Toulouse was wel heel mooi, binnendoorweggetjes met een zonnige stop in het pittoreske Auch.
Les Pavillons Sauvages blijkt een links kraakhol te zijn, een beetje wat we gewend waren met Lost Bear. Een vage gast, een slechte installatie, een indringende lucht… maar wel wederom een heel gaaf optreden. Wat meer rock’n’roll, wat harder, maar wel voor een prima gevulde zaal met mensen die speciaal voor de muziek naar deze buitenwijk in Toulouse kwamen. En er bleek een collage-expositie met werk van twee kunstenaars te zijn. Wat toevallig!
Het mentale sloopwerk zet langzaam in. Zes dagen onderweg en we worden wat moe en emotioneel. Het is erg jammer dat Queen of the Meadow ons na vijf shows samen vanavond na het optreden gaat verlaten. Wat was het gezellig! Het is heel fijn om het samenzijn op het podium te vieren met de gezamenlijke cover van 'Friday I’m In Love' van The Cure. Deze week was op persoonlijk en muzikaal niveau een zeer goede match, dus ik ben superblij met deze trits shows die Helen had geboekt. Nu op naar de laatste twee dagen. Nog even volhouden, mannen!
#9 Huiskamershow in Clermont-Ferrand
Na het afscheid van Queen of the Meadow zijn we weer helemaal op onszelf aangewezen. We beginnen ons hier en daar een beetje aan elkaar te ergeren, maar heel spannend is het allemaal niet. Cees wilde niet meer geplaagd worden en wist ons eenvoudig om te kopen met gesmeerde broodjes. We lieten hem verder met rust. De nacht in het stinkende kraakhol was kort en een beetje viezig. Het is een lange rit naar Clermont-Ferrand en om beurten nemen we plaats op de achterbank voor een powernap.
Er is nog even tijd om een uitzichtpunt te bezoeken. Midden in het vulkanische natuurgebied Livradois-Forez bevindt zich de kruiswegstatie Notre-Dame de Roche. Een prachtig zicht op de omliggende dorpjes en bergen. Gedrieën proberen we onze hoogtevrees te overwinnen.
We rijden door naar de huiskamer van Matthieu en Louise in een buitenwijk van Clermont-Ferrand. In het voorprogramma speelt Garciaphone, die ik ook uitbreng op Tiny Room Records, een fantastisch, onversterkt solo-optreden. Er zijn niet veel mensen, maar alle bezoekers komen ons apart melden hoe mooi en bijzonder ze ons optreden vonden. Louise had de bassdrum omgetoverd tot projectiescherm en de rustige geluiden pasten perfect in de gezellig ingerichte huiskamer.
Opvallend is de hoeveelheid geld die wordt opgehaald met de hoed (“chapeau”). Dit hebben we vaker gemerkt tijdens de tour: de Fransen zijn gul en betalen graag voor livemuziek, een stuk meer dan in Nederland gebruikelijk is. Voor ons is dit erg fijn; het is geen doel om winst te maken deze week, maar we komen op deze manier wel uit de kosten. Na afloop rijden we terug naar Echandelys, waar we vorige week begonnen. Eindelijk een lange nacht in het verschiet, zodat we de laatste show fris tegemoet kunnen gaan.
#10 De laatste show van een perfecte tour
Voor het optreden in Le Colibri, een café associatif in Saint-Germain-L’Herm, hoefden we maar 20 minuten te rijden. Ook wel eens fijn! Als voorprogramma speelden Cees, zijn vrouw Gerda en plaatselijke muzikant Christiaan een kort setje Leonard Cohen-covers. Net als bij de eerste show van de tour was er veel volk van het platteland en ook hier viel onze muziek hartstikke goed. Het café zat vol en de aandacht was groot. Zelfs aan de rumoerige bar werd het snel stil.
We merkten dat we een stuk beter en meer ontspannen speelden. Dat is ook niet zo gek na acht optredens. Er zaten meer details en spelplezier in de muziek dan aan het begin van de tour. Wat mij betreft hebben we de ultieme liveversies helemaal gevonden. De credits daarvoor gaan natuurlijk naar Arno en Cees; zij gaven de liedjes precies de goede sfeer mee met exact de juiste arrangementen.
Na afloop, volgens Franse traditie lekker laat op de avond, kregen we nog een driegangendiner met wijn, rum en een kaasplankje voor de kiezen. Wat werd er hier ook weer goed voor de muzikanten gezorgd! Zo was ook de laatste avond eentje die perfectie naderde. Acht dagen hebben we met veel plezier en diepgang doorgebracht, we zijn dicht bij elkaar geweest, we hebben elkaar als volwassenen beter leren kennen en van elkaar genoten. We zijn heel gastvrij ontvangen en behandeld. De tijd samen met Helen en Julien van Queen of the Meadow was bijzonder, hilarisch en vol liefde. Én we hebben acht dagen mooie, bijzondere en goed opgezette shows gespeeld, waar we veel warme respons uit het publiek terug kregen. Het kan nog even duren voordat er weer zoiets mogelijk is, dus om nu maar even af te sluiten met een dooddoener: deze pakken ze ons niet meer af.