Cosmosis #3: Togo All Stars laat je dansen op ritmes van de voodoogoden Cosmosis #3: Togo All Stars laat je dansen op ritmes van de voodoogoden

Een beat en een stem. Zo begint het optreden van de Togo All Stars in EKKO. De man aan wie de stem toebehoort, staat in het volle licht en draagt een kleurrijke Vlisco-twinset. Om zijn nek hangen kettingen van grote houten kralen en kaurischelpen, over zijn wangen heeft hij witte strepen getrokken. Hij is blootsvoets. Van de drummer zien we alleen de stokken in zijn handen, waarmee hij in razend tempo op de drums inbeukt. Verder is het donker, wat het tafereel iets mystieks geeft. De man in het Vlisco-tenue scandeert iets, zijn armen gaan richting de zaal. Het publiek herhaalt het aarzelend. Wat gebeurt hier precies? Dan gaan de spots aan en zien we de volledige band, acht man sterk, in vol ornaat. Ineens gebeurt er ontzettend veel tegelijk op het podium. De gitarist en basgitarist vallen in, een toetsenist, drummer en percussionist haken aan.

De Togo All Stars komen uit Lomé, de hoofdstad van Togo. Samen met Benin ligt het ingeklemd tussen Ghana en Nigeria: de muzikale grootmachten op het gebied van highlife en afrobeat (met Fela Kuti als belangrijkste exponent). Die invloeden klinken door in de muziek van de ‘All Stars’, maar zij voegden zelf nog iets toe: voodoobeats. De bandleden zijn bijna allemaal voodoosi, volgers van een West-Afrikaans natuurgeloof waarin muziek een belangrijke, zo niet essentiële, rol speelt. Elke god heeft zijn eigen drumritme. Hoewel hun muziek put uit eeuwenoude tradities, is het resultaat allesbehalve stoffig. Integendeel, het geluid van de All Stars is actueel en - niet onbelangrijk - extreem dansbaar.

Tot voor kort had het collectief nooit buiten Afrika gespeeld. De hernieuwde aandacht voor voodoo - in Nederland aangezwengeld door Leendert van der Valk, muziekjournalist en auteur van het boek ‘Voudou’ - resulteerde voor de All Stars in een platencontract bij Excelsior en een tour langs Nederlandse en Belgische podia. Eigenlijk zouden ze in 2017 al komen, onder meer als headliner van het Utrechtse Voodoo To Go festival. Wegens visa-problemen moesten de plannen een jaar worden uitgesteld.

De Togo All Stars blijven een volle maand in de Benelux. Dan is een mondje Nederlands wel handig. “Goedenavond Utrecht!” roept een van de bandleden enthousiast. “We zijn ontzettend dankbaar voor jullie komst. Laten we vanavond met elkaar genieten!” De muzikanten schakelen doorlopend tussen verschillende instrumenten. De shekere (grote kalebas met kralen) wordt ingewisseld voor een trompet en drums voor een saxofoon. De basgitarist verruilt zijn gitaar van tijd tot tijd voor een ijzeren koebel, waarop hij het ritme meetikt. Het tweede nummer ‘Azan Ma’ wordt ingezet: swingende afrofrunk. Het lijkt allemaal nog bedoeld als opwarmertje, want pas hierna stapt frontman Aguey Cudjoe het podium op. Cudjoe is groot in eigen land. Een highlife-ster uit de jaren zeventig en een van de drijvende krachten achter de Togo All Stars. Het is een imponerende verschijning. Groot. Hij heeft een gulle lach, soepele heupen en een stem waarin de invloed van James Brown doorklinkt. Cudjoe krijgt de zaal definitief los. Van voor naar achteren - het is volle bak vanavond - gaat het publiek mee, van licht heupwiegend tot extatisch springend. Groot is het enthousiasme als Cudjoe van het podium springt om een meisje ten dans te vragen.

Als toeschouwer weet je op een gegeven moment niet meer waar je kijken moet. Naar de percussionist, die met de ene hand de grote drums voor hem bespeeld en met de andere op een onder zijn schouder geklemde trommel roffelt? Naar de saxofonist, die tot twee keer toe zijn moment pakt door het publiek vanaf de rand van het podium toe te spelen? Een vrouw voorin wiegt al vanaf de eerste noten als in trance mee - wat overigens precies het doel is van de voodoobeats. Voor ons gevoel veel te snel zet het collectief het laatste nummer in. De onvermijdelijke toegift volgt, maar die mist de bezieling van het eerste uur van de show. Misschien is het de tijdsdruk - om stipt 11 uur moet de zaal worden omgebouwd voor het nachtprogramma. Het slotapplaus nemen de All Stars met een diepe buiging in ontvangst. Breed lachend, en tegelijkertijd een beetje overdonderd door het enthousiasme. Een fan schiet naar het podium om alle bandleden een high five te geven.