1. AuktYon, Festival Mundial, 30 juni
Opgericht in de nadagen van de SovjetUnie in wat toen nog Leningrad heette, actief gebleven ondanks veel tegenwerking van de autoriteiten, en afgelopen zomer op de vroege zondagmiddag te aanschouwen als opener van de tweede Mundialdag. Zeldzaam overtuigende mix van avant garde rock (met hier en daar naar postrock zwemende passages), jazz, folk en etnische muziek, gebracht als een vorm van melancholiek circusvermaak. Voor ons de verrassing van dit jaar.

2. Supersilent ft. Stian Westerhus, Incubate, 17 september
Improvisatiemuziek op zijn best. We hoefden ons slechts een kwartiertje onder te dompelen in het universum van Supersilent, om weer dat tintelende enthousiasme voor muziek te voelen dat in de adolescentenjaren voor zovelen van ons de natuurlijkste zaak van de wereld is. Eeuwig jonge, altijd frisse klanken, puur voor het eigen plezier gemaakt, volledig vrij van die jammerlijke neiging het publiek te willen behagen. Compromisloos en subtiel, hemelbestormende geluiden afkomstig uit de diepste spelonken van de ziel.

3. Endless Boogie, Roadburn, 20 april
Na drie dagen verpletterend Roadburngeweld lekker ontladen met de heerlijk los aanvoelende gitaarfreakouts van Paul Major, de muzikale oermens uit New York. Zo eenvoudig kan geluk soms zijn.

4. Dead Neanderthals + Donné et Desirée + Cactus Truck + Albatre + The Dear Listeners, Hall of Fame, 8 november
Een gedenkwaardig avondje muzikaal undergroundgeweld in de Hall of Fame.

5. De Kift, De Nwe Vorst, 14 maart
Vijfentwintig jaar actief, en nog altijd één van de meest overtuigende gezelschappen van Nederland.

6. Zs + Nü Sensae + Bismuth, 013 (Incubated), 16 april
Incubate is veel meer dan alleen het festival in september – ook de rest van het jaar organiseert de sympathiekste organisatie van Tilburg veel moois. Van al die avonden bleef deze ons het meeste bij, met een speciale vermelding voor het rond Sam Hillmer geformeerde Zs. Het woord wordt veel misbruikt, maar de klanken van deze groep zijn waarlijk oncategoriseerbaar.

1. Tim Hecker, Incubate, 21 september
Collega Clemens Lambermont blijkt getuige onderstaande link op zijn zachtst gezegd niet echt gecharmeerd te zijn geweest van de klanken die meneer Hecker de verduisterde zaal van Theaters Tilburg in slingerde, maar wij vonden het schitterend, temeer daar de geluidsinstallatie aldaar de eb en vloed van ruis zo haarscherp en gedetailleerd overbracht. Heel mooi dus dat deze locatie dit jaar onderdeel is gaan uitmaken van het festival.

2. Hexvessel, Roadburn, 19 april
Het Finse Hexvessel stond afgelopen jaar wederom geprogrammeerd in het Patronaat tijdens Roadburn, en omdat we eerder al zeer zwaar onder de indruk waren, konden we het niet laten ook nu weer te gaan kijken. Niet altijd een verstandige keuze, aangezien de verrassing er de tweede maal natuurlijk een beetje af is, edoch in dit geval allesbehalve een teleurstelling: de donkere progressieve folk van dit gezelschap behekste evenzeer als eerdaags (of in het geval van broer Maarten voor de eerste keer).

3. Louis Sclavis Atlas Trio, Paradox, 22 november
Temidden van alle geweldige jazz- en improvisatieconcerten die Paradox ons dit jaar geschonken heeft, is dit misschien wel de meest indrukwekkende geweest. (Bas)klarinettist Louis Sclavis en consorten lieten het publiek virtuoos en indringend alle hoeken van de bovenkamer zien, zonder ook maar een moment te vervallen in holle showfrases. Hopelijk weet de Fransman heel gauw weer de weg naar ons koude en vochtige kikkerlandje te vinden.

4. Eyehategod, Little Devil, 29 juli
Een onovertroffen stomende sfeer heerste bij het optreden van deze moddermannen uit het diepe Zuiden van de Verenigde Staten: het sinds jaar en dag in de achterzaal van Little Devil hangende skelet moest er uiteindelijk zelfs aan geloven. Dat ook de drummer van de band dit ondanks alle drank zeer gedenkwaardige concert niet heel lang overleefd heeft, maakt deze bijeenkomst overigens tevens op een droevige wijze memorabel.

5. Asian Women On The Telephone, Gifgrond 33, 18 mei
Erg moeilijk kiezen tussen zoveel geslaagde vreemde performances, maar de Russische act die deze zaterdagavond optrad, kwalificeert misschien wel als het meest aparte fenomeen dat we dit jaar op Gifgrond hebben mogen gadeslaan: dikke nevel, fantastische aankleding, overweldigende klanken. Volstaat om te constateren dat dit leukste ondergrondse feest in Tilburg en wijde omstreken zichzelf in 2013 alweer van zijn beste kant heeft laten zien.

6. Dead Neanderthals, Incubated Flexpo, 25 augustus
Het donkere duo dat we dit jaar tot ons groot genoegen misschien wel het meest hebben mogen aanschouwen. Wat deze specifieke show zo bijzonder maakte, was de locatie waarop ze plaatsvond: in een grote hal, tegen welks achtermuur door de hoogst eigenaardige belichting de gigantische schaduw van saxofonist Otto Kokke voortdurend dreigend bewoog. Een overdonderend gezicht bij een al even overdonderende set. 

1. Alcest - Roadburn 2013
Na het tamelijk briljante Le Discret had ik een redelijk vermoeden hoe Alcest ongeveer zou klinken, maar toch overtrof dit elke verwachting.Het was duister en melancholisch maar tegelijkertijd ook prachtig en meeslepend. Met een combinatie van black metal en dromerige melodiëen is Alcest. eigenlijk de Enya van de metalscene. Voor mij sowieso het beste wat Roadburn dit jaar te bieden had, en persoonlijk ook de grootste verassing (ontdekking?) van 2013.

2. Arctic Monkeys - Best Kept Secret
Veel gehoorde uitspraak als het gaat over de Arctic Monkeys: zo goed als het eerste album wordt het niet meer. Op Best Kept Secret leken Alex Turner en co hier van bewust en trakteerden ze het publiek op een serie klassiekers. Het werk van AM mocht bewaard worden voor de clubtour. Hier was het gewoon losgaan op Dancing Shoes en When The Sun Goes Down. Een betere headliner kon Best Kept Secret niet hebben.

3 Planet Asia - Incubate
Dat je dit gewoon vind op de programmering van Incubate: old-school west-coast hiphop. Planet Asia draait al 20 jaar mee in de scene maar klinkt nog steeds 'fresh'. Deze avond bewees hij, samen met zijn crew, in ieder geval harder te zijn dan de meeste 'swagboys' van tegenwoordig.

1-DAMIEN RICE (BEST KEPT SECRET)
Wat een geweldig nieuw festival heeft de regio Tilburg erbij gekregen in 2013. De sfeer was gemoedelijk, de locatie schilderachtig en de line-up verbazingwekkend. We zagen een ontketend Suuns, een hemeltergend mooi Efterklang en een cool en klinisch Arctic Monkeys, maar vooral de pure ambacht van Damien Rice – solo speelde hij het hele strand bij de One stil – verdient niets anders dan bewondering. Voor 2014 kunnen we alleen maar op een minstens zo goede voortzetting hopen.

2- COCOROSIE (INCUBATE) 
Een geweldig theatrale show in de Tilburgse schouwburg die van kippenvel naar dansdriften en weer terug bewoog. Van begin tot eind wisten de Amerikaanse zusjes zowel visueel als auditief te boeien met hun van synth- en hiphopinvloeden doordrenkte freakfolk en alle verkleedpartijtjes. CocoRosie was verrassend en eigenzinnig, maar bovenal in uitvoering subliem en gaf daarmee een toch al mooie editie van Incubate nog wat extra glans.

3- CAIRO LIBERATION FRONT (KINDERGARTEN INDOOR)
Wie had kunnen bevroeden dat een Tilburgse gimmick met Egyptische feestmuziek in Stage01 aan een zegetocht zou beginnen die onder andere naar Best Kept Secret, een tour met Skip & Die en zelfs internationale roem zou leiden? Op Kindergarten Indoor, 19 januari jongstleden, lieten de heren zich voor het eerst aan het publiek zien – met een grote chaos als gevolg – en die primeur alleen al maakt het optreden retrospectief tot een memorabel moment.