“Ik vind jazz een zoektocht naar wat jou aanspreekt’’ “Ik vind jazz een zoektocht naar wat jou aanspreekt’’

Kun je kort vertellen wat Hot House Jazz doet en waar jullie voor staan?
Hot House Jazz programmeert zo’n twaalf concerten in het jaar. Het is jazz aan de ene kant, maar jazz is natuurlijk heel breed, en wij concentreren ons vooral op de moderne jazz, de avant-garde jazz en de vrije improvisatie. We wisselen dit met elkaar af zodat we verschillende doelgroepen aanspreken. Een concert waar vrij wordt geïmproviseerd trekt bijvoorbeeld vaak een wat kleiner publiek aan, dus programmeren we ook bekendere namen en geven we jonge muzikanten, die bijvoorbeeld net van het conservatorium afkomen, een podium. Onze visie is dat alle jazz een podium verdient: jonge mensen maken vaak hele mooie muziek, maar hebben nog niet veel naamsbekendheid. Door deze concerten af te wisselen met concerten van jazzmuzikanten van de gevestigde orde, kunnen wij blijven bestaan.

Je bent sinds 2011 voorzitter: hoe ben je bij deze functie terechtgekomen en waar hou je je zoal mee bezig?
Eigenlijk is iedereen die binnen Hot House actief is ooit begonnen als bezoeker met een interesse in jazz, ik ook. Ik vond het gezellig en een leuke club, en als je dan op een gegeven moment met het bestuur en de mensen daar in gesprek raakt, word je vanzelf méér dan een bezoeker. Toen dacht ik, ik zou ook wel wat willen bijdragen, en ben ik begonnen met glazen halen en achter de bar staan. Uiteindelijk ben ik door de toenmalige voorzitter en zijn vrouw gevraagd om het stokje van hen over te nemen: zij hadden het meer dan veertig jaar gedaan en vonden het wel mooi geweest. Ondanks dat ik toen helemaal niet zoveel verstand had van jazz, ben ik altijd van mening dat het leuker is om ergens deel van uit te maken dan om er alleen maar naar te kijken.

Als voorzitter van Hot House houd ik me met ontzettend veel verschillende dingen bezig: ik zit de vergaderingen voor, ik overleg met de andere bestuursleden en ik onderhoud het contact met verschillende partijen zoals de gemeente. Verder verzorg ik alle nieuwsbrieven en persberichten en doe ik het websiteonderhoud, naast dat ik ook het gezicht en aanspreekpunt ben voor bezoekers. Het is heel leuk en afwisselend werk, tijdens concerten maak ik audio- en video-opnames voor in het archief, maar help ook gewoon mee met stoelen sjouwen en het scannen van de kaartjes: ik ben dan een soort manusje-van-alles.

Hoe is jouw liefde voor jazz ontstaan?
Ik ben altijd heel breed geïnteresseerd geweest in muziek op zich, van klassiek tot pop tot jazz. Ik ben al heel vroeg, als kind, met jazz in aanraking gekomen via mijn vader. Die heeft gevochten in de Tweede Wereldoorlog en kwam op een gegeven moment in Engeland terecht. Daar waren ook veel Amerikanen gestationeerd die jazz meebrachten uit Amerika, wat hij later mee naar huis heeft genomen. Je had dat toen niet echt in Nederland, want dat was eigenlijk een beetje verboden muziek waardoor er een soort spanning omheen hing. Hij wilde die muziek graag overbrengen op mij, maar ouders en kinderen zitten natuurlijk helemaal niet op één lijn. Ik ging luisteren naar Jimi Hendrix en zo, als tegenbeweging. Later is de jazz wel geland en ben ik het steeds meer gaan waarderen, ook door met muzikanten zelf en met die wereld in aanraking te komen. Je ziet dan hoeveel moeite en effort er wordt gedaan om te kunnen spelen.

Heb je een favoriet jazzgenre of favoriete jazzartiest?
Ik vind dit altijd heel moeilijk om te zeggen, ik kan de free jazz erg waarderen, al vinden sommige mensen dat maar een hoop onsamenhangende herrie, maar ik kan ook heel erg genieten van mooie, rustige stukken. Eén favoriete artiest noemen is lastig, omdat het zo’n breed genre is.

Hot House bestaat sinds 1969 en is de op een na oudste jazzclub van Nederland, kun je iets vertellen over de beginjaren en hoe de organisatie zich door de jaren heen ontwikkeld heeft?
Hot House is ooit ontstaan als studentenbeweging op de zolder van studentenvereniging Augustinus. De voormalige voorzitter Frank en zijn vrouw Thea studeerden toen, en Frank was helemaal gek van jazz. Daar waren toen wekelijks optredens, en daaruit is ontstaan dat er gewoon jazz in Leiden moest komen. Overal waren er zaaltjes: kon er niet meer gespeeld worden op Augustinus, dan moest het weer ergens anders. Hot House is door de jaren heen ook wel achtervolgd vanuit de gemeente waardoor er constant verhuizingen plaatsvonden. Ten opzichte van de beginjaren is het spontane er wel een beetje vanaf gegaan, door regels en subsidies en kosten, maar we programmeren nog steeds zo onafhankelijk mogelijk zonder inmenging van andere partijen. Onafhankelijkheid, jazz en mensen een podium geven zijn nog steeds de kernwaarden van Hot House Jazz.

Ik heb het gevoel dat het jazzgenre minder leeft onder de wat jongere generatie, en dat het genre door jongeren minder vaak wordt beluisterd. Merk jij dat ook als voorzitter?
Er zijn zeker wel jongeren die naar jazz luisteren: als ik bij onze Belgische buren naar een jazzfestival ga bestaat meer dan de helft van het publiek uit jonge mensen. In Nederland is dat niet zo, heel raar. Ik denk dat dat komt door het aanbod, er is zo’n groot muziekaanbod op dit moment. In mijn eigen jeugd luisterde ik ook naar populaire muziek, dat sprak me meer aan dan klassieke muziek of jazzmuziek. En er zijn zeker wel jonge, Nederlandse, jazzfans hoor. Dat zie ik als er artiesten komen optreden die heel veel fans meenemen, daar zitten ook jongeren bij, net zoals bij de jazzworkshops die wij organiseren. Dus ze zijn er wel, het is alleen moeilijk om ze te bereiken. Voor onze concerten bieden we zelfs voor studerenden kaarten aan tegen een gereduceerd tarief, en daar wordt ook wel gebruik van gemaakt, maar de communicatie blijft een lastig ding. We moeten het vooral hebben van mond-tot-mondreclame en van horen zeggen, al hangen we ook door de hele stad posters op en leggen we overal flyers neer. Daarom zouden we het heel leuk vinden als er meer jongere vrijwilligers zich bij ons aansluiten: die kunnen de organisatie een nieuwe impuls geven, omdat ze bijvoorbeeld meer weten van Instagram en TikTok.

Waarom zouden juist ook jongeren jazz wat vaker aan moeten zetten; wat is er zo mooi aan jazz?
Het mooie aan jazz vind ik de gelaagdheid van de muziek, het is niet zomaar een deuntje spelen, het is heel erg diep. Vaak worden instrumenten op een hele speciale manier bespeeld, een gitaar in de jazzvorm bespelen is bijvoorbeeld heel anders dan in de popmuziek. En ja, soms is het gecompliceerde muziek en moet je moeite doen om er naar te kunnen luisteren, maar het zit wél heel knap in elkaar. Een aspect van jazz is ook wel dat de muzikanten proberen om op een thema te soleren en te improviseren en dat afwisselen, zodat er een dialoog ontstaat. Jazz is zo breed dat ik iedereen aanraadt om gewoon te gaan beginnen met luisteren, als je op Spotify iets aanzet verzeil je zo van het ene in het andere. Ik vind jazz een soort zoektocht naar wat jou aanspreekt: als je bereid bent om je erin te verdiepen kom je vast dingen tegen waarvan je denkt, jeetje, dat is mooi, of dat raakt mij, of dat is spannende muziek. En laat je niet te veel beïnvloeden door informatie vooraf, maar laat je verrassen. Als je naar Hot House gaat zie je ook hele verschillende concerten, want niet alles is hetzelfde. Dat is nou juist zo leuk, want dan leer je ook wat je wel en niet aanspreekt.

Hoe zie je de toekomst van Hot House Jazz voor je, en waar kijk je het meeste naar uit?
Mijn ideaalbeeld is dat Hot House over tien jaar nog bestaat, dat ik als bezoeker in de zaal kan zitten en geen voorzitter meer ben. Dat het stokje weer is overgedragen aan een nieuwe garde met nieuwe ideeën. Maar jazz zal altijd blijven bestaan, het is een muzieksoort die onderhevig is aan invloeden uit de tijd, dus misschien hebben we dan wel een heel ander soort jazzgenre op het podium staan. Ik zou dat wel heel leuk vinden.

Het eerstvolgende concert van Hot House Jazz vindt plaats op zaterdag 29 maart, kaarten voor het Gulli Gudmundsson Trio zijn te koop via deze link.