Voor het verleden zijn Rembrandt en Goeie Mie sterke kandidaten, maar de bekendste levende Leidenaar is Armin van Buuren. Deze zelfbenoemd maker van trillende lucht vertelt over zijn start in de Nexus, nerden over muziek, luisteren naar Jean-Michel Jarre, stiekem 3 oktober vieren, authenticiteit en zijn boodschap. Op 2 oktober gaat hij Leiden laten dansen voor 450 jaar Leidens Ontzet via livestreams op “jezusgrote” schermen.

Je bent natuurlijk wereldberoemd en ik ga er van uit dat iedereen je naam wel kent. Maar toch, kun je jezelf introduceren?
Ik ben Armin van Buuren, 47 jaar. Geboren in Leiden en daar woon ik ook nog steeds. Getrouwd en twee kindjes, Fenna en Remy. Ik ben dj, dus ik tour de hele wereld over en daar zullen de meeste mensen mij van kennen.

Ook ben ik eigenaar van Armada Music. Een label in Amsterdam dat ik in 2003 ben gestart met Maykel Piron en David Lewis. Inmiddels hebben we honderdzestig mensen voor ons werken op vier locaties: twee in Nederland, één in New York en Londen. Naast muziekexploitatie houden we ons ook bezig met de exploitatie van rechten en catalogi, in de breedste zin van het woord. Maar uiteindelijk zijn we echt een dance label en focussen we ons vooral daarop.

Daarnaast produceer ik al mijn hele leven muziek, mijn eerste release was in 1992. Mijn eerste succes was in 1999, de plaat ‘Communications’, die in Engeland doorbrak. Daarna was het een stijgende lijn. In 2007 werd ik voor het eerst door het Engelse blad DJ MAG uitgeroepen tot populairste dj ter wereld. En dat heb ik daarna nog vier keer mogen herhalen. Heel gaaf om die titel te mogen winnen.

Op 1 juni 2001 ben ik een eigen radioprogramma begonnen: State of Trance. Dat is een show geworden die ongeveer twee uur duurt en zich vooral focust op trance en progressive. De manier waarop ik dat uitzend, is natuurlijk totaal anders geworden. Vroeger was het alleen een mix en mijn stem erover in het Nederlands. Nu is het een radioprogramma dat op honderden dance-stations van over de hele wereld te beluisteren is. Nu ook op YouTube, Twitch, VK en je kan het ook vinden op Spotify. Ook ben ik twee jaar geleden Dance Department begonnen bij Radio 538.

Dus ja… Ik heb een druk leven.

Het lijkt me lastig om dat allemaal te combineren, daar zal je vast een strak schema voor hebben.
Ik heb een heel goed team om me heen. Allemaal lieve mensen die me helpen met het doen van mooie dingen. Vandaag op kantoor hebben we weer een radioshow opgenomen met fans erbij, ja, ik prijs mezelf gelukkig dat ik dit mag doen. Echt te gek.

Ik heb het draaien echt geleerd in de Nexus in Leiden.

Je ging net al de diepte in en dat zou ik graag op Leiden willen betrekken. Je komt natuurlijk uit Leiden en op 2 oktober kom je een bijzondere set draaien. Wat was eigenlijk de eerste plek in Leiden waar je optrad?
In 1996 kreeg ik de donderdagavond in de toen Nexus (nu NEXT) aan de Langebrug achter de Breestraat. Een kleine discotheek, maar je zou kunnen zeggen dat dat mijn opleiding is geweest voor wat ik later ben gaan doen. Dat was een hele leuke tijd, daarvoor was ik al dj, maar meer op schoolfeestjes en zo. Daar kreeg ik echt mijn eerste vaste aanstelling. Het is makkelijker om voor tienduizend uitzinnige fans te draaien dan wanneer je in een discotheek staat met drie dames en acht mannen. Zie die maar eens vast te houden en te laten dansen. Ik heb het draaien echt geleerd in de Nexus in Leiden.

Wat heeft Leiden voor jou betekend als startplek?
Gek genoeg waren er in Leiden drie grote platenzaken. Forbidden Planet, Velvet en Cyber Records in de Steenstraat, waar ik ook mijn eerste releases heb uitgebracht. Leiden was belangrijk omdat ik daar mijn eerste stappen heb gezet met releases en ook mijn eerste platen heb gedraaid en uitgebracht.

In 2003 ben ik begonnen met mijn eigen koningsdagfeest op de Garenmarkt, bij Molen De Valk. Dat was eigenlijk omdat vrienden van mij altijd klaagden dat er in Leiden nooit iets te doen was. En uiteindelijk kwamen mensen vanuit Amsterdam naar Leiden voor Armin’s King’s Day om in Leiden feest te vieren, dat was een groot succes. Entree was gratis en iedereen kon lekker naar binnen - dat was mijn cadeau aan de stad Leiden. Dit hebben we uiteindelijk iets van tien jaar gedaan. Ook daarom voelt het weer heel bijzonder om terug te zijn in Leiden op 2 oktober.

Wat is je fijnste muzikale herinnering aan Leiden?
Vroeger kwam ik bij een neef van me op bezoek en die had zijn hele studentenkamer vol staan met computers en synthesizers. Ik was twaalf en ik mocht bij hem langs en daar kon ik zien hoe hij muziek maakte. Dat heeft ook meteen de basis gelegd voor mijn passie later. Als kleine jongen zag ik voor het eerst een Atari synthesizer. En toen dacht ik meteen: ”Dit wil ik ook!”. Specifieke synths die ik me nog kan herinneren, zijn de Prophet 5, de Mini Moog natuurlijk, de Atari 1040SE (die ik nu zelf ook boven heb staan). Zelf heb ik nog steeds veel synthesizers uit die tijd boven in mijn studio staan. Zeker weten!

Digitaal draaien of van een plaat is net als het verschil tussen digitaal of analoog fotograferen

Je produceert en draait dancemuziek, op welke manier resoneert dat met jouw achtergrond?
Het heeft alles te maken met mijn vader die ongelooflijk veel van de eerste synthesizerklanken hield. Hij luisterde al eind jaren ’70, toen ik opgroeide, naar elektronische muziek. Daarna had ik vrienden die met bandjes de eerste mixen van de radio opnamen, daar ging ik meteen op aan. En heeft me altijd geprikkeld.

Je draait al heel wat jaren mee en je hebt altijd dicht op de muziek gezeten, welke veranderingen heb je daarin meegemaakt? En hoe is jouw muziek veranderd?
Ten eerste is de schaal veranderd. Jarenlang speelde dansmuziek zich vooral in clubs af en vanaf 2008/2009 werden festivals groot, met echt een piek in 2011 en 2012, heel gaaf om dat meegemaakt te hebben.

De tweede grote verandering is natuurlijk het format waarmee we draaien. Vroeger waren dit platen. Langspeelplaten of 12 inches. 2004/2005 deed Pioneer zijn intrede met cd-spelers en USB-sticks en toen werd het allemaal digitaal deejayen. Dat heeft wel de hele style van muziek draaien veranderd. Dj’s konden digitaal sneller overgangen maken, wat ook de sfeer op de dansvloer veranderde. Het werd wat sneller allemaal.

Dus wat je zegt is snellere muziek sneller ingemixt?
Of juist langer of met loops werken. Net zoals het verschil tussen digitaal of analoog fotograferen. Vroeger maakte je één foto en dat was het. Nu kan je deze zelfde foto op duizenden manieren blijven bewerken, totdat het perfect is. Dat is eigenlijk ook met de digitale manier van afspelen. Meer resolutie. De karakteristieken van vinyl geven een natuurlijke warmte en dat haalt een hoop hoge tonen weg. Veel mensen (waaronder ikzelf) vinden dat erg prettig. Ook zie ik in hoe mooi het kan zijn als een audiobestand perfect klinkt en hoe puur dat is. Het heeft allebei zo zijn mooie kanten.

Eigenlijk ben ik best een nerd

Je doet wekelijks meerdere radioshows en blijft constant vernieuwen met muziek. Hoe doe je dat? Hoe blijf je geïnspireerd?
Dit is iets waar ik zelf ook veel mee bezig ben. Ik maak al vijfentwintig jaar muziek en heb al heel veel mogen bereiken in mijn carrière. Hierdoor kan ik me wat minder aantrekken van wat andere mensen van mij verwachten. Daarmee wil ik zeggen dat het het allerbelangrijkste is dat ik het naar mijn zin heb in de studio. Ik heb een aantal keer een writer’s block meegemaakt en dat kan heel pijnlijk zijn. Wanneer je niet meer weet hoe je verder moet en als het ware tegen een muur oploopt.

Mijn antwoord daarop is heel simpel: vind de lol om de muziek te maken. Ik kan als een kleine jongen in mijn onderbroek in de studio gaan zitten en dan een plugin of een oude synthesizer binnenstebuiten keren en dan flink zitten nerden. Eigenlijk ben ik best een nerd. En dat doen in de studio vind ik het leukste dat er is. Geluid maken, dingen bedenken en daar mensen dan vervolgens in vervoering brengen. Want eigenlijk maak ik gewoon trillende lucht. Dat je daar mensen mee kan raken, dat doet me heel veel. Supermooi!

Wat is een stuk muziek dat bij jou emotie losmaakt en je laat genieten als een kind als je het hoort?
Dat is natuurlijk lastig kiezen maar als ik het echt plat moet slaan tot één of twee. Zou ik kiezen voor iets wat echt de snijlijn is tussen mijn vader en ik, en al het goede aan elektrische muziek vind ik ‘Ethnicolor’ van het album ‘Zoolook’ van Jean-Michel Jarre. Daar zit alles in dat me raakt met elektronische muziek. Het is eigenlijk een klassiek stuk uitgevoerd door elektronische instrumenten. Ik vind het ongelooflijk spannend wat hij heeft gedaan. Vooral als je ziet met welke beperkte middelen hij dat in die tijd heeft gemaakt. Ook ben ik nog steeds heel groot fan van werk van Vangelis en Domica en dat maakt heel veel indruk en zou ik echt meenemen naar een onbewoond eiland. Maar ik kies toch voor ‘Ethnicolor’, voor hoe dat is opgebouwd. Niet doorskippen en van begin tot eind luisteren.

Je treedt op allerlei plekken over de hele wereld op, hoe maak je zo’n show?
Ik reis met een hele grote crew. Voor iedere show die ik doe kom ik met een crew van zeven man. Dat zijn mensen die mijn show al kennen en weten hoe ik denk. Maar ook voegen zij veel van het visuele toe. Ik heb bijvoorbeeld een jongen en het enige wat die doet is het vuurwerk wegschieten, iemand anders doet alle visuals en weet precies mijn look and feel.

Ik heb niet per se een ritueel, ik ben wel een spiritueel persoon, ik mediteer iedere ochtend en dat vind ik superbelangrijk, maar dat is niet iets wat ik voor een set doe.

Ik heb wel altijd strakke afspraken met mijn crew. De openingsplaat ligt vast en de closing ook. Maar wat alles daartussen betreft ben ik oldschool, dat bepaal ik in het moment. Ik wil gewoon mijn eigen dj-set helemaal bepalen. Zoals voor de set in Leiden: er liggen er al een aantal live performances vast, voor de rest mix ik live.

Het belangrijkste is, echt waar, om het voor jezelf zo leuk mogelijk te maken. Als jij iets doet dat authentiek is en dat je doet omdat jij het vet vindt, niet omdat een ander dat vindt. Dan straalt dat af op het publiek. Die hebben het door dat er iemand staat die het naar zijn zin heeft. Daarom zal ik ook nooit platen draaien waar ik niet achter sta. Ik probeer altijd authentiek richting mezelf te zijn. Veel mensen zien mij als trance dj, maar ik wil me niet alleen aan dat genre vasthouden. De muziek gaat veel verder en probeer daarin altijd mijn hart te volgen. Of dat nou trance is, melodic techno of mainstage. De inhoud is voor mij altijd het belangrijkst.

Ik ga Leiden laten dansen

Super-bijzonder dat je straks bij 450 jaar Leidens Ontzet komt draaien. Wat kunnen al die Leidse dansers verwachten?
We vieren 450 jaar vrijheid nadat Leiden door de Spanjaarden is bezet. Ik mis draaien in mijn thuisstad, iets wat voor mij altijd een hoogtepunt was. Toen de gemeente mij had benaderd met de vraag of ik iets wilde doen voor de stad heb ik meteen “ja” gezegd.

Ik doe dit omdat ik het echt graag wil doen, maar er zitten ook wat haken en ogen aan. De grootste belemmering is dat op 2 oktober de hele stad gevuld is met de kermis. Die kermis hoort daar en moet er gewoon zijn. Alleen betekent dat wel dat er geen plein is om een dj-set te doen. Dat gaan we oplossen met livestreams vanaf schermen. Ik ga op een locatie in Leiden die dj-set doen en dit is natuurlijk ook gewoon live alleen dus zonder publiek. En dit is echt om de veiligheid te waarborgen, er komen zoveel mensen op af en we willen er gewoon niet voor zorgen dat mensen in de verdrukking komen. Maar gelukkig hebben we een hele gave oplossing gevonden - op verschillende plekken in de stad komen jezusgrote schermen met nog grotere muziekinstallaties waarop de registratie te zien is.

De set vindt plaats op 2 oktober van 23:00 tot 00:00 en dat wordt dan dus op die gigantische schermen uitgezonden. Natuurlijk is er ook een vuurwerkshow en livemuziek ingepland en we gaan echt alles eruit halen wat erin zit. Ik ben heel enthousiast over de gastartiesten en het gaat echt heel memorabel worden.

Je bent echt een set aan het inrichten aan de hand van een aantal sleutelwoorden? Hoe stel je zoiets samen?
Dit is wel echt een special. Een eenmalige set in de stad Leiden, er moet verbinding zijn. Dus veel artiesten komen die een binding hebben met de stad Leiden of artiesten waar ik veel mee heb samengewerkt. Het wordt echt knallen.

Ik hoop dat mensen begrijpen dat in het kader van de veiligheid dit de manier is waarop we het gaan doen. Het liefst had ik natuurlijk bij Molen De Valk gestaan maar qua veiligheid is dit gewoon niet te doen. We hebben er echt voor gezorgd dat het een supermooie ervaring wordt. Ik ga Leiden laten dansen. We moeten roeien met de riemen die ik heb en gelukkig heb ik hele mooie riemen.

Hoe ziet jouw ideale 3 oktober er eigenlijk uit?
Ik probeer altijd thuis te zijn in deze tijd. Natuurlijk met de kinderen een rondje over de kermis. Dan doe ik een pet op en loop ik stiekem een rondje. Natuurlijk een oliebol halen en wat attracties in. Dan kom je onderweg altijd wel weer iemand tegen die wat leuks te vertellen heeft. Het fijne aan Leiden is dat ik altijd rustig over straat kan. Ik word nooit lastiggevallen. Ik ben al bijna mijn hele leven bewoner van de stad en ik voel me hier altijd ontzettend thuis. Leiden wordt natuurlijk omringd door de grote broers om ons heen (Rotterdam, Amsterdam, Den Haag) maar stiekem hoor ik toch van iedereen dat ze het hier echt heerlijk hebben.

Er gebeuren ook een hoop leuke dingen, denk maar aan de Wibar en destijds Hotel Deville Volgens mij komt dj en producer Chris Stussy zelfs uit Leiden en heeft de stad zo toch een mooie verbinding met dancemuziek. Leiden is echt een unieke stad, gemoedelijk klein en iedereen staat voor elkaar klaar.

Wat zou je mee willen geven aan al je Leidse fans die staan te dansen op 2 oktober?
Het allerbelangrijkste is dat we niet moeten vergeten dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Er zijn oorlogen niet ver hier vandaan. Het vieren van vrijheid is belangrijker dan ooit, om aan de jonge generatie te laten zien dat we dit een heel bijzonder iets is. Er was 450 jaar geleden grote ellende in de stad. Daarom is het belangrijk dat we dit soort dingen blijven vieren met zijn allen.

Ik hoop dat iedereen er bij kan zijn en dan komen we samen op 2 oktober.

De grote schermen waar Armin op 2 oktober te zien is, vind je op Garenmarktplein, Kippenbrug, Lammermarkt, Morspoort, Kaiserstraat, Hooglandse Kerk, Vismarkt, Stadhuisplein en Koornbrug. Je kunt ook meekijken via het YouTube-kanaal van de 3 October Vereeniging.