Trio de Mast slaat muzikale bruggen op ‘Windstil’ Trio de Mast slaat muzikale bruggen op ‘Windstil’

De afgelopen jaren bracht Pieter verschillende albums uit met zijn ensemble Windstreken, waarmee hij in verschillende bezettingen optrad. Vorige maand verscheen zijn nieuwste plaat, met een nieuw trio. De titel ‘Windstil’ lijkt een lichte hint naar een contrast met zijn vorige ensemble. “Windstreken is wat stil komen te liggen toen twee bandleden naar het buitenland verhuisden, kort voor de coronatijd,” vertelt Pieter de Mast in zijn Leidse woonkamer.“ Ik schreef wat nieuwe stukken en begon die te oefenen samen met Sebastiaan, met wie ik destijds mede-oprichter van Windstreken was. Toen we die stukken in 2020 gingen opnemen, hebben we Modar erbij gevraagd als percussionist. Maar het is niet ‘Trio Windstreken’, het is wel echt iets anders. Vandaar deze naam.”

Pieter is een veelzijdige muzikant die bekend staat om het integreren van invloeden uit de jazz, klassieke muziek en meer oriëntaals georiënteerde stromingen in zijn werk. Door de jaren heen speelde hij met zijn eigen muziekgroepen op podia en festivals in binnen- en buitenland en werkte hij mee aan talrijke musicals en theatervoorstellingen. Alle stukken voor ‘Windstil’ schreef hij in zijn eentje, terwijl hij met  Windstreken veel meer gewend was dat ook andere bandleden stukken inbrachten. Deze nieuwe koers levert net zo goed mooie en verrassende muziek op. Het werken met een trio blijkt een praktisch voordeel te hebben: “Ik was altijd de organisator bij het ensemble, en met een trio merk je wel dat het organiseren veel makkelijker gaat,” zegt Pieter. ”Muzikaal vind ik het ook heel prettig: er is meer ruimte voor interactie. In grote bezettingen moet je meer arrangeren en afspraken maken om het goed te laten klinken. In een trio kun je meer op z’n beloop laten.”

Zelf is Pieter te horen op (alt)dwarsfluit en sopraansaxofoon, terwijl Sebastiaan van Delft alle partijen op piano, Fender Rhodes en harmonium voor zijn rekening neemt. Modar Salama tekende voor de percussie. De keuze voor deze instrumenten was niet heel bewust, maar het besluit om juist met deze muzikanten samen te werken des te meer. “ Zowel persoonlijk als muzikaal vind ik het fijn om met deze mensen te spelen. Dat is misschien wel een voorwaarde om tot iets moois te komen, dat je je op je gemak voelt bij elkaar,”zegt Pieter. “Met Sebastiaan speel ik al twintig jaar samen, maar hij blijft me muzikaal verrassen. Improvisaties kunnen bij hem elke keer weer een totaal andere kant op gaan. Daardoor blijft de muziek fris en ‘in het moment’. Modar komt uit Damascus en is een meester op de typisch Arabische percussie-instrumenten, zoals de riq en de framedrum. Hij beheerst veel muziekstijlen en zijn subtiele manier van spelen houdt de muziek doorzichtig en licht. Al jaren speel ik samen met musici uit heel verschillende (muziek)culturen, die open staan voor elkaar. Dat levert vaak mooie muziek en vriendschappen op. Misschien is dat ook een goed idee voor een aantal hitsige wereldleiders: samen een bandje beginnen.”

Het schrijven en opnemen van het album gebeurde in twee periodes. De eerste opnamesessie in 2020 vond plaats bij Paul Pouwer in de Power Sound Studio in Amsterdam .“Daar staat een waanzinnig mooie vleugel,” zegt Pieter enthousiast. Eerder dit jaar nam het trio een aantal nummers op in de Leidse Eminent Studios. Daar werkten ze met Lucas Meijers, die ook de twee live registraties opnam die op ‘Windstil’ te horen zijn. ”Het opnemen in de studio was spannend, maar ook leuk om te doen. We hebben alles samen ingespeeld, alleen dan krijg je die live interactie. Misschien dat een enkel stukje percussie later is toegevoegd, om een ‘extra kleurtje’ te geven.” Extra spannend maak je het natuurlijk wanneer je, zoals dit trio, ook ter plekke improviseert tijdens de opnames. Hoe gaat dat in zijn werk? “We nemen dan een paar takes op en kiezen uiteindelijk de beste. En je knipt en plakt soms wat,” legt Pieter uit. “De goede takes zijn meestal de eerste drie pogingen. Het is nooit de tiende take die je kiest. Als het bij de tiende poging nog niet goed is, heb je niet goed genoeg geoefend. Hoewel, soms sloeg ook de vermoeidheid toe na een lange opnamedag.”

Een aantal nummers van ‘Windstil’ is dus inmiddels al vier jaar oud, maar de eerste zes stukken op het album schreef Pieter een jaar geleden. Grappig genoeg liet hij zich daarbij inspireren door iemand uit een heel andere kunstdiscipline, namelijk de absurdistische cartoonist Kamagurka: “Ik heb ze snel gemaakt na een uitzending van Zomergasten. Daarin vertelde Kamagurka dat hij dagelijks voor de krant een spotprent moet maken die in twee uur tijd af moet zijn. Na het zien van die uitzending gaf ik mezelf een opdracht. Ik zei: ‘Je besteedt twee uur aan het schrijven van dit stuk en dan moet het in grote lijnen staan.’ Dat is best goed gelukt, ik ben tevreden over de resultaten.”

Een vaste formule voor het schrijven heeft hij niet. Zo kan een nummer totstandkomen vanuit een ritme, een akkoordenschema of bijvoorbeeld een raga (een Indiase toonladder). “Maar meestal is een melodie het startpunt. De rest komt daarna of gelijktijdig,” vertelt Pieter. “De combinatie van melodie en harmonie heeft me altijd geboeid.“ Hij laat zich daarbij ook graag beïnvloeden door uiteenlopende genres die hij in zijn carrière heeft gespeeld, met een scala aan muzikanten:  “Dat sijpelt allemaal een beetje door. Het lied ‘Ronja’ bijvoorbeeld (een ode aan zijn hond, red.), is geïnspireerd op liedjes van Neil Young. Maar ook klassieke muziek is een inspiratiebron, daar ben ik mee opgegroeid. Die klassieke invloed hoor je terug in het titelstuk van dit album.” Het openingsstuk ‘17’ is meer Indiaas geïnspireerd. Het heet trouwens 17 omdat het in 17/8 is geschreven. “Ik wist er geen goede titel voor, en de hoopvolle, optimistische sfeer van het nummer past ook wel bij de leeftijd van 17 jaar,” verklaart Pieter. “Ik ben overigens niet gaan zitten met het idee om nu eens wat in 17/8 te schrijven. Ik had wat groovejes opgenomen op mijn telefoon, en toen ik ze ging terugluisteren bleken die in 17/8 te staan. Het is wel even flink oefenen voordat je goed op zo’n maatsoort kunt improviseren trouwens. Je kunt wel een lange noot spelen en daarmee wegkomen, maar je moet wel weten waar je zit.” Om veel ruimte te laten voor de magie van het moment, legt hij het liefst niet te veel vast: “Een stuk moet het liefst op één A4-tje passen. De muzikanten die het gaan spelen kunnen er dan verder van alles mee doen.”

De repetities van Trio de Mast vonden plaats op Sebastiaans woonboot, die ook op de albumcover te zien is. Heeft het spelen op zo’n boot nog invloed op het creatieve proces gehad? “Nee, dat maakte niet uit,” stelt Pieter. “Het was vooral een gezellige plek. Sebastiaan woont er en is er ook opgegroeid. De boot ligt aan de Amstel, in het centrum van Amsterdam, dus je hebt er ook te maken met buren. Maar die hadden geen last van ons, ze vonden de muziek wel leuk.”  Een paar nummers kregen een titel rond het botenthema, zoals bijvoorbeeld ‘Deining’. “Dat is een nummer dat alle kanten op gaat, dus dat is wel een toepasselijke titel. Maar titels verzinnen vind ik moeilijk, soms moeilijker dan een stuk schrijven,” bekent Pieter.

Gevraagd naar wanneer Pieter de release van ‘Windstil’ als geslaagd beschouwt, vertelt Pieter heel blij en tevreden te zijn met het album. “Wat mij betreft is het nu al geslaagd. Het is leuk als andere mensen er ook iets in zien en we bijvoorbeeld wat meer optredens zouden kunnen doen. Het werven daarvan vind ik altijd lastig, omdat dat iets narcistisch heeft. Maar ik ben hier wel écht enthousiast over!”

Ondanks dat hij graag optreedt, vertelt Pieter soms last te hebben van podiumangst. Gelukkig kan hij daar steeds beter mee omgaan. “Ik treed niet meer zo veel op in vergelijking met sommige andere musici, en ik merk dat de zenuwen wel toenemen als je dat niet meer zo vaak doet.  Toch wil je niet dingen gaan vermijden, daarom heb ik daar een tijd terug hulp voor gezocht. Nu gaat het weer beter en sta ik relaxter op het podium. En als je zelf kunt genieten van het muziek maken, dan straal je dat ook uit. De omstandigheden waarin je speelt, werken daar ook aan mee. Ik heb op uiteenlopende plekken opgetreden, van concertzalen tot ziekenhuizen, maar ik sta het liefst in donkere jazz-zaaltjes of kleine kerkjes. Ook mijn medemuzikanten en de muziek die ik speel zijn voor mij heel belangrijk om me op m’n gemak te voelen. Daarom heb ik er zin in om met dit trio en deze nummers het podium op te gaan. Tachtig procent van de muziek is geïmproviseerd. Daardoor is elk optreden anders dan het album. Dat maakt jazz echt muziek van het moment.”

Trio de Mast live
10 november, Biggg Festival Leiden 2024
Bigg.nl

Het album ‘Windstil’ is hier te beluisteren en te bestellen:
pieterdemast.bandcamp.com/album/windstil