Verstopt tussen de woonwijken zit de werkplaats van Knetterijs. Het is een bijzonder gebouw, dat niet alleen de basis is voor het kunstcollectief, maar ook voor een aantal andere freelancers. Bij binnenkomst is er daarom een wat chaotische omgeving te zien. Zo staat er bijvoorbeeld een oude eend binnen, hangen er lampjes en staan her en der wat verdwaalde stoelen tegen de muren. Dit veranderd echter compleet zodra je de werkplek van Knetterijs binnentreedt. Alles ziet er hier strak uit. Dat is niet zo gek, want de werkplaats is de thuisbasis voor de acht kunstenaars die samen Knetterijs vormen. Oude projecten zijn te bewonderen op de houten plankjes aan de muur, elke kunstenaar heeft zijn eigen plek en er is overal kleur. “Tja, we zijn immers vormgevers,” zegt Maarten Huizing er grappend over.
Of je nou graag in Vera bent of rondkijkt tussen de platen in Plato: we kennen eigenlijk allemaal de prachtige kunstwerken die in Groningen te zien zijn wel. Maar wie gaan er eigenlijk schuil achter dat werk? En wat betekent de pandemie voor de kunstenaars in Groningen? Wij namen een kijkje achter de schermen bij kunstenaars Maarten Huizing en Douwe Dijkstra van het Groningse kunstcollectief Knetterijs.
Maarten Huizing
Maakte werk voor onder andere: Vera, Paradigm, OOST, TivoliVredenburg.
“Op Minerva hadden we ons een lokaal toegeëigend, waar we werkten tot we er ’s avonds laat uit werden geschopt,” vertelt Maarten wanneer we het hebben over het ontstaan van Knetterijs. “Toen we afstudeerden wilden we dat niet kwijt en zijn we samen op zoek gegaan naar een werkplek in de stad.”
Knetterijs heeft op verschillende locaties gezeten. Zo was hun eerste werkplek een groot pand aan de Grote Markt. Al na zeven maanden moest de groep helaas vertrekken, omdat er appartementen van werden gemaakt. Het duurde daarna nog een tijdje voordat ze op hun huidige werkplek terecht zouden komen en ze zijn daar nu inmiddels alweer een paar jaar gevestigd. De zoektocht naar de naam voor het collectief ging volgens Maarten ook niet zonder slag of stoot. “We kwamen steeds allemaal met hele serieuze, saaie namen.”
Die zoektocht eindigde toen een paar van de leden van Knetterijs samen in een band terecht kwamen genaamd Aandouwe (omdat mede Knetterijs-lid Douwe Dijkstra de zanger was). “Tijdens een van de nummers riep Douwe uit het niks “Knetterijs” en dat werd een grapje onderling. Dat klinkt wel als iets wat je niet snel vergeet dachten we, dus toen hebben we onszelf zo genoemd.”
Ondanks dat Knetterijs in naam een collectief is, moet de term volgens Maarten losjes gebruikt worden. “Eens in de zoveel tijd gaan we een gezamenlijke opdracht aan, maar eigenlijk zijn we gewoon acht zelfstandige ondernemers die onder dezelfde noemer zichzelf naar buiten hebben gebracht. Samen sta je immers sterker.”
Tijdens de pandemie vielen drie van de vier opdrachten van Maarten weg. De opdrachten waren grotendeels voor grote evenementen, die helaas niet meer plaats konden vinden. Gezien hij vooral kunst maakt voor evenementen, moet er nu op andere plekken worden gezocht naar opdrachten. Hierdoor is hij onder andere werk gaan maken voor kranten. Rond juni zag Maartens schema er ongeveer weer uit als vanouds, maar toen kwam de volgende tegenslag: hij kreeg zelf corona. Nu Maarten weer beter is, voelt hij nog steeds de gevolgen van de ziekte. “Ik was niet kortademig en ik heb helemaal niet gehoest, maar toch was ik toen ik hersteld was helemaal buiten adem na het fietsen.”
Als het op stijl aankomt, zegt Maarten zelf dat het “een samenwerking tussen grafisch ontwerp en illustratie moet zijn”. Dat is goed te zien. Zijn werk is erg zorgvuldig gemaakt. De beelden zijn interessant en elke keer als je ernaar kijkt vraag je jezelf af: hoe doet hij dat toch? Ook de bewondering voor digitale kunst schemert door in zijn werk. Toch was dit een paar jaar geleden helemaal anders. Maarten schilderde destijds vooral heel veel, tot hij stage ging lopen en zo in aanraking kwam met digitale kunst. Met name de functie om fouten te corrigeren, vond Maarten erg interessant. Inmiddels, een paar jaar na die stage, heeft Maarten al een aardig portfolio op zak. Zo maakte hij onder andere kunst voor Vera, OOST, TivoliVredenburg en Paradigm. Toch blijft hij erg kritisch over zijn eigen werk. “Het nieuwste wat ik heb gemaakt is vaak mijn favoriete ding omdat ik het gevoel heb dat het andere werk dan alweer veroudert en irrelevant is geworden."
Wanneer de pandemie voorbij is, gaan Maarten en Douwe allebei hetzelfde doen: “bandjes kijken in Vera!”
Wie weet, misschien is er tegen die tijd een reünie van Aandouwe, waar we ons allemaal op kunnen verheugen.
Wil je meer kunst zien van Maarten? Kijk dan hier:
https://knetterijs.com/Maarten-Huizing
https://www.maartenhuizing.com
Ook kan je hem volgen op social media:
https://www.instagram.com/maartenhuizing/
Douwe Dijkstra
Maakte werk voor onder andere: Vera, Eurosonic, Tangarine, Leif de Leeuw band.
“De opdrachten zijn niet minder geworden door de pandemie. Ik had voor een festival alle artwork al gemaakt maar toen ik alles in had geleverd, kwam de pandemie. Dat was wel een grote domper,” vertelt Douwe. De werkethiek blijft volgens Douwe ook onveranderd: “Dingen maken zorgt sowieso al wel voor wat social distancing, dus dat verandert ook niet echt.”
Tijdens de pandemie merkt Douwe vooral dat muzikanten niet stil blijven zitten en thuis dingen op gaan nemen. De cover art blijft dan natuurlijk ook gewoon nodig.
Wanneer Douwe een poster maakt voor Vera of cover art ontwerpt voor een band, krijgt hij de kans om de muziek te horen. Zelfs als het een debuut EP is, bijvoorbeeld. “Dat heb ik ook wel echt nodig want het voelt heel gek om maar iets te maken bij een albumtitel of een bandnaam.”
Een specifieke omschrijving van zijn stijl heeft hij niet, maar dat is eigenlijk ook niet nodig. Wanneer je een werk van Douwe ziet, is het heel makkelijk om te zien dat het van hem is: hij is niet bang voor kleur, werkt met veel detail en houdt van strakke lijnen.
Wanneer ik Douwe vraag wat het meest bijzondere is wat hem ooit is overkomen als kunstenaar, moet hij even nadenken.
“Ik denk dat je je werk terugziet op AliExpress, of niet Douwe?” zegt Maarten grappend en Douwe lacht erom. Maarten zegt dit overigens niet zomaar: Douwe’s werk wordt regelmatig gestolen door mensen op het internet.
“Het is verrassend dat iemand dat zomaar gaat verkopen zonder mijn toestemming,” zegt Douwe erover. Meestal krijgt Douwe in zulke gevallen door vrienden of collega’s toegestuurd dat iemand zijn werk heeft gestolen. Soms verandert iemand iets kleins aan een poster van Douwe en verkoopt het dan door. Dit gebeurde zelfs nog recentelijk: toen werd er een oude poster van Douwe na een paar aanpassingen doorverkocht aan een band, als tourposter. Toen Douwe aan had gegeven dat het zijn kunst was, werd de poster niet meer gebruikt. “Het is heel lomp als iemand je werk pakt en denkt dat ze daar zomaar mee weg kunnen komen.”
Ooit wil Douwe nog een stripboek schrijven. “Het lijkt me supercool om dat een keer te maken en uit te geven.”
Als ik zo rondkijk in de studio van Knetterijs en zie hoeveel creativiteit hier rondwaart, heb ik er geen twijfel over dat Douwe dat heel goed zou kunnen doen. Als het maar niet weer op AliExpress verschijnt.
Wil je meer kunst zien van Douwe? Kijk dan hier:
https://knetterijs.com/Douwe-Dijkstra
Ook kan je hem volgen op social media:
https://www.instagram.com/douwedijkstraillustration/