Ondanks dat het einde van de winter nog niet helemaal in zicht is, is het in Friesland tijd voor de week van de Friese Lente. Doorgaans een week die volledig in het teken staat van de Friese Popcultuur. Met veel concerten en evenementen. Ondanks dat deze week niet plaats kan vinden in de vorm van een evenement, is er wel gewerkt aan een tweede editie van het Friese Lente Magazine. Een magazine vol interviews met makers en artiesten van Friese bodem. Deze uitgave is mogelijk gemaakt door het Platform Popcultuur Fryslân in samenwerking met 3VOOR12/Friesland. Het magazine is gratis te verkrijgen op verschillende culturele locaties in de noordelijke provincies. Lees hier het interview met Jonathan Sipkema.
Vlak voor de eerste lockdown die de samenleving on hold zet in 2020, krijgen filmmaker Jonathan Sipkema en songwriter Bente Hout een startsein van Up North om de audiovisuele productie Pavel te maken. Hierin komen zijn filmbeelden en haar muziek samen op het podium.
De twee creatievelingen werken drie jaar eerder al samen wanneer Jonathan de track Only U van Sväva - de toenmalige band van Bente - voorziet van een videoclip. Bente enthousiasmeert Jonathan voor een nieuwe samenwerking tijdens Welcome to The Village in 2019, wanneer hij aan het draaien is in opdracht van het festival. Voor beiden is het maken van Pavel een proces van opereren met vertrouwde skills binnen een voor hen nieuw format. Jonathan vertelt over de inzichten die hij ontdekt en koestert na het afronden van dit bijzondere project.
Trailer Pavel
Liefde voor muziek
Op de tijdlijn van Jonathan zijn carrière als fi lmmaker is zijn liefde voor muziek als een rode draad duidelijk zichtbaar. Hij rondt naast de vakschool voor verbeelding CIBAP te Zwolle, eveneens de Minerva Academie voor Popcultuur in Leeuwarden af. Vanuit die achtergrond zwerft hij met zijn camera over talloze festivalterreinen, zoals die van Lowlands en Into The Great Wide Open, om de sfeer vast te leggen voor aftermovies en promotiemateriaal. Als bijna vanzelfsprekend komt hij in contact met artiesten en bands die hem benaderen voor het maken van video’s - waaronder Sväva in 2016 - en live registraties.
Controlfreak
Met het aangaan van de uitdaging om samen met Bente de audiovisuele productie Pavel autonoom vorm te geven, maakt Jonathan een nieuwe stap in zijn ontwikkeling als fi lmmaker. “We zijn het echt aangegaan als experiment”, vertelt hij. “Normaliter ben ik een enorme controlfreak. Ik vind het fi jn om de touwtjes in handen te hebben en het was ontzettend leerzaam en interessant om bepaalde elementen in het proces los te laten. Je moet erop vertrouwen dat beeld en muziek uiteindelijk bij elkaar gaan passen.” Het begrip ‘controlfreak’ heeft vaak een negatieve lading en op de vraag wat Jonathan vooral positief vindt aan de karaktereigenschap, geeft hij aan:
“Ik geloof erin dat artistiek werk sterker wordt wanneer de kunstenaar iets maakt vanuit een persoonlijke fascinatie. Ik heb mij bij het schrijven van het script voor Pavel bijvoorbeeld laten inspireren door Mexicaanse volkskunst, omdat ik daar toen veel mee bezig was. De bepaalde esthetiek die daarin voorkomt, in combinatie met mijn manier van shots maken, het lichtgebruik en de acteurs in mijn cast, maakt mijn werk als fi lmmaker herkenbaar. Bij Pavel kan ik mijn stempel goed terugzien en dat is iets waar ik erg trots op ben.”
(de tekst gaat verder onder de foto)
Apart maar toch samen
Het duo gaat - zoals eerder genoemd - in een experimentele opzet op zoek naar een vorm van samenwerken, waarbij beide kunstenaars in principe onafhankelijk van elkaar aan de slag gaan gedurende het project. De blauwdruk van de korte fi lm wordt in samenspraak uitgetekend en de afspraak is om elkaar op gezette tijden een update te geven van de voortgang. “Gewoon om van elkaar te weten of we dezelfde kant op werkten”, geeft Jonathan aan. “Ik had echter geen idee hoe de muziek van Bente zou gaan klinken en zij wist bijvoorbeeld ook niet wat voor karakterbio’s ik aan het schrijven was.”
Een dag voor het fi lmen van de scènes krijgt Jonathan de muziek te horen die Bente heeft opgenomen en vallen de puzzelstukjes van Pavel in elkaar. “Ik ben een gevoelig mens en muziek kan erg bepalend zijn voor hoe ik me voel. Er zijn veel elementen die een moment bijzonder kunnen maken en muziek is een van de krachtigste uitingen die ik ken. Ik merkte dat door het horen van de muziek, ik anders ging regisseren. Daarnaast kun je met muziek een fi lm een hele andere invulling geven.” Jonathan neemt als voorbeeld één van de laatste scènes, waarbij een aantal karakters aan een overvloedig gedekte eettafel zich te goed doen aan al het lekkers.
“Het tafereel is met de muziek die Bente heeft gemaakt heel zwaar beladen geworden, terwijl dat in wezen niet zo hoeft te zijn. Door haar muziek is deze scène een refl ectiemoment geworden.”
Net als bij experimenten in een wetenschappelijk laboratorium, kunnen er voor dit creatieve experiment conclusies door de uitvoerenden worden getrokken. Jonathan: “Voor Pavel heb ik geen restricties gekregen, terwijl je bij het opnemen van bijvoorbeeld een videoclip altijd in samenspraak bent. Ik kon nu heel erg precies bepalen wat er uitgebeeld ging worden. Wanneer er al een liedje op tafel ligt, doe je daar toch meer concessies aan tijdens het maakproces. Ik heb tijdens dit project gedaan wat in het verlengde van mijn identiteit en visie ligt en Bente ook. Uiteindelijk past dat heel goed bij elkaar, maar tegelijkertijd zijn het ook wel echt twee losse artistieke producten die je anders waarschijnlijk niet bij elkaar zou verwachten.”