Eindhoven Psych Lab: “Geen flowerpower, maar het geluid van de toekomst”

3voor12/Eindhoven in gesprek met de geestelijk vaders van het festival over de geboden andere wereld, Eindhoven als laboratoriumstad en natuurlijk de bands

Patric Muris ,

De psychedelische muziek beleeft hoogtijdagen ten tijde van een schijnbaar oneindige retrogolf. Liefhebbers waren er altijd al wel, maar de niche wordt groter en groter en zo groeit de psychedelische muziek uit tot een populaire stroming waar wereldwijd festivals voor worden opgezet. In navolging van Austin Psych Fest en de vele spin-offs die volgden heeft de Effenaar, in samenwerking met Liverpool International Festival Of Psychedelica, een soortgelijk festival voor de psychedelica-liefhebbers opgezet: Eindhoven Psych Lab. Een festival met de nadruk op beleving, het experiment en psychedelica in vele vormen. Een laboratorium dus. 3voor12/Eindhoven ging in gesprek met de geestelijk vaders van het festival: Robert Schaeffer en Bob Dieleman, beiden werkzaam bij de Effenaar.

We praten met liefhebbers, die vanuit fanatiek hobbyisme zijn gaan nadenken of ze hun grootste liefde niet naar Eindhoven kunnen halen.
Schaeffer: “Het is allemaal begonnen toen ik erachter kwam dat er een verzamelterm is voor allemaal verschillende dingen die ik leuk vind: psych. Stonerrock is fijn, garagebands zijn gaaf, ik heb heel veel postrock geluisterd, er komt weer nieuwe shoegaze aan; in veel subgenres gebeuren allemaal dingen en die komen op mooi vinyl uit. Het verzamelt zich onder de naam psych en ik word daar heel enthousiast van. Met als koning van de psychfestivals Austin Psych Fest. Eerst had ik zoiets van ‘ok, ik wil naar Austin’. Daarna dacht ik ‘je kan wel als droom hebben om naar Austin te gaan, maar waarom zou je niet als droom hebben zelf zo’n festival op te zetten?’”

Je wil Austin naar Eindhoven halen?
Schaeffer: “Precies. Maar ook weer niet helemaal, want Austin is natuurlijk wel heel Amerikaans, met een duidelijke retrofeel. En ik wilde juist wel graag dat het festival zou gaan over wat nu interessant is. Op Austin staan bijvoorbeeld The Zombies. Ik wil dat het festival gaat over wat nu aan de hand is in de vergaarbak die psych heet.”

Voor het opzetten van het Eindhovense psychedelische festival is naar Austin gekeken, maar nog meer naar de variant uit Liverpool: Liverpool International Festival Of Psychedelica. Wat maakte dat festival het goede voorbeeld dat doet volgen?
Schaeffer: “Wat zo goed is aan Liverpool is dat ze geen flowerpower-poster maken, of een andere typische jaren 60-poster, maar juist heel erg een poster van nu. Wat ook zo leuk is aan Liverpool is dat het geen Londen is, zoals Eindhoven geen Amsterdam is, het is geen Manchester, zoals Eindhoven geen Utrecht is, het is een stad waar de industrie is weggetrokken in de jaren 80 – net als in Eindhoven waardoor je heel veel leegstand hebt die ruimte biedt aan creativiteit met een sterke DIY-mentaliteit. Dus ik ben gaan kijken naar die gasten hoe zij dat doen en heb aangehoord wat hen beweegt. Het gesprek toonde al snel de overeenkomsten tussen Liverpool en Eindhoven waarop ik ze heb uitgenodigd naar Hit The City (dat andere nieuwe festival van de Effenaar dat in november 2013 voor de tweede keer plaatsvond red.) te komen kijken. Ze waren zwaar onder de indruk van Eindhoven waarna we definitief hebben besloten dit festival samen te organiseren. Maar de belangrijkste reden is dat je verwantschap voelt en dat je van dezelfde bands houdt.”

Het is opvallend hoeveel argumenten worden aangedragen die beginnen vanuit liefhebberij. Je beschrijft wat je mooi vindt, wat je graag zou willen en besluit dan om het te gaan doen. Is het echt alleen liefhebberij of is er ook het besef dat in deze gouden dagen van psychedelica, met populaire bands als Temples en Tame Impala, er ook wel duidelijk een markt voor is?
Schaeffer: “Het begint bij gewoon puur fanboy-enthousiasme: ‘wow dat is vet’. En samen met Bob (Dieleman, marketingmedewerker red.), Tijs (Heesterbeek, marketingmanager Effenaar red.) en Laura (van Gerven, marketingmedewerker red.) delen we heel erg veel: ‘heb je dit al gehoord’, ‘moet je dit eens luisteren’… en dat gecombineerd met dat we wel weten dat er in Eindhoven wel een gezonde voedingsbodem is hiervoor als stad met 35007 en The Alabama Kids vroeger en tegenwoordig Het Droste Effect, Radar Men from the Moon, Mozes en noem maar op.”
 


Schaeffer vertelt over de ervaringen in Liverpool en het besef dat een kopie van een bestaand psych fest geen goed idee zou zijn. Het moet meer zijn. En het experimentele karakter van Eindhoven moet voelbaar zijn.

“We wilden niet nog een stad zijn die ook een Psych Fest organiseert. Dat gebeurt al overal. We willen ons onderscheiden. Wat Eindhoven Psych Lab zo onderscheidend maakt van alle andere steden die een Psych Fest hebben, is dat het idee wat gelaagder is dan alleen maar dertig fantastische bands uitnodigen. Eindhoven staat voor een labarotoriumstad en van oudsher onderzoeken we dingen, experimenteren we en verleggen we de grenzen van de techniek. Toen ik de jongens uit Liverpool vertelde over Kid Baltan, de uitvinding van de cassette en de cd in Eindhoven waren ze behoorlijk onder de indruk. Het idee is dat dat Eindhoven-gevoel door het hele festival heen loopt. Kid Baltan was bezig met toekomstmuziek en de ruimte die hij hier kreeg willen wij ook geven aan de bands die hier spelen; om bezig te zijn met toekomstmuziek.”
Dieleman: “We hebben als Eindhoven een laboratoriumfunctie en kijken veel meer naar de toekomst. In plaats van terug te kijken naar de flowerpower-tijd, verdiepen wij ons in het geluid van de toekomst.”

De kick-off van Eindhoven Psych Lab vond plaats in januari, toen Radar Men from the Moon hun nieuwe album presenteerden en een flink deel van de line-up van het festival bekend werd gemaakt. Die avond maakte indruk; de sfeer van een festival was nog maar zelden zo goed gevangen in de Effenaar. Schaeffer beaamt dat en geeft aan dat het nog maar een kleine voorbode was van wat in juni volgt: “Dat idee, met die visuals, keer veel ga je zien op het echte festival. Je wordt ondergedompeld in een visueel spektakel. We bouwen echt een andere wereld waarin je je begeeft.”
Dieleman: “Dat heeft ook effect op de bands. Je wil ook gewoon in zo’n omgeving spelen.”
Schaeffer: “Op die kick-offavond wilden we in het klein laten zien waar het festival voor staat en daarin is niet alleen muziek een belangrijke pijler, maar ook de omgeving waarin je staat.”

En er is meer, zo blijkt. Waar lange tijd zo geheimzinnig is gedaan over wat Eindhoven Psych Lab nou precies gaat brengen, worden nu wat tipjes van de sluier opgelicht:
Schaeffer: “Van Moll (Eindhovense bierbrouwer en –café) gaat voor die avond een speciaal biertje brouwen en zal er staan met een speciaalbier-bar. Er wordt een expo georganiseerd, door Glenn Peeters van Radar Men from the Moon die aan allerlei bevriende muzikanten heeft gevraagd werk aan te leveren. Die gaan we dan tentoonstellen in Onomatopee. Plaza Futura gaat een speciaal filmprogramma cureren in de Effenaar…
En dan wordt hij onderbroken… Om nog niet alles weg te geven. Het festival wil verrassen. Overrompelen nog liever. Wat er wel nog aan wordt toegevoegd is dat er een internationale platenbeurs in de Effenaar georganiseerd zal worden, met het beste psych-aanbod dat denkbaar is. Daarvoor worden gespecialiseerde platenhandelaren naar Eindhoven gehaald. Volgens Schaeffer zal er vinyl uit alle windstreken te koop zijn.  

Dat het festival voor een totaalbeleving moet zorgen is inmiddels wel duidelijk. Maar het gaat uiteindelijk natuurlijk om de muziek. Met 30+ bands is er veel te genieten voor de psych-liefhebber, met gevestigde namen en spannende nieuwkomers. Schaeffer en Dieleman hopen, en verwachten, dat veel festivalbezoekers met nieuwe ontdekkingen – nieuwe liefdes het festival verlaten. Het is voor bezoekers mogelijk om alles te zien, er wordt dus niets tegenover elkaar geprogrammeerd en er hoeft niets gemist te worden, maar toch wordt gevraagd naar hun tips.
Schaeffer: "Ik denk dat Hookworms na dit festival een grote band is in Eindhoven. Daar gaan mensen stijl van achterover slaan.”
Dieleman: “Dat denk ik ook.”
Schaeffer: “Teeth of The Sea, die mag er ook bij. Ik probeer een beetje buiten de geijkte paden te blijven.”
Dieleman: “Ik wil wel drie tips geven van jonge bands die echt goed zijn: Great Ytene, Follakzoid… Sonic Jesus is echt fucking vet. En Lay Lamas zijn ook echt gaaf. Ah, dit is niet te doen…”
Schaeffer: “Ik moet er nog eentje… Voor de breedte van het festival ga ik Dans Dans tippen. Komt uit Belgie en is een soort psych-jazz.”
Dieleman: “Mijn grootste tip wordt Terakaft. Voor de Mali-blues-liefhebber.”

De Mali-blues-liefhebber, die kan dus ook zijn hart ophalen tijdens Eindhoven Psych Lab dat duidelijk de cross-over opzoekt. Het festival vindt plaats op 6 en 7 juni in en rondom de Effenaar. Bezoekers zullen zich letterlijk in een andere wereld wanen, want er zijn heel wat kaarten verkocht aan internationale bezoekers laat de organisatie weten. Kaarten zijn nog te verkrijgen in de voorverkoop via de kassa van de Effenaar en Ticketmaster.