Het verliezen van je geesteskind lijkt een van de ergste dingen die een jonge ondernemer kan gebeuren. De eerste vraag die we daarom stellen aan Joris en Arend is of ze kwaad zijn. Joris begint: "Ikzelf ben niet boos. Ik ben al door alle rouwstadia heengegaan, woede is wel een van de emoties geweest." Omdat er niet een echte schuldige aan te wijzen is, veranderde de boosheid in ongemak. "Ik ben het ook niet oneens met de sluiting van de clubs. Ik voelde me wel een beetje in de steek gelaten door de regering, daar was ik wel een beetje ontzet over, maar ik kan niet echt boos meer zijn.", vertelt Joris. Arend spreekt ons toe vanaf zijn werkplek, Joris zit met zijn vriendin in een huisje op Terschelling. Ook de andere oprichter is niet echt kwaad op de situatie. "Ik ben niet zo vaak boos, dus dat is ook voor mij niet echt van toepassing.", begint Lakke. "Wel ben ik ontevreden. Vooral ontevreden over het perspectief dat er voor het nachtleven geschetst wordt. De positie die we hebben is onfortuinlijk."
Afgelopen woensdag kwam het onvermijdelijke nieuws naar buiten: Het Magazijn, misschien wel de bekendste kelder van Den Haag, sluit de deuren. Een groot slachtoffer van de coronacrisis. Het Magazijn was een van de belangrijkste uitgaanslocaties van Den Haag, ondanks dat er slechts honderdvijftig mensen de club in konden. Om wat meer context te krijgen bij de sluiting spraken wij, via Zoom, met oprichters Arend Lakke en Joris van der Poel.
"Ik ben door alle rouwstadia gegaan."
Ongeveer een maand geleden kwam het nieuws naar buiten dat Het Magazijn zou sluiten als er niet snel perspectief zou komen voor de club. Een beslissing als die van complete sluiting heeft natuurlijk meer voeten in de aarde dan dat naar buiten toe lijkt. "We keken steeds een maand of twee vooruit.", aldus Joris. "In september zouden we aanvankelijk open mogen. Toen dat niet het geval was hebben we besloten dat als er na twee maanden weer geen stip aan de horizon zou komen, we er echt mee zouden kappen." De oprichter vertelt dat een week geleden de ontslaggesprekken gevoerd zijn, waarmee een eind kwam aan de club die in 2017 nog tot de beste nieuwe clubs van de wereld werd gerekend door Mixmag. Arend licht toe dat de keuze om over te gaan op sluiting niet vanuit hen kwam. "De locatie krijgt vanuit Bleyenberg (het etablissement waar de club onderdeel van uitmaakt, red.) een andere bestemming. Dat is niet die van een nachtclub, want daar is geen perspectief voor op dit moment." De beslissling begrijpen Van der Poel en Lakke wel. "Dat is in samenspraak met ons gegaan, laat daar geen twijfel over bestaan, maar het was wel hun keuze." Omdat de oprichters de financiële situatie van de horecagelegenheid kennen wordt er geen wrok gekoesterd. "Het zijn geen jongens die in Maserati's naar hun werk komen. Het was geen onlogische keuze. Arend en ik hadden alleen nooit zelf de stekker er uit getrokken.", aldus Joris.
Lobby
Aan het begin van de lockdown in maart was de boodschap dat openbare locaties drie weken moesten sluiten. Vrij snel volgde het nieuws dat dit langer zou duren dan aanvankelijk aangegeven. "Toen hebben Arend en ik een gezamenlijke mental breakdown gehad. Maar op een gegeven moment kwam er iets meer vrijheid." In de zomer zelfs heeft Het Magazijn seated events georganiseerd. Iets dat volgens de oprichters een kleine pleister was voor het bloeden. Daarna werd de nachtscene echter volkomen overgeslagen. "Alles mocht weer open, maar het nachtleven bleef dicht. Als er dan niet eens gekeken wordt naar de plannen van de clubs, die alles op alles zetten om zo coronaproof te werk gaan als mogelijk, voelt dat bijna als een dubbele agenda van de beleidsmakers.", vertelt Joris rustig. De economie wordt door de regering zo veel als mogelijk ontzien, maar de nachtclubs worden daarbinnen overgeslagen. Dat komt volgens Lakke doordat de connectie tussen representanten van de clubscene en de politiek heel minimaal is. De lobby is zich op zijn best pas gaan organiseren tíjdens de lockdown, toen er eigenlijk al volop gepraat had moeten worden, volgens Lakke. "Een van de dingen waar ik het meest ontevreden over ben is dat die connectie er eigenlijk helemaal niet is. We zijn er de afgelopen jaren niet in geslaagd om het belang van het nachtleven aan het dagleven te tonen. Dat wordt nu pijnlijk zichtbaar."
Volgens de oprichters ligt het achterstellen van de nachtscene voor een deel aan de schimmigheid waarin het nachtleven zich bevindt. Het is een plek waar niet iedereen zich in begeeft. "Beleidsmakers hebben drukke banen; je vindt ze niet snel in de club.", zegt Joris. "Er zijn natuurlijk initiatieven geweest, zoals clubhopping, waarmee geprobeerd werd om die mensen de club in te krijgen. Om het maatschappelijk belang aan te tonen." Arend valt Joris in de rede: "Het nachtleven is ook niet voor iedereen. Er zijn heel veel mensen die er tijdens hun studententijd even aan deelnemen en daarna niet meer terugkeren, maar voor de mensen die er wel mee doorgaan is de clubscene heel belangrijk." Ook zijn er volgens hem heel veel zaken waarin het nachtleven wel een rol in speelt. "De cultuur in de bredere zin bijvoorbeeld. De muziek die gemaakt wordt, de muziek die mensen overdag luisteren, de waarde die mensen daaraan hechten." Volgens Arend is het gebrek aan uitleg de reden is waarom het nachtleven nu in deze positie zit.
"De connectie tussen de representanten van de clubscene en de politiek is heel minimaal."
Na het sluiten van De School is Het Magazijn een andere relatief grote naam in de clubscene waar het doek voor valt. Ongetwijfeld is dit ook niet de laatste club die de crisis niet overleeft, maar de doodsteek voor de scene is dit niet volgens Arend en Joris. De laatstgenoemde vertelt: "Nee, nee. Dit is zeker niet de doodsteek. Er gaat een aantal organisaties omvallen en het gaat nog even duren voor alles weer op het oude niveau komt. Dansen is een soort oerdrang, dat blijven mensen doen." Als er een financiële crisis uitbreekt is er volgens Van der Poel weer ruimte om ondergronds te beginnen. "De kantoorpanden komen dan weer leeg te staan, een perfecte plek om weer een nieuwe club te beginnen." Ook Arend denkt dat het nachtleven zich weer gaat herpakken. "Rondom Amsterdam worden veel illegale feesten gegeven. In Den Haag eigenlijk nauwelijks. Dat zijn de plekken die uiteindelijk geprofessionaliseerd worden en uitgroeien tot de instituten binnen de nachtcultuur." Wel is de vraag of dat op dezelfde manier gaat gebeuren als de afgelopen jaren gedaan is, of gaat de brug geslagen worden met de beleidsmakers en politie. "Als dat kan, staan we een eventuele volgende keer niet weer achteraan in de rij.", aldus Arend.
Tekst gaat door na collapsible gedeelte
"Mijn allergrootste hoogtepunt is dat ik mijn vriendinnetje heb leren kennen in Het Magazijn. Muzikaal gezien zijn er echt oneindig veel mooie dingen geweest in de club. Ik ben vaak aan het werk, dus ik maak het niet helemaal van voor naar achter mee. Persoonlijk vind ik het heel tof dat Luigi Tozzi in Het Magazijn heeft gestaan. Toen we de club begonnen, was ik al groot fan, toen hij bij ons kwam draaien was dat voor mij iets heel magisch. Ik denk dat ook John Talabot iets heel vets was. We hadden op die vrijdag naast hem ook Jeans en Woody'92 staan. De zaterdag daarna hadden we in de zaal Nhs en draaide in PIP Matrixxman. Wij hebben toen een after gedaan met onder andere Ciel en D.tiffany en werd er afgesloten met Jeans en Spekki Webu. Dat ging door tot een uurtje of tien in de ochtend. Zo hebben we Het Magazijn ooit bedacht.
De positie van tussenpersoon tussen nachtleven en politiek, is er een waar de heren al ervaring mee hebben. Arend legt uit dat er op dat gebied al stappen gezet zijn toen Het Magazijn nog volop programmeerde. "In 2018 hebben wij onze eerste Annual Summary uitgebracht. Een rapport waarin we alle aspecten die bij het runnen van een club komen kijken aanstipten." In het rapport stonden de cijfers die Het Magazijn kon overleggen met betrekking tot factoren als demografie van de bezoeker, milieubelasting en sociale zaken als incidenten binnen de club. "De gesprekken die uit die rapporten voortkwamen, lopen nog. Zij het op een andere manier dan toen we er in gingen. Maar mocht er ooit een fase komen waarin wij weer het nachtleven instappen, zullen wij deze ervaringen zeker gebruiken."
Het gat dat wordt achtergelaten
In de sector waarin Het Magazijn opereerde valt nu een gat. Naast PIP, The Grey Space In The Middle en festivals als Rewire, The Crave en TodaysArt, zijn er niet veel plekken waar de liefhebber van elektronische muziek op regelmatige basis het hart op kan halen. "In principe verandert de status quo niet. We sluiten de deuren, maar de deuren waren al een tijdje dicht.", vertelt Arend. "Het gat dat achtergelaten wordt, is pas zichtbaar als alle clubs weer open mogen. Dan gaan we de pijn pas voelen. Ik denk zelf dat Den Haag een club gaat missen waar ieder weekend iets te beleven is op house- of techno-gebied." Daarnaast is met de sluiting van Het Magazijn een plek verloren gegaan waar lokale artiesten terecht konden. Iets waar de club zich de anderhalf jaar hard voor heeft ingezet.
"Het gat dat achtergelaten wordt, is pas zichtbaar als alle clubs weer open mogen. Dan gaan we de pijn pas voelen."
En nu?
"De locatie gaat nu bij Bleyenberg worden getrokken. Wat precies de invulling gaat worden mag ik nog niet vertellen.", zegt Joris grinnikend als antwoord op de vraag wat er met de kelder gaat gebeuren. "Het gaat het nu een vast onderdeel ervan worden." Het personeel was voor een groot deel al op non-actief gezet. Een aantal vaste medewerkers kunnen bij Bleyenberg aan de slag gaan. "Wij zelf zijn nu ook elders aan de slag gegaan. Ik werk sinds november vorig jaar full-time ergens anders. Het team liep zo goed dat ik dat kon gaan doen.", aldus Arend. Voor Joris ligt de situatie nu iets anders. "Ik ben een beetje aan het bijbeunen, daar waar kan. Ik bezorg meubels en ik werk in een soort bouwbedrijf. Ook ben ik tourmanager voor wat bands, maar dat ligt nu ook stil sinds maart."
Platform
Met het bericht van de sluiting werd wel bekend gemaakt dat de rol van platform voor lokale artiesten wel blijft bestaan. "Het Magazijn representeerde voor bezoekers een bepaalde soort muziek. Die blijven wij natuurlijk in de gaten houden.", vertelt Lakke. "Waar we het relevant achten kunnen we daar dingen over delen. Zeker onze residentgroep, de mensen die de club volgen zijn immers ook geïnteresseerd in de acts die daar draaiden. Ook op onze Soundcloud kunnen we het een en ander doen. Wie weet komt er ooit nog een livestream. We blijven gewoon doorgaan.", aldus Arend.
Tekst gaat door na collapsible gedeelte
"We blijven gewoon doorgaan."
"Ik kijk met heel veel plezier terug naar een specifieke editie van TodaysArt. We konden vanuit de club het hele pand van Bleyenberg vullen met muziek. Op het dak waren allemaal activiteiten en vrijwel overal was iets te doen. Dit ging iets van 36 uur door. Ik was van plan om 's avonds te helpen met het aansluiten van wat apparatuur en dan snel naar huis. Gelukkig had ik als back-up ook een luchtbedje meegenomen. Uiteindelijk liep het op de vrijdagavond niet heel soepel, waardoor ik heel vroeg op de zaterdagochtend op dat luchtbed in de kast van een van de vergaderruimtes gaan slapen. Op een gegeven moment zat een van de artiesten in die ruimte te praten met iemand. Uit het niets trok hij die kast open, terwijl ik daar lag. Dat was wel komisch. Toen ben ik ook maar direct weer aan het werk gegaan. Dat weekend was zo hectisch en zo gezellig. Onder andere Underground Resistance stond toen in Het Magazijn, dat was heel gaaf.
Ook de openingsdagen waren heel bijzonder. We hadden net de hele club, met de hand, in elkaar gehamerd. Het eerste dat vrienden van ons deden toen ze binnen kwamen was in de stellages hangen, waarvan wij helemaal niet wisten of die daarop berekend waren. Dat vergeet ik nooit meer. Er zaten dat weekend vlak voor de opening ook nog geen deuren op de toiletten. Die hebben we toen maar vlug van de bouwschutting gezaagd.
Doorstart
Uit de persberichten die door Het Magazijn werden verspreid toen de sluiting bekend werd gemaakt, werd duidelijk vermeld dat de club sluit op deze locatie. Iets dat doet vermoeden dat een eventuele doorstart niet ondenkbaar is. "Ik kan niet beter.", aldus Joris. "Dus ik ga sowieso iets beginnen. En als ik dat doe is dat altijd samen met Arend. Die kans zit er dik in." Of het een nachtclub wordt valt wel nog te bezien, maar dat het iets met elektronische muziek en horeca behelst is volgens de oprichter die ook DJ is zeer waarschijnlijk. "We zijn niet oud genoeg, ook al zien we er misschien wel al heel oud uit, om het nachtleven achter ons te laten.", voegt Arend toe. "Het is nog niet concreet genoeg, er is nog geen uitzicht. Dus we kunnen het er nog niet echt over hebben, maar we gaan zeker niet achter de geraniums zitten." Joris sluit af: "Als het weer mag, dan gaan we vol gas."