Op de een of andere manier kan hij niet laten. Midden in de coronacrisis startte Colin Benders een nieuwe creatieve broedplaats, een soort Kytopia maar dan online. Hij deed het op Discord, een tool die normaal vooral door gamers gebruikt wordt. Daar zag hij zijn techno transformeren tot luistermuziek. ‘In plaats van te willen opspringen om te dansen, duwt de muziek je steeds verder achterover in je stoel.’

Jarenlang deed Colin Benders niets anders dan op het podium staan. Maar echt, dat was zijn leven. Van jonge trompettist bij Voicst en C-mon & Kypski groeide hij uit tot bandleider van een megalomaan hiphoporkest. Om vervolgens zichzelf vervolgens opnieuw uit te vinden als impro techno-act. En toen werd het ineens stil op de podia en sloten de techno-clubs. Colin Benders aarzelde niet lang. Hij begon te streamen, zoals hij zijn carrière met de modular synthesizer een paar jaar geleden ook begon. Met lange avonden improviseren, gewoon zien waar het schip strandt. En om in de tussentijd een beetje met mensen in gesprek te blijven, startte hij een Discord-kanaal.

Een half jaar later zitten daar 4.500 mensen op, die vrijwel dagelijks contact met elkaar hebben. ‘Niet alleen over synths, hoor. Ook over het leven. Op een gegeven moment stond er zelfs iemand op die zei: het hoeft niet altijd over synths en nerdstuff te gaan, toch? En dus hebben we ook kanalen over honden en katten.’

‘Discord is een uitgebreide Whatsapp-groep, zo moet je het zien. Gamers gebruiken het vaak omdat je zo met veel mensen over de hele wereld een gezamenlijke plek hebt om te praten. Dat is ook waar ik het zelf van ken, van nachtenlang spelletjes spelen. Ik dacht: misschien is dit wel een logische manier om een beetje contact met mensen te houden. Ik had totaal niet verwacht dat het zo aan zou slaan. Voor ik het wist was het een digitale huiskamer met mensen uit de hele wereld. Als wij opstaan zijn de Koreanen als actief. En de nachtshift is voor de Amerikanen. Het is een hub geworden.’

Hoe werkt dat met muziek op Discord? Jij maakt lange jams, geeft de mensen samples?
‘Ik ben alles wat ik streamde beschikbaar gaan stellen. Al snel waren er mensen die handig zijn met productietools, en die zeiden: wat je nu maakt is chaotisch, laten we het sorteren. Voor ik het wist waren er tien mensen bezig alles terug te knippen tot interessante tracks. Die werden weer in een Dropbox geplaatst, maar binnen een dag waren we door alle datalimieten heen. En dus zijn we alles via bittorrent gaan delen. Al mijn muziek staat nu dus op The Pirate Bay. Mensen begonnen remixen te maken, ze gaan samenwerkingen met elkaar aan. En er was iemand die alles teruggekeken heeft en de patchtechnieken uitschreef. Er ligt nu een heel boekwerk.’

Dat laatste vind ik grappig. De charme van de modulaire synth lijkt me dat het een grillig instrument is dat je moet ‘temmen’. Maar je kunt het dus ook uitschrijven?
‘Er zit wel een logica achter, je knoopt niet zomaar twee modules of twee kabels aan elkaar. Daarbinnen valt veel te ontdekken, en dat kun je weer uitschrijven. Zo patch je een blokfluit, zo kun je je bpm om zeep helpen. Dat vind ik er zelf heel leuk aan.’

Lijkt het ontstaan van deze community op de start van Kytopia?
‘Een beetje wel. Kytopia begon ook met: laten we het doen, we zien wel wat er gebeurt. We spreken elkaar toch elke dag, laten we dan met zijn allen in deze ruimte gaan zitten. Hier zie je ook dat mensen een rol gingen opeisen. Het was absoluut niet mijn intentie toen ik het startte, maar ik denk wel de hele tijd: fuck, dit is heel tof om verder op te bouwen.’

Hoe werkt dat met die muziek? Zijn dat niet gigantische bestanden?
‘Ja, en dat is ook de reden dat mensen het opknippen. Het kost al snel zo’n 10 à 15 gigabyte per sessie. Ik heb denk ik zestig avonden gespeeld, een stuk over 300 uur aan muziek opgenomen. Dat is een paar terabyte bij elkaar.’

Maak je nou in deze tijd andere muziek? Meer muziek? Wordt het beter? Of is maar een klein percentage het bewaren waard?
‘Een beetje ‘ja’ op al die vragen. Ik ben achter een heleboel dingen gekomen. De afgelopen jaren heb ik alleen maar technofestivals gedaan. Daardoor speel ik heel specifiek in een bepaalde hoek. Nu had ik ineens alle rust en aandacht voor het experiment, om de meer melodische kant te verkennen. Ik kom mezelf ook losweken uit de automatismen die je jezelf aanleert. Want hoewel je als impro act alles kunt doen wat je wilt, slippen er toch structuren en patronen in. Ik heb nu een veel breder palet aan resultaten, waarvan ik misschien met 10 procent echt iets kan. Maar dat is nog steeds gigantisch veel. Het ding is ook: ik heb de afgelopen zes jaar niets uitgebracht. Niets van alle modulaire muziek die ik gemaakt heb. Ik kreeg het niet voor elkaar, want zodra je iets uitbrengt is dat je profiel, je sound. Daar had ik weerstand tegen. Maar nu kan ik precies het tegenovergestelde doen: in plaats van niks uitbrengen, kan ik ook gewoon alles uitbrengen.’

Het begint met een gratis release. Je gaat 4.000 vinyls weggeven. Dat moet je echt even uitleggen.
‘Nou, dan moeten we even terug naar de community. Zij hebben veel invloed gehad op de muziek. Er zijn mensen die feedback gegeven hebben, artwork ontworpen, een band ontwikkeld met de muziek. Ik kan het niet meer los zien van de groep mensen waarmee ik dit jaar doorgebracht heb. Ik dacht eerst nog aan een soort pay what you want systeem, maar ik wil gewoon dat ze het hebben.’

Betekent dat dat je het uit je eigen zak betaalt? Dat is toch idioot?
‘Ja, dat is het wel, maar ik meen het heel serieus. Ik weet niet hoe ik het anders uit moet leggen. Het is een token of gratitude. Ik denk dat ik zonder deze periode sowieso nog niet toe zou zijn geweest aan een release.’

Maar wat kost dat geintje je dan?
‘Ehm, te veel. Het persen van die platen kost iets van vier euro per stuk, dus ik denk dat ik er zo’n 15.000, 20.000 euro aan kwijt ben. Eigenlijk was dat het budget voor de komende platen. Maar dan doen we de komende platen wel een kickstarter.’

Ik vind dit een mindfuck, hoor. Ik bedoel: mensen die je proces trouw volgen, zullen vast ook wel in je willen investeren.
‘Haha, ja het is financieel een belachelijke move, zeker in een jaar dat ik ook langzaam het einde van mijn buffer in zicht zie komen. Ik heb ook veel mensen gesproken die hun baan verloren hebben. En een van de mensen in de community vertelde dat hij elke dag de bedden in het ziekenhuis verschoont terwijl hij naar mijn stream luistert. Het heeft echt een soort muur weggebroken, en daarom moet je dit ook niet zien als een business move.’

Hoe kijk je terug op die afgelopen jaren? Je begon aan een nieuw apparaat, waar je nog nooit een toon uit gekregen had, en binnen korte tijd stond je op alle belangrijke plekken.
‘Fucking bizar. Ik vind het heel vet hoe dat is gegaan. Alle live-verzoeken in het begin kwamen voort uit mijn streams. En ik ben gaan streamen in een tijd dat ik echt geen idee had wat ik deed. Het waren gewoon studiorepetities, er zat geen idee achter. Om eerlijk te zijn: ik heb helemaal geen techno-achtergrond. Alles wat ik wist over elektronische muziek kwam via Boemklatsch. Sjam Sjamsoedin nam me wel eens mee naar de Berghain, en dat was dan feest. Maar dat was dan ook alles wat ik erover wist. Ik heb ook heel vaak moeten vragen: waar gaan we heen, wat is dit, is dit een goed idee? Het was een heel andere wereld dan ik gewend was. De grote popfestivals zijn een soort statige instanties, en nu ineens kwam ik in een warehouse waar vijf stacks speakers aan elkaar geknoopt waren en de promotor al sinds gisteravond aan het indrinken was. Een totaal andere energie dan ik gewend was, maar wel een waar het echt ging om de muziek.’

Bij Kyteman kon je vrij goed aanwijzen wat de key momenten waren: De Helling, Noorderslag, Lowlands, HMH. Wat waren nu de sleutelmomenten?
‘De dag dat ik in de Media Markt twee Logitech camera’s gekocht heb. De eerste keer Awakenings. En de eerste keer Berghain. Fucking hell, dat was een haast religieuze ervaring.’

Hoe ging dat?
‘Ik was uitgenodigd door Ben Klock op een Klockworks-avond. Mijn spullen pasten niet in de dj booth, dus ze hadden achterin de zaal twee podiumprakken neergezet waarop ik kon staan. Het begon al bij de soundcheck. Die geluidsman vroeg of er iets mis wat met mijn geluid, omdat het niet hard genoeg was, terwijl ik al met 103 dB aan het rammen was. Het eindigde in alles wat je je voorstelt bij een donkere, gore technobunker. Ik heb daar nu vier keer gespeeld, het is elke keer weer een ‘fuck yeah moment’.’

Het zou toch bizar zijn als al dat soort plekken nu verdwijnen. Het zou zomaar kunnen.
‘Ik vind het fucking scary, echt heel eng. En elke keer als het ter sprake komt, wordt de discussie gereduceerd tot: ja ja, wij hebben ook wel weer zin in een feestje. Ja, er is een situatie die we heel erg serieus moeten nemen, en dat doen de clubs ook. Maar ondertussen zijn zelfs giganten als Mojo hun personeel aan het ontslaan. Kun je nagaan wat dat voor kleine clubs betekent? De cultuursector is doodsbang om er iets over te zeggen, want voor je het weet zitten we weer in een links-hobby-discussie.’

Je gaat wel weer wat proberen: Etmaal, een evenement in TivoliVredenburg dat eigenlijk 24 uur zou moeten duren, maar door de nieuwe regels geknipt is in twee delen van 12 uur. Je gaat daar bijvoorbeeld optreden met Speedy J. Wordt dat niet heel frusterend voor het publiek? Dat je eigenlijk op wilt springen en dansen?
‘Het is best grappig hoe dat gaat. Ik heb met Jochem al een paar shows gedaan. Daar zitten soms best heftige passages in, maar de context is veranderd. Het is nu een concert waar je zittend naar luistert. Het is meer een soort intense actiefilm, en in plaats van op te willen springen drukken de intense stukken je verder in je stoel. Fuck yeah!’

Dat zou ook kunnen leiden tot een herwaardering van de techno live-set. Barker – die ook op jouw programma staat – heeft zich daar wel eens over uitgesproken. Hij zegt: live-sets worden ondergewaardeerd en onderbetaald, ze worden gezien als een hinderlijke onderbreking van een dansavond, terwijl daar toch echt een artiest zijn eigen werk staat uit te voeren.
‘Ja, daar heeft hij gelijk in. Het valt me op dat het publiek in deze lockdownsituatie open staat voor een andere spanningsboog. De eerste show was ik nog heel bang om gas te geven, maar dat hoeft helemaal niet. Het begint al steeds meer op een afslag te lijken naar een ander ding. Een eigen niche die leunt op jazz. Livesets zijn ook veel geschikter voor streams. In een club kun je niet op tegen de vooraf opgenomen drops, dat is allemaal perfect op plaat, maar live op een stream kun je veel beter een spanningsboog creëren dan een dj dat kan.’

Ik heb wel eens een live-set gezien van Carl Craig, die een of ander alias uit de jaren negentig had afgestoft. Een unieke set dus, en dan staat er zo’n jongen naast je te roepen om de kick. Maar ja, als je pil net in kickt wil je dat natuurlijk ook gewoon.
‘Haha ja, ik heb datzelfde gezien, maar dan meer bedoeld als: verlos ons. Dat was bij een optreden van The Orb, jaren geleden op Sziget. Ze speelden letterlijk 55 minuten alleen maar opbouw, nul kick. Een uur lang luisteren: waar gaat dit heen? Het is echt tof om iemand te zien spelen en je dat de hele tijd af te vragen: waar gaat het heen? Je kunt toch niet dansen, ga maar luisteren!’