Drill in Nederland: 'puur entertainment' of 'katalysator van geweld'? Drill in Nederland: 'puur entertainment' of 'katalysator van geweld'?

We spreken met een van de labelbazen van Southside Music Group, het belangrijkste drill-label van Nederland, dat pas een maand of acht bestaat en onder meer 73 De Pijp vertegenwoordigt. In verband met de controversiële positie die drill inneemt, wil hij in dit artikel niet bij naam worden genoemd. ‘De drillscene wordt nu neergezet als een manier om jongeren aan te moedigen het criminele circuit in te gaan’, zegt hij, nippend aan een verse muntthee. Net als zijn compagnon die meegekomen is naar de afspraak, draagt hij een trui van 73 De Pijp. Online gaan ze voor 80 euro over de toonbank, als warme broodjes. ‘Voor de artiesten die we vertegenwoordigen met Southside is drill puur entertainment. Natuurlijk zou je ook op een andere manier entertainment kunnen maken. Iemand anders maakt misschien liefdesliedjes of juist nummers over het breken van harten. Maar dit is voor ons wat nu werkt.’

Southside Music Group blijkt een pragmatisch en – laten we wel wezen – wat opportunistische kijk te hebben op de manier waarop zijn artiesten geweld gebruiken in hun nummers en clips. De rappers gebruiken geweld om te choqueren, om naam te maken in de muziekindustrie, views te pakken en een platform voor zichzelf te creëren. Vanaf daar doorbreken naar de mainstream, dat is de ambitie. Er ligt al een mixtape klaar waarop bekende artiesten meedoen. En de jongens van 73 De Pijp maken ook muziek ‘die je gewoon op de radio zou kunnen horen.’ Achter het gebruik van geweld zit verder geen gedachte. ‘Het is niet de bedoeling om jongeren aan te sporen om rare dingen te gaan doen of mensen te gaan steken, het is puur voor het beeld.'

Die bivakmutsen zouden er dan ook niet zozeer zijn om niet door de politie herkend te worden, maar vooral om over straat te kunnen zonder voortdurend door fans aangeschoten te worden. En – nu drill in opspraak raakt – zorgt het ervoor dat de ouders van de artiesten naar hun werk kunnen zonder scheef aangekeken te worden. ‘Voor hen is het heel dubbel. Aan de ene kant zijn ze trots dat hun kind een grote following heeft op Instagram, dat hij iets heeft gevonden dat hij leuk vindt en dat dat hem ook nog van de straat houdt. Maar aan de andere kant komen hun kinderen wel negatief in beeld. Daarom onderhouden we goed contact met de ouders van onze artiesten, betrekken we hen waar mogelijk en nodigen we ze uit voor shows. Een goede basis begint thuis.'

Enne, hoe zit het dan met die arrestaties die in de videoclips van 73 De Pijp te zien zijn? Dat is allemaal voor het beeld, vertelt de labelbaas. ‘Stel dat we hier in de wijk een clipshoot aan het doen zijn. Dan bellen oudere buurtbewoners nog weleens naar de politie, omdat ze een groep jongeren met bivakmutsen zien die allerlei lawaai aan het maken zijn. Als we dan met twintig man zijn, rukt de politie meestal met negentien busjes uit. Een van die jongens zegt dan ‘hou je bek’ tegen een agent en wordt meegenomen naar het bureau. Kan natuurlijk niet, maar een paar uur later staat zo'n jongen wel gewoon weer buiten. Dat hebben ze dan op beeld, waardoor die clip er toch effe wat heftiger uitziet.’

'We worden inderdaad regelmatig gebeld door burgers die zien dat zo'n videoclip wordt opgenomen en denken: wat gebeurt daar?', vertelt Lex van Liebergen. 'Als we een tip krijgen dat iemand een mes op zak lijkt te hebben, zullen we daar ook altijd op acteren. We houden ons aan de strafbare feiten: een filmpje maken op straat is niet strafbaar, een mes dragen wel. We hebben daar verder geen speciaal protocol voor.'

(tekst gaat verder onder de foto)

Het label, dat naast twee eigenaren ook vier begeleiders in dienst heeft, wijst met de vinger naar rotte appels in de scene, die het imago van drill zouden verpesten. ‘Stel dat je hier een gratis flesje honing mee mag nemen. Dan komt er op een gegeven moment toch iemand die er tien of twintig meeneemt en is het meteen verpest voor de rest. Ik luister ook drill, maar ik ga niet met messen lopen zwaaien, want het werkt bij mij gewoon perfect bovenin m’n koppie. Ben je een meeloper, of een beetje zwakzinnig, en denk je daarom dat je ook met een mes moet gaan lopen zwaaien als je naar drill luistert? Dan is dat jouw probleem, maar ik vind het lullig als je het daarbij verpest voor een hele scene. We proberen natuurlijk te voorkomen dat er vervelende dingen gebeuren, maar daar hebben we verder geen controle over. Als iedereen zich gewoon gedraagt, denk ik niet dat de relatie met de instanties zo slecht hoeft te worden als in Engeland.’

Hoewel Southside regelmatig mensen van de gemeente uitnodigt voor shows ('dan zien ze dat het gewoon een leuk feestje is'), is de relatie met verschillende instanties niet goed. De link tussen criminaliteit en drill wordt nu wat gemakzuchtig gelegd, meent Southside. ‘Als de politie nu iemand oppakt met een mes, denken ze meteen: oh, die zal wel drill luisteren.' Lex van Liebergen van Politie Amsterdam spreekt dat tegen: 'Ik zou zeker niet willen zeggen dat iedereen die deze muziek luistert of maakt een steekwapen draagt. Maar er is wel degelijk een verband.'