58 uur lang, van vrijdagavond tot maandagmorgen, één gigantisch aan elkaar gestrengeld blokkenschema en een line-up die wordt gedragen door lokaal talent en bekende gezichten; op geen plek kun je je zo volledig onderdompelen in ADE als bij de School, waar dj’s nog steeds hun meest gewaagde sets draaien.

Het is zondagavond acht uur, maar zet een stap in de School tijdens de ADE weekender en tijd als begrip begint toch een beetje te vervagen. Ga maar eens na hoeveel verschillende tijdlijnen er vannacht lopen. De laatste lichtingen frisgewassen nieuwkomers dalen net neer de kelder in om zich te storten in de bezwerende set van Job Jobse, dansers die er al een cyclus of twee, drie zijn geven zich maar wat graag over aan de genadigere set van Elias Mazian in het Muzieklokaal en in de tuin liggen afgepeigerde groepjes over elkaar heen gevouwen weg te zakken in het luisterweb dat Fenna Fiction en Sophia daar aan het weven zijn. Immers: de club heeft er al zo’n 45 uur op zitten, maar het bijzondere van zo’n clubweekender is juist dat het een plek is waar tijdzones in elkaar haken en waar je vrijdagnacht net zo goed een langgerekte weekender kan worden. Natuurlijk is het gekkenwerk om zo’n lange tijdlijn te volgen, maar je kunt het natuurlijk altijd proberen.
(Malou Miedema)

En dus togen we op vrijdagavond elf uur naar West om te zien hoe upsammy de club opent, de vriendelijke gastvrouw zelve. Ze draait elegant en rustig, morgen pakt ze waarschijnlijk wat meer uit in haar audiovisuele live-set. Haar ambient techno is een warm bad voor de mensen die zich alvast hebben vastgebeten in deze weekender en nog niet al hun kruit willen verschieten. Mensen die al een hele dag op pad zijn en nu op een piek in hun energieniveau zitten vinden het allemaal nog wat te kalm, zoals een groepje dat gisteren bij Spielraum continu met de zweep werd opgejaagd en nu toch even vijf tandjes terug moeten nemen. Ook rRoxymore, een in Berlijn gevestigde producer, neemt de tijd met haar opbouw. Vorige maand bracht ze nog een onconventioneel techno-album uit, daarvoor viel ze al op met haar Thoughts of an Introvert EP’s. Als je haar zo hoort draaien begrijp je die naam ook volledig: geen fratsen, grapjes of knaldrang, wél broeiende en uitgekiende experimentele ritmes die buiten de lijntjes van de techno treden. Jammer genoeg worden de subtiele hints waarmee die rRoxymore in haar muziek plaagt niet opgevangen door het publiek, en dus wordt haar set overstemd door een pratende menigte. Zonde, want voor wie goed luistert zijn de details heel mooi.

De School

Vrijdagnacht van 23.00 tot maandagmorgen 09.30

Gezien: Te veel om op te noemen, maar onder anderen Job Jobse, upsammy, Animistic Beliefs, Interstellar Funk, Oceanic, ga zo maar door

Het hoogtepunt: Hoe kun je nou één hoogtepunt pikken uit een marathon vol hoogtepunten?

De sfeer: ieder hoekje en gaatje van de School, van de dreunende technokelder tot de vrijwel altijd gesloten s105, van het extatische Muzieklokaal tot de tuin waarin mensen uitgeput over elkaar heen liggen, wordt bezet tijdens deze manische weekender

De plaat: één plaat kiezen uit 58 uur is natuurlijk een onmogelijke opgave

De New Yorkse dj LSDXOXO weet daar wel raad mee. Het is alsof hij bij aankomst op Schiphol pas hoorde dat hij geen all-nighter ging doen, maar al zijn materiaal in een set van twee uur moest persen: dat is het tempo waarmee hij zijn nineties rave en andere beukplaten erdoorheen sjeest. Je hebt meteen medelijden met degene die hierna het stokje over moet nemen. ‘This is how it feels to fuck on cocaine’ laat hij minutenlang door de zaal schallen, en dat is wel de totale samenvatting: lomp, geil, snoeihard. Max Abysmal vangt de vluchtelingen van beneden op: hij houdt het relatief gezien verfijnder en op een rustiger tempo dan LSDXOXO deed, wat ook wel nodig is in de snikhete bovenzaal. Hij begint zijn set met een jengelende acidplaat met een vervormde mondharp, en slaat heel snel een spacey synth-pad in met een snoeiharde, trage dronebas die kietelt aan je voeten als je op het verhoginkje staat. En veel samples met trippy, glitchy vocals: natuurlijk altijd goed.
(Britt Wissmann)

Als we een uur of twaalf later de School weer binnen stappen, blijkt maar weer eens hoe goed de dynamiek van zo’n marathonfeest kan werken. Het is negen uur, ver voor de piek van de nacht, maar het is gezellig en precies druk genoeg. In elk hoekje van het gebouw zijn mensen te vinden. Sommige zijn er net en klaar voor de nacht, andere zijn er al uren en hebben de club gedurende de dag warm gehouden. In het Muzieklokaal draait Makam stevig door, maar het meest bijzondere optreden vindt plaats in de aula, een ruimte die lang niet altijd in gebruik is. Het is zelfs even zoeken, maar achter de twee enorme, drie meter hoge deuren blijkt nog een grote ruimte te zijn, bovenop de club in de fietsenkelder. Bij de deur het uitdrukkelijke verzoek om zachtjes te praten, binnen liggen tientallen mensen languit op de grond met kussentjes onder hun hoofd.

In de ruimte staan twee reusachtige projectieschermen, waarop werk te zien is van Leeza Pritychenko. Daarvoor, gehurkt achter een twintig centimeter hoge tafel, zit upsammy. Gisteren nog de opener, vandaag speelt ze de luistermuziek die we kennen van haar album Wild Chamber. Op de schermen achter haar verschijnen fascinerende beelden. Vaak abstract, dan meen je ineens weer iets herkennen, een wortel van een boom, helmgras in de duinen, een mensfiguur in teer en goud. Het zijn onwerkelijke beelden die steeds het contrast opzoeken tussen heel mooi en onheilspellend. Precies dat doet upsammy’s muziek ook: er zitten mooie melodieën in, maar die worden steeds onderbroken en tegengewerkt door ritmes, schurende effecten en tempowisselingen. Verschillende elementen in het geluid lopen tegen elkaar in, om een moment later ineens weer mooi samen te vallen. Dan beginnen de kussentjes te trillen. Onder ons begint Interstellar Funk aan de openingsset van de club.

Ook hij ziet dat de club een gespreid bed is. Er hoeft niet langzaam opgebouwd te worden, hij kan meteen volop starten. Toch eerst nog even naar boven, waar Beta Librae steviger techno draait dan je van haar eigen producties zou verwachten. Bij de bar kruipt een meisje voor dat de barvrouw kent en vervolgens een veel te ingewikkelde bestelling gaat doen. Welja. In een van de klaslokalen hangt een waanzinnige lichtinstallatie, met ronddraaiende touwen die door een stroboscoop geflitst worden, in de andere zitten een stuk of tien mensen even uit te rusten rond een groot lichtgevend vierkant, dat op een hoek geleund midden in de ruimte staat. Een Russisch meisje begint uitgebreid te vertellen dat ze helemaal de weg kwijt is. Nee, niet dáárdoor, dat liet ze net nogal onhandig uit haar handen glippen in de gang. Nee, ze bedoelt in letterlijke zin: de main room, die zat toch eerst aan de andere kant, en in een kelder?

We dalen af naar die kelder, die natuurlijk nog steeds op dezelfde plek zit. Maar je kunt het haar niet kwalijk nemen dat ze in het duister tast. Dat is namelijk precies de bedoeling. De kelder is zoals altijd pikdonker, gevuld met rook. Gezichten zie je nauwelijks op de dansvloer. Dat maakt het aan de ene kant heel vervreemdend om er te staan, aan de andere kant ook wel weer makkelijk. Je hoeft je in elk geval geen zorgen te maken of je wel soepel genoeg danst, en zelfs als je volkomen nuchter bent wankel je makkelijk mee in de woozy sfeer. Naast de dansvloer kun je zomaar een blok in lopen waar je volgens de toelichting op de muur prima seks kunt hebben, zolang alle betrokkenen het daar maar mee eens zijn. De bar achterin kun je alleen op de tast vinden. Verdomd, is daar nu iemand push-ups aan het doen in het verste hoekje van de club?

Interstellar Funk dus, een kind van de club, groot geworden onder de Rush Hour vlag en met een heel eigen signatuur. Hij draait wave, acid, techno en EBM door elkaar. Met enorm veel drive en veel afwisseling, maar tegelijk ook met een heldere lijn. Echt mooi hoe in elke track wel iets uitgesprokens gebeurt, en hoe een obscure italotrack in zijn handen euforisch klinkt. Grimmig euforisch, dat is een sound die bij De School is gaan horen. Interstellar Funk is een van de onopvallende hoekstenen van de club geworden, iemand die zeer bepalend is voor de richting van de club en daarmee ook voor de hele Nederlandse clubscene, en dat laat ie vanavond ook weer zien. Na hem stapt het Rotterdamse duo Animistic Beliefs de booth in voor een overweldigende liveset van een uur. Ze brachten net hun debuutalbum Mindset:Reset uit, en daarop lieten ze al zien dat ze de wortels van de electro uit de jaren tachtig grondig bestudeerd hebben. Vanavond blijkt heel goed dat ze dat doen met de blik van nu. Hun set is wild en intens, met harde kicks en droge snares en zet de club volkomen op zijn kop.

Het is eigenlijk best opvallend hoe goed De School gedijt in het geweld van ADE, zonder grote namen op de line-up. Je zou kunnen zeggen dat het voor deze club juist wel goed is, al die commerciële concurrentie. Er hoeft vanavond bijna niemand geweigerd te worden aan de deur, omdat publiek dat hier eigenlijk niet thuis hoort vanzelf zijn weg wel vindt naar een ander feest. Dus ja, als je dan met een ballonnetje in de rij gaat staan vraag je erom, vriend. De School manifesteert zich dit weekend als een club die door residents gedragen wordt, en waar mensen naar toe komen voor de club zelf in plaats van voor de headliners.
(Atze de Vrieze)

Dat de School ondertussen een reputatie heeft opgebouwd waarbij het publiek blindelings op de programmering vertrouwt, is overigens absoluut een meerwaarde. Immers zul je nergens een gretiger publiek vinden voor het jongste talent uit de scene. Zo kan het zomaar dat je op de zondagavond binnendruppelt in het muzieklokaal om meteen overweldigt te worden door de energie die CEM daar weet hoog te houden. In het schemerduister zwiepen aan weerszijden van de zaal mensen op verhogingen wild in de lucht, links in de zaal staat een jongen met een ontbloot bovenlichaam de luchtschacht te schuren. Ondertussen pompt de Turkse dj er fonkelende breakbeats, jungle en rave door de speakers. Een nogal heftige binnenkomer is het, maar ook de trap onder je reet die je nodig hebt om de laatste dag van ADE met brandende oogjes af te sluiten. Dool je dieper in de nacht door de School, en dip je even nieuwsgierig het kleinste zaaltje achter het invalidetoilet in – ‘huh, deze zou toch allang gesloten moeten zijn?’ – dan kom je erachter dat CEM en LSDXOXO de s105 al uren op stelten aan het zetten zijn met een totaal hysterische set op 150bpm waardoor je je hart in je oren hoort bonken, maar waar je ook een fijne Kelela-edit in kunt horen. Om maar te zeggen: de School heeft zijn eigen ritme, zijn eigen hartslag, en hoe zeer je ook een vinger aan de pols wilt houden, je kunt nooit zeggen wanneer die hartslag de hoogte in schiet.

Alhoewel je er toch wel flink wat geld op in had kunnen zetten dat deze set van Job Jobse er eentje voor in de boeken zou worden. Dat is immers het mooie aan de School: een thuishonk voor je favoriete dj’s, en tegelijkertijd voelen ze zich nergens vrijer om hun meest gewaagde sets te draaien. Dan laat Jobse juist zien dat hij vrijwel geen hits nodig heeft om te vlammen zoals dat op de festivalweides doet, en zie je hoe hij met de stuwende energie waarmee hij zijn platen in elkaar zet de dansers steeds verder naar voren duwt tot één grote massa. Klapperende breaks en hypnotische hardtrance op 135 bpm, vroege techno, een sicke The Sound of Belgium-plaat, een Italiaanse techno plaat die in die duistere kelder opeens een bezwerend effect heeft, een hele hoop Belgische new beat, bij iedere klapper zie je de zaal volledig exploderen terwijl de bezwete lichamen als in stop-motion voorbij schieten in het licht van de stroboscopen. Natuurlijk komen er ook een paar klassieke Jobhits voorbij, een stukje ‘Born Slippy’ dat hij blijft teasen om hem vervolgens helemaal om ‘Kisloty People’ heen te wikkelen, ‘Sweet Dreams’, maar in meer gedoseerde mate voelen ze toch meer als een duidelijk signatuur dan een ineenstrengeling van festivalhits - alhoewel hij ze eigenlijk helemaal niet nodig had gehad met de energie in de kamer vanavond.

Natuurlijk kan je vanaf dat moment nog diep de nacht in dansen. Identified Patient transformeert de kelder tot zijn persoonlijke werkplaats, waar gebroken beats en zijn merk donkere techno opeens klinken als klinkende metalen, bonzende hamers en geslepen messen, en een acidlijn opeens veel weg krijgt van een loeiend alarm. En nadat we daar de nacht in zijn geduwd, kunnen we nog eindeloos door bij Oceanic, die zijn fonkelende, glasachtige melodieën verstopt in de heftigste kicks op 140bpm, een wonderlijke plaat draait die klinkt alsof een klokkenluider met een zegeltje acid op zijn twaalfuurtje speelt. Zelden hoorde je hem een set draaien waarin ieder element zo naadloos in elkaar haakt. Maar hoezeer het ook naar meer smaakt, na vijf dagen ADE is het vrijwel onmogelijk om de sets van Konduku en Sandrien nog te halen: uiteindelijk moet je je toch gewonnen geven aan de klok. Misschien is dat ook wel oké. Immers schitteren dj’s dan wel maar vijf dagen op ADE, maar in de School doen ze eigenlijk niet anders.
(Malou Miedema)