Een enkele bloghit en een achtergrondverhaal dat bijna te gek is om te geloven: meer had Superorganism niet nodig om het internet te laten zoemen. Tel daar een euforische, felgekleurde liveshow op Eurosonic bij op en je hebt een regelrechte hype. Onlangs kwam het debuutalbum uit, weer een feestelijke overdaad aan prikkels. Een gesprek met de muzieknerds achter het mysterie.

Wie of wat is Superorganism? Die vraag begon het internet rond te zoemen toen een jaar geleden ineens ‘Something For Your M.I.N.D.’ opdook. Een frisse, verslavende collage-song, en het eerste teken van leven van dit achtkoppige popcollectief. Het verhaal erachter was bijna ongeloofwaardig: een groep muzikanten afkomstig van vier verschillende continenten die elkaar ontmoetten via het internet, met als frontvrouw een zeventienjarig Japans meisje. Hier op de 3voor12-redactie waren we sceptisch: leuk liedje, maar dat praatje eromheen is toch onzin? Daar moet toch iets anders achter zitten? Een gelegenheidsproject van anonieme supersterren, of een cynisch marketingplan van een grote platenmaatschappij? Online circuleerden geruchten dat het ging om Damon Albarn, die na de ontmaskering van Gorillaz weer een mysterieus project was gestart.

De werkelijkheid bleek simpeler, en eigenlijk heel logisch: Harry, Emily, Orono, Ruby, B, Tucan, Robert en Soul maakten samen een liedje, door stukjes muziek online over en weer te sturen en er ieder iets aan toe te voegen. Een synth of een gitaar in een huiskamer in Londen, vocals in een slaapkamer in Amerika, samples die over het wereldwijde web bijeen gesprokkeld werden. Dat liedje zetten ze op Soundcloud, en toen ging het lopen.

‘We dachten dat we ons waarschijnlijk nooit allemaal in dezelfde ruimte zouden bevinden,’ vertelt Mark Turner, beter bekend als Emily, in een Amsterdamse hotellobby. Hij neemt de meeste synths en productie van Superorganism voor zijn rekening, en is precies zo opgewekt als je van een van de leden van dit circus zou verwachten. ‘We bedachten gewoon iets en zetten het online omdat we het cool vonden. Toen er ineens allemaal interesse ontstond, moesten we het A-Team bij elkaar brengen en een live show in elkaar klussen.’

Naast hem knikt gitarist Christopher ‘Harry’ Young instemmend: ‘We kwamen pas allemaal bij elkaar toen de hele plaat al af was.’

Tekst gaat door onder de video.

Superorganism is...

Orono - zang
Harry - gitaar
Emily - synths
Tucan - drums
Ruby - achtergrondzang
B - achtergrondzang
Soul - achtergrondzang
Robert Strange - visuals

© Wikipedia

Als je tegenover ze zit, wordt ineens volledig duidelijk dat er niets mysterieus of cynisch is aan Superorganism. Harry en Emily buitelen zowat over elkaar heen van enthousiasme, voor dit knotsgekke nieuwe avontuur en voor popmuziek in de breedste zin van het woord. Vocalist Orono Noguchi zit ernaast, minder spraakzaam, misschien zelfs wat verlegen – maar wat verwacht je dan ook van iemand van zeventien?

In die live show waarvan ze nooit hadden gedacht dat ze hem zouden spelen, is Orono echter de grote ster. In alle hysterische visuals, uitbundige choreografie, glitter en felgekleurde regenjassen is zij het stoïcijnse middelpunt. Orono is übercool, een piepkleine nonchalante figuur vooraan het podium die zich niet mee laat slepen in de gekte, precies zoals haar sarcastische teksten en monotone zang in scherp contrast staan tot de extraverte muzikale chaos.

Inmiddels woont heel Superorganism samen in een huis in Londen, waar iedereen samen muziek schrijft en opneemt, maar ook video’s en artwork worden gemaakt. Een soort DIY-versie van de grote mainstream popmachine. ‘Dat is het toffe, egalitaire aspect van het internet en moderne popmuziek,’ zegt Harry. ‘Je kunt in principe een mainstream klinkende popplaat vanuit je slaapkamer maken als je daar zin in hebt. Je hebt daar geen miljoen dollar meer voor nodig.’ Emily valt hem bij: ‘Onze hele plaat is zo ongeveer gemaakt met één synth, een kleine Moog Phatty, plus een gitaar, een paar mensen die zingen. Je hoeft niet eens zo veel spullen te hebben; je hebt vooral ideeën nodig.’

Het internet is de voedingsbodem en het thuis van Superorganism: ‘Alle stappen die wij hebben doorgemaakt zouden onmogelijk zijn zonder het internet,’ aldus Emily. ‘We hadden elkaar in eerste instantie al nooit ontmoet, daarvoor zijn we een te diverse groep mensen. Om onze muziek op te nemen hadden we kennis nodig, de kennis om te weten hoe je een hi-fi popplaat maakt die groots klinkt. Dat moesten we leren. En vervolgens moesten we de muziek online kunnen zetten en distribueren.’ Superorganism had alleen nu kunnen ontstaan: 'Vroeger hadden we eerst een demo moeten maken, op alleen een gitaar en een fourtrack of zoiets, en daarmee langs moeten gaan bij labels...' Harry vervolgt Emily's scenario: 'En die hadden zich er dan mee bemoeid, ze hadden er een producer bij gezet. Maar nu hebben we dat allemaal zelf kunnen doen.'

Tekst gaat door onder de Spotify player.

'Superorganism zou onmogelijk zijn zonder het internet'

Orono vond op YouTube ooit de oude band van Harry en Emily, en sprak ze vervolgens aan bij een show in Japan. Haar hele muzikale ontwikkeling heeft zich, zoals bij zoveel mensen van haar leeftijd, online plaatsgevonden. 'Ik heb mezelf gitaar leren spelen op mijn twaalfde omdat ik geobsedeerd was – en nog steeds ben – met Vampire Weekend. Ezra Koenig had een video gemaakt waarin-ie laat zien hoe je 'A-Punk' moet spelen. Die heb ik gewoon honderd keer opnieuw gekeken, en zo heb ik mezelf geleerd hoe ik 'A-Punk' moet spelen. Of eigenlijk heeft Ezra Koenig me dat geleerd.'

Harry begon ooit met trompetles, maar daar hield hij al snel mee op. 'Die leraar was vreselijk. Het had niks te maken met wat er op de radio was, Britney Spears of Backstreet Boys of whatever. Ik kreeg alleen maar heel ouderwetse vooroorlogse shit, en welk basisschoolkind heeft daar nou zin in? We wil er nou fucking 'Vader Jacob' spelen?' Gelukkig was er op een gegeven moment de gitaar en – jawel, alweer – het internet. 'Zodra iemand me liet zien hoe ik tabs moest lezen, kon ik alles opzoeken wat ik wilde spelen en het zelf uitvogelen.'

Emily's achtergond is wat traditioneler, maar verklaart wel zijn obsessie voor wat er onder motorkap van popmuziek gebeurt: 'Ik speelde in brass bands, jazzbands, rockbands. Al die bands functioneren anders. Een rockband bestaat meestal uit vier mensen die ruzie maken om wie er het hardst mag spelen,' lacht hij. 'Een jazzband werkt meer zoals de middelbare school: een leraar dwingt je om dingen te spelen waar je niet echt zin in hebt, de helft van de mensen heeft geen zin om te oefenen, en de andere helft zit zich te vervelen omdat ze wel hebben geoefend.'

'Zo zie je al die verschillende soorten dynamiek, en dan begin je muziek op een andere manier te waarderen. Als je naar de radio luistert denk je, “Ik snap niet helemaal hoe dit gemaakt is, want van al die dingen waar ik wel ervaring mee heb had ik van tevoren nooit kunnen verwachten hoe het werkt”. Je ontwikkelt een fascinatie voor popmuziek en hoe het gemaakt is. Dat begin je langzaam te ontrafelen door erover te lezen en er zelf mee aan de slag te gaan.'

Het internet heeft ook het geluid van Superorganism gevormd: 'De toegang tot muziek via het internet is van massaal belang,' zegt Emily. 'Ik denk dat het de manier waarop je muziek ervaart totaal verandert. Spotify is vrijwel contextloos. Iets kan gisteren gemaakt zijn of jaren geleden; je krijgt er geen culturele context bij. Je luistert echt naar de muziek en de elementen ervan, in plaats van te denken “oh, dit nummer hoort bij deze specifieke scene”.' Inmiddels heeft Superorganism een gezamenlijke inspiratieplaylist van honderden nummers. Emily vertelt breed lachend wat er allemaal op staat, alsof hij de muziek in zijn hoofd al hoort: 'Veel mainstream pop. Iedereen houdt van Katy Perry en Charli XCX, die shiny, vrolijke kant van moderne pop. Maar ook Daniel Johnston, Ween, tot aan Pavement of Weezer. Recht door alle jaartallen heen, je luistert gewoon naar alles.' Harry beaamt dat: 'Ook veel hiphop, sixties pop, Motown.'

Tekst gaat door onder de foto.

'Kanye West is een enorme nerd'

© Superorganism / Domino / Jelmer de Haas

'Het is een obsessie met de urgentie van popmuziek,' verklaart Emily. 'We realiseerden ons dat we dat allemaal op dezelfde manier zien. De oppervlakkige stilistische elementen zijn niet wat de liedjes aan elkaar verbindt. Wat ze gemeen hebben is dat ze goed geschreven zijn. Die urgentie, de popness ervan, dat voel je.'

En popness kan overal in zitten, vindt Harry. 'Ik denk dat een Kendrick Lamar-nummer en een Pavement-nummer meer gemeen hebben met elkaar dan een slecht hiphop-nummer en een Kendrick-nummer. Het heeft meer te maken met songwriting en persoonlijkheid dan de oppervlakkige sound ervan. Als iemand een track maakt die dezelfde instrumentatie gebruikt als 'HUMBLE.' ga ik het niet tof vinden omdat het aan de oppervlakte vergelijkbaar klinkt. Ik ga het tof vinden als het net zo'n goed nummer is als 'HUMBLE.''

Artiesten die stijl belangrijker vinden dan inhoud trekt Harry totaal niet: 'Veel hype bands krijgen aandacht omdat mensen denken, “oh, ze doen de stijl die nu cool is”. Maar zelfs als je de stijl helemaal te pakken hebt, als je niks interessants doet met de liedjes zelf, als je geen inhoud hebt... Ik vind dat bijna een beetje beledigend. In Engeland heb je nu heel veel bands die “cool” zijn.' Hij maakt er met zijn handen in de lucht aanhalingstekens bij. 'Ze zien er cool uit, ze kleden zich als Johnny Marr, ze hebben coole kapsels en hele mooie gitaren...'

Emily heeft daar maar een woord voor: 'Ugh.'

'En ze hebben zelfs een coole sound,' gaat Harry verder, 'laten we zeggen een beetje shoegaze met jangly indierock. But they can't write a song for shit. Daar word ik gewoon kwaad van. Ik heb veel meer met iemand die een beetje een sukkel is, die stilistisch iets doet dat totaal niet trendy is, maar wel een goed nummer kan schrijven.'

Eigenlijk zijn de beste artiesten gewoon nerds, dus. 'Absoluut! Kijk naar Kanye West, die is een enorme nerd. Dr. Dre is een van de grootste nerds aller tijden. Hij doet misschien wel stoer als-ie rapt, maar het was Eazy E die buiten op straat drugs stond te verkopen. Dr. Dre zat thuis uit te vogelen hoe je hits maakt.'

En zo is het mysterie van Superorganism opgelost. Niks geen plastic project van een grote popfabriek, of geheimzinnige samenzwering van muzikale geniën. Achter Superorganism zitten acht doodnormale jongens en meiden die allemaal helemaal gek zijn van muziek en daar eindeloos thuis mee zitten te pielen. Gewoon een stel nerds.