Dit zijn de grote cd-verzamelaars van Nederland Dit zijn de grote cd-verzamelaars van Nederland

'Leuk toch?' Kees (65) zwaait maar eens met zijn cd’tje van Hallo Venray. Gekregen via de Excelsior Supporters-club. Als trouw lid krijgt hij iedere maand weer een nieuw album op de mat. Kees woont in Kesteren, midden in de Bible Belt. Zijn buren zijn zo vroom als de paus, maar hijzelf heeft in zijn vrolijke appartementje naar eigen zeggen ‘alles wat god verboden heeft’. En dan bedoelt hij vooral popmuziek: in totaal heeft hij een cd of 11.000, onder te verdelen in de a-collectie (een stuk of 9000, kwalitatief goede muziek) en een b-collectie (2000 stuks, de bagger, maar daar komen we zo op). Ze zijn ontdaan van hun doosjes, en zitten in plastic hoesjes. Da’s wel zo gemakkelijk.

Vrijwel iedere dag trakteert Kees zichzelf wel op een cd’tje. ‘Dan denk ik: Is dit een cd’tje waard? Ja, waarom niet!’ Hij laat zijn recente aanschaffen maar eens zien: Drake, The Shins, Anne Soldaat, Bowie, Nouveau Vélo, ga zo maar door. Hij koopt ook vaak cd’s tijdens optredens, bij een voorprogramma in Doornroosje dat hij leuk vindt, bijvoorbeeld. Daar steun je ze toch maar mooi mee. Sterker nog: je kunt best betogen dat je beter een cd kunt kopen dan vinyl. Vinyl heeft immers een véél hogere kostprijs, dus daar houden die jongens veel minder aan over.

Hij koopt af en toe cd’s in de platenzaken, maar veel vaker online via de webshop Dodax. ‘Nee, niet via Bol.com, nee. Ik heb liever veel voor weinig dan weinig voor veel. Ik moet de nieuwe Spoon nog hebben, Kendrick Lamar staat nog op mijn lijstje. Ik vind het kut dat die nieuwe Kanye West niet op cd is verschenen. Veel mensen van mijn leeftijd zeggen: de muziek van tegenwoordig is niets meer, maar dat is echt onzin. Ik zit te wachten tot Arcade Fire weer wat uitbrengt, daar kan ik me echt op verheugen.’ Naar oude muziek of gelimiteerde cd-boxen met allerlei bonustracks is hij helemaal niet op zoek. Sterker nog: hij is de mening toegedaan dat daar helemaal niets interessants aan is, behalve misschien voor de mensen die eraan verdienen.

Kees heeft niets tegen vinyl, maar koopt al cd’s sinds de introductie ervan. ‘Ik was zelfs nog bij de Firato, de hi tech-beurs waar de cd voor het eerst werd gedemonstreerd met grote voordelen als “het blijft altijd goed en het geluid is tien keer beter”. Dat klopt natuurlijk ook niet helemaal, maar dat maakt me niet uit. Ik ben geen audiofiel: als ik kan horen dat de melodie naar boven en beneden gaat, vind ik het best. Het gaat me om de creativiteit.’ Vinylverzamelaars zijn vaak op zoek naar die ene obscure persing, daar is Kees ook helemaal niet mee bezig. Maar hij heeft wel cd’s die helemaal niet meer te krijgen zijn, van Christopher Rainbow en The Move bijvoorbeeld. Op Discogs wordt daar al gauw 100 euro voor gevraagd.

Maar hoe zat het nou met die bagger-collectie? Oh ja! We gaan naar zijn ‘kantoortje’, waar nog eens een flinke rij kasten met cd’s staan, en trekt er eentje van de Dikke Lul Band uit de kast. ‘Alles wat hier staat is Nederlandstalig.’ Daarmee reist Kees langs de bejaardenhuizen, om een muzikale bingo te doen. Nummertje nummertje, noemde hij dat vroeger, hij heeft er zelfs nog wel eens mee op Lowlands gestaan. ‘Die oudjes vinden dat fantastisch. Vanmiddag was het ook weer dikke mik, voor een Oranjevereniging in de buurt van Amsterdam. Ik doe het met plezier: ik wil dat mensen de muziek beter leren kennen, en elkaar ook een beetje.'

De bomvolle kasten lopen tot aan het plafond en puilen uit, en achter elke rij cd’s schuilt nóg eens een rij cd’s. De collectie van de 57-jarige Sjoerd Visser uit Hardegaryp is nogal imposant te noemen. Laatst heeft hij al eens 10.000 cd’s naar de Kringloopwinkel gebracht, vertelt hij in mineur. Met pijn in zijn hart, maar het huis werd simpelweg te klein. Desalniettemin heeft nog een stuk of 30.000 cd’s in huis, ook in dozen op zolder. Op alfabetische volgorde? Gecategoriseerd op genre? Of tenminste geordend met enige vorm van structuur?! ‘Dat probeerde ik ooit wel bij te houden, maar het verzamelen gaat zo snel dat dat niet meer lukte. Ik heb het nu associatief in de kast staan, “die artiest deed wat met die”, ga maar door. Gelukkig weet ik nog wel ongeveer waar alles staat, daar heb ik een heel goed geheugen voor. In mijn hele verzamelcarrière zal ik ook maar een keer of 13 iets dubbel hebben gekocht.’

Hij begon ooit met het verzamelen van vinyl toen zijn ouders een klein pick-upje kochten bij de Hema in het nabijgelegen dorpje Bolsward. In 1974 moet dat zijn geweest. Zijn eigen eerste aanschaf was die rooie van The Beatles. ‘Ik ging nogal ver: ik kon zelfs aan de hoezen ruiken in welk land ze geperst waren: deze komt uit Duitsland, die uit Engeland. Als voorwerp is een LP natuurlijk veel mooier. Laat een CD’tje een keer uit handen vallen en het hoesje is kapot, en je kunt het boekje amper lezen omdat de letters veel te klein zijn. Maar toch verzamel ik nu liever cd’s. Er zijn mensen die zweren bij vinyl, maar cd’s klinken gewoon goed, ook als je een systeem hebt dat geen 15.000 euro kost.’

In zijn verzameling staat voorop dat hij het gewoon mooie muziek vindt. Maar van sommige artiesten kan hij het niet laten om álles te verzamelen. Vooral Bob Dylan, maar ook Neil Young en Pink Floyd. Van Jimi Hendrix kocht hij soms cd’s omdat één introotje van 5 seconden net even anders was. Had ie er gerust 40 staan die niet eens zoveel verschilden. Inmiddels is hij wat strenger geworden, geeft hij toe. Maar een Japanse Dylan-cd met een bonusnummer of andere uitvoering die hij nog niet had, die gaat natuurlijk altijd mee. ’En wat Dylan momenteel uitbrengt aan Sinatra-nummers is gewoonweg bagger. Toch koop ik het: het is immers Dylan!’ 

De schatten uit zijn collectie zijn de verzamelboxen van Richard Thompson (je weet wel, van Fairport Convention) en eentje van Cuby + Blizzards die nergens meer te vinden is. Oh, en had-ie al over zijn bootlegs vertelt? ‘Vroeger maakte ik ze zelf, dan ging ik met een simpel cassettedeck naar een optreden van Herman Brood om het op te nemen. Dat klonk nergens naar, maar dat kon ik weer uitwisselen met iemand uit Parijs die Bruce Springsteen had opgenomen. Dat was een wereldwijd netwerk, natuurlijk. Ik heb ook wel eens 80 pond betaald voor een bootleg in Engeland, omdat ik bij het concert was. De kwaliteit is zelden goed, ik draai eigenlijk helemaal geen bootlegs. Maar goed: cd’s zijn niet alleen om te luisteren, ook een beetje om naar te kijken. Ik vind echt wel dat het iets heeft: zo’n wand vol met cd’s. Ik snap mensen niet die hun boeken en cd’s hebben weggewerkt in kasten met deurtjes. Dat zegt zoveel over je persoonlijkheid.’

Hij gaat sowieso elke week langs de King Kong, een heel mooi winkeltje in Leeuwarden. Zij kopen hele verzamelingen van anderen op, en zetten die vrij goedkoop in de bakken. Sjoerd loopt er altijd wel even doorheen, en plukt er meestal een cd of 7 uit. En dan niet alleen muziek van de oude helden, hè? ‘De nieuwe van The xx heb ik ook laatst gekocht. Mijn zoon komt wel met tips zoals Alt-J, maar ik ontdek ook veel via Spotify. Veel mensen hebben dat zodat ze niets meer hoeven te kopen, ik merk dat ik er alleen maar meer door ga kopen. Misschien ben ik toch nogal hebberig, hè?’

Trots op zijn verzameling zou hij zichzelf niet noemen. Nee, trots is hij op zijn kinderen. ‘Máááááár ik ben wel heel blij dat ik al die cd’s heb. Vroeger wilde ik muzikant worden, ik heb geprobeerd om gitaar te spelen maar merkte al snel dat dat niets voor mij is. Dat probeer ik nu recht te zetten door het verzamelen van muziek en mensen te laten luisteren naar iets moois.’ Hij heeft lang iedere vrijdag plaatjes gedraaid op de lokale radio, vertelt hij, en er komen nog altijd regelmatig plaatselijke bandjes bij Sjoerd thuis over de vloer om naar zijn verzameling te luisteren, om inspiratie op te doen. ‘Gewoon, aan de keukentafel, met wat drinken erbij en dan maar draaien, draaien, draaien.'

Keurig op alfabet staat de collectie van Ab Schuurmans, een 64-jarige verzamelaar in Hilversum. Je kent hem misschien nog wel als voormalig voetbalscheidsrechter in de Eredivisie. In totaal heeft hij zo’n 25.000 items, waaronder aardig wat lp’s maar het merendeel bestaat uit compact discs. Een stuk of 16.000, moeten het er zijn. Hij bewaart ze niet in de originele doosjes, maar van die Japanse cellofaan-hoesjes. Dan kun je vier keer zoveel cd’s kwijt, hè? ‘Maar de doosjes bewaar ik wel in de garage, hoor, ik wil het natuurlijk wel compleet houden!’

Waarom cd’s en geen vinyl? Het is allereerst handzaam, geeft bovendien mogelijkheid tot een langere speelduur en dus vaak meer extra tracks. Ja, en cd’s hebben óók gewoon een mooie verpakking. ‘Ik ben vooral op zoek naar bijzondere dingen. Sugarman heeft drie albums uitgebracht, waaronder een live-plaat die is opgenomen in Zuid-Afrika die je nergens meer kunt krijgen. Zulke dingen? Die móét ik hebben.’

Hoe hij daar vervolgens aan komt? Regelmatig komt hij op platenbeurzen, zoals twee weken geleden de Mega Record Fair in de Jaarbeurs. Allereerst kijkt hij waar hij Led Zeppelin hoort – daar komen we zo op terug – en vervolgens naar de verkopers uit het buitenland. ‘Die hebben immers veel spul uit hun eigen land bij zich, en dat is weer anders dan wat je in Nederland kunt krijgen.’ Ook legt hij contact met verkopers, zodat hij via internet kan aangeven wat hij een volgende keer zou willen hebben. Dan ligt er op de volgende beurs dus al een stapeltje cd’s klaar, en neemt hij weer een stuk of dertig cd’s mee naar huis.

Hij begon muziek te verzamelen toen hij naar Duitsland ging voor militaire dienst. In de legershops kon je voor 7 of 8 gulden platen kopen. Ab nam ze met tientallen mee naar huis. Inmiddels gaat hij zo’n beetje wekelijks naar ’t Oor in Hilversum. Het liefst vrijdagmiddag, wanneer eigenaar Gerard weer nieuw spul binnen heeft. ‘Ik lees de Lust for Life, The Record Collector en IO Pages voor recensies, ik zet de leukste albums in lijstjes en ga op internet op zoek hoe het klinkt, en scoor ze vervolgens bijvoorbeeld in ’t Oor.’

Ab had het er net al even over: zijn grote liefde is Led Zeppelin, en daarvan verzamelt hij zo’n beetje ALLES. Hij heeft inmiddels een stuk of 6000 Led Zep-voorwerpen, en scoorde laatst nog eens een hele mooie boxset met extra tracks die hij nog niet eerder had gehoord – of alleen in slechte kwaliteit op bootleg – en met een mooi boek erbij. Hij heeft de eerste Engelse Led Zeppelin LP met een blauwe opdruk, die is ook heel veel waard. ‘Maar destijds gewoon voor twee tientjes gekocht, hoor!’ En nog veel cooler: hij heeft zelfs een cd die hij in 1995 liet signeren door Robert Plant en Jimmy Page. ‘In poppodium de Boerderij in Zoetermeer komen artiesten achteraf de zaal in om een praatje te maken en te signeren, die momenten zijn eigenlijk mijn meest dierbare bezit.’

Met dank aan Johan Peels van Het Platenblad en Gerard Endenburg van platenzaak ’t Oor. Ab werkt aan een boek over Led Zeppelin in Nederland. Tips? Stuur hem een mailtje.