50 jaar 3FM: ‘Terroristen’ 3voor12 zijn nu het bevoegd gezag

Horizontalisering met 'hobbyisme' VPRO als slachtoffer

Atze de Vrieze ,

Het bloed onder de nagels vandaan halen, dat deed Radio 3-zendermanager Paul van der Lugt eind jaren negentig bij de VPRO. Die zette een streep door alle gekkigheid op zijn zender, met het ‘hobbyisme’ van de VPRO als belangrijk slachtoffer. De VPRO reageerde met een actieweek, die het begin vormde van 3voor12. Twee jaar terug, bij het 15-jarig bestaan van 3voor12, schoof de oud-zendermanager nog eens aan bij zijn oude rivaal, VPRO’s Gerard Walhof.

Horizontalisering, dat was het toverwoord in de jaren negentig. Radio 3 was in de jaren zeventig en tachtig een lappendeken van programma’s. Logisch ook, want de zender werd gevuld door al die verschillende omroepen. Helemaal rechts de TROS, die flirtte met Volendam en het volkse repertoire, links de rebellerende punks van de VPRO. Paul van der Lugt maakte een einde aan de extremen, en hij legde daarmee een zeer belangrijke basis voor het 3FM zoals het er nu is. Maar zeker de manier waarop schoot bij de VPRO in het verkeerde keelgat. 

De VPRO was altijd al voorvechter van alternatieve popcultuur, van muziek als progressieve kunst. De omroep besteedde aandacht aan genres als hiphop, dance/house en punk, die geen plek meer hadden in de meer homogene zender die Paul van der Lugt voor ogen had. Of zoals Van der Lugt het terugblikkend zegt: “Als je programma’s maakt zoals nu, dan heb je op belangrijke tijdstippen op zo’n radiostation niets te zoeken. Het was lek.” 

Tijdens de actieweek 50 Jaar 3FM blikt 3voor12 elke dag terug op een memorabel moment of programma uit de VPRO-geschiedenis.