Album van de Week (30): Taylor Swift

Wat is folklore, de lockdown-plaat van Taylor Swift op vele fronten een verrassend album geworden. Allereerst: hij is er opeens, vanuit het niets. Gisteren pas aangekondigd zonder megalomane campagne maar met een simpele tweet, en nog geen 24 uur later al op de streamingdienst te beluisteren.

Maar belangrijker: hij klínkt nogal verrassend. Sufjan Stevens, Lana Del Rey, The National, dat zijn de referenties die te binnen schieten bij een eerste luisterbeurt. Weg zijn de bombastische producties waarbij elk hoekje en gaatje werd dichtgesmeerd met synthesizers om die bloederige loudness war maar te winnen. Taylor Swift wilde met folklore een intieme folkpopplaat, en dat is verdomd goed gelukt.

Dat heeft natuurlijk veel te maken met Aaron Dessner, gitarist van The National. Eind april benaderde Swift hem met de vraag om samen op afstand songs te gaan schrijven. Ook produceerde hij het merendeel van de plaat. Dus krijgen we prachtige muzikale vondsten zoals ‘peace’, waar een driedubbele basgitaar (!) de akkoorden neerlegt over een ritmische synthpartij en halverwege een minimale pianopartij invalt. We krijgen zwierige pianoballads zoals ‘cardigan’ (die ook best op het laatste album van Lana had gepast). En we krijgen een heus gebroken hartenduet met Bon Iver (‘exile’).

Zelfs liedjes die met een andere productie regelrechte HITS waren geweest, durft Swift nu eens introvert te houden (‘my tears ricochet’, ‘august’, ‘this is me trying’). Die zijn dan weer geschreven met Jack Antonoff (produceerde ook al het mooie laatste album van Lana Del Rey én werkt al jarenlang hecht samen met Taylor).

Nog altijd is vervlogen liefde een favoriet onderwerp van Swift, maar daarmee durft ze op folklore meer vrijheid te nemen. ‘betty’, ‘cardigan’ en ‘august’ noemt ze zelf haar ‘teenage love triangle’, waarin ze een jeugdliefde vanuit drie perspectieven onder de loep neemt. Even verderop zingt ze haar ex-geliefde toe vanuit haar grafkist. En op meerdere songs vergelijkt ze vervlogen vlammen met grijsgedraaide films. Soms met bijtende humor (‘I think I’ve seen this film before, and I didn’t like the ending’), soms melancholisch (‘You’re a flashback in a film reel on the one screen in my town’) en soms verlangend (‘The greatest films of all time were never made’). Het is niet zozeer de countryplaat zoals ze in het begin van haar carrière maakte – daarvoor is het te experimenteel, te weinig uitbundig – maar met folklore maakte ze een fantastische plaat, die veel beter gebalanceerd en smaakvoller is geworden dan de rest van haar oeuvre.