Nachtoverleg Utrecht houdt zich onder andere bezig met belangenbehartiging van de Utrechtse nachtcultuur, kennisdeling en -uitbreiding, lobbyvoering en gespreksvoering tussen de nachtsector en de gemeente. Het overleg vindt in principe zes keer per jaar plaats. Twee keer per jaar nemen relevante vertegenwoordigers vanuit de gemeente deel.
Vera Vaessen voerde het afgelopen jaar onderzoek uit bij Gemeente Utrecht naar de sociale en culturele waarde van de club en nachtcultuur voor de stad. Uit haar stageonderzoek bleek dat er veel potentie ligt, maar dat veel culturele plekken nog erg onder de radar liggen. “Er is nog steeds erg veel weinig kennis bij de gemeente. Vanuit verschillende functies opereren beleidsadviseurs in de cultuursector. Er is wel een beleidsadviseur met nachtcultuur in de portefeuille, maar dat is slechts een heel klein onderdeel van de afdeling Culturele Zaken”, aldus Vaessen. Het Nachtoverleg Utrecht werd begin dit jaar opgericht naar aanleiding van een motie die in 2019 werd aangenomen, ‘Kracht voor de Utrechtse Nacht’. “Die motie is te lang blijven liggen dus na mijn onderzoek zijn we structureel in gesprek gegaan met de gemeente. ‘We moeten hier echt iets mee’, dachten we. Door onszelf te verenigen is er een sterke samenwerking uitgekomen”, vertelt Vaessen.
De sterke samenwerking van ondernemers bestaat op dit moment uit een negental locaties met een eigen nacht-culturele programmering: ACU, BASIS, Bassment, Club Poema, De Helling, EKKO, Filmcafé, TivoliVredenburg en WAS. (Elevation Events). Ook radiostation Stranded FM is betrokken bij het overleg, net als Nick Nartey. Nartey onderzoekt al enige tijd de mogelijkheden voor het aantreden van een nachtburgemeester in Utrecht.
Vaessen werd onlangs door de Gemeente Utrecht aangesteld als coördinator van het overleg. Haar uitgangspunt van de samenwerking is kennis bijbrengen bij de gemeente. “Mensen bij de gemeente moeten weten wat voor clubs er allemaal zijn, en wat er allemaal gebeurt in de nacht. De lijntjes moeten daarnaast korter worden en mensen moeten elkaar gemakkelijker kunnen vinden. Clubs als De Helling, EKKO, of TivoliVredenburg hebben een goede verbinding met de gemeente door hun recht op subsidie. Bij andere, niet gesubsidieerde plekken voor de nachtcultuur zijn die lijntjes veel langer, wat een afstand creëert.” Ook pleit ze voor meer erkenning van de Utrechtse nachtcultuur. “Het zou mooi zijn als de gemeente een grote rol kan spelen in het faciliteren van randzaken en het stimuleren van de cultuur. Daarbij staat niet het leveren van een financiële bijdrage voorop, maar de gemeente moet de cultuur vooral erkennen. Daarbij zou de gemeente kunnen helpen met het vinden van fysieke ruimtes, bijvoorbeeld voor het Filmcafé.” Het Filmcafé raakte afgelopen januari zwaar beschadigd door een brand in het CAB-gebouw, waar het gevestigd was. Vooralsnog heeft die organisatie nog geen nieuwe locatie gevonden. “Als je erkent dat zo’n plek belangrijk is dan valt dat sneller op zijn plaats”, voegt Vaessen eraan toe.
De coronacrisis heeft de gemeente op scherp gezet wat betreft de urgentie voor het inbedden van de nachtcultuur in de organisatie, doordat veel nacht-culturele organisaties buiten de financiële maatregelen bleken te vallen. In januari 2021 riep het nachtoverleg middels een lobbybrief de gemeente al op om noodsteun te verlenen aan de nachtsector. Dat heeft uiteindelijk niet geleid tot directe financiële ondersteuning. Wel wordt de nachtsector gestimuleerd om aanvragen te doen binnen de nieuwe subsidieregeling voor programmeringsbudget.
Ook onderzoekt de afdeling Culturele Zaken op dit moment het opstellen van een nachtvisie, die in Den Haag, Amsterdam en Rotterdam al bestaat. Daarbij worden ook actief gesprekken gevoerd met andere nachtvertegenwoordigers, zoals die van Nijmegen. “De vertegenwoordiging kan op verschillende manieren, maar het is duidelijk dat er een aanspreekpunt nodig is, een verbinder. Voor nu zijn we erg blij dat er eindelijk iets gebeurt. Het zaadje is geplant”, aldus Vaessen.
Om de nachtcultuur meer te verenigen en te vertegenwoordigen is begin dit jaar Nachtoverleg Utrecht opgericht. Dit nachtoverleg zal tweemaandelijks plaatsvinden en ruimte bieden aan ondernemers om onderwerpen te bespreken, die van belang zijn voor de Utrechtse nachtcultuur als geheel. We spraken met Vera Vaessen, sinds kort coördinator van het overleg.