Uncloud festival jubileert met meest ambitieuze editie tot nu toe Uncloud festival jubileert met meest ambitieuze editie tot nu toe

Met een negendaagse tentoonstelling UNshaping in het voormalige Pieter Baan Centrum erbij is de vijfde editie de grootste tot nu toe. In de cellen, recreatieruimte en de oude sportzaal zijn kunstwerken te zien van 32 lokale en (inter-)nationale kunstenaars die, in het verlengde van de filosofie van Uncloud, de grenzen van ruimte, geluid en beeld opzoeken. Synthesizeravond Modulation was één van de muzikale programmaonderdelen in het Pieter Baan Centrum. Net als de afgelopen twee edities was EKKO het podium voor het grootste deel van het muziekprogramma, dat na de eendaagse editie van vorig jaar weer twee dagen besloeg.

Wat opvalt is dat EKKO door de verbouwing van afgelopen zomer nog beter bij het festival past. De andere positie van de zaalbar en een kleinere dj-booth geven de zaal een nog ‘ronder’ gevoel, passend bij de grote cirkel van hangende lamellen waarop licht en beelden geprojecteerd worden. Eerste act Sly and the Family Drone speelt middenin die ‘rondte’, de gezichten naar elkaar toe, met alleen hun instrumenten tussen zich in. Een gebruikelijke opstelling voor de Britten. Het viertal bestaat uit een drummer, een tenorsaxofonist en twee ‘zangers’ die de elektronica bedienen en hun stemmen zodanig vervormen en loopen dat het extra instrumenten worden in hun mix van drones, noise en ambient. Door de opstelling staan de bandleden met hun rug naar de bezoekers. Blijkbaar is die afstand tot het publiek voor één van de bandleden te groot, want hij stapt even uit de cirkel en duwt alle bezoekers nog iets dichter naar de muzikanten toe en creëert zo een nog intensere show. De band eindigt met een verschroeiende climax, als een vliegtuig dat met bulderend kabaal opstijgt.

Het festival gaat slim om met de beperkingen van een poppodium met één zaal. Net als Sly and the Family Drone spelen verschillende acts in de zaal, meestal voor het podium. Op die manier wordt de afstand tot de muzikanten kleiner, ontstaat een intieme setting en kunnen de bezoekers ook goed zien wat de muzikanten allemaal met hun laptop, sampler en andere instrumenten doen. Daarnaast is één van de kleedkamers op de eerste verdieping ingericht als een luisterruimte, gecureerd door online radiostation Stranded FM. Een kleine vijftien mensen kunnen in die ruimte chillen op het geluid van zachte ambient, drones en platen uit de collectie van de Stranded FM-dj’s. Op enig moment zitten er zelfs zo’n twintig personen in de kleine, warme ruimte, met de hoofden naar beneden alsof ze in trance zijn.
 

De eerste avond van Uncloud heeft naast Sly and the Family Drone nog een meer ‘klassieke’ band. Hoewel band niet de juiste typering is voor wat de Japanse avant garde act GOAT doet. Drie van de vier muzikanten bespelen een drumstel, bas en gitaar, de vierde doet vooral percussie. Met dit redelijk gebruikelijke instrumentarium maken ze een donker geluid dat door de sterke ritmische geluiden en vele herhaling wel wat weg heeft van elektronische muziek. Wat de bassist en gitarist met hun instrumenten doen staat volledig in dienst van het ritme van het nummer, er wordt geen frivole noot gespeeld. Ondanks het feit dat het de enige act is die geen elektronica gebruikt, past GOAT helemaal in de line-up.

De tweede Uncloud-avond is volledig elektronisch, maar kenmerkt zich daarnaast vooral doordat veel acts eigen videobeeld hebben en dat bijna alle muzikanten een stuk uitvoeren. Lokale producer Guenter Råler voert de audiovisuele show Queering the Digital Space op, een donkere muzikale zoektocht die op sommige momenten wel wat weg heeft van een elektronische versie van de Twin Peaks soundtrack. Muzikant en kunstenaar Zeno van den Broek woonde een tijd in Utrecht, maar opereert inmiddels vanuit Kopenhagen. Van hem is ook een installatie te zien in het Pieter Baan Centrum. In EKKO vuurt hij een intimiderend spervuur van digitale geluiden en beelden van zijn voorstelling BREACH op de bezoekers af.

De Londense Object Blue voert vanavond voor de laatste keer de audiovisuele show Figure Beside Me op, die ze samen met Natalia Podgórska heeft gemaakt. Met laptop en sampler maakt ze experimentele dansmuziek die opzwepend en dansbaar is. De mooie, soms onheilspellende beelden passen er goed bij en lijken ook echt op de muziek gemaakt. Bij de Franse producer NSDOS, die zijn stuk #SENDINGMOVEMENT 2.0 opvoert, zijn beeld en muziek interactief. En de Utrechtse producers Luke Cohlen en Tala Drum Corps presenteren utl, waarin ze met een selectie van nummers uit beider verzamelingen een ‘ice cold club collage’ creëren.

Voor zijn jubileum heeft Uncloud de grootste en meest ambitieuze editie van het festival tot nu toe neergezet. Met de toevoeging van de UNshaping tentoonstelling in het voormalige Pieter Baan Centrum heeft beeldende kunst een nog belangrijkere rol in het programma gekregen. Het muziekprogramma is uitdagend: veel acts willen een verhaal vertellen en gebruiken daar de combinatie van elektronische muziek en beeld voor. De optredens zijn niet altijd makkelijk, maar naast experiment zijn er ook meer toegankelijke acts. En als het even teveel is kun je je altijd nog terugtrekken in de Stranded FM-ruimte. Jammer is dat Utrecht het muziekprogramma van Uncloud nog niet helemaal gevonden lijkt te hebben, terwijl er juist veel te ontdekken is voor degenen die op zoek zijn naar avontuurlijke muziek/muzikanten. Misschien moet de focus met zo’n programma, dat toch behoorlijk niche is, ook nog meer op bezoekers uit heel Nederland en/of het buitenland liggen. Een uitdaging voor de de volgende editie.

Gezien: Uncloud festival 2020, vrijdag 14 en zaterdag 15 februari 2020 @ EKKO