Als toeschouwer vraag je je soms af: hoe zou het optreden voor de artiesten en crew zijn? Daarom hebben we, net als twee jaar geleden, gevraagd om een Gluren bij de Buren-verslag van binnenuit. Hieronder vind je vanuit het experimentele Knotenpunkt een antwoord, hún antwoord, op die vraag.

Als onderdeel van het huiskamerfestival Gluren bij de Buren op zondag 2 februari treden wij (Eisenbahnknotenpunkthinundherschieber - ook wel Knotenpunkt) op bij Bambam Steenhouwers aan het Ambachtsplein in Leiden. Het oude gebouw met de indrukwekkende akoestiek past geweldig bij onze hopelijk vernieuwende en regelmatig vervreemdende geluiden.

Knotenpunkt bestaat uit vier muzikanten: Sander ten Napel op gitaar, Marijn Sies op synthesizer en percussie, Gillis Nienhuis-Egas op theremin en didgeridoo, en Celine van Hoek op basgitaar en zang. En ook vandaag weer krijgen we hulp van Lilian Stigter (onze roadie) en Renz Klerks (licht). We slepen veel meer instrumenten mee dan de al genoemde: er is een collectie van klankschalen, bellen, rinkelkussens en andere zaken die op elk moment door een bandlid opgepakt kunnen worden om bijzondere geluiden in te voegen. Tijdens onze optredens kun je het onverwachte verwachten: improvisaties, flarden van bekende nummers, poëtische stemkunst en meer. Sterker nog: ook voor onszelf is het vaak een verrassing wat onze bandgenoten opeens besluiten te doen.

De locatie is zeer industrieel, het optreden vindt plaats midden in de werkplaats van de steenhouwerij, omringd door werk in uitvoering zoals gevelstenen. Het hoge plafond en de grote hoeveelheden steen zorgen voor een prachtige akoestiek. Renz Klerks licht de industriële sfeer uit met een groot aantal lampen in verschillende kleuren. Het is geen standaard huiskamer waar dit optreden plaats vindt. Gillis is de dag begonnen met het stof van de steenhouwers dweilen om daarna met een vorkheftruck de pallets te plaatsen, waar met kussens en kleden zitplekken voor circa vijfentwintig man worden geknutseld, terwijl de industriële verwarming met moeite de kou verjaagt.

Als het optreden begint, speelt Gillis didgeridoo. De andere muzikanten staan achter het publiek Kleine instrumenten als rinkelkussens en klankschalen bespelend lopen ze langzaam naar voren. De ruimte vult zich met zachte, een beetje hypnotische klanken. Als iedereen zit en andere instrumenten pakken, wordt de stroom van klanken niet onderbroken. De didgeridoo van Gillis voegt zich in de stroom van geluid, zonder zijn markante plek op te geven. Dan komt de licht vervormde stem van Celine erbij, met als eerste een melodieuze voordracht van het gedicht van Sappho. De andere bandleden vullen de achtergrond met hypnotische muziek. Daarna sluit gastspreker Heidi Aalbrecht van a-capellakoor Stella Polaris aan. Samen met Celine (door elkaar) dragen ze “Rosy Fingered Dawn” van Homerus voor, waarna Celine vervolgt met de Ode to Hesperus van Henry Wadsworth Longfellow. Zouden de luisteraars doorhebben dat allerlei kanten van de planeet Venus belicht worden?

(De tekst gaat verder onder de afbeeldingen)

In de tweede helft van het optreden improviseert de band op ’Set the controls for the heart of the Sun‘ van Pink Floyd. In dit stuk krijgen alle muzikanten de kans om hun instrumenten naar voren te laten komen. De theremin van Gillis speelt een belangrijke rol maar ook de gitaar van Sander en de percussie en synthesizer van Marijn nemen een belangrijke plek in, terwijl Celine de tekst zingt. Een aantal bezoekers luistert met de ogen dicht, om zo nog meer te kunnen genieten van de verschillende lagen van de muziek. Af en toe een oog open om even te kijken waar het geluid dat ze net gehoord hebben, nu vandaan kwam.

Wie naar onze optredens komt, krijgt vooral geïmproviseerde klanken over zich heen, en dat is tijdens dit optreden niet anders. In ons manifest geven we aan dat we geen muziek maken, en geen kunst. Wat dan wel? We proberen het publiek mee te nemen in een golf van geluids-ervaring. Af en toe iets herkenbaars en dan weer onverwacht een andere richting uit. Het lijkt erop dat de bezoekers het weten te waarderen – hoewel er af en toe in vroeg stadium iemand op tijd er vandoor gaat (en hopelijk nog ergens anders weet aan te schuiven). Gelukkig zijn iedere sessie de zitplaatsen bezet. Zou het zijn omdat 3voor12 Leiden ons als tip had vermeld? Of is het hele festival goed bezocht en is het overal lekker vol? We krijgen na elk optreden veel enthousiaste reacties en vragen. Aan het eind van de dag worden de pallets weer op hun plek geschoven, en de steenhouwerij is weer klaar voor een gewone werkdag op maandag. Maar de klanken blijven nog een tijdje hangen terwijl we tevreden naar huis gaan…

Meer info over Knotenpunkt vind je op Facebook, YouTube en Soundcloud.
Het artiestenverslag van twee jaar geleden, vanuit Plaatjes Vullen Gaatjes, vind je hier
Ons reguliere verslag van Gluren bij de Buren kun je hier lezen.