De 26ste editie van TakeRoot in de Oosterpoort van deze zaterdag is op papier een zeer sterke. Het festival voor ‘past, present and upcoming’ Americana-muziek kent dit jaar een zeer aansprekende line-up, met niet alleen grote namen als Iron & Wine, Hurray for the Riff Raff, Mary Gauthier, Giant Sand en Jessica Pratt, maar ook genoeg acts met een zeer goede buzz die je eigenlijk ook niet zou willen missen. TakeRoot 2024 is dus een festival om je op te verheugen én om al meteen een beetje van te balen, want geheid dat je ook magische momenten zult gaan missen.

Onmogelijk

Eerst dus het slechte nieuws, het bestaan van een soort Americana kwantum-singulariteit is nog lang niet bewezen: het is vooralsnog onmogelijk om overal tegelijk te zijn. En dat zou je deze avond wel willen. Alleen al als het gaat om de grote namen van vanavond. Als je naar Iron & Wine wilt gaan in de Grote Zaal zul je Mary Gauthier missen in de Kleine Zaal en ga je naar Giant Sand, dan mis je een groot gedeelte van Hurray for the Riff Raff. Zo zijn er meer van die momenten deze avond. Soms is een line-up een beetje té goed. Luxeproblemen. De verwachtingen voor deze editie zijn dan uiteraard ook hooggespannen. Maar bij de eerste band die we zien - in de Foyer - worden die niet direct ingelost. 

Wayne Graham komt uit Kentucky en is niet een solist: Wayne Graham is een band waar geen Wayne noch een Graham in te vinden is, maar wel broers en co-songwriters Kenny en Hayden Miles. Dit jaar kwam hun vijfde album uit, Bastion. Het is een gedegen album, maar we hopen dat het live vooral echt gaat sprankelen. In de Foyer is vanavond Jaap Boots de announcer. Hij doet dat goed. Aan hem zal het niet gaan liggen. Hij noemt de muziek van de band ‘backwood slowcore’, een perfecte omschrijving. De sound van de band gaat richting Wilco gecombineerd met de nodige War on Drugs-vibes. Het optreden begint met een heerlijke uplifting groove. We zetten ons schrap. Maar het optreden blijft uiteindelijk erg vlak. Het helpt niet dat we vanaf de derde track merken dat gitarist Josh Nolan er wat naast zit. Er is een snaar geknapt. Het euvel kan niet worden verholpen en je voelt aan alles dat hij de rest van het optreden niet lekker voluit kan gaan. Dat is ook onmogelijk. Het helpt ook niet dat de zangstemmen van de broers niet echt opmerkelijk zijn en de composities niet uitzonderlijk genoeg. Wayne Graham is vooral een sympathieke band. Maar dat zal voor vandaag niet goed genoeg zijn.

© Jan Lenting

Wayne Graham

Grote ster

In de grote zaal begint om 17.00 uur Big Star Quintet, de eerste echte headliner van dit festival, een all-star band met fantastische muzikanten bekend van Wilco, The Posies en The dB’s, onder leiding van Jody Stephens, het enige nog levende oorspronkelijke Big Star bandlid. Dus niet te missen zou je zeggen? Toch wel. We gaan niet voor prachtige nostalgie in de Grote Zaal, we gaan voor juist nieuwe muziek en een innemende act uit Noorwegen in de Attic. Bij TakeRoot moet je ook gewoon lekker gaan ontdekken. 

De Attic is vol. Alle stoelen zijn bezet. De mensen willen graag naar Louien, het alter ego van de Noorse Live Miranda Solberg. In eigen land is ze al iemand van naam. Ze maakt mooie en melancholische folksongs en heeft een prima zangstem. Ze is niet alleen gekomen, twee muzikanten ondersteunen haar op bas, gitaar en piano. Het is direct puur genieten. Louien’s optreden is krachtig door kwetsbaarheid en prachtige liedjes. Ze is blij verrast met de belangstelling. Niet alleen haar stem is karakteristiek en mooi, het klinkt nog fijner als er sprake is van samenzang. Tussendoor vertelt ze over de nummers, die onder andere gaan over loslaten, liefde en gemis. Je merkt dat haar eerste nummer als Louien, I Follow You, nog wat schatplichtig is aan Joni Mitchell, maar de latere nummers al veel meer eigen zijn. Dit is een meer dan prima optreden. Het levert haar veel fans op. De Attic voelt warm en vriendschappelijk, het is een fijne vibe. We blijven Louien graag volgen en zullen niet verbaasd zijn als ze nog eens terug mag komen in een grotere zaal. Een grote ster in wording? 

Een bijkomend geluk is dat Louien wat vroeg was begonnen en enthousiast en met de nodige vaart door haar set is gegaan. We kunnen op tijd naar de Kleine Zaal om niks te hoeven missen van het optreden van Jessica Pratt.

Ogen dicht

Folkzangeres Jessica Pratt is een bijzonder artiest. Van haar stem moet je een beetje houden. En als je dat doet, dan kan er een wereld voor je open gaan. Het lijkt alsof ze uit een andere tijd is getransporteerd. Als je haar hoort, dan hoor je de jaren zestig en begin je te denken aan andere artiesten met een specifiek karakter, zoals Karen Dalton, Judee Sill en Vashti Bunyan. Pratt wordt ondersteund door vier andere muzikanten.

Er staat een stoel voor haar klaar. Ze gaat zitten met haar gitaar, doet een aantal ringen af en begint te spelen en te zingen. Haar ogen meestal gesloten. Het optreden is introspectief, de folky sound is warm als een Californische zon en we horen her en der diverse subtiele invloeden van nog warmere oorden, daar waar de bossanova vandaan komt. Pratt communiceert niet veel met het publiek. Haar eerste ‘thank you’ overstemt het lichte geroezemoes in de zaal amper. Niet iedereen loopt warm voor de act. Daarvoor is haar soort van kinderstem wat te ‘specifiek’ en de sound - als je de nummers al niet kent - wat te subtiel. Er is geen gehaastheid en Pratt drapeert met gesloten ogen een tijdloos gevoel over het publiek heen. De mensen die wel in de zaal blijven hangen dan ook aan Pratt’s lippen en vergeten even waar ze zijn. 

© Jan Lenting

Jessica Pratt

Een roze bril

De volgende act in de Kleine Zaal is Americana-grootheid Mary Gauthier, inmiddels 62 jaar. Ze komt niet alleen het podium op. Ze is samen haar vriendin, Jaimee Harris. Harris is duidelijk ‘dressed to the occasion’, ze ziet er prachtig uit met haar cowboy-outifit en roze harten-bril. Gauthier zegt: “Moi… Good evening.” Het duo voelt zich prettig hier en overdonderen vanaf seconde één met een prachtige versie van Falling Out Of Love. Direct gevolgd door een energierijke, stampende Wheel Inside The Wheel.

De toon is gezet. Dit is een optreden voor de boeken, voor de eeuwigheid. Hier staan twee vrouwen met een verhaal, die pijn hebben ervaren en door dalen zijn gegaan. Maar ook met een ongelooflijk talent om onverwoestbare liedjes te schrijven en met echte emotie op een podium de harten van al goed verwende muziekliefhebbers binnen te dringen en vrienden te maken voor het leven. Slechts gewapend met stem en gitaar. Er wordt tussendoor gesproken over verlies, over Nashville, over slechte en goede relaties, maar ook over het verlossende effect van muziek. En over dat sterren het best stralen als het donker is. In de Kleine Zaal heerst saamhorigheid en de reacties zijn ovationeel. We zingen mee. We klappen. We voelen bevrijding. En tranen in onze ogen. 

Hierna moeten we de boel even de sporen geven. In de Foyer is Jenny Don’t and the Spurs al begonnen met een heerlijk energiek optreden. Na de vele gevoelens en emoties bij Gauthier is het tijd voor ongecompliceerde opwinding en feest. Kom maar door met die cowboyhoeden! Jenny Don’t and the Spurs komt uit Portland, Oregon. De band weet als geen ander het publiek op te zwepen. We zien de juiste outfits en we horen een soms rauwe mix van good old fashioned rockabilly, toffe country en schurende garagerock. De Foyer bruist weer. De stemming zit er nu wel goed in. Zo ook de nodige biertjes natuurlijk. Het optreden lijkt steeds harder te gaan, steeds meer extra rockend. Het lijkt bijna country met een punk attitude, Gabba Gabba Yee Haw! Jenny Don’t? Nou, doe maar wel!

© Jan Lenting

Jenny Don’t and the Spurs

Headliner met gebreken

We hebben al de nodige headliners gemist, maar we laten de kans niet voorbijgaan om te gaan kijken en luisteren naar Hurray For The Riff Raff, de band van Alynda Segarra. Zij hebben al een aantal uitzonderlijk indrukwekkende albums gemaakt. Het dit jaar uitgekomen - zeer persoonlijke - album The Past Is Still Alive incluis. Uiteraard begint de set met album-opener Alibi. Al voelt het niet zo knisperend als op de plaat. Bij het volgende nummer RHODODENDRON heeft Segarra wat gitaarproblemen. Dat is op zich even geen probleem, maar gedurende de gehele set blijft er wat gesteggel, steeds is er het verzoek aan de techniek het geluid te corrigeren. En ook begint op te vallen dat de nodige bevlogenheid die in de regel op de plaat wel goed aanwezig is vanavond veelal lijkt te ontbreken. Er zijn gelukkig wel prachtige uitzonderingen, zoals het nummer Buffalo, dat juist heel krachtig klinkt vanuit speelse ingetogenheid. 

Ondanks dat de kracht van Hurray For The Riff Raff slechts sporadisch te horen is, blijven de nummers in de basis uitermate sterk. Maar helaas is niet iedereen te overtuigen. De zaal is aan het eind van het optreden duidelijk minder vol dan aan het begin. De set duurt ook korter dan de geplande tijdsduur van één uur en een kwartier. Dit voelt al met al als een kleine teleurstelling.

Nachtwerk

Maar niet getreurd. We gaan eruit met een luide knal. In de Foyer speelt Fantastic Negrito met zijn band. We horen weinig country-twang. Eigenlijk helemaal niet. Het is vooral een combinatie van vuige funk, zalige soul, blues en gospel. Dat alles in een te volle blender met een te hoog toerental.

We worden overspoeld en beginnen te plakken van het zweet. Bewegen is een must bij deze show. Fantastic Negrito entertaint en zijn band groovet en rockt als een nieuwe New Power Generation. Jawel, het stoomt! En sex - als één van de hoofdonderwerpen - hoort er ook bij. Fantastic Negrito houdt van Prince. En dat komt goed uit, wij lusten er op dit moment ook pap van. Eerlijk is eerlijk, bij een kritische beluistering, bijvoorbeeld op een nuchtere maandagochtend, zouden niet alle nummers evenveel bewondering opbrengen. Maar nu hier op de zaterdagnacht is de ontlading gigantisch. Het lauwe begin op dezelfde plek van acht uur hiervoor is helemaal vergeten. Het is al na middernacht als de act klaar is. En we zijn helemaal nog bij de les. Waar is de TakeRoot afterparty?

We zijn als we het pand uitlopen helemaal tevreden. We treuren ook niet dat we bijvoorbeeld Giant Sand en een - schijnbaar grandioos - optreden van Iron & Wine hebben moeten missen. De programmering was dik in orde, meerdere mooie TakeRoot-routes waren mogelijk vandaag. Veel festivalgangers zullen intens van deze editie hebben genoten en alvast beginnen met dromen over de editie van volgend jaar.

© Jan Lenting

Fantastic Negrito