De hogere wiskunde van Battles en shoom De hogere wiskunde van Battles en shoom

Deze 5-koppige experimentele formatie is ontstaan tijdens de pandemie, en luisterend naar het geluid is dat ergens logisch. Zonder veeleisend publiek gaan bands een eigenzinnig leven leiden, en smelten de grenzen tussen genres als sneeuw voor de zon. Zo ook bij shoom. De invloeden van de band gaan volgens de eigen promotekst van John Coltrane tot MF Doom via Slint om te eindigen bij een geluid dat misschien het beste te vergelijken is bij de math-y avant post-punk en prog-rock van Black Midi en New Country, Black Road. De naam die de band koos na het openslaan van A Clockwork Orange is dan misschien nog wel de beste omschrijving. In het Nadsat betekent de naam ‘lawaai’. Het is dan misschien lawaai, maar de herrie is zeker niet ondoordacht.

shoom begint de set met enkele dronende synth-klanken die uit een Korg minilogue komen. Het beeld heeft iets komisch, zo’n kleine synth op een veel te grote standaard, maar de minilogue is krachtig genoeg om de PA te laten trillen als voorbode van wat er gaat komen. Wanneer de band, na een indrukwekkende Black Midi-esque riff van de gitarist, losbarst en het samenspel van de gitaren en de saxofoon een duidelijke plek vooraan op het podium krijgt, begint het beeld te kloppen. De leden spelen alsof ze in een studenten-woonkamer in alle eenzame rust de meest ingewikkelde akkoorden schema’s en ritmes kunnen uitproberen. Door de rust die de band uitstraalt lijken de nummers dan ook moeiteloos van het podium te rollen. Het is een symptoom dat vaker bij dit soort bands voorkomt. Black Midi heeft er ook een handje van om pochend nonchalant de meest indrukwekkende prog-rock te spelen. Maar, anders dan de populaire Engelse formatie heeft shoom iets dromerigs dat soms mist bij Black Midi. Daardoor zijn ze beter te vergelijken met Black Country, New Road. De band benut dit dromerige karakter ten volste als ze pianospel toevoegen aan hun geluid tijdens het nummer Menthol Cigarettes. Hierdoor heeft het geheel iets filmisch en menselijks en worden de nummers geen droge experimenten en oefeningen in muzikaal formalisme. In conclusie, shoom is een waardige opener voor een band als Battles. Een ander woord in Nadsat om de band te omschrijven, gewoon omdat het kan: ‘horrorshow’. Het is goed zo.

“We will now see a perfect human functioning,” klinkt een mannenstem door de PA als Vera zich in het donker opmaakt voor de hoofdact van de avond: Battles. Gewapend met een arsenaal aan looping stations en midi controllers (een Ableton Push controller en een Digitakt Octatrack bovenop een keyboard) klimt gitarist Ian Williams het podium op en begint het geluid dat uit zijn gitaar komt om te vormen in elektronische synth geluiden. Battles neemt het concept van math-rock en breiden de harmonische experimenten uit om ook het technologische aspect van instrumenten mee te nemen. In plaats van nieuwe technieken om de gitaar te bespelen, vindt Williams nieuwe manieren om het signaal uit zijn gitaar te verwerken. Het is dan ook toepasselijk dat Williams, één van de pionieren van Math-rock tijdens de jaren ’90 met de groep Don Caballero, deze experimenten doorzet. De complexe looping technieken van Williams worden echter ondersteund door opvallend recht-toe-recht-aan gedrum van John Stanier. Het ‘perfecte’ van Williams’ elektronisch klinkende gitaar wordt gebalanceerd met Stanier’s door hard rock en metal (en een vleugje hip-hop) beïnvloedde drumlijnen. Misschien is dat dan ook wel wat de lichaamloze stem aan het begin van de set bedoelde met “a perfect human”. Williams is de linkerhelft van het brein: de rationele, mathematische kant. Stanier is de rechterhelft: de intuitieve, ritmische kant van het brein. Samen maken ze, door tegenstrijdige ideeën perfect te balanceren, de perfecte mens via hun muziek. Anders dan bij veel math-rock en prog-rock acts, is de muziek van Battles uiterst dansbaar. Bij de funky nummers klinkt het alsof de Chemical Brothers op het podium staan. Dan slaat het geheel weer om en laat Williams zijn gitaar als een neuro-drum ‘n bass synth klinken, en lijkt het alsof Noisia het podium heeft overgenomen. Natuurlijk komt het publiek het meeste los bij de grootste hit van de band: Atlas. Waar de zang in 2007 op Lowlands nog live gezongen werd door Tyondai Braxton, klinkt het nu uit een sampler (Braxton verliet de band in 2010), maar het geheel wordt er zeker niet minder op en Battles bewijst dat het nummer nog even goed overeind blijft als vijftien jaar geleden.

Gelukkig vergeten Battles tijdens hun math-rock geweld het publiek niet. Stanier houdt om de haverklap even zijn biertje omhoog om met het publiek te proosten (en om even te laten zien dat het zwarte bloesje dat hij draagt doordrenkt is van het zweet), en Williams heeft zelf een paar woordjes Nederlands voorbereid. Weliswaar leest hij het fonetisch van een papiertje (voor de show aan hem gegeven door één van de leden van shoom), en vraagt hij met een brede glimlach: “Wil dje met mai trouwen? Iek ben hoteldebottel”, maar het zorgt voor een menselijke ademruimte in de hectische, maar sterke set van Battles.