“Kunnen jullie een beetje swingen?” klinkt er door de versterkers op het dak van het verzorgingstehuis. “Nou, ik kan niet eens lopen!” grinnikt een vrouw. Het zeskoppige collectief Het Kanaal speelde vorig weekend een heuse steigertoer voor een reeks verzorgingstehuizen met een bijzondere set van oud-Hollandse liedjes, een paar Groningstalige nummers en zelfs een stukje klassieke muziek.

Mannen en vrouwen in oranje hesjes en helmen, verkeersborden, voorwerpen met kleuren die afsteken tegen de blauwe lucht: is er werk aan de weg of is Het Kanaal bezig de boel op stelten te zetten? De ouderen kijken vol verwachting naar de werkzaamheden. Wanneer ze met een klassieke opwarming van de blaasinstrumenten beginnen, ontsnapt er een diepe zucht uit een vrouw links van me. “Dit hebben we nodig!” roept ze door de muziek heen. De muziek klinkt over het dak en krult de mondhoeken van tien gepensioneerde vrouwen en mannen omhoog.

De Iraanse zangeres Sanam Tahmasebi geeft met haar elegante accent een bijzondere sfeer aan de oud-Hollandse liedjes. Wanneer Het Kanaal Daar bij de Waterkant begint te spelen, merk ik dat zelfs dementerende ouderen meezingen. “Het is zo’n dankbaar publiek,” vertelt Sander Koning, één van de Homo Universales van Het Kanaal, “Met sommigen kregen we in eerste instantie geen contact, maar zodra we begonnen te spelen kwam er ineens een blijk van herkenning. We merken dat je met de muziek van toen een diepe emotionele impact kan maken. Tegenwoordig worden deze oud-Hollandse liedjes weinig gespeeld of geluisterd, terwijl het schitterende stukjes Nederlandse cultuur zijn. Ik hoop dat we daar met onze eigen bewerkingen van deze liedjes wat nieuw leven in kunnen blazen.”

De Kanaalscheppers zijn samen op zoek naar een manier om te leven anno 2021. Hoe verhoudt de mens zich tot de natuur en hoe verhouden wij ons als mensen tot elkaar? “We hebben niet het idee dat dat daar een eenduidig antwoord op te vinden is, maar dat is ook niet nodig. Door simpelweg van alles te proberen en vooral te doen wat goed voelt, komen we veel interessants tegen en delen we hopelijk een beetje geluk uit onderweg. Samen muziek maken op een zonnige zaterdag voor deze mensen voelt in ieder geval ontzettend goed!” legt Sander uit.

Links van mij zit een vrouw die voor de derde keer mompelt waarom ze nou Het Kanaal heten. “Komt dat van Stadskanaal?” oppert ze, maar dat blijkt niet het geval. “De naam Het Kanaal heeft voor ons vele betekenissen gekregen. Het is een gegraven waterweg om plekken en mensen te verbinden, om van a naar b te komen. Het heeft ook een betekenis als radiofrequentie: we zenden uit en ontvangen. Aan de andere kant van het symbool ligt de manier waarop de mens heeft bedacht de natuur naar zijn hand te zetten.” Wanneer Sander dit vertelt merk ik dat ik ervan uitga dat dit iets slechts is. “Maar de drang naar vooruitgang is iets heel natuurlijks!” voegt hij daaraan toe. “Wij gaan ervan uit dat de mens van nature goed is, maar het is niet verkeerd om er af en toe wat vraagtekens bij te zetten.” 

Na het optreden en een toegift wordt er om een tweede toegift gevraagd. “Het leven bestaat uit drie toegiften!” roept een vrouw vol overtuiging. “Maar ik ga niet zeggen welke.” Ze krijgen een tweede, akoestische toegift tijdens het afbouwen, omdat ze het zo leuk vinden. De interactie tussen Het Kanaal en het publiek is erg bijzonder. Het voelt als een wederzijdse dienst: de ouderen vermaken zich een middag en voelen zich geliefd, en Het Kanaal legt een nieuwe verbinding met mensen waar ze anders niet zo snel mee in aanraking komen en ervaart hoe diepgeworteld muziek in je hele wezen kan zitten. Over hoe je nou het beste kan leven zijn ze nog niet uit. Gelukkig maar, want dan kunnen we ons nog onderdompelen in hun zoektocht. Het Kanaal zal deze zomer zo nu en dan in de straten van Groningen te zien zijn, maar dat ligt maar net aan hoe de wind waait. Houd de wolken dus goed in de gaten.