Nils Frahm klettert prettig je gehoor binnen

Laatste editie van Daydreaming serie

Judith Laanen| Foto’s: Ramond Jaggessar ,

De Duitse neoklassieke componist Nils Frahm mag de laatste van de serie Daydreaming-concerten op zaterdag 26 mei in het Paard van Troje tijdens editie 24 van Dag in de Branding afsluiten. Buiten is het tropisch warm, binnen luistert een koel volgepakt Paard van Troje naar de kletterende waterval aan pianotoetsen die je de warmte doet vergeten.

Peter Broderick, Dustin O’Halloran en Jóhann Jóhannson gingen hem al voor, nu is Nils Frahm - die eerder een geweldige show gaf op het Rewire festival - aan de beurt. Zijn warme harmonieën vallen nog het best te vergelijken met andere neoklassieke en moderne pianisten als de Italiaan Ludovico Einaudi en de Amerikaan Philip Glass, maar dan met een flinkje injectie elektronica om het geheel wat meer kracht bij te zetten.

Frahm is onder de indruk van de opkomst: “Als dit optreden in Duitsland had plaatsgevonden, zat er nu waarschijnlijk twee man.” Humor blijft hem ook de rest van het optreden niet vreemd. Na elk nummer pakt hij de microfoon om met het publiek te babbelen, zoals over wat voor elektronica hij allemaal wel niet heeft opgesteld. Op het podium staat een ‘normale’ piano, een keyboard en een Yamaha-vleugel, met daarop geluidsvervormers zoals versterkers. “Je wilt niet weten hoe lastig het is om al deze techniek aan een klassieke pianist uit te leggen”, verzucht Frahm als hij aan wat knopjes gedraaid heeft. Hij heeft de lachers op zijn hand.

Het is juist die techniek die hem een spannende componist maakt. Niet alleen bespeelt hij de piano alsof het een verlengstuk van zijn lichaam is - hij tikt ook steeds de maat met zijn linkervoet - maar hij voegt een duistere laag toe als de bas uit een doosje de hele zaal laat trillen. Je nekharen staan letterlijk overeind. Dan weer kietelt Frahm de toetsen zoals bij ‘Unter’, dan weer slaat hij er standvastig op in. De ene keer met zijn vingers, de andere keer met de zijkant van zijn handpalm. Hij bespeelt zijn keyboard met zijn linkerhand en zijn vleugel met zijn rechterhand, en dat tegelijkertijd. Een waar schouwspel. Dat is het pianospel waarmee Frahm de zaal voor zich weet te winnen.

Bijzonder aan dit optreden is dat Frahm alles opneemt. Het is namelijk onderdeel van zijn ‘Recording Tour’. Van 21 mei tot 31 mei dit jaar neemt hij zijn studio mee de concertzalen in. Nog een primeur is dat hij voor het eerst de wonderschone compositie ‘Over there, it’s raining’ speelt. De minimale belichting versterkt de nummers. Soms laten drie opgestelde spots van rechts hem in het licht baden, dan weer hebben we moeite de ogen open te houden bij de drie lampjes die boven Frahms hoofd zacht branden.

Halverwege het laatste nummer van de reguliere set houdt het publiek plotseling collectief de adem in. Achter op het podium gaat ineens het gordijn opzij en wandelt er nonchalant iemand in een gorillapak het podium op, en gaat naast Frahm zitten. En dat terwijl Frahm haast in trance voorovergebogen over zijn vleugel zit te spelen. Iedereen is terstond verbaasd: hoort dit erbij? Maar Frahm is net zo verbaasd als het publiek. Terwijl hij stoïcijns doorspeelt, maar wel even verschrikt en verbaasd achterom de zaal in kijkt, speelt de gorilla wat noten mee op het keyboard naast hem. Of het wat toevoegt valt niemand op, iedereen is te verbouwereerd om het te horen. Als het nummer afgelopen is, omhelst de gorilla Frahm en wandelt al zwaaiend weg. Frahm: “Wow. Ik weet niet wie dat was maar hij of zij kon best aardig meespelen.”

Dan krijgen we nog een aantal toegiften die het rare voorval haast doen vergeten. Gelukkig maar, want ook zonder fratsen imponeert Frahm. Dus Paard van Troje: ik weet niet wie die stunt op zijn geweten heeft, maar het voegde niets toe en het verpestte de intensiteit waarin een muzikant je mee weet te nemen. Dat gezegd hebbende: Nils Frahm krijgt een dikke voldoende met een pluim én een sticker voor zijn wonderschone optreden. Dat er maar meer van dit soort series geprogrammeerd worden in de toekomst.