Kil optreden van De Dood en Het Meisje

Derde Daydreaming concert in het Paard van Troje

Judith Laanen ,

Het kan zo mooi en betoverend zijn, muziek uit IJsland. Neem het dromerige Sigur Rós, of de neoklassieke composities van Ólafur Arnalds. Ook Jóhann Jóhannsson past in dit rijtje, maar zijn optreden in het Paard van Troje kon zaterdagmiddag 10 maart niemand echt in vervoering brengen.

Jóhann Jóhannsson speelt in de grote zaal van het Paard van Troje het derde concert in de reeks Daydreaming concerten. De Amerikanen Peter Broderick (multi-instrumentalist) en Dustin O’Halloran (pianist, componist) gingen hem voor, de Duitse pianist en componist Nils Frahm zal eind mei de reeks afsluiten. De BBC omschreef Jóhannsson al eens als een ‘onbevreesd muzikaal geheim’ en zijn muziek als ‘elegant, spookachtig en melancholisch’.

Jóhannssons invloeden komen uit de hoek van het minimalisme, de filmmuziek en de zogeheten snorrende eentonige drone muziek. Hij is al bekend van de elektronische groep Apparat Organ Quartet (in december nog te zien op State-X New Forms) maar is vanmiddag alleen. De enige vorm van versterking biedt celliste Hildur Gudnadottir, die lid is van de IJslandse groep múm en eerder op Berlin Ruft An en TodaysArt speelde. Ze voegt met haar spaarzame vocale bijdragen een griezelige ondertoon toe aan de dreigende muziek.

Misschien stond de airco te hoog, maar echt warm kon je niet worden van het concert. Als je je ogen dichtdoet, zie je (en voel je) zo de kille IJslandse vlakten voor je. Het is mooi, maar daar is alles wel mee gezegd. De herhalende motieven maken het niet spannend genoeg. Wellicht beleef je hier meer aan als je er thuis op de bank naar luistert, maar je moet hoe dan ook moeite doen niet in een neerwaartse spiraal van moedeloosheid terecht te komen. Ook het publiek kan Jóhannsson niet bekoren: een klein deel stapt niet erg subtiel na de het tweede nummer op.

Jóhannsson zelf zit gedurende het optreden stil als een wassen beeld achter zijn laptop. Sporadisch beweegt hij zijn linkerpink om een ander achtergrondgeluid in te zetten, maar verder lijkt hij levenloos. Het effect is ronduit eng. Je vraagt je ook continu af wat die man eigenlijk uitvoert op zijn laptop. Zit hij stiekem naar een film te kijken? Belangrijker: leeft hij nog?

Niet alles verloopt even vlekkeloos tijdens het optreden. Zo lijkt het looppedaal van Gudnadottir herhaaldelijk niet mee te willen werken, en haperen ook de geprojecteerde filmbeelden her en der. Over die filmbeelden: hoe onsamenhangend wil je het hebben? We zien onder andere - alles overigens in korrelig zwart-witte Instagrammesque projecties - vliegende vogels, iets dat lijkt op pulserende lava, een man die met een zaag in sneeuw wroet en een protestmars van jongeren die een bord met Animal Farm (naar een boek van George Orwell, red.) omhoog houden.

Hoewel de muziek mooi is, zijn de composities na verloop van tijd te eentonig en te mistroostig om niet de aandacht van het publiek kwijt te raken. Zonder noemenswaardige spanningsboog houd je een bitter saai optreden over. Zonde, want het had zo mooi kunnen zijn.