Nee, Cera Khin verhuisde tien jaar geleden niet naar Berlijn om dj te worden. Ze werd het wel, maar ze vertrok om te studeren. En ze vertrok omdat het een puinhoop was in haar land, Tunesië. Het gevaar reikte letterlijk tot aan de voordeur, vertelt ze. In 2011 was Tunesië een van de eerste landen waar de zogenaamde Arabische Lente losbarstte. 28 dagen van burgerprotesten leidden tot het omverwerpen van president Zine El Abidine Ben Ali. ‘Het was een super intense tijd’, vertelt ze vanuit haar huidige thuis, Barcelona. ‘Geen fijne periode om aan terug te denken. Ik woonde met mijn moeder in Tunis, de hoofdstad. We waren bang voor wat er ging gebeuren. Tunesië was een van de eerste landen in de regio waar een revolutie plaatsvond, en nadat de president vluchtte was het land in de greep van rellen en plunderingen. Het voelde super onveilig, we leefden met de deur op slot. Er gingen zelfs verhalen rond van mensen wiens huis afgenomen werd, dus het kwam echt heel dichtbij. Het was geen vreedzaam protest.’
Midden in de chaos van het machtsvacuüm stortte de jonge Cera Khin zich op YouTube. Besef wel: de nu zo gewone videosite was er toen pas een paar jaar en het was de uitvinding die haar leven veranderde. ‘YouTube was een tijdje verboden in Tunesië, omdat men bang was voor de revolutionaire propaganda die op het platform verspreid werd. Dus ik had een VPN nodig om toegang te krijgen. Mijn coping mechanisme was op zoek te gaan naar muziek, voornamelijk elektronische muziek. Ik werd een YouTube digger. Ik luisterde naar Aphex Twin en Autechre, en ook Boards Of Canada vond ik prachtig, hun album Music Has A Right To Children was zo dromerig en hielp me ontspannen van alle stress.’
Ze is de koningin van Verknipt en leidde Awakenings het nieuwe tijdperk van hardere en snellere techno in. Komende zondag zal de Tunesische dj Cera Khin ook op DGTL zorgen voor de stevige edge in het programma. Op het podium lijkt ze een ongenaakbare vamp, maar in gesprek is ze een luchtig en benaderbaar. 'Ik heb er niet zoveel moeite mee als de dj voor me eindigt op 200 BPM.'
De schrik van de techno-purist
Het bleef zeker niet bij dromerige ambient. Met haar Italiaanse paspoort (dankzij haar grootmoeder) was Cera Khin in staat de overstap naar Europa te maken, en ze belandde in de intense technoscene van Berlijn. Ze specialiseerde zich juist de andere kant op: ze maakte in 2019 haar debuut op het Red Light Radio podium van Lente Kabinet en viel daar op met haar edgy sound waarin techno, acid en rave dik aangezet werden met hardcore kicks (maar dan wel langzaam voor hardcore). En er mocht ook gelachen worden: er zat zelfs een track in haar set die letterlijk klinkt als een schroefboormachine. Cera Khin put veel uit de periode rond de eeuwwisseling, toen techno op zijn meest rauw was. En uit het heden, waar die stijlen weer helemaal terugkomen.
2019, dat was het laatste jaar voor de lockdowns. Aan de andere kant van de tunnel kwam Cera Khin naar buiten als een publiekstrekker op Verknipt en Rotterdam Rave, feesten waar die harde en snelle sound geen uitschieter is maar de norm. Ook binnen Awakenings is ze inmiddels een graag geziene gast. ‘Ik zie om me heen steeds meer mensen snellere techno draaien, met hardcore elementen erin. Ook dj’s die voorheen meer techno-puristen waren. Om eerlijk te zijn vind ik die ravey techno zelf een beetje saai worden, van mij mag er wel wat meer afwisseling in komen. Als ik nu door de promo’s blader lijkt het wel alsof iedereen dezelfde samplepack gebruikt.’
De verharding van de techno zorgt voor nogal wat discussie binnen de technowereld. Het wordt ook wel ‘TikTok techno’ genoemd, omdat de krankzinnige energie die loskomt lekker werkt op sociale media, maar ook omdat het muziek is met een korte aandachtsspanne. Puristen vinden het ook kwalijk dat dj’s die hard draaien geen rekening houden met de spanningsboog over de hele avond, maar enkel komen om te knallen in hun eigen tijdslot. ‘Dat klopt wel ja’, zegt Cera Khin. ‘Maar ik heb er niet zoveel moeite mee als de dj voor me eindigt op 160 of 200 BPM. Ik gooi het tempo hoe dan ook eerst omlaag en begin opnieuw. Ik wil mensen geen hartaanval geven.’
De verharding van de techno zorgt voor nogal wat discussie binnen de technowereld. Het wordt ook wel ‘TikTok techno’ genoemd, omdat de krankzinnige energie die loskomt lekker werkt op sociale media, maar ook omdat het muziek is met een korte aandachtsspanne. Puristen vinden het ook kwalijk dat dj’s die hard draaien geen rekening houden met de spanningsboog over de hele avond, maar enkel komen om te knallen in hun eigen tijdslot. ‘Dat klopt wel ja’, zegt Cera Khin. ‘Maar ik heb er niet zoveel moeite mee als de dj voor me eindigt op 160 of 200 BPM. Ik gooi het tempo hoe dan ook eerst omlaag en begin opnieuw. Ik wil mensen geen hartaanval geven.’
Hoe groter hoe beter
Cera Khin heeft zelfs trouwens zelf een ambivalente verhouding met sociale media. Je kent haar van TikToks en Insta’s met vampy outfits en kolkende mensenmassa’s. Ze lijkt geboren om opwinding uit te stralen op de socials. Maar af en toe wordt ze er ook helemaal gek van en duwt ze het ver van zich. ‘Ik neem regelmatig een break. Dat betekent concreet dat ik nog wel dingen post, maar heel bewust niets leest. Er komt zo ontzettend veel op je af, dat is gewoon niet gezond. Het gevaar van sociale media zit hem in het constante vergelijken van jouw leven met wat je online ziet, en in de giftigheid die komt kijken bij interactie. Mensen weten soms niet meer wat de realiteit is. Ik ben niet tegen sociale media, wel tegen de giftige kanten ervan.’
Dat geldt in feite voor het hele nachtleven, besefte Cera Khin toen alles stil kwam te liggen. Ze gebruikte de downtime om na te denken over wat er allemaal fucked up is in de clubs en ze deed een cursus hypnotherapie om meer te weten over mentale gezondheid. En letterlijk als plan B, voor als het nachtleven helemaal geen optie meer zou zijn. ‘Ik merkte bij mezelf en om me heen dat de lockdowns tot depressieve gevoelens leidden. Alles was zo onzeker. Ik wilde zo min mogelijk druk op de muziek, zo weinig mogelijk verwachtingen. Muziek werd weer mijn hobby, mijn focus ging naar andere dingen.’
Maar techno verdween niet uit haar leven. Sterker nog: in de pandemie startte ze het Instagram account @technomentalhealth, waar ze probeerde vorm te geven hoe de dancewereld na de pandemie beter zou kunnen. Het is een platform over de every day struggles van het dj-leven. Het gaat onder meer over het belang van gehoorbescherming, over het verschil tussen gebruik en verslaving als het gaat om middelen, maar ook over de duistere kant van de altijd gezellige feestsfeer. ‘Waar ik de meeste reacties op kreeg? Een post over het stellen van je eigen grenzen in de club. Hoe kun je jezelf zo goed mogelijk beschermen? Nee dank je, ik hoef echt maar één shotje. Nee, geen drugs voor mij vandaag. Ik heb liever niet dat je opmerkingen maakt over mijn lichaam. Ik wil absoluut geen fysieke intimiteit. Leren ‘nee zeggen’ is moeilijk en belangrijk, want het voorkomt dat je in situaties belandt die je niet wilt. Natuurlijk is het gevaar ook leuk in het nachtleven, maar andere mensen tegen hun zin meeslepen in dat gevaar is manipulatie. Ik heb het gevoel dat het mij als vrouw in de scene enorm helpt om mijn grenzen heel duidelijk te stellen. Ik ben trouwens super blij met de opkomst van zogenaamde awareness teams in clubs en op festivals, mensen die speciaal gericht zijn op het checken of iedereen ok is. Het voelt zelfs zo goed dat je denkt: waarom bestond dat nog niet eerder?’
Zo schuilt achter de onaantastbare vamp die Cera Khin op haar Instagram is een goedlachse, benaderbare vrouw. ‘Ik ben een ambivert persoon. Achter de schermen ben ik op mezelf, maar als ik eenmaal op het podium sta voel ik me super comfortabel. Het gekke is: in een grote zaal voel ik me veel meer op mijn gemak dan in een kleine club. Kleine ruimtes geven mij een claustrofobisch gevoel, op een groot podium voel ik me vrij om te dansen en mezelf te zijn. Dat werkt altijd, ook als ik moe ben. Ik begin met mijn set, en het is alsof iets groter dan mij bezit van me neemt. Ja, ik voel me thuis in de grote zaal.’