In alle lagen van de livesector vallen zware klappen: poppodia reorganiseren, grote partijen gaan failliet en ook zzp'ers zitten al maanden zonder klussen. Hoe is het om je droombaan te verliezen? Waar moet je je identiteit dan nog aan ophangen? En hoe nu verder? Vijf portretten.

Er dreigt een enorme kaalslag in de livesector, aldus de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). Alleen al bij de zestig aangesloten podia wordt over 2020 een omzetverlies van 125 miljoen euro verwacht. Zowel de grote als kleinere podia krijgen steun, maar de beloofde financiële steun is onvoldoende om dat te dekken. ‘De steunmaatregelen van de overheid hebben effect, maar ook met de al toegezegde steunmaatregelen koerst de poppodiumsector in Nederland af op een tekort van 17 miljoen euro. Dit tekort kan teruglopen naar 9,8 miljoen euro door de extra noodsteun’, rekent VNPF voor.

Dat leidt nu al tot reorganisaties bij allerlei concertorganisaties. MOJO neemt afscheid van een derde van zijn personeel, er verdwijnen banen bij AFAS Live (10 van de 25) en Ziggo Dome (14 van de 34). 013 moest tien werknemers laten gaan, Paradiso schrapt 60 werkplekken en zo vallen er ook klappen bij o.a. Patronaat en Ampco Flashlight. Het aantal mensen dat op straat staat is niet te overzien.

‘Onze directeur geeft iedere week een video-toespraak aan alle medewerkers om de stand van zaken te bespreken. Al wekenlang riep hij dat er gereorganiseerd moest worden en mensen hun baan zouden verliezen. Ik dacht: “Prepare for the worst, hope for the best.” Ik had me dus geestelijk geprobeerd voor te bereiden op slecht nieuws, maar ik werk al bijna 28 jaar voor dat bedrijf. Het voelt alsof het tapijt onder mijn voeten vandaan is getrokken. Ik kan het nog steeds niet geloven. Mijn hele identiteit hang ik op aan dit werk. Ik bén Jan-Willem van Ampco. Heel Nederland weet wie dat is! Iemand zei me: “Ik besef nu pas wat er eigenlijk aan de hand is in de muziekindustrie. Als Jan-Willem van Ampco wordt ontslagen, dan is het pas echt erg.”

‘Ik ben front of house technicus: dat betekent voornamelijk het mixen van het geluid achter de mengtafel in de zaal. Zo heb ik elf jaar lang alle concerten van Ilse DeLange gedaan, bijna tien jaar lang FOH voor Within Temptation. Ook behoort tot mijn hoofdtaak het zogenaamde babysitten: apparatuur leveren voor internationale artiesten die bijvoorbeeld in AFAS Live of Ziggo Dome spelen. Wij sluiten alles aan, ik ken de ruimte en de spullen en blijf erbij om de meereizende geluidsman van de band te adviseren en te helpen.

Jan-Willem Stekelenburg: 'Ik ben een superspecialist. Ik kan maar een ding, verder kan ik niks.'

‘Als tiener was ik vrijwilliger bij het Bolwerk in Sneek. Toen zat ik al achter de geluidstafel. Ik ben tot muzikale technicus opgeleid aan het conservatorium in Den Haag als een van de eerste studenten aan die opleiding, en als geluidsman voor de folkband Flairck kwam ik terecht bij Ampco. Wat nu? Mijn droom is in duigen. Ik ben een superspecialist, ik kan maar een ding, doe dat al mijn hele leven en kan dat heel erg goed. Verder kan ik helemaal niks. Ik zie dus twee mogelijkheden: het wordt volgend jaar weer beter en dan kan ik door als geluidstechnicus, misschien freelance. Of het wordt niet beter, we gaan in de muziekwereld allemaal naar de klote en ik moet iets anders verzinnen. Ik zou niet weten wat.’

‘Ik was met mijn zus aan het praten: waar gaat dit heen? Heb ik dadelijk nog werk? Ik heb een eigen boekingskantoor met een vrij specifiek, niche roster. Grote kans dat het nog héél lang duurt voordat ik weer aan de bak kan. Zij werkt in een ziekenhuis en zei: “Misschien moet je eens naar radiologie kijken.” De opleidingen daarvoor duren vier jaar, dat zie ik mezelf ook niet echt doen. Dus dacht ik drie weken geleden: ik word doktersassistent! Ik had erop ingezet dat ik nu zou gaan zoeken en in december een baan zou vinden. Dan had ik alle tijd gehad om het te laten bezinken. Ik heb mijn hele leven naar mijn werk met Hot Topic toegewerkt, het is nogal wat om dat achter te laten.’

‘Maar eh… ik had in de eerste week van mijn zoektocht al drie sollicitatiegesprekken, en via een versneld traject heb ik inmiddels mijn eerste vier dagen als doktersassistent achter de rug. Ik ben nog steeds andere mailtjes aan het afwijzen: “Sorry, ik heb al wat gevonden.” Ik voelde me de afgelopen maanden zo nutteloos, daarom ben ik hier blij mee: je kan direct mensen helpen. Het voelt alsof ik een nieuw pad ben ingeslagen.

Marije van Veen boekt o.a. Afterpartees, Priests, The Limiñanas en Whispering Sons: 'Het voelt alsof ik een nieuw pad ben ingeslagen'

‘Ik ben wel een heel rouwproces doorgegaan, hoor: ik ben in shock geweest, in ontkenning, ik ben verdrietig geweest en boos. Daarna heb ik het geaccepteerd. Vooral toen ik het  mijn artiesten heb laten weten, heb ik heel wat traantjes gelaten. Het voelt toch alsof ik hen in de steek laat, dat doet pijn. En muziek blijft belangrijk in mijn leven, maar ik had altijd al een haat-liefde-verhouding met de industrie eromheen en ben veerbaar genoeg om te denken: fuck it, ik ga ergens werken waar ze me wél nodig hebben.’

‘Ik werk nu vier jaar voor 013, en dit had het jaar moeten worden waarin heel veel zou samenkomen. Toen ik er kwam, hadden ze de grote zaal net naar 3000 man verbouwd. De doelstellingen stonden, de lat lag hoog. Ze hebben in die tijd tien man aangenomen in twee weken tijd, ik was er eentje van. We waren drie jaar lang aan het groeien en gas geven met 013, én met de festivals WOO HAH! en Roadburn. De tien voorzetten die we de afgelopen jaren hebben gegeven zouden we in 2020 gaan inkoppen. Nou, niet dus. We voelden de plannen allemaal langzaam uit onze handen glippen.

‘Sinds maart ging het al slecht natuurlijk. Eerst werden zes tijdelijke contracten niet verlengd. En daarna volgde de grote reorganisatie. Of ik had verwacht dat mijn baan als afdelingshoofd wel safe zou zijn? Nee, niemand voelde zich 100 procent safe, elke afdeling moest snijden. Maar het is heel moeilijk om te accepteren dat ik weg moet, juist omdat het niet aan mij ligt. De reorganisatie van 013 was puur een bedrijfseconomische financiële beslissing die nodig is om te overleven. Je wordt gewoon weggesneden. 013 vindt het kut, ik vind het kut, niemand wil dit. Ik was hier nog lang niet klaar, en voel me compleet machteloos.

Emiel Haring: '013 vindt het kut, ik vind het kut, niemand wil dit'

‘Voor mij was het werk bij 013 een droombaan. Voor die tijd was ik een dag per week directeur bij Metropolis Festival en daarnaast werkte ik bij een creative agency als social media strateeg. Nu kon ik opeens fulltime in de muziekindustrie werken, op een post die ik heel interessant vond en met een team waarmee het vanaf het eerste gesprek klikte. Daarom was de afgelopen periode zo zwaar. Eerst werd livemuziek – waar je voor leeft – van ons afgenomen. De hele festivalzomer werd door de neus geboord, en nu ben ik ook mijn baan kwijt. Je voelt je ontheemd. Soms denk ik: “Waar had ik links moeten gaan waar ik rechts ging?” Nergens dus. Het ligt niet aan mij. Maar goed, ik heb mijn ervaringen, mijn skills en mijn passie in de muziek en cultuur en ik zou ook elders in de marketing verder kunnen. Wanhopig ben ik niet. Mijn blik is altijd naar voren gericht.’

‘Ik had een sick volle agenda dit jaar. In januari zag ik al: ik zit tot eind dit jaar vol, en dat is precies waar je naartoe werkt als zzp’er. Dít is wat je wil. Ik zat midden in een tour met Iris Hond, we zouden tien shows in het Concertgebouw doen. Daarnaast was er een hele reeks aan festivals waar ik als stagemanager werkte: Down The Rabbit Hole, de Greenhouse van Dekmantel, het Bamboebos van Wildeburg. Bij Into The Great Wide Open en Le Guess Who zou ik meer verantwoordelijkheden krijgen, het was allemaal voor me uitgestippeld.

‘Daarom waren de afgelopen vier maanden voor me heel bizar. Ik ging van helemaal over de kop in werk naar ineens helemaal niks. Superraar, ik ben gewend om altijd overal en nergens te zijn, mijn werk is wie ik ben. De energie van het touren, van de festivals, van dat het altijd nét lukt, dat is de energie waarvoor ik leef. Het klinkt heel depressief, maar toen ik thuis zat dacht ik: “Hoe sleep ik mezelf door de dag heen?” De maanden zijn voorbij gevlogen, maar ik heb nog steeds het gevoel dat het eind maart is.

Lane Reckman: 'Naar dit jaar had ik als zzp'er toegewerkt'

‘Of mijn droom nu uit elkaar spat? Ik maak me er zeker zorgen over. De tourmanagers zijn als laatste weer aan de beurt, voor kleine shows hoeven bands me natuurlijk niet mee te nemen. En de concurrentie in dit werk was altijd al heel hoog. Gelukkig heb ik zo’n netwerk opgebouwd dat ik wel het vertrouwen heb dat ik weer klussen krijg zodra er iets mogelijk is. Maar hoe lang gaat dat duren?… Daarom hou ik mijn ogen open. Ik heb nu een leuke productieklus in de tv-wereld, in het najaar staat weer een theatertour ingepland.’

‘Hoe ik het nieuws hoorde? Omdat ik ook in de Ondernemingsraad van MOJO zit, zat ik in een uitzonderlijke situatie. Een paar minuten voordat we de adviesaanvraag kregen van de directeur, kreeg ik een belletje: “Beste Martin, over een paar minuten krijg je de aanvraag binnen, en daarin lees je ook dat jouw plek vervalt.” Die had ik niet zien aankomen. Ik werk bijna twintig jaar in de muziekindustrie. Eerst bij platenmaatschappij EMI, waar ik al heel wat reorganisaties heb overleefd. De platenindustrie ging niet zo lekker toen streaming opkwam, het zwaard van Damocles hing er continu boven je hoofd. Daarom was ik zo blij om in de livesector te gaan werken, een branche waar het góéd gaat.

‘De sfeer bij Mojo is nu gelaten, natuurlijk. Er moeten 43 mensen weg, maar sinds maart werken we allemaal thuis, dus je krijgt niet direct mee hoe het met je collega’s gaat. Je kunt niet even bij de koffieautomaat steun zoeken, kletsen of uithuilen. Voor mij persoonlijk is het een klap, ik ben mijn droombaan kwijt en moet weer op zoek naar werk. Maar ik ben gelukkig niet zo’n jankerd: meteen nadat ik het slechte nieuws heb gehoord moest ik als lid van de OR op een hele professionele manier en met afstand naar dit alles kijken. Ik ben strijdbaar en positief, ik zit met een gezin en drie kinderen dus heb geen zin en tijd om een paar maanden huilend achter een raam te gaan zitten. Ik ben gelijk op pad gegaan om hier en daar een bak koffie te drinken, kijken waar de kansen liggen voor mij.

Martin Verhorst: 'Ik geloof dat er genoeg werk aan de winkel is in deze industrie'

‘Ik sta niet per se negatief tegenover een baan buiten de muziekindustrie, maar als ik nu bij een “gewoon” commercieel bedrijf zou solliciteren, denken ze waarschijnlijk: “Waar kom jij vandaan?” We werken in de muziekindustrie omdat we daar thuis horen, we zijn zo gebouwd en kunnen niks anders. Ik haal uit alle kanten zoveel plezier: Eurosonic Noorderslag bijvoorbeeld, waar je zowel om 12 uur ’s middags een businessmeeting hebt als om 3 uur ’s nachts in de Kanarie met een stuk in je kraag staat. Stadspark Live, een nieuw evenement dat we vorig jaar from scratch hebben opgebouwd met Anouk en Sting. En dan een paar dagen later aan het water een biertje drinken op Down The Rabbit Hole, wat mij betreft het mooiste festival van Nederland. En juist de concerten waar ik muzikaal weinig mee kan, zoals Nickelback in de Ziggo Dome, zijn het leukst om aan te werken. Daar kun je lacherig over doen, maar kijk om je heen en er staan toch maar mooi duizenden mensen die zich verheugen op die show. Gelukkig draait muziek niet alleen om live, releases en bands blijven doorgaan, ik geloof dat er genoeg werk aan de winkel is in deze industrie en daarin is vast een plek voor mij te vinden.’