De eerste editie van festival Loose Ends gaf een bruisende dwarsdoorsnede van hedendaagse gitaarmuziek uit binnen- en buitenland. Waar blauwe plekken aan elkaar worden geregen in de moshpit en iedereen gitaar wil leren spelen.

Kukel achterover in de moshpit bij Iguana Death Cult, en je brandt je arm aan de sigaret van een Sports Team-bandlid (de blaar zit er nog). Ga vooraan staan springen bij Personal Trainer en je hobbelt zo ook Pip Blom tegen het lijf. Neem een kijkje bij de vlammende nieuwe act Real Farmer, en je herkent de muzikanten uit tenminste drie andere bands.

Op deze tropische zondag trekt het deze eerste editie van Loose Ends – uit de koker van Friendly Fire en de Casbah-crew van Best Kept Secret – bijna 3000 man naar de NDSM Werf. Het festival geeft een mooie dwarsdoorsnede van hedendaagse internationale noiseslackindiegaragewhateverrock met als grote trekkers Metz, Fontaines D.C. en Sleaford Mods, maar meer nog voelt de dag als een viering van de superhechte Nederlandse bandscene. Als jij niet in een band (of drie) speelt, speelt je vriendin er wel in een. Of je vader. Of je dochter. Of allemaal tegelijk. Kijk maar eens rond. Goeie kans dat je non-stop artiesten herkent, maar ze effe moeilijk kunt plaatsen als ze NIET op het podium staan.

Staan ze wel op het podium? Dan moet je toch ook effe graven. Neem de supergroep die al om 1 uur ’s middags op het kleinste podiumpje speelt. Personal Trainer is de nieuwe groep van Willem Smit (ja, die herken je nog wel van Canshaker Pi), met tien meisjes en jongens op het podium. Tender Blom, broertje van Pip en een geweldige gitarist, die pik je er ook zo uit. Dan klimt er nog een vrolijke malloot van Steve French in een paal om tamboerijn te spelen. Maar wie is de rest? Een stel leden van The Klittens, kennelijk, eentje van Teddy’s Hit, en dan vergeten we er vast nog een paar. Het ziet er in ieder geval extreem gezellig uit, als een huisfeestje waar iedereen een gitaar, shaker, kazoo of koebel pakt om mee te spelen met die aanstekelijke groovy indierocksongs (het fraaie openingsnummer ‘The Lazer’ doet ontzettend aan Primal Scream denken). En dan staan er voor de stage nóg eens tien vrienden die best mee hadden willen spelen, maar er niet bij passen. Willem zelf doet malle dansjes, staat met sambaballen te schudden en brult door een megafoon om iedereen nog eens extra op te jutten. Heel erg leuk.

© Jack Parker / Loose Ends

Mozes and the Firstborn op Loose Ends 2019

Daarna voelt het alsof Ploegendienst, de no nonsense Nederpunkband rondom die ene van Aux Raus, die ander van Adolf Butler en Ray Fuego van SMIB, eigenlijk wat te vroeg op de dag staat geprogrammeerd. Maar wanneer Ray eens flink in zijn Londsdale-onderbroekje graait en wat mompelt over Big Dick Energy, ontploft de tent voor hem al aardig. Mozes and the Firstborn speelt een homecoming-show na een giga-VS-tour en laat nog eens horen hoeveel sprankelende powerpopliedjes er eigenlijk op dat laatste album Dadcore staan. De Rotterdamse band Lewsberg brengt een mooi rustpunt, met stoïcijns gespeelde liedjes, gitaren die zo kurkdroog klinken dat ze ook wel direct in de mixer hadden kunnen zijn geprikt, en die mooi afstandelijke, kraakheldere dictie van frontman Arie. En Pip Blom laat zien helemaal klaar te zijn voor Glastonbury: de nummers van haar pasverschenen debuutalbum Boat klinken live nog vreugdevoller, zij en haar broertje Tender vullen elkaar uitstekend aan (zij soms in zoetige kopstem terwijl hij glimmend van het zweet staat te brullen) en die hossende horde vrienden vooraan maakt het af.

Van de Nederlandse delegatie blijkt Iguana Death Cult de grote verrassing. Vanuit de rechtdoorzee-garagerock van hun debuutalbum hebben ze over de afgelopen jaren steeds meer een eigen smoel ontwikkeld, met swingende snufjes surf en rockabilly. Vooral die percussiegast met druipsnor en ET-shirt staat zich uit te leven op triangelgrooves en maracas. Ze spelen met zoveel dynamiek dat het telkens op de juiste momenten explodeert, en dat er in de kuil vooraan moshende mensen als dominosteentjes omvallen.

Britse jaloezie

Je zou er als Brit bijna jaloers op worden, zo goed zijn al die Nederlandse bands vandaag. ‘Dit is thuiskomen, ik voel me heel erg Nederlands van binnen!’, grinnikt de frontman van Sports Team dan ook, voordat hij aan een nummer over een typisch Britse snelweg begint. Het is niet helemaal gelogen, natuurlijk, de band uit Cambridge onderhoudt warme banden met Pip Blom (tourden samen in Engeland) en Personal Trainer (hun single verscheen op het label van Sports Team). Door de drukkende hitte spelen ze vandaag wat lomer dan die zinderende shows op Eurosonic en Best Kept Secret, maar dankzij de complete mafketel op zang blijft het een vrolijke livesensatie.

Er wordt vaak gezegd dat er anno 2019 een opleving plaatsvindt van gefrustreerde, woedende gitaarmuziek, het geluid van crisis. Op papier leek Loose Ends daar een goed voorbeeld van, maar als je zo onder de verzengende zon met een plakkerig bandshirt en knalrode kop over het NDSM-terrein flaneert, voelt de huidige lichting bands juist uitzonderlijk vreugdevol. Je ziet het zelfs bij Iceage, de Deense groep rondom Elias Bender Rønnenfelt. Er kon nooit een glimlachje vanaf tijdens hun intense shows en catharsis was het kernwoord. Maar nu? Nu laten ze tussen de nummers door zelfs kippengeluiden horen!

En Metz, de Canadese sloopkogel, blijkt als subheadliner in de volle zon ook uitstekend te werken. Zanger Alex Edkins ziet er met zijn brilletje en groene overhemd nog altijd uit als een gefrustreerde kantoorklerk, maar is binnen twee minuten headbangen al doordrenkt van het zweet. Het blijft een wonder hoe heavy ze klinken met z’n drieën: loeiharde riffs op een overstuurde basgitaar, een beest van een drummer en daaroverheen legt Edkins nog eens een dikke laag cement met zijn gitaar, om soms juist piepende noise uit zijn versterker te trekken.

© Tom Roelofs / Loose Ends

Sleaford Mods op Loose Ends 2019

Inmiddels begint het kwik gelukkig weer wat te dalen. Het was de hele dag zo ontzettend heet dat je na drie rondjes in de moshpit een halve liter kraanwater naar binnen moet klokken, niet non-stop kunt blijven springen en na een broodje vegetarische shoarma (dikke aanrader, trouwens) eventjes op het grasveldje moet neervlijen om weer op te laden. Bij vrijwel elke show ontbrandt er wel een vuurtje, maar zelden springt die vonk over op het hele publiek.

Bij de Ierse belofte Fontaines D.C. (D.C. staat voor Dublin City) is dat wel anders. Ze waren een van de heetste namen van Eurosonic afgelopen januari, tourden met Shame en IDLES en brachten onlangs hun eigen debuutalbum uit. Het lijkt dan ook wel alsof iedereen de band wil zien, en iedereen er nog effe vol voor wil gaan. En dat gebeurt ook: de hele tent staat te kolken in de ondergaande zon, anthems ‘Boys In The Better Land’ en ‘Big’ worden uit volle borst meegebruld en de neurotische frontman Grian Chatten lijkt zowaar onder de indruk van het schouwspel dat zich voor zijn neus voltrekt. Het is onbegrijpelijk dat ze tussen de nummers zulke lange stiltes laten vallen en af en toe de vaart uit de show halen, maar dat ben je zo weer vergeten door het allermooiste gezicht van de dag: een crowdsurfende jongen die euforisch over de hoofden wordt gedragen terwijl hij de beide armen in de lucht gooit en refrein na refrein meeschreeuwt. Het ziet eruit alsof hij zich helemaal laat gaan en zijn oogjes zijn een beetje nat, overmand door zo’n bevrijdend moment.

Helaas ontbreekt dat moment bij de afsluiter van het festival: het elektronische punkduo Sleaford Mods. De enige act op het podium die geen bas, gitaar of drums heeft. Slechts die eeuwige laptop op een drietal kratjes, waar Andrew Feam elk liedje weer op play drukt om vervolgens nog eens een flinke slok te nemen. Zanger Jason Williamson spuwt zijn gal (‘fuck off you pretentious cock!’), maar het mist toch de impact van de vreugdevolle rock ’n roll van de rest van de dag. Had hier een band als IDLES neergezet, en de boel was compleet ontploft.

Nu druppelt de NDSM Werf alweer langzaam leeg, voldaan van een dag lang spannende gitaarmuziek. Met suizende oren, blauwe plekken en een enkele tand door de lip. Kijk naar de Vans die gisteren nog gloednieuw waren, en ze zijn helemaal stoffig en ranzig. Loose Ends mag op herhaling. En nog even over die hechte Nederlandse bandscene: wedden dat we dan volgend jaar allerlei kruisbestuivingen en nieuwe samenwerkingen zien waar vandaag het zaadje voor is geplant? En dat er over twee jaar acts op het festival spelen van meisjes en jongens die vandaag hebben besloten om gitaar te leren spelen en samen een band te beginnen?