Is er nog ruimte op de streamingmarkt? Kan Soundcloud een plek veroveren in de harten van betalende muziekliefhebbers? De Duitse dienst biedt nu ook een bundel van een tientje aan, een move die eerder ingegeven is door de zorgen van het bedrijf zelf dan door vraag vanuit de gebruiker.

We hebben het de afgelopen jaren heel wat diensten zien proberen: Spotify natuurlijk, Apple Music, maar ook: Rdio, Deezer, de sterrencast van Tidal. Stuk voor stuk proberen ze de muziekliefhebber te introduceren in de onvermijdelijke stap voor de muziekindustrie: een maandelijks bedrag betalen waarmee je toegang hebt tot zo’n beetje elke track die je wilt. 

Soundcloud was al die tijd een beetje een buitenbeentje. De Duitsers beschikken sinds hun oprichting in 2007 over een enorme catalogus - maar liefst 120 miljoen tracks, claimen ze - maar die tracks zijn dan wel grotendeels door hun community zelf geupload. Dat betekent dus dat de oneindige probeersels van je buurjongen er wel op staan, maar het nieuwe album van Drake niet. Niet zo gek natuurlijk, want Soundcloud is gratis te gebruiken, en daarom is het voor de echte sterren niet zo interessant. Uitzonderingen daar gelaten: Kanye West leek zich juist aangetrokken te voelen door het vrije, rafelige DIY-karakter van Soundcloud, en primeurde er meerdere tracks. 

Klinkt als een onoverzichtelijk rotzooitje, en toch is Soundcloud een populaire dienst. Dat is vooral te danken aan de dance-community, die er volop actief is. En dan gaat het niet alleen om de vele wannabe-dj’s en -producers (want ja, iedereen kan een house-track knutselen). Van de meest credible dj’s kun je er sets vinden: opnames uit clubs, maar ook toonaangevende podcasts van bijvoorbeeld Resident Advisor, Beats In Space en Dekmantel. En dat niet alleen: veel van de niet-uitgebrachte dj-edits die niet op Spotify of Apple Music staan, duiken op Soundcloud wel op. Een goed voorbeeld daarvan is Midland’s Final Credits, een track die de hele zomer op de festivals te horen was, maar waarvan de sample lange tijd niet gecleared was. Hetzelfde geldt voor OC’s Loving, een track die alleen als zeer gelimiteerde white label verspreid was, maar die om auteursrechtelijke redenen nooit officieel uitkwam. Wel te vinden op Soundcloud.

Precies daar beginnen natuurlijk ook de problemen voor Soundcloud. Doordat gebruikers zelf materiaal kunnen uploaden, wiebelt de dienst op het randje van piraterij. Waar een vergelijkbare dienst als Grooveshark echt aan de verkeerde kant van die scheidslijn stond en ten onder ging, is Soundcloud juist cool, credible en underground. Maar ja, gedoe met licenties was er wel. En de laatste jaren wankelde Soundcloud bovendien financieel. Geruchten over een overname door Spotify waren hardnekkig, maar de Zweden beten tot nu toe niet door. En zo stevende Soundcloud onvermijdelijk af op deze stap: meedoen met het grote spel. Spotify zette de standaard, en eigenlijk durfde niemand het anders te doen: tien euro per maand voelt als een redelijk bedrag voor een alles-in-een-bundel.

Maar waar Soundcloud tot nu toe een duidelijk andere dienst was dan de rest, moeten we nu ineens gaan vergelijken. En dan voelt dit vernieuwde Soundcloud eerder als een downgrade dan een upgrade. Dat wat Soundcloud uniek maakte, was al gratis beschikbaar, en nu moet je er reclame voor doorstaan. De extra service waar je voor betaalt was al beschikbaar bij de concurrentie. En bovendien: de concurrentie doet het beter. Soundcloud heeft een minder uitgebreide catalogus en een ronduit rampzalige interface. Zoeken op artiest is zo’n beetje onmogelijk, albums duiken kris-kras in de zoekresultaten op en de succesvolle playlists van Spotify zijn veel overzichtelijker en gebruiksvriendelijker dan die van Soundcloud.

Soundcloud moest wel, zoveel is duidelijk. Het is een kwestie van meedoen of verdwijnen. Maar de meerwaarde die nodig is om gebruikers tot een overstap te verleiden is er eigenlijk niet. Spotify heeft zijn playlists, Apple schermt met exclusives en radiozender Beats 1. Voor Soundcloud zit er maar een ding op: een briljant plan verzinnen met hun unique selling point: dj-sets. En dat briljante plan, dat is er nog niet.